Farmakologia układu współczulnego rat

background image

Farmakologia układu

współczulnego

Klinika Chorób Wewnętrznych

i Farmakologii Klinicznej UM

w Łodzi

background image

Podział

• Układ przywspółczulny

( parasympatyczny)

objawy pobudzenia -

zwiększenie wydzielania gruczołów (przewodu pokarmowego,
oskrzeli, łzowych), nasilenie czynności mięśniówki trzewnej,
rozkurcz mięśniówki naczyń, zwolnienie czynności serca,
ujemne działanie na tropizmy serca, wpływ na oko (zwężenie
źrenicy i spadek ciśnienia śródocznego).

• Układ współczulny (sympatyczny)

objawy pobudzenia - pobudzenie układu współczulnego może
przebiegać różnie w zależności, czy jest powodowane tylko
przez wzmożone wydzielanie norepinefryny, czy adrenaliny.
Rozróżniamy cztery rodzaje receptorów adrenergicznych.

background image

Efekt pobudzenia układu

autonomicznego

Współczulny
• serce:  1 efekt - (przyspieszenie

czynności serca, wzrost siły

skurczu i przewodnictwa, wzrost

zużycia tlenu)

• naczynia skórne i trzewne: 

1efekt - skurcz = wzrost

ciśnienia

• naczynia mięśni szkieletowych 

2 efekt - rozkurcz = spadek

ciśnienia

• mięśnie oskrzeli  2: efekt -

rozkurcz

• oko: alfa i beta - efekt

rozszerzenie
źrenicy

• macica  2 - rozkurcz

Przywspółczulny (receptor

muskarynowy)

• serce: muskarynowy

zwolnienie czynności serca

• naczynia skórne i trzewne:

efekt - rozkurcz = spadek
ciśnienia

• mięśnie oskrzeli - skurcz
• oko: zwężenie źrenicy

background image

Epinefryna I

preparat:Adrenalinum 0,001g/ml

Działanie:

•Wykazuje działanie

sympatykomimetyczne
zależne od pobudzenia
receptorów

,

,

,

lub

dopaminergicznych.

background image

Epinefryna II

Wskazania:
stany zagrożenia życia: reanimacja krążeniowo

-oddechowa w przypadku zatrzymania krążenia
spowodowanego asystolią,

wstrząs anafilaktyczny,
napad astmy oskrzelowej i inne nasilone reakcje

alergiczne.

w sytuacjach, gdy stosowanie innych leków

inotropowych dodatnich nie przynosi oczekiwanego
efektu, np. bezpośrednio po operacjach
kardiochirurgicznych.

jako dodatek do środków znieczulających miejscowo w

celu opóźnienia wchłaniania leku w miejscu podania.

background image

Epinefryna III

Przeciwwskazania:
Guz chromochłonny,
Przełom nadciśnieniowy.
Wstrząs hipowolemiczny,
• Jaskra z zamykającym się kątem przesączania

(rozszerzenie źrenicy może wywołać ostry atak
jaskry),

• Choroba Parkinsona,
• Łagodny rozrost gruczołu krokowego,
• Poród.

background image

Epinefryna IV

Działania niepożądane:

Objawy pobudzenia układu
współczulnego:
(tachykardia, zaburzenia rytmu serca,
kołatania, dławica piersiowa,
nadciśnienie tętnicze, niepokój,
drażliwość, bezsenność, bóle i
zawroty głowy, bladość powłok,
drżenia, osłabienie.

)

background image

Inj. Adrenalini 0,1%

• nazwa handlowa Inj. Adrenalini 0,1%
• postać

roztwór do wstrzykiwań

• dawka

0,001 g/ml

• opakowanie

10 amp. 1 ml

• producent Polfa Warszawa
• dostępnośćlek dostępny na receptę
• lek z wykazu

A (zawiera substancje bardzo silinie

działające)

• ostrzeżeniabrak

background image

Noradrenalina

Działanie:

Aktywuje głównie receptory 

1

, co

powoduje skurcz naczyń tętniczych i
żylnych.

