Organizacja wirtualna

Organizacja wirtualna

Nauki o organizacji

Nauki o organizacji

Istota organizacji wirtualnej – teza

Istota organizacji wirtualnej – teza

wyjściowa

wyjściowa

•

Wirtualne społeczności w wirtualnych

Wirtualne społeczności w wirtualnych

miastach w wirtualnych narodach nie

miastach w wirtualnych narodach nie

będą znały żadnych fizycznych

będą znały żadnych fizycznych

granic i staną się częścią globalnego

granic i staną się częścią globalnego

wirtualnego świata

wirtualnego świata

(Alvin Toffler)

(Alvin Toffler)

Istota pojęcia

Istota pojęcia

•

Słowo wirtualny pochodzi od łacińskiego virtus i

Słowo wirtualny pochodzi od łacińskiego virtus i

oznacza "mogący zaistnieć, (teoretycznie) możliwy„..

oznacza "mogący zaistnieć, (teoretycznie) możliwy„..

•

Pojęcie wirtualność często utożsamiane jest w

Pojęcie wirtualność często utożsamiane jest w

literaturze przedmiotu z określeniami takimi jak:

literaturze przedmiotu z określeniami takimi jak:

pozorny, wyobrażalny, niewidoczny, wszechobecny jak

pozorny, wyobrażalny, niewidoczny, wszechobecny jak

również aprzestrzenny czy aczasowy

również aprzestrzenny czy aczasowy

•

Istotą wirtualności danego obiektu jest to, iż nie

Istotą wirtualności danego obiektu jest to, iż nie

istnieje on realnie a jednak egzystuje w

istnieje on realnie a jednak egzystuje w

rzeczywistości

rzeczywistości

•

Wielu autorów traktuje wirtualność jako zjawisko,

Wielu autorów traktuje wirtualność jako zjawisko,

którego nie można dostrzec w przeciwieństwie do

którego nie można dostrzec w przeciwieństwie do

skutków jego działania a więc jako zjawisko w

skutków jego działania a więc jako zjawisko w

pewnym sensie niewidzialne

pewnym sensie niewidzialne

Istota wirtualności

Istota wirtualności

•

Coraz częściej można się spotkać w literaturze

Coraz częściej można się spotkać w literaturze

przedmiotu z zawężeniem pojęcia wirtualność, co

przedmiotu z zawężeniem pojęcia wirtualność, co

wskazuje na trend, w jakim ono zmierza, do synonimu

wskazuje na trend, w jakim ono zmierza, do synonimu

elektroniczny. Niektórzy autorzy podkreślają, że

elektroniczny. Niektórzy autorzy podkreślają, że

"wirtualność procesów gospodarczych polega na tym,

"wirtualność procesów gospodarczych polega na tym,

że coraz więcej działań gospodarczych jest

że coraz więcej działań gospodarczych jest

realizowanych w sposób elektroniczny„..

realizowanych w sposób elektroniczny„..

•

Jest to zbyt wąskie ujęcie omawianego pojęcia, gdyż

Jest to zbyt wąskie ujęcie omawianego pojęcia, gdyż

elektroniczny sposób komunikacji może sprzyjać

elektroniczny sposób komunikacji może sprzyjać

wirtualności przedsiębiorstw jednak jej nie powoduje.

wirtualności przedsiębiorstw jednak jej nie powoduje.

•

Należy zwrócić uwagę, że wirtualność jest stopniowalną

Należy zwrócić uwagę, że wirtualność jest stopniowalną

cechą właściwą każdej organizacji i może być mierzona

cechą właściwą każdej organizacji i może być mierzona

poziomem elastyczności przedsiębiorstwa w

poziomem elastyczności przedsiębiorstwa w

proaktywnej adaptacji do zmian w otoczeniu oraz może

proaktywnej adaptacji do zmian w otoczeniu oraz może

być źródłem nowych zdolności do konkurowania .

być źródłem nowych zdolności do konkurowania .

