Dietetyka
Dietetyka
Zakład Chorób Wewnętrznych
Zwierząt Gospodarskich i Koni
Lek. wet Agnieszka Pomorska
Wybór metody żywienia
Wybór metody żywienia
W przypadku gdy hospitalizowany koń
nie pobiera 75% dziennej dawki
żywieniowej, bądź mimo jej
pobierania traci na masie musimy
zastanowić się nad doborem metody
dożywiania
Wybór metody żywienia
Wybór metody żywienia
Wybór metody żywienia zależy od
#choroby zwierzęcia
# możliwości szpitala co do
przygotowania diety
#zasobności portfela właściciela
Wybór metody żywienia
Wybór metody żywienia
Żywienie do jelitowe
-wspomagające
-całkowite
Żywienie pozajelitowe
-wspomagające
-całkowite
Wskazania do żywienia
Wskazania do żywienia
dojelitowego u dorosłych koni
dojelitowego u dorosłych koni
Konie które tolerują sondę nosowo-
żołądkową, nie mają trwałego refluksu, nie
mają przeciwwskazań co do tego sposobu
(choroba).
Żywienie możliwe w szpitalu jak i w stajni
pacjenta.
Nieskomplikowany sprzęt oraz niska cena.
Biegunka jako najczęstsze powikłanie.
Wskazania do żywienia
Wskazania do żywienia
pozajelitowego u dorosłych koni
pozajelitowego u dorosłych koni
Ileus, niedrożność jelit, nieustępująca
biegunka, konie z zaleconą kompletną
głodówką ( po op jelit).
Konie z chorobami nosa,gardła,przełyku,
nie tolerujące sondy.
Konie nie mogące utrzymać głowy w górze
oraz konie zalegające
Konieczne stałe monitorowanie poziomu
glukozy itp. u pacjenta
Żywienie dojelitowe
Żywienie dojelitowe
Bezpośrednio do enterocytów
Zmniejszone ryzyko sepsy
Możliwe u koni z zachowaną
perystaltyką jelit- jeśli refluks ponad 2
litry wówczas odstępujemy od tej
metody
Pokarm jest podawany w formie
płynnej
Dieta koni jest bogata w włókno
strawne (30-60%)
Dieta bez włókna-mniejsza sonda\
biegunki
Dieta z włóknem większy przekrój
sondy
Dieta bez włókna może doprowadzić do
biegunek gdyż czas wchłaniania z jelit
cienkich się wydłuża
Dieta ta jest bogata w cukry które nie są w
całości wchłaniane w j. cienkich i
przechodzą dalej do jelit grubych gdzie
stanowią pożywkę dla bakterii co
doprowadza do biegunek i np. ochwatu
Dieta bezwłóknowa nie jest polecana
dla koni z kolkami, ochwatem,
biegunką oraz koni po operacjach na
przewodzie pok.
Dieta bezwłókna
Dieta bezwłókna
Dekstroza
Glukoza
Maltodekstran
-wysoka strawność oraz dobre
wchłanianie w j. cienkich
Suplementacja diety
Suplementacja diety
Olej roślinny 1 szklanka=1980kcal
to jest 1/5 zapotrzebowania dla konia
450kg
- Najczęściej podawane oleje to:
słonecznikowy, lniany, kukurydziany
Olej kukurydziany
Olej kukurydziany
Zawiera dużo kwasu omega 6 i nie
jest polecany dla koni z uogólnionymi
zapaleniami
Olej lniany
Olej lniany
Jest bogaty w kwasy omega 3
Należy go podawać koniom sztucznie
dokarmianym powyżej 7 dni.
Zapalenia systemowe zmniejszają się.
Uwaga z kwasami omega 3 u koni z
zaburzeniami w krzepnięciu
Aby zapewnić ochronę
antyoksydacyjną w czasie podawania
oleju należy podawać wit.E
2000-4000 I/U na 1 szklankę oleju
Trójglicerydy
Trójglicerydy
Jeżeli poziom TG w surowicy niższy niż
2,26mmol/l to podajemy 1 szklankę
oleju/dz.
Jeśli poziom między 2,26-5,65mmol/l to ½
szklanki dz.
Jeśli poziom wyższy, konie ze stłuszczeniem
wątroby, hipertriglicerydemią - nie
podajemy oleju
Białka
Białka
Kazeina, laktoalbumina, serwatka,
soja –są wysoce strawne i możemy
podawać je koniom aby wyrównać
zapotrzebowanie na białko
Przepis na dietę dojelitową z
Przepis na dietę dojelitową z
włóknem
włóknem
12,2Mcal
Wymagana dzienna objętość:
900g dextrozy, 900g kazeiny, 2000g
siana z lucerny, 21litrów H20, 230g
mieszanki mineralnej, olej.
Według potrzeb można zwiększać ilość
białka oraz włókna.
