Migracje kobiet

Migracje kobiet



W latach 1995-2002 na całym świecie na 159
zidentyfikowanych źródeł informacji tylko 32%
informuje nas o płci migrantów.



W Europie odpowiedni odsetek wynosi 35%, a w
Ameryce Północnej 14%.



Brak danych o migracjach kobiet wynika faktu, iż
nie traktowano je jako autonomiczny podmiot
międzynarodowych przemieszczeń.



Migracje kobiet były podporządkowane mężczyznom
występującym zazwyczaj w roli pionierów migracji.
Odwrócenie sytuacji mamy od lat 70.

Migracje kobiet

Migracje kobiet



Zjawisko rosnącej migracji kobiet w ostatnich
dekadach wpisuje się w kontekst globalnych
zmian gospodarczych i politycznych.

Migracje kobiet

Migracje kobiet

Migracje kobiet

Migracje kobiet



Restrykcyjne prawo migracyjne oraz polityka

socjalna krajów rozwiniętych kształtuje obszar

pracy opiekuńczej dla migrujących kobiet,

popychając

je

do

prac

intensywnie

eksploatujących



w domach opieki,



w domach klasy średniej,



w sweatshopach



w seksbiznesie.

Migracje kobiet

Migracje kobiet



Począwszy od połowy XIX wieku wspólna jest
rosnąca feminizacja zarobkowych prac domowych
oraz obsadzanie tych prac kobietami imigrantkami.



Przy czym w XIX wieku dominowała migracja
wewnętrzna ze wsi do miasta, podczas gdy w XX
i XXI wieku jest to migracja międzynarodowa.



Dynamicznie rozwijający się rynek usług prac
domowych i opiekuńczych w krajach bogatej
Północy odpowiada rosnącej feminizacji
migracji z biednego Południa.

Migracje kobiet

Migracje kobiet



Obserwujemy wyraźną segmentację rynku pracy
dla kobiet i tak najczęściej pracują one w
„sektorze

usług

rodzinnych”

(opiekunki,

sprzątaczki, nianie) cateringu, publicznym i
prywatnym

systemie

opieki

zdrowotnej

(pielęgniarki),

w

rolnictwie

(sezonowe

pracownice), turystyce, przemyśle tekstylnym i
przemyśle erotyczno-rozrywkowym (sex industry)



Migrantki najczęściej legitymują się wysokim
poziomem wykształcenia, któremu nie odpowiada
charakter wykonywanych prac.

Migracje kobiet

Migracje kobiet



Ujawnienie się na szeroką skalę negatywnych
kwestii odnoszących się do migracji kobiet jak:
handel żywym towarem, nadużycia seksualne
wobec kobiet, przemoc i nadużycia wobec kobiet
pracujących jako legalna lub nielegalna
wykonująca podrzędne prace siła robocza,
zależność kobiet (często pozbawienie praw) od
zapraszających sponsorów (np. problem mail-
order brides), zawieranie fałszywych małżeństw,
wzrost udziału kobiet w międzynarodowej
przestępczości

i

prowadzeniu

nielegalnego

handlu.

Migracje kobiet

Migracje kobiet



Charakterystyczny dla współczesnej migracji jest
również wysoki odsetek samotnie migrujących
kobiet. Jest to częściowo związane z tym, że ich
dzieci i inni członkowie rodziny nie uzyskują
pozwolenia na wyjazd.



Powstaje „globalny łańcuch opieki” na którego
końcu znajdują się zamożne rodziny z krajów
bogatych,

które

korzystają

z

nierówności

ekonomicznych w globalnej gospodarce.



Potępienie

”wyrodnych

matek”

i

zjawiska

„eurosierot” – pręgierz opinii publicznej i problemy
psychologiczne.

Migracje kobiet

Migracje kobiet



Kraje, które jeszcze do niedawna były przede

wszystkim krajami emigracji, jak na przykład

państwa basenu Morza Śródziemnego (Grecja,

Włochy czy Turcja) stały się w kilku ostatnich

dekad krajami imigracji.



Od połowy lat dziewięćdziesiątych kobiety z

Europy Wschodniej i byłych republik radzieckich

(Bułgaria, Mołdawia, Ukraina, Gruzja) zaczęły

być zatrudniane w domach klasy średniej w Turcji,

która dotychczas była i nadal jest krajem

emigracyjnym.

Migracje kobiet

Migracje kobiet



Problemy związane z pracą w sektorze usług

domowych i pielęgnacyjnych:



Brak ubezpieczeń zdrowotnych i emerytalnych, a

ich doświadczenie i kompetencje uzyskane w

czasie wieloletniej pracy w domach prywatnych

nie jest uznawane.



Jeśli zerwą związki z partnerami czy rodziną w

kraju, oznacza to na ogół również utratę

zabezpieczeń

socjalnych,

na

przykład

ubezpieczeń zdrowotnych i emerytalnych.



Dla wielu imigrantek jedyną drogą legalizacji

pobytu jest małżeństwo, niestety nowy związek

jest już na początku naznaczony asymetrią.

Migracje kobiet

Migracje kobiet



Ten kierunek migracji pozostanie, gdyż rynek prac
domowych

i

opiekuńczych

w

krajach

zamożniejszej części świata ciągle rośnie.



Obserwuje się zwłaszcza rosnący niedosyt opieki
nad

osobami

starszymi,

przy

ogólnie

postrzeganym starzeniu się społeczeństw, a
brakuje aktualnie innych rozwiązań w tym
obszarze niż zatrudnianie do tej pracy w domach
prywatnych.