Istota organizacji wirtualnej

Istota organizacji wirtualnej

Pojęcie "organizacja wirtualna" pojawiło się we wczesnych latach dziewięćdziesiątych. Obecnie

Pojęcie "organizacja wirtualna" pojawiło się we wczesnych latach dziewięćdziesiątych. Obecnie

w literaturze przedmiotu spotkać można wiele określeń organizacji wirtualnej, jednak

w literaturze przedmiotu spotkać można wiele określeń organizacji wirtualnej, jednak

pojęcie to nie doczekało się jednej, ogólnie akceptowanej definicji. Najczęściej przytaczane

pojęcie to nie doczekało się jednej, ogólnie akceptowanej definicji. Najczęściej przytaczane

określenia, akcentujące różne cechy organizacji wirtualnych, zostały przedstawione poniżej:

określenia, akcentujące różne cechy organizacji wirtualnych, zostały przedstawione poniżej:

•

Organizacja wirtualna - jest to tymczasowa sieć niezależnych przedsiębiorstw - dostawców,

Organizacja wirtualna - jest to tymczasowa sieć niezależnych przedsiębiorstw - dostawców,

klientów, nawet dotychczasowych konkurentów - połączonych najnowszymi środkami IT, w

klientów, nawet dotychczasowych konkurentów - połączonych najnowszymi środkami IT, w

celu dzielenia się umiejętnościami i kosztami dla zdobycia nowych rynków

celu dzielenia się umiejętnościami i kosztami dla zdobycia nowych rynków

•

Organizacja wirtualna jest siecią instytucji, firm, zespołów i osób zlokalizowanych w różnych

Organizacja wirtualna jest siecią instytucji, firm, zespołów i osób zlokalizowanych w różnych

miejscach, zorganizowanych w luźno związanych, nieprzejrzystych strukturach, które łączy

miejscach, zorganizowanych w luźno związanych, nieprzejrzystych strukturach, które łączy

wspólny cel - świadczenie usług na rzecz tego samego klienta

wspólny cel - świadczenie usług na rzecz tego samego klienta

•

Organizacja wirtualna jest sztucznym tworem bazującym na indywidualnych

Organizacja wirtualna jest sztucznym tworem bazującym na indywidualnych

kompetencjach kluczowych, integrującym niezależne przedsiębiorstwa wzdłuż wspólnego

kompetencjach kluczowych, integrującym niezależne przedsiębiorstwa wzdłuż wspólnego

łańcucha wartości

łańcucha wartości

•

Organizacja wirtualna - forma organizacji, którą charakteryzuje tymczasowe lub stałe

Organizacja wirtualna - forma organizacji, którą charakteryzuje tymczasowe lub stałe

geograficzne rozmieszczenie pojedynczych pracowników, grup, działów różnych

geograficzne rozmieszczenie pojedynczych pracowników, grup, działów różnych

przedsiębiorstw lub całych organizacji. Zapewnienie realizacji procesu produkcyjnego jest

przedsiębiorstw lub całych organizacji. Zapewnienie realizacji procesu produkcyjnego jest

zależne od elektronicznej komunikacji.

zależne od elektronicznej komunikacji.

•

Wirtualna organizacja jest to sieć niezależnych firm działających w świecie rzeczywistym,

Wirtualna organizacja jest to sieć niezależnych firm działających w świecie rzeczywistym,

łącząca swe umiejętności i zasoby organizacyjne dla osiągnięcia typowych celów i

łącząca swe umiejętności i zasoby organizacyjne dla osiągnięcia typowych celów i

wykorzystujących przy tym technologie informatyczne do koordynacji wzajemnych działań i

wykorzystujących przy tym technologie informatyczne do koordynacji wzajemnych działań i

uniknięcia jakiejkolwiek integracji tak poziomej, jak i pionowej

uniknięcia jakiejkolwiek integracji tak poziomej, jak i pionowej

Cechy organizacji wirtualnej

Cechy organizacji wirtualnej

Tymczasowość organizacji

Tymczasowość organizacji

 

 

Wirtualna organizacja jest chwilową

Wirtualna organizacja jest chwilową

konfiguracją jednostek organizacyjnych

konfiguracją jednostek organizacyjnych

współpracujących ze sobą dla osiągnięcia

współpracujących ze sobą dla osiągnięcia

okazjonalnych, wspólnych celów. Jest to twór

okazjonalnych, wspólnych celów. Jest to twór

tymczasowy, powoływany na okres realizacji

tymczasowy, powoływany na okres realizacji

zadania. Nowe zadanie inicjuje zatem powstanie

zadania. Nowe zadanie inicjuje zatem powstanie

organizacji wirtualnej, w skład której wchodzą

organizacji wirtualnej, w skład której wchodzą

jednostki organizacyjne charakteryzujące się

jednostki organizacyjne charakteryzujące się

wymaganymi kompetencjami.

wymaganymi kompetencjami.