(Powstaje w warunkach fizjologicznych w

pozazwojowych neuronach
adrenergicznych i komórkach
chromochłonnych rdzenia nadnerczy,
otrzymywana syntetycznie nosi nazwę
norepinefryna).

background image

Noradrenalina

Wskazania:
• Ostra obwodowa niewydolność krążenia,
• Wstrząs anafilaktyczny, septyczny,

pourazowy (po wyrównaniu hipowolemii).

• Reakcje anafilaktyczne polekowe i

poprzetoczeniowe.

• Dodawana jest do środków znieczulenia

miejscowego w celu opóźnienia
wchłaniania leku w miejscu podania.

background image

Noradrenalina

Przeciwwskazania:
• wstrząs hipowolemiczny,
• choroby zakrzepowe,
• stosowanie anestetyków wziewnych,
• ciężkie niedotlenienie lub

hiperkapnia (może wywołać ciężkie
zaburzenia rytmu serca). Nie
stosować w czasie porodu.

background image

Noradrenalina

Działania niepożądane:

(Objawy pobudzenia układu współczulnego)

• niepokój,
• drażliwość,
• bezsenność,
• drżenia,
• osłabienie,
• bóle i zawroty głowy,
• bladość powłok,
• nadciśnienie tętnicze,
• potliwość,
• tachykardia, zaburzenia rytmu serca,
• bóle zamostkowe.

background image

Levonor

• nazwa handlowa Levonor
• postać

roztwór do wlewu i.v.

• dawka

0,001 g/ml

• opakowanie

5 amp. 4 ml

• producent Polfa Warszawa
• dostępnośćlecznictwo zamknięte
• lek z wykazu

A (zawiera substancje bardzo silinie

działające)

• ostrzeżenialek może upośledzać sprawność psychofizyczną;

po przyjęciu leku należy zachować ostrożność podczas
prowadzenia pojazdów i obsłudze urządzeń mechanicznych

background image

Levonor

• nazwa handlowa Levonor
• postać

roztwór do wlewu i.v.

• dawka

0,001 g/ml

• opakowanie

10 amp. 1 ml

• producent Polfa Warszawa
• dostępnośćlecznictwo zamknięte
• lek z wykazu

A (zawiera substancje bardzo silinie

działające)

• ostrzeżenialek może upośledzać sprawność psychofizyczną;

po przyjęciu leku należy zachować ostrożność podczas
prowadzenia pojazdów i obsłudze urządzeń mechanicznych

background image

DOPAMINA I

Działanie:

• pobudza receptory

dopaminergiczne

• receptory adrenergiczne 

1

i 

.

background image

Dopamina

• W małych dawkach, 0,5–3 g/kg mc./min,

dopamina rozszerza naczynia nerkowe i trzewne.

Zwiększa przepływ nerkowy.

• W zakresie dawek średnich: 5–10 g/kg mc./min,

dopamina stymuluje zarówno receptory -

adrenergiczne, jak i 

1

w sercu: zwiększa

kurczliwość m. sercowego, objętość wyrzutową i

pojemność minutową serca, przyspiesza czynność

serca. Powoduje wzrost ciśnienia tętniczego.

• W dawkach większych niż 10 g/kg mc./min

zaczyna przeważać działanie obkurczające

naczynia krwionośne

background image

DOPAMINA III

Przeciwwskazania:

• Guz chromochłonny.
• Zwężenie drogi odpływu z lewej komory.
• Zaburzenia rytmu z szybką czynnością serca:

napadowy częstoskurcz, liczne skurcze dodatkowe,
migotanie komór.

• Łagodny rozrost gruczołu krokowego,
• Choroby naczyń obwodowych (choroba Raynauda,

angiopatia cukrzycowa).

