Badanie układu

Badanie układu

krążenia

krążenia

Zasady badania podobnie jak w zakresie

Zasady badania podobnie jak w zakresie

innych układów tak i w badaniu układu

innych układów tak i w badaniu układu

sercowo-naczyniowego składa się z

sercowo-naczyniowego składa się z

A/ wywiadu – badania podmiotowego

A/ wywiadu – badania podmiotowego

B/ badania przedmiotowego – badania

B/ badania przedmiotowego – badania

fizykalnego

fizykalnego

C/ badań dodatkowych

C/ badań dodatkowych

Dolegliwości z zakresu

Dolegliwości z zakresu

układu sercowo-

układu sercowo-

naczyniowego

naczyniowego



1. Bóle w klatce piersiowej

1. Bóle w klatce piersiowej



2. Duszność

2. Duszność



3. Kołatanie serca

3. Kołatanie serca



4. Obrzęki

4. Obrzęki



5. Sinica

5. Sinica



6. Utrata przytomności

6. Utrata przytomności

Ad 1. Bóle w klatce

Ad 1. Bóle w klatce

piersiowej

piersiowej



Bóle umiejscowione za mostkiem,

Bóle umiejscowione za mostkiem,



nasilające się po wysiłku

nasilające się po wysiłku



odczuwane jako pieczenie, rozpieranie –

odczuwane jako pieczenie, rozpieranie –



trwające od kilku do kilkunastu minut,

trwające od kilku do kilkunastu minut,

promieniowanie do żuchwy lewego lub

promieniowanie do żuchwy lewego lub

obu barków.

obu barków.



Mogą ustąpić po podaniu

Mogą ustąpić po podaniu

nitrogliceryny.

nitrogliceryny.

Bóle w klatce piersiowej –

Bóle w klatce piersiowej –

różnicowanie

różnicowanie



A/ choroby układu oddechowego –

A/ choroby układu oddechowego –

zapalenie płuc, opłucnej, nowotwory płuc.

zapalenie płuc, opłucnej, nowotwory płuc.



B/ Schorzenia klatki piersiowej – zmiany

B/ Schorzenia klatki piersiowej – zmiany

zwyrodnieniowe kręgosłupa piersiowego,

zwyrodnieniowe kręgosłupa piersiowego,

złamanie żeber

złamanie żeber



C/ Choroby innych narządów znajdujących

C/ Choroby innych narządów znajdujących

się w klatce piersiowej – zator tętnicy

się w klatce piersiowej – zator tętnicy

płucnej, tętniak rozwarstwiający aorty,

płucnej, tętniak rozwarstwiający aorty,

zapalenie przełyku, przepuklina przełykowa

zapalenie przełyku, przepuklina przełykowa

Bóle w klatce piersiowej –

Bóle w klatce piersiowej –

różnicowanie cd.

różnicowanie cd.



D/ Schorzenia układu nerwowego -

D/ Schorzenia układu nerwowego -

neuralgia międzyżebrowa

neuralgia międzyżebrowa



E/ Schorzenia narządów jamy brzusznej

E/ Schorzenia narządów jamy brzusznej

– kamica pęcherzyka żółciowego,

– kamica pęcherzyka żółciowego,

zapalenie trzustki, wrzody żołądka

zapalenie trzustki, wrzody żołądka



F/ Zespoły zaburzeń psychogennych –

F/ Zespoły zaburzeń psychogennych –

depresja

depresja



Uwaga – czasami niezbędne jest

Uwaga – czasami niezbędne jest

wykonanie badań dodatkowych celem

wykonanie badań dodatkowych celem

ustalenia przyczyny dolegliwości

ustalenia przyczyny dolegliwości

Ad 2. Duszność

Ad 2. Duszność



Rodzaje duszności

Rodzaje duszności



A/ duszność spoczynkowa – świadczy o

A/ duszność spoczynkowa – świadczy o

zaawansowanej chorobie, utrudnia życie

zaawansowanej chorobie, utrudnia życie



B/ duszność wysiłkowa – ma związek z

B/ duszność wysiłkowa – ma związek z

wysiłkiem fizycznym i zależna jest od

wysiłkiem fizycznym i zależna jest od

jego intensywności

jego intensywności



C/ duszność napadowa – pojawia się

C/ duszność napadowa – pojawia się

nagle w spoczynku lub w czasie wysiłku

nagle w spoczynku lub w czasie wysiłku

i npo pewnym czasie ustępuje

i npo pewnym czasie ustępuje

Duszność

Duszność



Jest objawem choroby, ale może także

Jest objawem choroby, ale może także

występować u osób zdrowych.

występować u osób zdrowych.



