OPARZENIE

OPARZENIE

Uszkodzenie tkanek spowodowane
działaniem czynników termicznych,
chemicznych, promieniowania lub
prądu elektrycznego prowadzące do
denaturacji białka, obrzęku rany
oparzeniowej oraz utraty płynu
wewnątrznaczyniowego wskutek
zwiększonej przepuszczalności
naczyń

.

1.

1.

OPARZENIA TERMICZNE

OPARZENIA TERMICZNE

(COMBUSTIO, BURNS)

(COMBUSTIO, BURNS)



Około 50% oparzeń przypada na dzieci

do 2 r. ż.



Wśród dorosłych czynnikami sprzyjającymi

oparzeniom jest alkoholizm, choroby

psychiczne, padaczka i demencja starcza.



Zapalenie ubioru sześciokrotnie zwiększa

możliwość głębokiego oparzenia i

czterokrotnie zwiększa śmiertelność.



Oparzenia termiczne mogą być spowodowane

jakimkolwiek zewnętrznym

źródłem ciepła zdolnym do podniesienia

temperatury skóry i głębiej położonych tkanek

do poziomu powodującego śmierć komórek

oraz koagulacje białek lub zwęglenie tkanek.



Najczęstsze przyczyny oparzeń termicznych to:

-płomień
-wrzące płyny
-gorące przedmioty
-gazy kontaktujące się ze skórą



Rozległość i głębokość uszkodzenie zależy od

ilości energii przeniesionej ze źródła do tkanek.

2. OPARZENIA POPROMIENNE

2. OPARZENIA POPROMIENNE

Najczęściej powodowane przez:
-przedłużoną ekspozycję na

promieniowanie ultrafioletowe
słońca (oparzenia słoneczne)

-inne źródła promieniowania np.

rentgenowskie.

3. OPARZENIA CHEMICZNE

3. OPARZENIA CHEMICZNE

Wywołane przez :
-silne kwasy i zasady
-fenole i krezole
-iperyt lub fosfor
Wszystkie te substancje prowadzą

do powstania martwicy, która

może się stopniowo rozszerzać w

ciągu kilku lub kilkunastu godzin.

4.OPARZENIA ELEKTRYCZNE

4.OPARZENIA ELEKTRYCZNE

Powstają na skutek produkcji ciepła z wytworzeniem

temperatury, która może sięgać 5000°C

Oparzenia te zwykle obejmują skórę i okoliczne tkanki ponieważ

największy opór dla przepływu prądu elektrycznego występuje

w miejscu kontaktu przewodnika ze skórą.

Oparzenia elektryczne mogą mieć każdy rozmiar i różną

głębokość.

Postępująca martwica i demarkacja osiąga najczęściej większe

rozmiary i dotyczy tkanek położonych głębiej niż na to

wskazuje pierwotne uszkodzenie.

Uszkodzenia wywołane prądem zwłaszcza zmiennym
mogą powodować:
-natychmiastowe porażenie oddechu
-migotanie komór serca
lub oba te zjawiska jednocześnie.

PATOFIZJOLOGIA OPARZENIA

PATOFIZJOLOGIA OPARZENIA

1.Zwiększenie przepuszczalności łożyska

włośniczek za sprawą kinin, histaminy i

serotoniny.

2.Przechodzenie wody i składników osocza

(elektrolity, nisko- i wysokomolekularne

cząsteczki białka) do przestrzeni

międzykomórkowej.

3.Ciężkie zaburzenia koloidosmotyczne
4.Wstrząs hipowolemiczny



U dzieci już przy oparzeniu 8-12% powierzchni

ciała, a przy oparzeniu 15% pow.ciała wstrząs

zawsze występuje.



U dorosłych analogiczne liczby to 15-20% i 25%.

Objawy wstrząsu

pooparzeniowego:

1. Pobudzenie lub apatia.
2. Skóra blada, pokryta

potem.

