KOMUNIKACJA INTERPERSONALNA
, W. 9
_AKTYWNE SŁUCHANIE_ KWADRAT KOMUNIKACYJNY VON THUNA
Mgr Urszula Glińska
Reguły skutecznej komunikacji
H. Grice
reguła jakości – mów prawdę, a przynajmniej to, co wydaje się być
prawdą
reguła ilości – przekazuj tyle informacji, ile potrzeba
reguła odniesienia – mów na temat
reguła sposobu – mów jasno
reguła spójności – mów tak, ażeby zachować wewnętrzną logikę
reguła kooperacji, która jest nadrzędna – współdziałaj
SKUTECZNE SŁUCHANIE
to PRÓBA PRZENIKNIĘCIA DO ŚWIATA MYŚLI ROZMÓWCY
PRÓBA PRZENIKNIĘCIA DO ŚWIATA MYŚLI ROZMÓWCY
Polega przede wszystkim na PODĄŻANIU ZA TOKIEM ROZUMOWANIA
PODĄŻANIU ZA TOKIEM ROZUMOWANIA
ROZMÓWCY I DOSTOSOWANIU SIĘ DO NIEGO
ROZMÓWCY I DOSTOSOWANIU SIĘ DO NIEGO
, tak aby „patrzeć na świat jego
oczami”. Tylko wtedy będziesz mógł dostrzec rzeczywiste intencje partnera
intencje partnera
,
poznać jego punkt widzenia
jego punkt widzenia
i zrozumieć, co jest dla niego ważne
co jest dla niego ważne
.
intencje, poglądy, czy opinie słuchającego nie powinny wpływać na
rozumienie treści przekazywanych przed nadawcę
wnikliwość słuchania
– to chęć odczytywania przede wszystkim sensu
całej wypowiedzi
dokładność
– oddzielanie własnych interpretacji od celu nadawcy
otwartość
– należy dać możliwość drugiej stronie na pełne przedstawienie
tego, co chce nam przekazać; należy pamiętać o tym, że rozmowa nie jest
przesłuchaniem, dlatego nie należy być napastliwym wobec rozmówcy
wsparcie
– okazywanie partnerowi aprobaty i zainteresowania
Aktywne słuchanie
_1
Aktywne słuchanie
_2
motywacja do słuchania
– słuchacz powinien zawsze charakteryzować
się pozytywnym nastawieniem do nadawcy
obiektywizm
– należy szanować sposób myślenia nadawcy, nawet jeśli jest
on dla nas obcy lub niezrozumiały; nie należy oceniać treści przekazywanych
przez partnera
cierpliwość
– nie należy przerywać, włączać się i przekrzykiwać rozmówcy,
mówić równocześnie z nim, dokańczać za niego zdania
http://praca.wp.pl
INFORMACJA RZECZOWA
INFORMACJA RZECZOWA
WYPOWIEDŹ
U
JA
W
N
IA
N
IE
S
IE
B
IE
A
P
E
L
A
P
E
L
RELACJA
RELACJA
Kwadrat komunikacyjny von Thuna
- NADAWCA
1.
Zawartość rzeczowa wypowiedzi =
PRZEPŁYW INFORMACJI
, przy czym wcale nie
jest to element konieczny. Wiele wypowiedzi w ogóle nie zawiera informacji rzeczowej.
2.
Apel =
WYWOŁAĆ OKREŚLONĄ REAKCJĘ
. Kiedy ktoś coś mówi, przeważnie chce także coś
osiągnąć, wywrzeć na nas wpływ, skłonić nas do czegoś, apeluje do naszego działania.
3.
Jak traktuję mojego rozmówcę? = budowanie/burzenie RELACJI
. Jest to
sposób nawiązywania kontaktu z rozmówcą. Sposób, w jaki się do niego zwracam, wyrażam to, co o
nim myślę, moja postawa wobec rozmówcy odpowiada za to, czy rozmówca czuje się w mojej
obecności akceptowany i w pełni wartościowy, albo - odrzucony, lekceważony i traktowany
niepoważnie.
4.
Ujawnianie siebie = wskazywanie POTRZEB NADAWCY
. Kiedy ktoś mówi coś od
siebie, objawia także część samego siebie każda wypowiedź to mała próbka osobowości nadawcy.
Kwadrat komunikacyjny
von Thuna
- NADAWCA
Mąż mówi do żony „Wyjdźmy gdzieś”. Co słyszy
żona?
Kiedy rodzic zadaje wracającemu późnym wieczorem do domu
dziecku/nastolatkowi pytanie:
„Gdzie byłeś?” – co może komunikować?
Kwadrat komunikacyjny
von Thuna
- ODBIORCA
Ucho rzeczowe
– słyszymy
DOSŁOWNĄ TREŚĆ WYPOWIEDZI
: odbiorca skupia się na
faktach
, zadaje rzeczowe
pytania, ustala, sprawdza, poprawia. Aby lepiej zrozumieć wypowiedź, doprecyzować informacje:
zadaje pytania o
dane
,
liczby
, o co
konkretnie
chodzi, czego dotyczy przekaz, o czym jest mowa.
Nierzadko takie pytania stawia również sobie.
Ucho apelu
– zastanawiamy się nad
DZIAŁANIEM
, które powinniśmy podjąć, opierając się na tym, co wiemy
lub czego, według nas,
oczekuje
od nas rozmówca. Na tym poziomie odbiorca koncentruje się na
życzeniach
, czyta między wierszami: czego on ode mnie chce?, co powinienem zrobić?, co
powinienem czuć?, co powinienem myśleć?, jak powinienem się zachowywać?, jak powinienem
się zmienić? Jest to ucho najbardziej wrażliwe na naciski, odbiorca nierzadko traci wtedy własny
punk widzenia, może czuć się zdominowany
Kwadrat komunikacyjny
von Thun
- ODBIORCA
Ucho ujawniania siebie
– staramy się lepiej poznać i zrozumieć naszego rozmówcę; nastawione
DIAGNOSTYCZNIE
,
skupia uwagę odbiorcy na
komunikacie „ja” partnera
i reaguje na nie. Osoba i sprawy odbiorcy
schodzą na dalszy plan. Odbiorca docieka jakie uczucia i motywy kryją się za konkretnymi
słowami, jednocześnie zadając sobie wewnętrzne pytania, np.: Kim on jest?, Jakiego języka
używa?, Czy jest interesujący?, Czy jest kompetentny? Niebezpieczna może być tu ocena
nadawcy komunikatu, dokonana na podstawie schematów myślowych odbiorcy.
Ucho relacji
– wypowiedź rozmówcy odnosimy
DO SIEBIE
, odbieramy ją osobiście. Odbiorca jest wyczulony
na
sposób w jaki nadawca się do niego zwraca
, jak wyraża to, co o nim myśli. Jego postawa
wobec odbiorcy odpowiada za to, czy czuje się on w jego obecności akceptowany i w pełni
wartościowy, czy też odrzucony, lekceważony i traktowany niepoważnie. W związku z tym rodzą
się wewnętrzne pytania: Jak on się do mnie odnosi?, Co on o mnie myśli?, Kim dla mnie jest?, Czy
czuję się z nim dobrze? Ze względu na duży wpływ na relacje tego, co usłyszymy tym uchem,
często nazywane jest też „uchem drażliwym”.
Dziękuję za uwagę