KOMUNIKACJA INTERPERSONALNA, W. 10
_AKTYWNE SŁUCHANIE: TYPY ROZMÓWCÓW
Mgr Urszula Glińska
INFORMACJA RZECZOWA
INFORMACJA RZECZOWA
WYPOWIEDŹ
U
JA
W
N
IA
N
IE
S
IE
B
IE
A
P
E
L
A
P
E
L
RELACJA
RELACJA
Kwadrat komunikacyjny von Thuna
Jak dostosować się do rozmówcy?
ODZWIERCIEDLAJ JEGO ZACHOWANIE
– polega to na dostosowaniu swojego sposobu prowadzenia rozmowy do zachowania,
nastroju, postawy, gestów, swobody i szybkości ruchów, spojrzenia, tonu głosu, szybkości
mówienia, słownictwa stosowanego przez naszego rozmówcę.
Odzwierciedlając powinniśmy zachowywać się PODOBNIE jak nasz rozmówca, ale NIE
IDENTYCZNIE!
W jaki sposób? Na przykład poprzez:
• przyjęcie podobnej postawy
• używanie podobnych gestów, mimiki
• podobną szybkość ruchów
• zachowanie podobnego dystansu, co on
• mówienie równie głośno
• używanie podobnego tonu głosu
• używanie podobnego słownictwa
Które bodźce wpływają na nas w trakcie
rozmowy?
Na każdego z nas inne bodźce wywierają wpływ w trakcie rozmowy. Aby
skutecznie się komunikować musimy poznać, które z nich najbardziej działają
na nas, a które na rozmówcę.
Ze względu na bodźce, które wywierają na nas największy wpływ, należymy do
jednej z trzech grup:
•
WZROKOWIEC
•
SŁUCHOWIEC
•
KINESTETYK
WZROKOWIEC
odbiera świat głównie za pomocą wzroku. Najsilniej wpływa na niego to, co zobaczy.
Taka osoba MYŚLI I MÓWI OBRAZAMI oraz WYOBRAŻENIAMI.
Typowe zwroty, które używa wzrokowiec to:
• „Widzi Pan?”
• „Wyobraź sobie, że…”
• „Jasna sprawa!”
• „Widzę, że Ci na tym zależy”.
• „Czarno to widzę”.
• „Spójrz na to z innej strony”.
• „Wygląda to całkiem nieźle”.
• „Potrzebny mi zarys sytuacji”.
• „Mam pełny obraz tego zdarzenia”.
SŁUCHOWIEC
spostrzega świat głównie poprzez to, co usłyszy. Bardzo łatwo zapamiętuje
dźwięki. Taka osoba musi usłyszeć, żeby zapamiętać posługuje się więc
językiem typowym dla swojego systemu reprezentacji sensorycznej.
Typowe zwroty stosowane przez słuchowca:
• „Chętnie posłucham”.
• „Nie brzmi to interesująco”.
• „Posłuchaj mnie!”
• „Nic mi to nie mówi”.
• „To do mnie nie przemawia”.
• „Byli głusi na nasze uwagi”.
• „Czy mnie słuch nie myli?”
• „Postaraj się wyciszyć”.
• „Kto to słyszał?
KINESTETYK
to „czuciowiec” – odbiera świat poprzez to, co czuje. Najsilniej przemawiają
do niego EMOCJE i WRAŻENIA . Posługuje się językiem charakterystycznym
dla swojego systemu reprezentacji sensorycznej.
Typowe zwroty stosowane przez „czuciowca”:
• „Nie czuję tego!”
• „Czuje, że się opłaci”.
• „Dotknęliśmy sedna sprawy”.
• „Czujesz bluesa?”
• „Dostaliśmy niezły wycisk”.
• „To były niezwykłe emocje”.
• „To była dotkliwa porażka”.
• „Zrobiło mi się gorąco”.
• „Oblał mnie zimny pot.”
Czego podczas komunikacji nie warto
robić?
negatywne sygnały, które wysyłamy mimiką, gestykulacją czy postawą
TWORZĄ DYSTANS
TWORZĄ DYSTANS
rozmówcy wobec nas i ZNIECHĘCAJĄ DO NAS
ZNIECHĘCAJĄ DO NAS
Bezwzględnie unikaj:
• napinania mięśni twarzy, marszczenia brwi, zaciskania ust, wysuwania podbródka
• gwałtownych, nerwowych ruchów, nadmiernej lub zbyt biernej gestykulacji
•
trzymania dłoni w kieszeniach oraz zaciskania pięści
• wyzywającego spojrzenia, patrzenie wszędzie tylko nie na rozmówcę
•
spuszczania wzroku, patrzenia ponad głowę rozmówcy
• podniesionego tonu głosu, mówienia przez zęby,
•
cichego i monotonnego sposobu mówienia
• pochylania sylwetki, krzyżowania rąk na plecach lub na piersiach
WYSYŁAĆ NEGATYWNYCH SYGNAŁÓW
Nie warto odzwierciedlać:
NIECHĘCI
DEZAPROBATY
ZNUDZENIA
WYCOFANIA
Jeśli Twój rozmówca okazuje nieprzyjazną postawę i zachowanie,
PRZEŁAM
PRZEŁAM
NEGATYWNY WZORZEC
NEGATYWNY WZORZEC
, zachowując się zupełnie inaczej niż on. Zaskoczysz
go tym i zmienisz jego nastawienie.