Opisywana jest jako niemożność nabrania

Opisywana jest jako niemożność nabrania

powietrza, szybkie męczenie się,

powietrza, szybkie męczenie się,

występuje także u osób przebywających

występuje także u osób przebywających

na dużych wysokościach.

na dużych wysokościach.



Towarzyszy – chorobom układu krążenia:

Towarzyszy – chorobom układu krążenia:

niewydolność, wady serca, choroba

niewydolność, wady serca, choroba

wieńcowa a także w niedokrwistości,

wieńcowa a także w niedokrwistości,

zatruciach, chorobach zakaźnych i

zatruciach, chorobach zakaźnych i

metabolicznych

metabolicznych

Kołatanie serca

Kołatanie serca



Są to różne odczucia zmiany w pracy serca.

Są to różne odczucia zmiany w pracy serca.



Może to być:

Może to być:



Nagłe przyspieszenie pracy serca –

Nagłe przyspieszenie pracy serca –

częstoskurcz napadowy

częstoskurcz napadowy



Nagłe zwolnienie pracy serca – podrażnienie

Nagłe zwolnienie pracy serca – podrażnienie

nerwu błędnego.

nerwu błędnego.



Skurcze dodatkowe, całkowita niemiarowość

Skurcze dodatkowe, całkowita niemiarowość

pracy serca

pracy serca



Przy zaburzeniach hormonalnych –

Przy zaburzeniach hormonalnych –

nadczynność tarczycy, okres przekwitania,

nadczynność tarczycy, okres przekwitania,

nadmiar kawy, w ostrych chorobach zakaźnych

nadmiar kawy, w ostrych chorobach zakaźnych

Obrzęki

Obrzęki



Występowanie obrzęków związane jest z

Występowanie obrzęków związane jest z

zatrzymaniem dodatkowej objętości

zatrzymaniem dodatkowej objętości

wody w organizmie.

wody w organizmie.

Najczęściej można je stwierdzić na

Najczęściej można je stwierdzić na

podudziach w okolicy kostek.

podudziach w okolicy kostek.



Przyczyny – upośledzenie funkcji nerek

Przyczyny – upośledzenie funkcji nerek



Zmniejszenie efektywności pracy serca

Zmniejszenie efektywności pracy serca



Niedożywienie

Niedożywienie



Zaburzenia hormonalne

Zaburzenia hormonalne

Obrzęki pochodzenia

Obrzęki pochodzenia

sercowego

sercowego



Symetryczne występowanie na stopach i

Symetryczne występowanie na stopach i

podudziu, ustępujące po nocnym

podudziu, ustępujące po nocnym

wypoczynku.

wypoczynku.



W niewydolności nerek obrzęki powieki twarz,

W niewydolności nerek obrzęki powieki twarz,

dłonie moszna – nie ustępują po nocnym

dłonie moszna – nie ustępują po nocnym

wypoczynku – odwrotnie – nasilają się.

wypoczynku – odwrotnie – nasilają się.



Występowanie obrzęków ograniczone do

Występowanie obrzęków ograniczone do

jednego miejsca może świadczyć o

jednego miejsca może świadczyć o

miejscowym utrudnieniu odpływu krwi,

miejscowym utrudnieniu odpływu krwi,

chłonki,

chłonki,



Reakcją zapalną toczącą się w okolicy, alergią

Reakcją zapalną toczącą się w okolicy, alergią

Sinica

Sinica



Jest to niebiesko-sine zabarwienie skóry

Jest to niebiesko-sine zabarwienie skóry

i śluzówek występujące przy spadku

i śluzówek występujące przy spadku

wysycenia krwi tlenem.

wysycenia krwi tlenem.



