DZIAŁANIA
NA
ZDARZENIAC
H
Rzucamy raz kostką do gry.
Zbiór wszystkich możliwych wyników
doświadczenia to zbiór:
�
= {1, 2, 3, 4, 5, 6}
Opiszmy zdarzenia:
A – otrzymano mniej niż 5 oczek
B – otrzymano co najmniej 4 oczka
C – otrzymano szóstkę
Wypiszmy wyniki sprzyjające tym zdarzeniom A, B,
C i narysujmy odpowiednie zbiory.
A = {1,2,3,4}
B = {4,5,6}
C = {6}
2 5
3 4
1
6
B
A
C
�
�
Iloczynem zdarzeń A i B
nazywamy zdarzenie
złożone z wyników, które sprzyjają zdarzeniu A i
jednocześnie zdarzeniu B.
A ∩ B – iloczyn zdarzeń A i B
A
∩
B = {4} – wynik 4 sprzyja iloczynowi zdarzeń
A
∩
C =
∅
-
zdarzenie niemożliwe
- to takie,
któremu
nie sprzyja żaden wynik
B
∩
C = {6} = C
Sumą zdarzeń A i B
jest zdarzenie złożone z
wyników, które sprzyjają zdarzeniu A lub zdarzeniu
B.
A ∪ B – suma zdarzeń A i B
A ∪ B = {1,2,3,4,5,6} =
�
A ∪ C = {1,2,3,4,6}
B
∪
C = {4,5,6} = B
Różnicą zdarzeń A i B
jest zdarzenie złożone
z wyników, które sprzyjają zdarzeniu A, ale nie
sprzyjają zdarzeniu B.
A \ B – różnica zdarzeń A i B
A \ B = {1,2,3} A \ C = {1,2,3,4} = A
B
\
C = {4,5}
�
\ A = {5,6}
A’ – zdarzenie przeciwne do zdarzenia A
(są to wszystkie wyniki, które sprzyjają ,
�
ale nie
sprzyjają zdarzeniu A)
A’=
�
\ A
Przykład 1:
W pudełku są: 2 kule białe, 3 czarne, 2 zielone.
Losujemy jednocześnie dwie kule. Opiszmy
zdarzenia:
A – otrzymano kule białe
B – otrzymano kule różnego koloru
C – otrzymano kule tego samego koloru
D – nie otrzymano kuli białej
�
= {(b,b),(b,c),(b,z),(c,c),(c,z),
(z,z)}
Wypiszmy wyniki sprzyjające zdarzeniom:
A = {(b,b)}
B = {(b,c),(b,z),(c,z)}
C = {(b,b),(c,c),(z,z)}
D = {(c,c),(c,z),(z,z)}
A’ = {(b,c),(b,z),(c,c),(c,z),(z,z)}
B’ = {(b,b),(c,c),(z,z)}
C’ = {(b,c),(b,z),(c,z)}
D’ = {(b,b),(b,c),(b,z)}
A
∩
B = ∅
B
∩
C = ∅
A
∩
C = {(b,b)}
A
∪
B = {(b,b),(b,c),(b,z),(c,z)}
A
∪
C = {(b,b),(c,c),(z,z)}
A \ B = {(b,b)}
D’ \ B = {(b,b)}
Przykład 2:
Rzucamy sześcienną kostką i monetą.
A – otrzymano parzystą liczbę oczek
B – otrzymano reszkę
C – otrzymano liczbę pierwszą oczek i orła
D – otrzymano co najmniej 5 oczek r -
reszka
o -
orzeł
�
= {(1,o),(2,o),(3,o),(4,o),(5,o),(6,o),
(1,r),(2,r),(3,r),(4,r),(5,r),(6,r)}
Wypiszmy wyniki sprzyjające zdarzeniom:
A = {(2,o),(2,r),(4,o),(4,r),(6,o),(6,r)}
B = {(1,r),(2,r),(3,r),(4,r),(5,r),(6,r)}
C = {(2,o),(3,o),(5,o)}
D = {(5,r),(5,o),(6,r),(6,o)}
A’ = {(1,o),(3,o),(5,o),(1,r),(3,r),(5,r)}
D’ = {(1,o),(2,o),(3,o),(4,o),(1,r),(2,r),(3,r),(4,r)}
A
∩
B = {(2,r),(4,r),(6,r)}
A
∩
C = {(2,o)}
C
∪
D = {(2,o),(3,o),(5,o),(6,o),(5,r),(6,r)}
B \ D = {(1,r),(2,r),(3,r),(4,r)}
D \ A = {(5,o),(5,r)}
Przykład 3:
Doświadczenie polega na rzucie kostką i monetą.