PAMIĘTAJMY
: odzwierciedlenie stosujmy
umiejętnie
Jak poradzić sobie z trudnym
rozmówcą?
Trudny rozmówca, to osoba, np.:
• gadatliwa, odchodząca od tematu
• dominująca, arogancka, podkreślająca własną ważność, mówiąca tylko o sobie i swoich
sprawach
• przerywająca rozmówcy w trakcie rozmowy
• zbyt mało pewna siebie, nieśmiała
• nie zwracająca uwagi na reakcje rozmówców
•
mówiąca cichym, jednostajnym, monotonnym głosem
• traktująca uwagi i pytania ze strony rozmówców jako atak na swoją osobę
• traktująca rozmówców z góry
• wyrażająca się w sposób zawiły, niejasny, nieprecyzyjny, używająca skrótów i terminów
nieznanych rozmówcy
• okazująca sygnały zniecierpliwienia, nudy oraz rozkojarzenia
Rozpoznaj postawę rozmówcy:
WYNIOSŁĄ – SCEPTYKA –
WYNIOSŁĄ – SCEPTYKA –
DOMINUJĄCĄ
DOMINUJĄCĄ
– KONFRONTACYJNĄ – WYCOFANIA
– KONFRONTACYJNĄ – WYCOFANIA
Wyniosłość
Cechy osoby, jej zachowanie:
• Patrzy na wszystkich z góry.
• Wie wszystko najlepiej.
• Mówi tylko o sobie i swoich sprawach, nie zwraca uwagi na rozmówcę.
• Poucza i udziela rad, nawet kiedy rozmówca nie prosi o nie.
• Mówi długo i zawile, dobiera wyszukane, trudne słowa.
Jak rozmawiać z rozmówcą
wyniosłym?
• Trzymaj sie faktów, bądź
rzeczowy.
• Powiedz komplement.
• Dopytaj o argumenty i
uzasadnienia.
Dominacja
Jakimi cechami odznacza się taka osoba?
• Narzuca strukturę rozmowy i uniemożliwia prowadzenie dialogu.
• Pierwsza zabiera głos na każdy temat i stara sie mieć zawsze ostatnie słowo.
• Koncentruje na sobie uwagę, nie daje innym dojść do głosu.
• Prezentuje tylko jeden punkt widzenia i nie chce go zmienić.
• Nie liczy się z głosami innych.
Jak rozmawiać z rozmówcą
dominującym?
• Jeśli w rozmowie uczestniczą
inni
inni
rozmówcy – zwracaj się bezpośrednio
rozmówcy – zwracaj się bezpośrednio
do nich.
do nich.
• Odwołuj sie do obiektywnych
uwarunkowań.
• Sprowadzaj rozmowę na właściwe
tory.
Konfrontacja
Cechy osoby, jej zachowania?
• Traktuje rozmowę jak pojedynek.
• Chce wygrać za wszelką cenę i broni swojego zdania do końca.
• Walczy z każdym, kto prezentuje inny punkt widzenia.
• Atakuje swoich rozmówców.
Jak rozmawiać z rozmówcą nastawionym na
konfrontację?
• Nie podejmuj wyzwania.
• Nie podważaj tego, co mówi rozmówca, ale
pamiętaj, że nie musisz się z tym zgadzać.
• Zamiast formułować stwierdzenia, zadawaj
pytania.
• Stosuj zwroty: „Zgodzi sie Pan, że...”, „Jak Pan
wie...”.
• Szukaj elementów wspólnych z rozmówcą.
Wycofanie
Jakimi cechami odznacza się taka osoba?
• Nie zabiera głosu, biernie uczestniczy w spotkaniu.
• Przyjmuje postawę zamkniętą albo wyraża znudzenie.
• Nie mówi, co myśli, zgadza sie ze wszystkimi.
• Boi się, że nie ma nic ciekawego do powiedzenia, że zanudza innych.
• Nie chce podjąć wysiłku koniecznego do prowadzenia rozmowy.
Jak rozmawiać z osobą wycofaną?
• Zadawaj
pytania
pytania, proś o
opinie
opinie i rozwinięcie
wypowiedzi
wypowiedzi.
• Przybliż się,
pochyl się
pochyl się w stronę rozmówcy.
• Jeśli w rozmowie uczestniczy więcej osób –
zwracaj sie bezpośrednio do tej osoby
zwracaj sie bezpośrednio do tej osoby.
Dziękuję za uwagę.