Przyczyny – choroby utrudniające

Przyczyny – choroby utrudniające

przechodzenie tlenu z powietrza do

przechodzenie tlenu z powietrza do

krwi w płucach. – zwłóknienie płuc,

krwi w płucach. – zwłóknienie płuc,

masywne zapalenie płuc, przeszkody w

masywne zapalenie płuc, przeszkody w

drogach oddechowych, mieszanie się

drogach oddechowych, mieszanie się

krwi żylnej z tętniczą w wadach serca –

krwi żylnej z tętniczą w wadach serca –

otwór w przegrodzie miedzy

otwór w przegrodzie miedzy

przedsionkowej i międzykomorowej

przedsionkowej i międzykomorowej

Sinica cd

Sinica cd



Zwolniony przepływ krwi przez tkanki i

Zwolniony przepływ krwi przez tkanki i

zwiększony wychwyt tlenu z krwi –

zwiększony wychwyt tlenu z krwi –

niewydolność krążenia, zarostowa

niewydolność krążenia, zarostowa

miażdżyca tętnic, lub miejscowe

miażdżyca tętnic, lub miejscowe

utrudnienie odpływu krwi żylnej –

utrudnienie odpływu krwi żylnej –

zakrzepowe zapalenie żył.

zakrzepowe zapalenie żył.

Utrata przytomności -

Utrata przytomności -

omdlenie

omdlenie



Krótkotrwałe zaburzenie świadomości

Krótkotrwałe zaburzenie świadomości

spowodowane najczęściej przez spadek

spowodowane najczęściej przez spadek

przepływu przez naczynia mózgowe z

przepływu przez naczynia mózgowe z

powodu zaburzeń krążenia.

powodu zaburzeń krążenia.



Może wystąpić u osób zdrowych z

Może wystąpić u osób zdrowych z

powodu nagłego spadku całkowitego

powodu nagłego spadku całkowitego

oporu obwodowego i ciśnienia tętniczego

oporu obwodowego i ciśnienia tętniczego

poprzedzonego objawami zwiastującymi

poprzedzonego objawami zwiastującymi

– poty, bladość bicie serca, szum w

– poty, bladość bicie serca, szum w

uszach –

uszach –



Przyczyny – strach, alkohol, leki,

Przyczyny – strach, alkohol, leki,

przebywanie w dusznym pomieszczeniu

przebywanie w dusznym pomieszczeniu

Utrata przytomności CD.

Utrata przytomności CD.



U osób starszych pozostających w

U osób starszych pozostających w

pozycji leżącej przez czas dłuższy ,

pozycji leżącej przez czas dłuższy ,

przyjmujących leki obniżające ciśnienie

przyjmujących leki obniżające ciśnienie

krwi może dojść do utraty przytomności

krwi może dojść do utraty przytomności

z powodu niedociśnienia

z powodu niedociśnienia

ortostatycznego przy nagłym przyjęciu

ortostatycznego przy nagłym przyjęciu

pozycji pionowej.

pozycji pionowej.



Wynika to ze zbyt późnej reakcji układu

Wynika to ze zbyt późnej reakcji układu

krążenia na nagłe przemieszczenie dużej

krążenia na nagłe przemieszczenie dużej

ilości krwi w dolne rejony ciała i spadek

ilości krwi w dolne rejony ciała i spadek

ciśnienia krwi.

ciśnienia krwi.