• Nadwrażliwość na składniki preparatu, a zwłaszcza

na wodorosiarczan sodu.

background image

Dopamina

Działania niepożądane:

Objawy pobudzenia układu współczulnego:

kołatania serca, bóle wieńcowe, zaburzenia

rytmu serca (przedwczesne pobudzenia

komorowe, skurcze dodatkowe), niepokój,

drżenia.

Zawroty i bóle głowy, nudności, wymioty,

bladość powłok, nadciśnienie tętnicze,

potliwość.

Niedokrwienie obwodowe może być przyczyną

np. zgorzeli stopy. Po przedostaniu się leku

poza żyłę dochodzi do martwicy skóry.

Duże dawki mogą powodować zastój w krążeniu

małym na skutek wzrostu oporu obwodowego.

background image

Dopaminum Hydrochloricum 1%

• nazwa handlowa

Dopaminum Hydrochloricum

1%

• postać

roztwór do wlewu i.v.

• dawka

0,01 g/ml

• opakowanie

10 amp. 5 ml

• producent

Polfa Warszawa

• dostępność

lecznictwo zamknięte

• lek z wykazu

B (zawiera substancje silnie

działające)

• ostrzeżenia

brak

background image

Dopaminum Hydrochloricum 4%

• nazwa handlowa

Dopaminum Hydrochloricum

4%

• postać

roztwór do wlewu i.v.

• dawka

0,04 g/ml

• opakowanie

10 amp. 5 ml

• producent

Polfa Warszawa

• dostępność

lecznictwo zamknięte

• lek z wykazu

B (zawiera substancje silnie

działające)

• ostrzeżenia

brak

background image

DOBUTAMINA II

Wskazania:
Stosuje się w sytuacjach, gdy korzystne

jest zwiększenie siły skurczu m.

sercowego i pojemności minutowej

serca, bez podnoszenia ciśnienia

tętniczego, gdy skurczowe ciśnienie

tętnicze wynosi 80–90 mmHg lub więcej.

Ostra niewydolność serca (zawał,

zapalenie m. sercowego, prawo- lub

lewokomorowa niewydolność serca,

zabiegi kardiochirurgiczne).

background image

DOBUTAMINA II

Przeciwwskazania:

• Zwężenie drogi odpływu z lewej komory.

• kardiomiopatia przerostowa z

podzastawkowym zwężeniem aorty.

• Ostrożnie w migotaniu przedsionków,

• Ostra faza zawału serca oraz wstrząs

septyczny i kardiogenny z istotnie niskim

ciśnieniem tętniczym (<80 mmHg) i

upośledzeniem czynności m. sercowego.

• Nadwrażliwość na dobutaminę.

background image

DOBUTAMINA III

Działania niepożądane:
• Objawy pobudzenia układu

współczulnego (zwykle słabiej
wyrażone niż w przypadku
stosowania innych leków
sympatykomimetycznych);

• Obniżenie ciśnienia tętniczego,
• Tachykardia oraz zaburzenia rytmu.

background image

Dobutamine

• nazwa handlowa

Dobutamine

• postać

liof. do przyg. roztworu do wlewu i.v.

• dawka

0,25 g

• opakowanie

25 fiol.

• producent

Polfa Tarchomin

• dostępność

lecznictwo zamknięte

• lek z wykazu

B (zawiera substancje silnie

działające)

• ostrzeżenia

brak

background image

EFEDRYNA

Działanie:
• Działa rozszerzająco na oskrzela,

zmniejsza wydzielanie śluzu w drogach
oddechowych i stymuluje oddychanie.

• Wpływa na serce ino- i

chronotropowododatnio.

• Zwęża naczynia krwionośne, powoduje

wzrost ciśnienia tętniczego krwi.

• Pobudza OUN

background image

EFEDRYNA

Wskazania:
• Idiopatyczne ortostatyczne spadki ciśnienia krwi

oraz stany hipotensyjne, np. powstające przy
znieczuleniach rdzeniowych.

