1

BRONCHITIS

Zapalenie oskrzeli

Jacek
Sierzputowski

2

Zapalenie oskrzeli

• Ostre

• Przewlekłe

Przewlekłe zapalenie oskrzeli definiuje się jako stan
zapalny błony śluzowej oskrzeli, utrzymujący się przez
większość dni w 3 miesiącach roku, w dwóch kolejnych
latach. Stanowi, obok rozedmy płuc, jedną z dwóch
podstawowych przyczyn prowadzących do przewlekłej
obturacyjnej choroby płuc (POChP).

3

4

Ostre zapalenie oskrzeli

• Czynnik chorobotwórczy
-wirusy
-bakterie

Zapalenie oskrzeli

Najczęściej dochodzi do
wirusowego bronchitis.

Rzadko mamy do czynienia z
bakteryjnym zapaleniem
oskrzeli.

Bardzo rzadko dochodzi do
atypowego bronchitis;

wtedy

czynnikiem wywołującym chorobę
mogą być bakterie
mikoplazmatyczne lub chlamydie.

5

6

• Zmiany zapalne mogą dotyczyć

dróg oddechowych na całej
długości; zwykle zajęta jest również
tchawica, czasami oskrzeliki.

Zapalenie oskrzeli

Zapalenie oskrzeli zwykle jest
następstwem zakażenia
górnych dróg oddechowych.

Związane jest z oziębieniem,
osłabieniem organizmu, często z
drażnieniem dróg oddechowych przez
dymy i pary.

W okresach nasilenia zakażeń
wirusowych, chorują również osoby
nie mające predyspozycji do
zakażeń oskrzelowych.

Do grupy zwiększonego ryzyka
zalicza się pacjentów palących,
cierpiących na POChP i inne
choroby uszkadzające
mechanizm oczyszczania oskrzeli
(mukowiscydoza) oraz zmiany
wiodące do rozstrzeni oskrzeli.

7

• Rozpoznanie

• Różnicowanie

Zapalenie oskrzeli

Ostre zapalenie oskrzeli
rozpoznaje się wówczas, gdy
w przebiegu choroby
przeziębieniowej pojawi się
kaszel, wyksztuszanie,
zaostrzenie szmeru
pęcherzykowego.

Ostre zapalenie oskrzeli należy
różnicować z

-grypą

-zapaleniem płuc

-napadem astmy oskrzelowej

8

• Objawy

-kaszel

początkowo suchy, następnie produktywny

-skąpe odksztuszanie

(+/-) wydzielina jest śluzowa

przejrzysta, następnie często ropna o kolorze żółtym lub zielonym, może

zawierać ślady krwi

-gorączka

(+/-)

-zaostrzenie szmeru pęcherzykowego

(+/-)

-świsty

(+/-)

-furczenia

(+/-)

Zapalenie oskrzeli

Zajęcie tchawicy powoduje
suchy, nieskuteczny kaszel.

Zajęcie oskrzelików wywołuje
objawy podobne do napadu
astmatycznego z towarzyszącą
sinicą.

Zwykle towarzyszą objawy
zakażenia innego odcinka
układu oddechowego,
katar,
ból gardła

9

• Leczenie

-wypoczynek, leżenie w łóżku
-nawadnianie
-leki przeciwgorączkowe

-leki przeciwkaszlowe

(tylko aby zapewnić spokojny sen)

Zapalenie oskrzeli

U osób z ostrym zapaleniem
oskrzeli nadużywane są
antybiotyki.

Niemal wszyscy

pacjenci wymagają tylko
leczenia przyczynowego.

Jeśli występuje świst
oddechowy, korzystne może
być podawanie przez ok. 7 dni
β agonisty (albuterolu) w
inhalacji lub leku
antycholinergicznego (np.
Ipratroprium).

Antybiotyki

podaje się tylko wtedy, gdy chory cierpi na POChP.

(lub inne poważne zmiany w płucach), lub gdy u chorego
obserwuje się co najmniej dwie spośród następujących
dolegliwości:

odksztuszanie ropnej wydzieliny, nasilający się

kaszel, narastająca duszność

10

• Uwagi co do rokowania

Zapalenie oskrzeli

Rokowanie jest
DOBRE.

U 75% pacjentów kaszel ustępuje
po 2 tygodniach. Jeśli trwa dłużej,
zaleca się wykonanie badania Rtg
klatki piersiowej.

Zapalenie oskrzelików (częste u dzieci) jest
wskazaniem do hospitalizacji.
-glikokortykosteroidy

(łagodzą podrażnienie dróg

oddechowych)

-antybiotyki
-mukolityki

(leki rozbijają mostki siarczkowe łączące

łańcuchy cząsteczki śluzu, powodując znaczne
zmniejszenie jego lepkości)