ETYKA TATERNIKA
ETYKA TATERNIKA
Jak nie zostać świnią w górach
2
Co to jest etyka?
Co to jest etyka?
Etyka – w środowisku wspinaczy: zbiór zasad, których
naruszenie powoduje że dany wspinacz ma przerąbane.
Istnieją takie tradycyjne zasady etyczne np.:
Nie wolno pozostawiać partnera samego w krytycznej
sytuacji (z wyjątkiem konieczności sprowadzenia pomocy)
Każdy alpinista ma moralny obowiązek wzięcia udziału w
akcji ratowniczej itp..
Etyka obejmuje także zbiór norm bardziej subtelnych
wiążących się z pojęciem stylu przejścia
3
Złote myśli
Złote myśli
„Partnera nie zostawia się
samego nawet jak jest już
tylko zamarznięta bryłą”
Wawrzynie Żuławski
„Wychodzimy razem –
wracamy razem”
Andrzej Wilczkowski
4
Wujek dobra rada , radzi...
Wujek dobra rada , radzi...
Uprawiaj wspinaczkę tak aby sprawiało Ci to radość
i zadowolenie nie szkodząc drugiemu
Wspinanie nie może być główną namiętnością życia
Uprawiaj wspinaczkę nie dla sławy lecz dla siebie samego
Nie narażaj się na niepotrzebne niebezpieczeństwo
Żyj w zgodzie z naturą, nie ingeruj w stan środowiska
naturalnego, skalnej rzeźby, szaty roślinnej, w życie
miejscowej fauny.
Odpadnięcie to nie porażka a być może nowe
doświadczenie, więc nie rozpaczaj i nie przeklinaj
5
c.d. Rad...
c.d. Rad...
W miarę swoich możliwości czasowych zgłębiaj tajniki
wspinania
Praktyka jest bardzo ważna lecz tylko z wiedzą teoretyczną
daje pełny sukces
Nie pytaj co klub może zrobić dla Ciebie, ale co Ty możesz
zrobić dla klubu
Szanuj swój i nie tylko swój ,sprzęt wspinaczkowy od tego
zależy Twoje życie i zdrowie
Bądź dobrym partnerem, jeśli wspinasz się z kimś mniej
doświadczonym nie traktuj go jako zbędny balast, Ty też
kiedyś miałeś swój pierwszy raz
6
Skałki
Skałki
W skałach najbardziej styl ceniony OS, więc ustąp miejsca
komuś kto idzie z dołem i usuń Swoją wędkę
Szanuj ringi zjazdowe, dbaj o wspólne dobro
Zabieraj swoje śmieci i fekalia
Wspieraj akcje Nasze Skały!!!
Nie łykaj dla lepszego wyniku tylko wytrwale trenuj
Nie podkuwaj chwytów
Szanuj miejscowe zwyczaje wspinaczkowe (np. piaskowce)
Jeżeli masz projekt własnej drogi skontaktuj się z
gospodarzem terenu i poinformuj go o tym, że taki projekt
chcesz przeprowadzić.
Nowe drogi staraj się prowadzić od dołu
Nie wyręczaj ekiperów PZA
Nie hałasuj, nie przeklinaj, bądź dobrym człowiekiem
7
Tatry i Alpy
Tatry i Alpy
Nie wybijaj stałych haków
Wspieraj akcje Tary bez młotka !!!
Zawsze mów prawdę o swoich przejściach
(OS, na drugiego, A0, RP czy AF)
Staraj się robić drogę w stylu przynajmniej nie gorszym w jakim
zdołali pokonać ją poprzednicy
Wybieraj takie cele na jakie Cię stać. Jeśli zmieniasz plany w trakcie
wspinania postaraj się powiadomić kogo trzeba (TOPR, Kumpli w
schronie itp.)
Jeśli wspinasz się szybko i chcesz kogoś minąć na drodze zapytaj
go o zdanie, i pozwalaj siebie minąć o ile jest to bezpieczne
Pamiętaj hak z pętlą na początku drogi oznacza otwarty projekt,
uszanuj pierwszeństwo autora
Jak najmniej wpływaj na środowisko naturalne
Akceptuj i przestrzegaj przepisy obowiązujące na terenie parków
narodowych
8
Tatry i Alpy c.d.
Tatry i Alpy c.d.
Jeśli usłyszysz wołanie o pomoc przestań myśleć o Swych
ambicjach i planach, życie ludzkie jest zawsze
najważniejsze
Nie narażaj siebie jak i innych na zbędne ryzyko
Nie krzycz bez potrzeby
Awaryjne schrony wysokogórskie to nie schroniska!
Kultura i uśmiech w ciasnym schronisku na pewno umili życie
W schronisku zachowuj porządek i dbaj o czystość
Brak umiejętności i doświadczenia nie da się zastąpić ostrożnością
działania
Zawsze starajmy się wspinać dobrze i ładnie w każdym momencie
panując nad sobą i drogą którą robimy
Dobry zwyczaj nie pożyczaj... ale zwracaj w taki samym stanie
a kiedy zniszczysz lub zgubisz postaraj się odkupić
9
Góry wysokie
Góry wysokie
Bądź przygotowany do podjętego wyzwania i na wszelkie
sytuacje awaryjne (odpowiednie ubezpieczenie)
Informuj towarzyszy wspinaczki o zmianach w Twoim stanie
zdrowia
Jeśli masz siły zawsze staraj się pomóc potrzebującym
Nie oceniaj innych z perspektywy ciepłego fotela
Zabieraj ze sobą swoje śmieci, i nie zostawiaj zbędnego
sprzętu
Nie likwiduj poręczówek chyba ze masz na to zgodę
właściciela lub są Twoje
Jeśli korzystasz z pomocy przewodników lub tragarzy traktuj
ich tak jak byś sam chciał być traktowany
Nie ulegaj presji sponsorów na konieczny sukces
10
Literatura
Literatura
„Moralna ocena alpinistów w sytuacjach ekstremalnych”
A. Grylewicz, Kultura fizyczna 1992 – nr 7-8
„Wspinaczka wysokogórska – niebezpieczeństwo i
motywacje”
A. Gryglewicz , Kultura fizyczna 1993, nr 7-8
„Wybrane cechy osobowości i temperamentu taterników”
A. Gryglewicz, Roczniki naukowe AWF, AWF im. Józefa
Piłsudskiego w W-wie 1995 .T .35