Mieszanka mineralna
Mieszanka mineralna
NaCl-10g
NaHCO3- 15g
KCl-75g
K2HPO4-60g
CACl H2O -45g
MgO- 25g
Żywienie koni wysoce energetycznymi
paszami, zbożami, gdzie jest dużo
niestrukturalnych węglowodanów,
szczególnie u koni w stanie
krytycznym doprowadza do biegunek
i ochwatu. Jest to ścisłe
przeciwwskazanie do ich stosowania!!
Sposoby żywienia dojelitowego
Sposoby żywienia dojelitowego
Sonda czasowo
Sonda ,,na stałe’’ do nosa bądź
wszyta do przełyku
Sonda wszyta
Sonda wszyta
U koni przez dłuższy czas karmionych
sztucznie
Powikłania w postaci przetok i
zachyłków, hemiplegia
Nie jest to częsta metoda
Sondą konie karmimy 4-6 razy dz.
Zawsze przed podaniem paszy
sprawdzamy umiejscowienie sondy
Pasza musi być dobrze zmiksowana
oraz mieszana w czasie podawania
aby nie zatkać sondy
Początkowo podajemy do 6l na raz w
kolejnych dniach do 8l jednorazowo.
Jeśli obecny jest refluks większy niż 6
litrów odstępujemy od tej metody.
Nadmiar płynu odprowadzamy
Po podaniu paszy wlewamy ok. 1 litra
wody do sondy w celu jej przepłukania
oraz wdmuchujemy niewielką ilość
powietrza
Zatykamy sondę
Monitoring pacjenta sztucznie
Monitoring pacjenta sztucznie
żywionego
żywionego
CTO co 4-6h
Pomiar wagi pacjenta co 24h
BCS co 24h
Poziom glukozy, początkowo co 6-12h
później co 8-24h
Poziom TG co 24h
Poziom elektrolitów co 24h
Monitoring pacjenta sztucznie
Monitoring pacjenta sztucznie
żywionego
żywionego
Całkowity poziom CO2co 24h
PCV co 24h
Poziom glukozy oraz ciał ketonowych
w moczu co 8-24h
Sprawdzić położenie sondy przed
każdym posiłkiem
Przynajmniej 2xdz. przepłukiwać
wenflon (jeśli nie jest używany)
Żywienie poza jelitowe
Żywienie poza jelitowe
Infuzję płynnej pozajelitowej diety
rozpoczynamy od:
25-30% całkowitej dawki dziennej
przez 1-2 pierwsze dni
30-60% całkowitej dawki dziennej
przez 2-3 dni
60-100% całkowitej dawki dziennej
przez 3-4dni
Żywienie poza jelitowe
Żywienie poza jelitowe
wykorzystujemy mieszankę
aminokwasów, dextrozy, lipidów, oraz
elektrolitów
Zawarte jest w niej ok. 8,5%-15%
aminokwasów, 0,34-0,6kcal/ml
energii, pH 5,3-7,0
Dekstroza
Dekstroza
Jest to cukier prosty, podstawowe
źródło energii w diecie pozajelitowej
W Polsce najbardziej dostępna jest
glukoza 20%
Lipidy
Lipidy
Preparaty lipidowe najczęściej produkowane
są z oleju sojowego, słonecznikowego, oleju
lnianego
Lipidy są najbardziej energetyczną częścią
składową diety pozajelitowej
1,1kcal/ml-10% roztwór
2kcal/ml-20% roztwór
Lipidy są często pomijane w krótkotrwałej
diecie pozajelitowej (drogie, powikłania..)
Elektrolity
Elektrolity
Możemy je suplementować na dwa
sposoby:
W gotowej mieszance
Dodawać oddzielnie ( dokładniej,
taniej)
Na, K, Ca, Mg, Cl, P,
Witaminy
Witaminy
Dawka w 10ml: witaminy rozpuszczalne w
tłuszczach:
A-1mg, E-10mg, D-mcg, K-150mcg
witaminy rozpuszczalne w H2O:
C-200mg, B1-6mg, B2-3,6mg,
PP-40mg, B6-6mg, B5-15mg,
H- 60mcg, kwas foliowy-600mcg,
B12-5mcg
Mikroelementy
Mikroelementy
Mikroelementy w 1 ml:
-Zn-5mg, Cu-1mg, Mn-0,5mg,
Se-60mcg
Ogólne zasady
Ogólne zasady
Pamiętajmy o tym że im czyściej założymy
wenflon tym dłużej utrzymamy go w żyle
Wenflon zakładamy najczęściej do żyły
szyjnej zewnętrznej bądź brzusznej
Wenflon należy przepłukiwać roztworem
heparyny przed i po każdym użyciu
Wiele leków nie jest zgodnych z dietami
pozajelitowymi a więc nie należy ich
mieszać.