3. RR niższe niż 100mmHg.
4.Tętno ponad 100/min,
słabo wypełnione.
5. Ciepłota ciała poniżej

36°C.

6. Oddech przyspieszony
ponad 24/min.
7. Zmniejszenie

ilościowego godz.
wydalania moczu do

30ml/godz.

Objawy wyrównanego

wstrząsu:

- równowaga psychiczna
- wilgotność prawidłowa,

powłoki różowe

- RR wyższe niż 100

mmHg

- tętno ok.100 lub

niżej/min

- ciepłota powyżej 36°C

- prawidłowa częstość

oddechów poniżej

24/min.



Wstrząs hipowolemiczny rozwija się natychmiast

po urazie termicznym.



Istotnymi czynnikami w patogenezie wstrząsu są:

-ból z powierzchni oparzonej
-zmiany biochemiczne związane z ucieczką

białek, płynów i elektrolitów z łożyska
naczyniowego

kwasica metaboliczna

i niedotlenienie tkanek.

-zmniejszenie wypełnienia łożyska naczyniowego

tętno słabo wypełnione.

-zagęszczenie krwi krążącej i zwolnienie jej

przepływu wzrost hematokrytu i ostra
niewydolność krążenia i nerek.

-zaburzenia gospodarki elektrolitowej

Na

+

/K

+

co

powoduje nasilenie obrzęków.

Szczyt utraty płynów występuje po 24 godzinach od

oparzenia dlatego bardzo ważne jest stałe monitorowanie:

- EKG

- częstości oddechów

- RR

- temperatury ciała

-

parametrów biochemicznych krwi

i moczu

- gazometrii krwi tętniczej

ZMIANY W UKŁADZIE IMMUNOLOGICZNYM

ZMIANY W UKŁADZIE IMMUNOLOGICZNYM

WYWOŁANE PRZEZ OPARZENIA OBEJMUJĄ:

WYWOŁANE PRZEZ OPARZENIA OBEJMUJĄ:



Utrata immunoglobuliny G przez ranę
oparzeniową razem z innymi białkami osocza.



Spadek wytwarzania IgG i IgM.



Zjawisko immunosupresji co umożliwia
zakażenia w początkowym okresie po
oparzeniu głównie o etiologii paciorkowcowej i
gronkowcowej, a po upływie 5-7 dni głównie
pałeczki Gram –ujemne.

INNE POWIKŁANIA OPARZENIA

INNE POWIKŁANIA OPARZENIA

PIERWOTNE



Niewydolność oddechowa i obrzęk płuc.



Krwawienie z ostrego owrzodzenia żołądka tzw.
wrzód stresowy Curlinga.



Mioglobinuria wynikająca z niedokrwiennych
skurczów mięśni, urazów ze zmiażdżeniem i
głębokich oparzeń termicznych lub elektrycznych.



Odruchowe porażenie jelit.



Odoskrzelowe zapalenie płuc , ARDS



Zaburzenia rytmu serca jako wynik hipowolemii,
niedotlenienia i kwasicy.

WTÓRNE



hipoalbuminemia na wskutek
rozcieńczenia osocza spowodowane
przetaczaniem roztworów zawierających
sód.



hipokaliemia we wczesnym okresie
resuscytacji



Hipokalcemia wynikająca z niedoboru
allbumin.

BADANIE CHOREGO

BADANIE CHOREGO

POPARZONEGO

POPARZONEGO

I WYWIAD

-

Zdobyć informacje odnośnie okoliczności

oparzenia

-

Zażywane przez pacjenta leki, obecność chorób

somatycznych, lub zaburzeń psychicznych

-

Nadużywanie alkoholu, palenie tytoniu

-

WSZYSTKIE TE CZYNNIKI WPŁYWAJĄ NA

ZDOLNOŚĆ PACJENTA DO REAKCJI NA

URAZ.

II BADANIE FIZYKALNE



Kompletne badanie fizykalne należy
przeprowadzić przed utrwaleniem się
zmian oparzeniowych ( wtedy objawy
fizykalne mogą być trudne do wykrycia)



Obliczyć powierzchnię ciała dla wszystkich
pacjentów, wzrost i masę ciała.