Cechy organizacji wirtualnej

Cechy organizacji wirtualnej

Brak materialnej struktury

Brak materialnej struktury

•

Udział komponentu materialnego jest w

Udział komponentu materialnego jest w

organizacjach wirtualnych znakomicie mniejszy niż

organizacjach wirtualnych znakomicie mniejszy niż

w tradycyjnych odpowiednikach. Materialne aktywa

w tradycyjnych odpowiednikach. Materialne aktywa

(budynki, magazyny, hale produkcyjne) są

(budynki, magazyny, hale produkcyjne) są

stosunkowo nieliczne i często pozostają w

stosunkowo nieliczne i często pozostają w

rozproszeniu

rozproszeniu

•

Działalność jest prowadzona w rozproszeniu, poprzez

Działalność jest prowadzona w rozproszeniu, poprzez

sieć małych „biur” funkcjonujących w powiązaniach

sieć małych „biur” funkcjonujących w powiązaniach

sieciowych

sieciowych

Cechy organizacji wirtualnej

Cechy organizacji wirtualnej

Rozproszenie geograficzne

Rozproszenie geograficzne

Organizacja wirtualna może składać się z jednostek,

Organizacja wirtualna może składać się z jednostek,

które rozproszone są geograficznie. Przedsiębiorstwa,

które rozproszone są geograficznie. Przedsiębiorstwa,

które oddalone są od siebie w sensie odległości

które oddalone są od siebie w sensie odległości

terenowej mogą współpracować ze sobą wykorzystując

terenowej mogą współpracować ze sobą wykorzystując

technologie informatyczne. Możliwa jest zatem praca

technologie informatyczne. Możliwa jest zatem praca

niezależnie od lokalizacji uczestników wchodzących w

niezależnie od lokalizacji uczestników wchodzących w

skład organizacji wirtualnej co wielu autorów nazywa

skład organizacji wirtualnej co wielu autorów nazywa

"pokonywaniem barier przestrzeni", czy też odnosi do

"pokonywaniem barier przestrzeni", czy też odnosi do

pojęcia "aprzestrzenny" jako synonimu wirtualności

pojęcia "aprzestrzenny" jako synonimu wirtualności

Cechy organizacji wirtualnej

Cechy organizacji wirtualnej

Koncentracja na kliencie

Koncentracja na kliencie

Koncentracja na kliencie jest podejściem

Koncentracja na kliencie jest podejściem

powszechnym i charakterystycznym nie tylko dla

powszechnym i charakterystycznym nie tylko dla

organizacji wirtualnej. Jednak w tego typu

organizacji wirtualnej. Jednak w tego typu

przedsiębiorstwie nabiera ona szczególnego

przedsiębiorstwie nabiera ona szczególnego

znaczenia, ponieważ w wielu przypadkach organizacja

znaczenia, ponieważ w wielu przypadkach organizacja

wirtualna jest tworzona specjalnie w odpowiedzi na

wirtualna jest tworzona specjalnie w odpowiedzi na

potrzeby konkretnego klienta i dla realnego

potrzeby konkretnego klienta i dla realnego

konkretnego zadania. Jest zatem relatywnie bardziej

konkretnego zadania. Jest zatem relatywnie bardziej

elastyczna aniżeli organizacja tradycyjna. Zadania

elastyczna aniżeli organizacja tradycyjna. Zadania

mają więc charakter okazjonalny i zmienny, co

mają więc charakter okazjonalny i zmienny, co

implikuje sytuacyjny i chwilowy dobór partnerów

implikuje sytuacyjny i chwilowy dobór partnerów

Cechy organizacji wirtualnej

Cechy organizacji wirtualnej

Intensywne wykorzystanie technologii

Intensywne wykorzystanie technologii

informatycznych

informatycznych

 

 

•

Wirtualizacja działalności przedsiębiorstw możliwa jest

Wirtualizacja działalności przedsiębiorstw możliwa jest

między innymi dzięki rozwojowi technologii

między innymi dzięki rozwojowi technologii

informatycznych. W zasadzie organizacja wirtualna

informatycznych. W zasadzie organizacja wirtualna

opiera się na sieciach komputerowych, które stanowią

opiera się na sieciach komputerowych, które stanowią

fizyczne środowisko wymiany informacji (komunikacji)

fizyczne środowisko wymiany informacji (komunikacji)

pomiędzy jednostkami organizacyjnymi (np.

pomiędzy jednostkami organizacyjnymi (np.

przedsiębiorstwami)

przedsiębiorstwami)

•

Technologie informatyczne wspomagają i zwiększają

Technologie informatyczne wspomagają i zwiększają

efektywność funkcjonowania przedsiębiorstwa.

efektywność funkcjonowania przedsiębiorstwa.