Utrata przytomności cd

Utrata przytomności cd



Zaburzenia rytmu pracy serca –

Zaburzenia rytmu pracy serca –

zwolnienie lub przyspieszenie rytmu w

zwolnienie lub przyspieszenie rytmu w

wyniku niedostatecznej ilości krwi

wyniku niedostatecznej ilości krwi

docierającej do mózgu mogą

docierającej do mózgu mogą

powodować krótkotrwałe utraty

powodować krótkotrwałe utraty

przytomności

przytomności



Informacje z wywiadu pomocne w

Informacje z wywiadu pomocne w

ustalaniu przyczyny utraty krótkotrwałej

ustalaniu przyczyny utraty krótkotrwałej

przytomności – vide - folie

przytomności – vide - folie

Fizykalne badanie serca

Fizykalne badanie serca



1. obmacywanie i oglądanie okolicy

1. obmacywanie i oglądanie okolicy

przedsercowej – widoczne blizny

przedsercowej – widoczne blizny

klatki piersiowej mogą wskazywać na

klatki piersiowej mogą wskazywać na

przebyte operacje w tym

przebyte operacje w tym

kardiologiczne

kardiologiczne



2. ocena uderzenia koniuszkowego –

2. ocena uderzenia koniuszkowego –

piąta przestrzeń międzyżebrowa w

piąta przestrzeń międzyżebrowa w

linii środkowo-obojczykowej lewej

linii środkowo-obojczykowej lewej



Opukiwanie serca

Opukiwanie serca



Osłuchiwanie w typowych miejscach

Osłuchiwanie w typowych miejscach

Tętno tętnicze

Tętno tętnicze



1. obecność tętna na tętnicach

1. obecność tętna na tętnicach

obwodowych, jego szybkość

obwodowych, jego szybkość

Częstość tętna = 60 do 100 uderzeń

Częstość tętna = 60 do 100 uderzeń

na minutę

na minutę

2. Miarowość tętna – jest cechą

2. Miarowość tętna – jest cechą

prawidłowej pracy serca

prawidłowej pracy serca

3. Niemiarowość pracy serca - o

3. Niemiarowość pracy serca - o

określonym rytmie czy całkowicie

określonym rytmie czy całkowicie

chaotyczna.

chaotyczna.

Wypełnienie tętna

Wypełnienie tętna



Zależy od pojemności wyrzutowej

Zależy od pojemności wyrzutowej

serca.

serca.



Przy spadku ciśnienia – w wyniku np..

Przy spadku ciśnienia – w wyniku np..

Krwotoku wewnętrznego tętno może

Krwotoku wewnętrznego tętno może

być słabo wyczuwalne a może być

być słabo wyczuwalne a może być

także brak tętna na obwodzie.

także brak tętna na obwodzie.

Ciśnienie krwi

Ciśnienie krwi



Ciśnienie krwi jest jednym z

Ciśnienie krwi jest jednym z

podstawowych parametrów życiowych.

podstawowych parametrów życiowych.



Prawidłowa wartość 120/80

Prawidłowa wartość 120/80



RR w granicach 140/90 uważane jest za

RR w granicach 140/90 uważane jest za

nadciśnienie wg WHO

nadciśnienie wg WHO



Pomiar – pierwszy ton = RR skurczowe

Pomiar – pierwszy ton = RR skurczowe



Zanik uderzeń = RR rozkurczowe

Zanik uderzeń = RR rozkurczowe



Pomiar ciśnienia wykonuje się

Pomiar ciśnienia wykonuje się

sfigmomanometr - ciśnieniomierz

sfigmomanometr - ciśnieniomierz

Czemu służy badanie ciśnienia

Czemu służy badanie ciśnienia

krwi

krwi



Diagnostyka nadciśnienia

Diagnostyka nadciśnienia



Kontrola skuteczności leczenia

Kontrola skuteczności leczenia



Diagnostyka niedociśnienia

Diagnostyka niedociśnienia



Diagnostyka stanów w których nagłe

Diagnostyka stanów w których nagłe

zmiany ciśnienia tętniczego mogą

zmiany ciśnienia tętniczego mogą

być przyczyną odczuwalnych przez

być przyczyną odczuwalnych przez

pacjenta dolegliwości

pacjenta dolegliwości



Okresowe badanie profilaktyczne

Okresowe badanie profilaktyczne

Badania dodatkowe

Badania dodatkowe



1. Elektrokardiografia spoczynkowa –

1. Elektrokardiografia spoczynkowa –

EKG

EKG



Vide oddzielny wykład

Vide oddzielny wykład