CYKL MIESIĄCZKOWY. ZAPŁODNIENIE. EMBRIOGENEZA. NIEPŁODNOŚĆ

CYKL MIESIĄCZKOWY



Wszystkie cykliczne zmiany w jajnikach, endometrium i

układzie hormonalnym, mające na celu:

- uzyskanie zdolnej do zapłodnienia komórki jajowej

- przygotowanie błony śluzowej macicy do przyjęcia zarodka

- prawidłowy rozwój jaja płodowego



Można go podzielić na cykl jajnikowy i endometrialny



Średni czas trwania: około 28 dni

CYKL MIESIĄCZKOWY - ENDOKRYNOLOGIA



Podwzgórze

: pulsacyjne wydzielanie neurohormonu -

gonadoliberyny (GnRH) – najważniejszy ośrodek

integrujący funkcje rozrodcze



Przysadka mózgowa

(przedni płat) – gonadotropiny

(regulacja podwzgórzowa i obwodowa):

- foli(kulo)tropina (FSH): komórki ziarniste jajnika, proliferacja

- lutropina (LH): komórki osłonki pęcherzyka, synteza

androgenów



Jajnik

: podstawowe źródło hormonów sterydowych u

kobiety

Estrogeny

(głównie estradiol): w małych dawkach

pobudzają podwzgórze; pobudzają lub hamują wydzielanie

FSH/LH;

I faza cyklu

Gestageny

(progesteron): w dużych dawkach hamuje

podwzgórze;

II faza cyklu

Androgeny (androstendion, tesrosteron – komórki otoczki)

CYKL MIESIĄCZKOWY - ESTROGENY



E1 – estron (tkanka tłuszczowa)



E3 – estriol (główny hormon ciążowy)



E2 – estradiol (główny estrogen kobiety w

wieku rozrodczym, z komórek ziarnistych

jajnika)

FAZA PROLIFERACYJNA = FOLIKULARNA =

WZROSTOWA = I faza cyklu

ESTROGENY - DZIAŁANIE



W obrębie narządu rodnego

Warunkowanie II- i III-rzędowych

cech płciowych

Zmiany wzrostowe w

endometrium

Przyrost masy mięśniowej i

pobudliwości skurczowej macicy

Zmiany w śluzie szyjkowym

umożliwiające penetrację

plemników

Pobudzanie kurczliwości i

ruchliwości jajowodów

Wzrost, dojrzewanie i

złuszczanie komórek nabłonka

pochwy

Wzrost kanalików i pęcherzyków

gruczołowych w gruczołach

sutkowych



Ogólnoustrojowe

Wpływ na biosyntezę

tłuszczów i białka

Działanie kościotwórcze

Korzystny wpływ na układ

sercowo-naczyniowy

Wzrost krzepliwości krwi

Kształtowanie sylwetki

kobiecej (rozmieszczenie

tkanki tłuszczowej i miękkość

skóry)

Wzrost uwodnienia tkanek

Wpływ na psychikę, emocje,

reakcje seksualne

Korzystny wpływ na funkcje

poznacze



Poza ciążą jedynym źródłem jest jajnik



Syntetyzowany pod wpływem LH w komórkach otoczki

FAZA LUTEALNA = WYDZIELNICZA = SEKRECYJNA

II faza cyklu

CYKL MIESIĄCZKOWY – GESTAGENY

(PROGESTERON)

PROGESTERON - DZIAŁANIE



W obrębie narządu rodnego

Przemiany wydzielnicze i

doczesnowe w endometrium

przygotowanym przez E2

Umożliwienie implantacji

zapłodnionego jaja

Przekrwienie, rozpulchnienie

i relaksacja macicy

Zmiany w śluzie szyjkowym

(gęsty, nierozciągliwy,

nieprzenikliwy dla

plemników)

