Anna Kardasz
Basia Koniecpolska- Bień
Patrycja Ficner
Dorota Grdal
Promocja zdrowia to:
• Proces umożliwiający ludziom kontrolę nad
własnym zdrowiem i poprawianie go,
• Działania dążące do poprawy i utrzymania
zdrowia,
• Tworzenie prozdrowotnych warunków w
otoczeniu człowieka, tak by pojęcie
zachowań służących zdrowiu stało się
bardziej prawdopodobne
Rozwój promocji zdrowia:
lata 70/80- początek pojęcia promocji
zdrowia
lata 90- ugruntowanie wiedzy na temat
promocji zdrowia
Ojcowie promocji zdrowia:
-W.L.Dunna-1960- pojęcie „wellnes”- wzorce
zachowań prowadzące do poprawy stanu zdrowia
-M.Lalonde-1973- raport „Zdrowie Kanadyjczyków”-
promocja i prewencja chorób
-J.Kostrzewski- „przedmiotem medycyny społecznej
jako nauki i działalności praktycznej jest badanie
i kształtowanie zdrowia ludności”
Promocja
≠
Profilaktyka
pozytywne
kształtowan
ie zdrowia
zapobiegani
e i
pokonywanie
chorób
P
rz
e
d
w
cz
e
sn
a
ś
m
ie
rć
C
a
łk
o
w
ity
d
o
b
ro
st
a
n
Medycyna tradycyjna
Promocja zdrowia
symptomy
kalectwo
dysfunkcja
ryzyko
edukacja zmiana zachowań
motywacja
brak
uwidocznion
ej choroby
Kontinuum zdrowia J.Travisa.
Cele promocji zdrowia:
• zmniejszenie zachorowań i przedwczesnej umieralności – w Polsce przyczyna
ponad
polowy wszystkich zgonów są choroby serca i układu krążenia;
• redukcja czynników ryzyka – wymaga to wcześniejszego określenia i
zdefiniowania tych czynników Np. bezrobocie, niskie wykształcenie, styl życia,
środowisko;
• zmiana innych zachowań zdrowotnych – niektóre zachowania nie są czynnikami
ryzyka, ale nie pełnią tez funkcji prozdrowotnych, np. wiele sposobów spędzania
wolnego czasu,wypoczynku, relaksu, nawyki żywieniowe;
• zmniejszenie absencji chorobowej – problem ekonomiczny społeczny i
medyczny;
• obniżenie kosztów opieki zdrowotnej – „lepiej zapobiegać niż leczyć";
• wzrost wiedzy społeczeństwa o czynnikach wpływających na zdrowie –
niezbędny
warunek zwiększenia kontroli ludzi nad własnym zdrowiem
• lepsze standardy organizacyjne – działalność ośrodków promocji zdrowia;
włączanie do systemu różnych instytucji; dom, rodzina, społeczność lokalna,
szkoła
.
Różne poziomy promocji
zdrowia:
• Poziom środowiskowy
• Poziom społeczny
• Poziom organizacyjny/ instytucjonalny
• Poziom indywidualny
1. Promocja zdrowia obejmuje wszystkich!
2. Człowiek jest podmiotem, a nie jedynie
przedmiotem działań promocji zdrowia.
3. Każdy jest sam odpowiedzialny za
własne zdrowie.
4. Współodpowiedzialność społeczeństwa
(wzmożenie inicjatyw i działań na rzecz
zdrowia).
5. Troska o jakość życia.
6. Troska o środowisko (które ma ogromny
wpływ na nasze samopoczucie i zdrowie).
Przykładowe programy promocji zdrowia
koncentrują się głównie na zwalczaniu takich
zjawisk jak:
• Nikotynizm
• Brak aktywności
fizycznej
• Złe odżywianie
• Nadmierna masa
ciała
• Alkoholizm
• Toksykomania
• Stres
1986- Międzynarodowa Konferencja Promocji
Zdrowia w Ottawie określiła strategię (czyli
współzależne działanie które trzeba podjąć)
Określenie polityki zdrowia publicznego- różne
sposoby rozwiązywania problemów
Tworzenie środowisk wspierających- skala
ogólnoświatowa, regionalna
Wzmożenie inicjatyw i działań społecznych na
rzecz zdrowia
Rozwijanie umiejętności osobniczych-
wychowanie zdrowotne
Elementy stylu życia w
społeczeństwach
rozwiniętych:
• Moda na diety
• Potrawy gotowe do spożycia
• Narkotyki
• Więcej rozrywki w domu( tv,
dvd, itd.)
• Komputery domowe
• 7-8 godzin snu na dobę
• 3 regularne posiłki
• Umiarkowane ćwiczenia
fizyczne
• Niepalenie
• Odpowiednia masa ciała
• Umiarkowane spożycie
alkoholu
Pozytywne nawyki
zdrowotne mające
największy wpływ na
długość życia:
Personel medyczny
Organizacje
Społeczność lokalna
Praktyczne wskazówki edukacyjnej roli lekarza
(stomatologa również) w kontakcie z
pacjentem:
• Zaczynaj od najważniejszego
• Podkreślaj i powtarzaj kwestie kluczowe
• Rady powinny być precyzyjne
• Dbaj o strukturę przekazu
• Unikaj skomplikowanych/niezrozumiałych stwierdzeń
• Stosuj ulotki, instrukcje pisemne
• Nie mów za dużo na raz
• Upewnij się, że twoja rada jest realistyczna tzn. ze
pacjent będzie mógł ja wykorzystać w warunkach
jakie ma
• Jethon Z., Grzbowski A. (red.):
Medycyna zapobiegawcza i
środowiskowa. Warszawa 2000
• Marcinkowski J. (red.): Podstawy
higieny. Wrocław 1997
• Karski J. B. (red.): Promocja
zdrowia: praca zbiorowa.
Warszawa 1999
Bibliografia
:
Dziękujemy za uwagę!