• Zakażenia dróg oddechowych – jako składnik w

mieszanek wykrztuśnych.

• Miastenia rzekomoporażenna.
• Miejscowo w celu

obkurczenia naczyń w stanach

zapalnych błon śluzowych.

background image

EFEDRYNA

Przeciwwskazania:

• Nadwrażliwość na efedrynę.
• Choroba niedokrwienna serca,
• Zaburzenia rytmu (zwłaszcza częstoskurcze

napadowe i niemiarowości ekstrasystoliczne),

• Nadciśnienie tętnicze,
• Nadczynność tarczycy,
• guz chromochłonny,
• łagodny rozrost gruczołu krokowego z zastojem

moczu,

• jaskra z zamykającym się kątem przesączania.

background image

EFEDRYNA

Działania niepożądane:

• Wzrost ciśnienia tętniczego,

• Zaburzenia rytmu serca.

• Zwiększenie pobudliwości psychomotorycznej,

lęk, niepokój, drżenia, bóle i zawroty głowy,

trudności z zaśnięciem, uczucie suchości w gardle

i nosie, wzmożone pragnienie, poty.

• Trudności w oddawaniu moczu.

• Rzadko skórne odczyny alergiczne.

• Przedawkowanie może objawiać się epizodami

psychotycznymi i drgawkami.

• Po długim stosowaniu może rozwinąć się

uzależnienie – pojawia się wzrost agresywności i

zaburzenia psychiczne.

background image

Ephedrinum Hydrochloricum

• nazwa handlowa Ephedrinum Hydrochloricum
• postać

roztwór do wstrzykiwań i.m. i s.c.

• dawka

0,025 g/ml

• opakowanie

10 amp. 1 ml

• producent Polfa Warszawa
• cena leku w aptece

11,61 zł

• dostępnośćlek dostępny na receptę
• lek z wykazu

B (zawiera substancje silnie działające)

• ostrzeżenialek może upośledzać sprawność psychofizyczną;

po przyjęciu leku należy zachować ostrożność podczas
prowadzenia pojazdów i obsłudze urządzeń mechanicznych

background image

ATROPINA

Działanie:

• Atropina jest konkurencyjnym,

wybiórczym antagonistą
pozazwojowych receptorów
cholinergicznych M-1 i M-2, przez co
znosi działanie acetylocholiny.

• Jej działanie można częściowo

odwrócić, podając inhibitor Ach.

background image

ATROPINA

Serce:

• poprzez swoje działanie znoszące

wpływ nerwu błędnego na serce
powoduje zwiększenie częstotliwości
rytmu serca

background image

ATROPINA

• przewód pokarmowy: powoduje

zmniejszenie napięcia mięśni
gładkich ścian przewodu
pokarmowego, osłabia perystaltykę
jelit, powoduje spadek wydzielania
żołądkowego i zaleganie treści
żołądkowej, działa przeciwwymiotnie;

background image

ATROPINA

• układ moczowy: zmniejsza napięcie

mięśni gładkich ścian moczowodów i
pęcherza moczowego;

background image

ATROPINA

• gruczoły wydzielania

zewnętrznego: zmniejsza
wydzielanie łez, potu, śliny, śluzu
i enzymów trawiennych;

background image

ATROPINA

• gałka oczna: rozszerzenie źrenicy

(mydriasis) i porażenie m.
rzęskowego (cycloplegia).

background image

ATROPINA

Wskazania:

• stosowana w reanimacji oddechowo-krążeniowej (w

asystolii, blokach serca),

• premedykacji przed znieczuleniem ogólnym,

• w leczeniu odruchowej bradykardii,

• nadmiernego wydzielania i skurczu oskrzeli, stanów

spastycznych przewodu pokarmowego, dróg

żółciowych i moczowodów.