W ocenie rozległości oparzenia u dorosłych
stosuje się ,,regułę dziewiątek’’ .



U dzieci dokładniejszą ocenę rozległości
oparzenia umożliwia tablica Lunda i
Browdera



Ocenić przypuszczalną głębokość
oparzenia.

OCENA OPARZENIA

OCENA OPARZENIA

GŁĘBOKOŚĆ POWIERZCHNIA

CIĘŻKOŚĆ

1. Klasyfikacja głębokości oparzeń

1. Klasyfikacja głębokości oparzeń

Stopień

oparzenia

Przyczyna

Powierzch

nia

Kolor

Ból

Gojenie

I

powierzcho

wne

op. słoneczne,

bardzo

krótkie

działanie

ciepła

sucha

rumień

silny

bez śladu

II

niepełna

grubość

skóry

kontakt z

płomieniem,

płynem,

gorącym

przedmiotem

pęcherze

plamist

y,

różowy,

biały

silny

przebar-

wienie

III

pełna

grubość

skóry

płomień,

płonące

ubranie,

dłuższy

kontakt

sucha,

twarda,

strupy

woskowy

,

perłowy,

ciemny

słaby

blizny,

potrzeba

przeszczepó

w

IV

głębokie

tkanki

długi kontakt,

oparzenia

elektryczne

jak w stopniu

III

odsłonięte

kości,

mięśnie

różny

słaby

ubytki,

amputacje

2. Orientacyjny sposób obliczania powierzchni

oparzeń systemem dziewiątkowym

9%

9%

9% *

Przó

d

18%

Tył

18

%

18

%

18

%

*

U małych dzieci wzrasta

udział głowy

CIĘŻKOŚĆ OPARZENIA

CIĘŻKOŚĆ OPARZENIA

I Lekkie Iº, IIº do 15% lub
IIIº do 5%
II Średnie Iº, IIº do 15-30% lub
IIIº do 15%
III Ciężkie Iº, IIº powyżej 30% lub
IIIº powyżej 15%

OBJAWY PODMIOTOWE I

OBJAWY PODMIOTOWE I

PRZEDMIOTOWE

PRZEDMIOTOWE

Oparzenia I stopnia:



Zaczerwienione, bardzo
wrażliwe na dotyk, z wysiękiem



Skóra oparzona wyraźnie i
szeroko blednie pod wpływem
lekkiego ucisku



Nie powstają pęcherze

Oparzenia II stopnia:



Mogą (lub nie muszą)
przebiegać z tworzeniem się
pęcherzy



Podłoże pęcherzy rumieniowe
lub białawe



Wysięk włóknikowy



Rana wrażliwa na dotyk, może
blednąć przy ucisku

Oparzenia III stopnia:



Brak pęcherzy



Powierzchnia oparzona biała i
podatna na ucisk lub czarna
zwęglona i twarda



Naczynia podskórne nie bledną
przy ucisku



Zniesienie lub obniżenie czucia



Włosy dają łatwo usuwać się z
mieszków

IM MNIEJSZY BÓL TYM

GORSZE ROKOWANIE !!!

ROKOWANIE

ROKOWANIE



Gdy oparzenie powierzchowne ,
bliznowacenie jest niewielkie, jeżeli nie
dojdzie do zakażenia.



Oparzenie głębokie ze zniszczonym
naskórkiem, skórą właściwą może być
powikłane mogą być zniekształcające i
upośledzające czynnościowo blizny.

U rasy czarnej często powstają

bliznowce (keloidy)

Oparzenia > 40% p.c., wiek

>60 r.ż i oparzenia inhalacyjne
są czynnikami ryzyka zgonu.

Śmiertelność wynosi 0,3% przy

braku czynnika ryzyka, 3%
przy jednym, 33% przy dwóch i
ponad 87% przy trzech.