Zwiększenie czynności

wydzielniczej nabłonka

jajowodów i hamowanie

kurczliwości

W gruczołach sutkowych

razem z E pobudza

pęcherzyki gruczołowe



Ogólnoustrojowe

Podwyższenie podstawowej

temperatury ciała (o około

0,5

Wzrost diurezy

Obniżenie napięcia mięśni

gładkich

Zwiększenie wydalania

wapnia i fosoforu

Obniżenie nastroju

Pobudzenie oddychania

Pobudzenie katabolizmu

białek, zwiększenie

stężenia glikogenu w

tkankach

ANDROGENY - DZIAŁANIE



W obrębie narządu

rodnego

Prekursory estrogenów

Promowanie atrezji

pęcherzyka

jajnikowego



Ogólnoustrojowe

Działanie anaboliczne

Wzrost libido

Wpływ na przydatki

skóry (gruczoły, włosy)

CYKL JAJNIKOWY



Wzrost pęcherzyka jajnikowego:

pęcherzyki pierwotne

(wzrost

komórki jajowej = oocytu do 7x,

proliferacja komórek ziarnistych)

pęcherzyki II-rzędowe

(dalsza

proliferacja komórek ziarnistych,

powstawanie jamki

pęcherzykowej

i wzgórka jajonośnego)

pęcherzyk III-rzędowy

(przedowulacyjny, zakończenie

podziałów mejotycznych, tworzy

się wieniec promienisty,

przesunięcie pod powierzchnię

jajnika) – wielkość do 2,5cm

CYKL JAJNIKOWY



Luteinizacja pęcherzyka (wpływ

LH) – zapadnięty pęcherzyk staje

się

ciałkiem żółtym

– produkuje

progesteron i estrogeny



Komórki ziarniste hipertroficzne,

pofałdowane = zluteinizowane,

przerastanie tkanką łączną

(zmiany trwają 8-10 dni)



Implantacja zarodka = ciąża –

ciałko żółte staje się ciałkiem

żółtym ciążowym i powiększa się



Brak ciąży: zmniejsza się i staje

się

ciałkiem białawym

CYKL JAJNIKOWY



JAJECZKOWANIE = OWULACJA

(środek cyklu – około 14 dnia)



Poprzedzone wzrostem E2, FSH i bezpośrednio

pikiem LH

(10xwzrost)



Jedynym pewnym potwierdzeniem owulacji jest ciąża

(także

uwidocznienie wolnej komórki np. w laparoskopii), wszystkie

inne metody są pośrednie (temperatura, ból, plamienie, śluz,

usg)!!!

CYKL ENDOMETRIALNY



FAZY CYKLU W ENDOMETRIUM (cykl 28 dniowy):



1. Miesiączkowa: 1 - 5 dc



2. Folikularna

(wzrostowa, I faza, proliferacyjna) – głównie E2:

6 - 13 dc



3. Owulacyjna: 14 dc



4. Lutealna

(wydzielnicza, sekrecyjna, II faza) – głównie P:

15 – 28 dc

ZAPŁODNIENIE



Połączenie gamety żeńskiej (dojrzałego oocytu) i gamety

męskiej (plemnika), w wyniku czego tworzy się

zygota

–

komórka potomna z materiałem genetycznym obojga rodziców



Oocyt

zdolny do zapłodnienia około

12h

po owulacji (jest jedna)



Plemniki

żyją do

72h (jest ich wiele milionów/ml)



Plemnik musi pokonać: środowisko pochwy, śluz szyjkowy, jamę

macicy, jajowód, komórki wieńca promienistego i błony oocytu



Kapacytacja

: proces zachodzący w jajowodzie,

dzięki któremu plemniki uzyskują pełną

dojrzałość do zapłodnienia



Reakcja akrosomalna

: uwolnienie enzymów,

które pozwolą penetrować komórkę jajową



Miejsce zapłodnienia:

BAŃKA JAJOWODU

1 PLEMNIK ZAPŁADNIA 1 KOMÓRKĘ JAJOWĄ

ZAPŁODNIENIE



Zaplemnienie

= przejście plemnika ukośnie przez błonę

przezroczystą oocytu (4-22 min)



Zapłodnienie

= wniknięcie plemnika do cytoplazmy komórki

jajowej i powstanie

przedjądrzy

z jąder gamet (następny

dzień) – powstaje diplioidalna

ZYGOTA

Document Outline