Wiedząc, że:
A
∩
B = {(4,o)}
A ∪ B = {(2,o),(3,o),(4,o),(6,o),(4,r)}
A \ B = {(2,o),(6,o)}
Określ zdarzenia A i B.
Zaczniemy od wyznaczenia zbioru wszystkich
możliwych wyników doświadczenia:
�
= {(1,o),(2,o),(3,o),(4,o),(5,o),(6,o),(1,r),
(2,r),(3,r),(4,r),(5,r),(6,r)}
Do zadania narysujmy zbiory i umieśćmy w nich
odpowiednie wyniki:
Z rysunku odczytamy wyniki sprzyjające
zdarzeniom:
A = {(2,o),(4,o),(6,o)}
B = {(3,o),(4,o),(4,r)}
A
B
(2,o) (4,o)
(3,o)
(6,o)
(4,r)
Przykład 4
Rzucamy dwa razy kostką do gry.
A – wypadnie parzysta liczba oczek w I i II rzucie
B – suma oczek jest liczbą mniejszą od 5
C – suma oczek jest liczbą podzielną przez 3
�
= {(1,1),(1,2),(1,3),(1,4),...,(6,5),(6,6)}
Wypiszmy wyniki sprzyjające zdarzeniom:
A = {(2,2),(2,4),(2,6),(4,2),(4,4),(4,6),(6,2),(6,4),
(6,6)}
B = {(1,1),(1,2),(1,3),(2,1),(2,2),(3,1)}
C = {(1,2),(1,5),(2,1),(2,4),(3,3),(3,6),(4,2),(4,5),
(5,1),
(5,4),(6,3),(6,6)}
A
∩
B = {(2,2)}
A
∩
C = {(2,4),(4,2),(6,6)}
A \ B = {(2,4),(2,6),(4,2),(4,4),(4,6),(6,2),(6,4),(6,6)}
A \ C = {(2,2),(2,6),(4,4),(4,6),(6,2),(6,4)}
B
∩
C = {(1,2),(2,1)}
B \ C = {(1,1),(1,3),(2,2),(3,1)}
C \ A = {(1,2),(1,5),(2,1),(3,3),(3,6),(4,5),(5,1),(5,4),
(6,3)}
Przykład 5:
Kręcimy trzy razy bączkiem w kształcie
siedmiokąta foremnego z zaznaczonymi
literkami: a, b
A –za pierwszym razem otrzymano literkę a
B – za drugim razem otrzymano literkę b
Wypiszmy zbiór
�
oraz wyniki sprzyjające zdarzeniom:
�
={(a,a,a),(a,a,b),(a,b,a),(a,b,b),(b,a,a),
(b,a,b),
(b,b,a),(b,b,b)}
A = {(a,a,a),(a,a,b),(a,b,a),(a,b,b)}
B = {(a,b,a),(a,b,b),(b,b,a),(b,b,b)}
A
∩
B = {(a,b,a),(a,b,b)}
A ∪ B = {(a,a,a),(a,a,b),(a,b,a),(a,b,b),(b,b,a),
(b,b,b)}
A \ B = {(a,a,a),(a,a,b)}
B \ A = {(b,b,a),(b,b,b)}
A’ = {(b,a,a),(b,a,b),(b,b,a),(b,b,b)}
B’ = {(a,a,a),(a,a,b),(b,a,a),(b,a,b)}
A’
∩
B’ = {(b,a,a),(b,a,b)}