Spowodowane jest to niewątpliwie korzyściami jakie

Spowodowane jest to niewątpliwie korzyściami jakie

niesie ze sobą IT (IT: Information Technology) w

niesie ze sobą IT (IT: Information Technology) w

usprawnieniu systemu informacyjnego przedsiębiorstwa

usprawnieniu systemu informacyjnego przedsiębiorstwa

Cechy organizacji wirtualnej

Cechy organizacji wirtualnej

Sieciowa struktura organizacyjna jako

Sieciowa struktura organizacyjna jako

forma organizacji wirtualnej

forma organizacji wirtualnej

 

 

•

Najczęściej wymienianą formą organizacyjną wirtualnej

Najczęściej wymienianą formą organizacyjną wirtualnej

organizacji jest płaska struktura sieciowa .

organizacji jest płaska struktura sieciowa .

Przedsiębiorstwa uczestniczące w tego typu sieci są

Przedsiębiorstwa uczestniczące w tego typu sieci są

względnie niezależnymi partnerami a więc nie występują

względnie niezależnymi partnerami a więc nie występują

między nimi zależności hierarchiczne.

między nimi zależności hierarchiczne.

•

W organizacji wirtualnej wyjątkowe znaczenie posiada

W organizacji wirtualnej wyjątkowe znaczenie posiada

jednostka koordynująca działania, tzw. broker informacji,

jednostka koordynująca działania, tzw. broker informacji,

który może być zarazem inicjatorem przedsięwzięcia.

który może być zarazem inicjatorem przedsięwzięcia.

•

Partnerzy w organizacji wirtualnej dobierani są

Partnerzy w organizacji wirtualnej dobierani są

dynamiczne, w zależności od realizowanego zadania i

dynamiczne, w zależności od realizowanego zadania i

kompetencji, jakie posiadają. Jest to zatem struktura

kompetencji, jakie posiadają. Jest to zatem struktura

dynamiczna a więc rekonfigurowalna

dynamiczna a więc rekonfigurowalna

Cechy organizacji wirtualnej

Cechy organizacji wirtualnej

Wykorzystanie kluczowych kompetencji

Wykorzystanie kluczowych kompetencji

uczestników organizacji wirtualnej

uczestników organizacji wirtualnej

 

 

•

Kompetencje to wiedza i umiejętności ludzi w

Kompetencje to wiedza i umiejętności ludzi w

przedsiębiorstwie. Jest to jedna z najważniejszych cech

przedsiębiorstwie. Jest to jedna z najważniejszych cech

organizacji wirtualnej, gdyż to właśnie od kompetencji

organizacji wirtualnej, gdyż to właśnie od kompetencji

posiadanych przez potencjalnych uczestników zależy jej

posiadanych przez potencjalnych uczestników zależy jej

konfiguracja

konfiguracja

•

Partnerzy uczestniczący w organizacji wirtualnej

Partnerzy uczestniczący w organizacji wirtualnej

powinni być specjalistami a nawet liderami w swoich

powinni być specjalistami a nawet liderami w swoich

dziedzinach, tak, aby każdy z etapów łańcucha wartości

dziedzinach, tak, aby każdy z etapów łańcucha wartości

realizowany był przez najbardziej kompetentną

realizowany był przez najbardziej kompetentną

jednostkę

jednostkę

Cechy organizacji wirtualnej

Cechy organizacji wirtualnej

Nieostrość granic

Nieostrość granic

•

Organizacja wirtualne nie jest wyraźnie oddzielona

Organizacja wirtualne nie jest wyraźnie oddzielona

od swojego otoczenia

od swojego otoczenia

•

Niekiedy powiązania między dostawcami i

Niekiedy powiązania między dostawcami i

dystrybutorami w ramach jednego łańcucha podaży

dystrybutorami w ramach jednego łańcucha podaży

mają tak ścisły charakter, że trudno jest wskazać,

mają tak ścisły charakter, że trudno jest wskazać,

gdzie jedna firma się kończy, a druga zaczyna

gdzie jedna firma się kończy, a druga zaczyna