PROPEDEUTYKA

CHIRURGII DZIECIĘCEJ

Piotr CZAUDERNA

Klinika Chirurgii

Dziecięcej AMG

CHIRURGIA DZIECIĘCA

• OBEJMUJE SWOJĄ OPIEKĄ

PACJENTÓW OD:

–

1 DOBY ŻYCIA - DO 16 ROKU ŻYCIA

• OBEJMUJE WSZELKIE SPECJALNOŚCI

CHIRURGICZNE: urologię, chirurgię
onkologiczną, urazową, plastyczną,
neurochirurgię, torakochirurgię,
chirurgię noworodka

• Powstanie

chirurgii dziec.
umożliwiło
wprowadzenie
zasad
antyseptyki
(Lister - 1867).

... oraz aseptyki

chirurgicznej

• Wynalazek rękawiczek

chirurgicznych - Halsted, 1889

...a także w opiece

okołoperacyjnej

Wiele jednostek

chorobowych w chirurgii

dziecięcej ma unikalny

związany z wiekiem

pacjentów charakter

PRZYKŁADOWE

PRZYPADKI Z CHIRURGII

DZIECIĘCEJ

WODOGŁOWIE I

PRZEPUKLINA

OPONOWO-RDZENIOWA

WODOGŁOWIE

Wgłobienie

• Jest to najczęstsza przyczyna niedrożności

mechanicznej u niemowląt.

• 95% wgłobień występuje < 24 m-ca życia i

mają one w tym wieku idiopatyczny
charakter.

• U starszych dzieci są one zwykle wtórne do:

mukowiscydozy, zapalenia węzłów chłonnych
krezkowych, uchyłka Meckela, guzów.

• Wgłobienie jest częstsze u chłopców = 3:2

Wgłobienie

Objawy wgłobienia

• Napadowe bóle brzucha.
• Wymioty
• Krwawienie z odbytu (galaretka

malinowa)

Wgłobienie - badanie

fizykalne

• Macalny guz brzucha, o

kiełbaskowatym kształcie.

• Krwisty śluz w bad. per rectum.

Wgłobienie - bad. obrazowe

• Cechy niedrożności mechanicznej

w RTG przeglądowym jamy
brzusznej.

• USG jamy brzusznej:

charakterystyczne objawy
(pseudonerka, tarcza strzelnicza,
oko byka)

Wgłobienie - obraz USG

Wgłobienie - leczenie

• Nieoperacyjne:

– Redukcja hydrostatyczna:

• Z UŻYCIEM BARYTU
• Z UŻYCIEM SOLI FIZJOLOGICZNEJ

– Redukcja pneumatyczna

• Operacyjne:

– Laparotomia
– Laparoskopia

Przepuklina pachwinowa /

Wodniak jądra - schemat

Pediatryczna chirurgia

onkologiczna

Przed CHT

Po CHT

Przypadek obustronnego

guza Wilmsa (nerczaka

płodowego)

Rokowanie w nerczaku - w

obrębie XX wieku

0

20

40

60

80

100

1899

1915-

40

1955-

1970

% OS

Ladd &
Gross

Ext.Sur
g.

RTX

Ch.T

NWTS &
SIOP

Wilm
s

Wątrobiak zarodkowy

(hepatoblastoma)

HEPATOBLASTOMA

SIOPEL 1 – całkowite przeżycia

SIOPEL 1 – całkowite przeżycia

SIOPEL 1 – całkowite przeżycia

SIOPEL 1 – całkowite przeżycia

Końcowa faza rozległej resekcji

guza wątroby

URAZY - oparzenia

Przykład

stycznego

wycięcia rany

oparzeniowej

Siatkowane przeszczepy

skóry

CHIRURGIA

NOWORODKA

• Wrodzona niedrożność przełyku
• Przepuklina przeponowa
• Wrodzona niedrożność odbytu
• Atrezja dróg żółciowych
• Choroba Hirschsprunga

CHOROBA

HIRSCHSPRUNGA

• Wada wrodzona wynikająca z braku komórek

zwojowych w splotach Meissnera i Auerbacha w
ścianie jelita grubego.

• Etiology - nieznana. Istnieje wiele teorii:

– zaburzenia migracji komórek grzebienia nerwowego
– niewłaściwe środowisko (zaburzona funkcja molekuł

adhezyjnych - NCAM)

– mechanizmy immunologiczne

• Możliwe podłoże genetyczne:

– choroba u więcej niż 1 członka rodziny (3-8% przypadków)
– niekiedy związek z zespołem MEN

CHOROBA

HIRSCHSPRUNGA

• Częstość - 1 : 4400-7.000 żywych urodzeń.
• Chłopcy : Dziewczynki - 4 : 1
• Obejmuje jelito grube poczynając od odbytnicy,

niekiedy zajmuje też jelito cienkie.

• OBJAWY KLINICZNE:

– ostra prezentacja noworodkowa - niedrożność
– nawracające epizody podniedrożności
– przewlekłe zaparcia
– opóźnione oddanie smółki (> 48 hrs)
– ciężkie zapalenie jelit z eksplozyjną biegunką

CHOROBA

HIRSCHSPRUNGA

• DIAGNOSTYKA:

– Wlew kontrastowy jelita grubego:

• WĄSKI DCINEK BEZZWOJOWY
• OPÓŹNIONA EWAKUACJA KONTRASTU (>24

HRS)

– Rektomanometria:

• BRAK TZW. ODRUCHU ZAHAMOWANIA

– Biopsja rektalna:

• BIOPSJA SSĄCA
• BIOPSJA PEŁNEJ GRUBOŚCI

CHOROBA

HIRSCHSPRUNGA

• Warianty:

– Całkowita bezzwojowość jelita grubego (3-12%

przypadków)

– Ultrakrótki odcinek bezzwojowy
– Aganglionoza segmentarna (bardzo rzadka)

CHOROBA

HIRSCHSPRUNGA

• LECZENIE - CHIRURGICZNE (KLASYCZNIE:

DWU- LUB 3-ETAPOWE):

– KOLOSTOMIA
– DEFINITYWNA OPERACJA JELITOWA “PULL-

THROUGH”:

• METODĄ SWENSONA
• METODĄ DUHAMELA
• METODĄ SOAVE

– ZAMKNIĘCIE KOLOSTOMII

– OBECNIE TAKŻE ENDOREKTALNA OPERACJA

“PULL THROUGH”

UROLOGIA

• ODPŁYW PĘCHERZOWO-

MOCZOWODOWY = cofanie się
moczu z pęcherza do nerek

– DIAGNOSTYKA:

• CYSTOURETROGRAFIA MIKCYJNA

(CUM)

• BADANIE IZOTOPOWE

UROLOGIA - ODPŁYW

PĘCHERZOWO-

MOCZOWODOWY

• LECZENIE:

– ZACHOWAWCZE
– OSTRZYKIWANIE UJŚĆ

MOCZOWODÓW (STING)

– OPERACJE PRZESZCZEPIENIA

MOCZOWODÓW (WEWNĄTRZ- I
ZEWNĄTRZPĘCHERZOWE)