• w okulistyce w celu długotrwałego rozszerzenia

źrenicy .

• w zatruciu glikozydami naparstnicy i inhibitorami

AChE.

• zapobiegawczo w chorobie lokomocyjnej.

background image

ATROPINA

Przeciwwskazania:

nadwrażliwość na atropinę.

jaskra z zamykającym się kątem przesączania,

niedrożność przewodu pokarmowego,

zwężenie odźwiernika,

choroba refluksowa żołądka,

zwężenie szyi pęcherza moczowego.

choroba niedokrwienna serca,

atak dławicy piersiowej, zawał serca, tachykardia,
niewydolność serca. Tyreotoksykoza, myasthenia
gravis
, zatrucie ciążowe.

background image

Atropinum Sulfuricum

• nazwa handlowa

Atropinum Sulfuricum

• postać

roztwór do wstrzykiwań

• dawka

0,001 g/ml; 0,5 mg/ml

• opakowanie

10 amp. 1 ml

• producent

Polfa Warszawa

• cena leku w aptece 12,62 zł
• dostępność

lek dostępny na receptę

• lek z wykazu

A (zawiera substancje bardzo

silnie działające)

• ostrzeżenia

brak

background image

Własćiwości farmakologiczne beta blokerów

Średnia
dobowa

dawka

Kardioselektywn

ość

Rozpuszczalność

w tłuszczach

ISA

Własciwości

membrano-

stabilizujące

Acebutolol
Atenolol
Esmolol
Labetalol
Metoprolol
Nadolol
Pindolol
Propranolol
Sotalol

400 – 1200
50 – 200
50 – 150
400-800
100-200
40-80
5-30
40-160
80-320

Tak
Tak
Tak
Nie
Tak
Nie
Nie
Nie
Nie

Umiarkowana
Słaba
Słaba
Słaba
Umiarkowana
Słaba
Umiarkowana
Wysoka
Słaba

Tak
Nie
Nie

Możliw

a

Nie
Nie
Tak
Nie
Nie

Tak
Nie
Nie
Nie
Nie
Nie
Tak
Tak
Nie

background image

Mechanizm działania beta blokerów

• Beta blokery są konkurencyjnymi

antagonistami receptorów beta
adrenergicznych.

• Zahamowanie receptorów beta 1

znajdujących się w sercu:

– hamuje częstość pracy serca,
– poprawia jego kurczliwość i
– przewodzenie przedsionkowo – komorowe.

background image

Wskazania do beta blokerów

• Nadciśnienie tętnicze
• Dusznica bolesna
• Zawał serca
• Nadkomorowe i komorowe zaburzenia rytmu

serca

• Rozwarstwienie aorty
• Kardiomiopatia przerostowa
• Wypadanie płatka zastawki mitralnej
• Zespół wydłużenia odstępu QT
• Niewydolność serca

background image

Przeciwwskazania do beta

blokerów

•Hipotensja
•Astma
•Przewlekła obturacyjna

choroba płuc


Document Outline


Wyszukiwarka

Podobne podstrony:
Farmakologia układu współczulnego, Naukowy, farmakologia
Farmakologia układu współczulnego
FARMAKOLOGIA UKŁADU WSPÓŁCZULNEGO
Leki układu współczulnego(1), Farmacja, Farmakologia(1), Układ współczulny
Leki układu współczulnego(1), farmakologia
farmakologia wyklad3 leki ukladu wspolczulnego(1)
farmakologia wyklad3 leki ukladu wspolczulnego, Studia - Studiowanie Tematu, Farmacja, Wykłady 2009-
FARMAKOLOGIA WYKŁAD III RAT MED ST
Leki ukladu wspolczulnego id 26 Nieznany
cw11b 10 Farmakologia ukladu oddechowego druk
Leki układu współczulnego
Leki układu współczulnego
Wpływ układu współczulnego i przywspółczulnego na pracę serca

więcej podobnych podstron