LEKI
LEKI
PRZECIWWSTRZĄSOWE
PRZECIWWSTRZĄSOWE
WSTRZĄS
WSTRZĄS
- ZESPÓŁ OBJAWÓW
- ZESPÓŁ OBJAWÓW
KLINICZNYCH WYSTĘPUJĄCYCH
KLINICZNYCH WYSTĘPUJĄCYCH
WÓWCZAS, GDY HOMEOSTYCZNE
WÓWCZAS, GDY HOMEOSTYCZNE
MECHANIZMY ORGANIZMU NIE SĄ W
MECHANIZMY ORGANIZMU NIE SĄ W
STANIE ZAPEWNIĆ PRAWIDŁOWEGO
STANIE ZAPEWNIĆ PRAWIDŁOWEGO
PRZEPŁYWU KRWI PRZEZ WAŻNE
PRZEPŁYWU KRWI PRZEZ WAŻNE
DLA
DLA
ŻYCIA NARZĄDY.
ŻYCIA NARZĄDY.
W ZALEŻNOŚCI OD CZYNNIKA
W ZALEŻNOŚCI OD CZYNNIKA
WYWOŁUJĄCEGO WYRÓŻNIA SIĘ
WYWOŁUJĄCEGO WYRÓŻNIA SIĘ
NASTĘPUJĄCE POSTACIE WSTRZĄSU:
NASTĘPUJĄCE POSTACIE WSTRZĄSU:
1.
1.
POKRWOTOCZNY,
POKRWOTOCZNY,
HIPOWOLEMICZNY, POURAZOWY
HIPOWOLEMICZNY, POURAZOWY
WSKUTEK ZMNIEJSZENIA OBJĘTOŚCI
WSKUTEK ZMNIEJSZENIA OBJĘTOŚCI
KRWI KRĄŻĄCEJ
KRWI KRĄŻĄCEJ
2.
2.
KARDIOGENNY
KARDIOGENNY
: WYWOŁANY
: WYWOŁANY
ZABURZENIAMI CZYNNOŚCI
ZABURZENIAMI CZYNNOŚCI
WYRZUTOWEJ MIĘŚNIA SERCOWEGO
WYRZUTOWEJ MIĘŚNIA SERCOWEGO
(CIĘŻKIE ARYTMIE, ZABURZENIA
(CIĘŻKIE ARYTMIE, ZABURZENIA
CZYNNOŚCI MIĘŚNIA)
CZYNNOŚCI MIĘŚNIA)
3.
3.
WSTRZĄS W PRZEBIEGU
WSTRZĄS W PRZEBIEGU
ZATORU TĘTNICY PŁUCNEJ
ZATORU TĘTNICY PŁUCNEJ
(ZABURZENIA PRZEPŁYWU KRWI)
(ZABURZENIA PRZEPŁYWU KRWI)
4.
4.
WSTRZĄS W PRZEBIEGU
WSTRZĄS W PRZEBIEGU
TAMPONADY SERCA
TAMPONADY SERCA
5.
5.
SEPTYCZNY
SEPTYCZNY
SPOWODOWANY
SPOWODOWANY
ZABURZENIAMI KRĄŻENIA
ZABURZENIAMI KRĄŻENIA
INDUKOWANYMI TOKSYNAMI LUB
INDUKOWANYMI TOKSYNAMI LUB
INNYMI MEDIATORAMI USZKODZENIA
INNYMI MEDIATORAMI USZKODZENIA
6.
6.
ANAFILAKTYCZNY
ANAFILAKTYCZNY
WYWOŁANY
WYWOŁANY
ZMNIEJSZENIEM NAPIĘCIA ŚCIAN
ZMNIEJSZENIEM NAPIĘCIA ŚCIAN
NACZYŃ
NACZYŃ
7.
7.
NEUROGENNY
NEUROGENNY
OBRAZ KLINICZNY
OBRAZ KLINICZNY
:
:
•
BLADA, ZIMNA, SPOCONA SKÓRA
BLADA, ZIMNA, SPOCONA SKÓRA
•
ZABURZENIA ŚWIADOMOŚCI
ZABURZENIA ŚWIADOMOŚCI
•
TACHYKARDIA
TACHYKARDIA
•
HIPOTENSJA
HIPOTENSJA
•
SKĄPOMOCZ / BEZMOCZ
SKĄPOMOCZ / BEZMOCZ
OGÓLNE ZASADY POSTĘPOWANIA:
OGÓLNE ZASADY POSTĘPOWANIA:
CELE:
CELE:
1. MOŻLIWIE SZYBKIE USUNIĘCIE
1. MOŻLIWIE SZYBKIE USUNIĘCIE
PRZYCZYNY WSTRZĄSU
PRZYCZYNY WSTRZĄSU
2. USUNIĘCIE OBJAWÓW WSTRZĄSU
2. USUNIĘCIE OBJAWÓW WSTRZĄSU
3. DIAGNOSTYKA RÓŻNICOWA
3. DIAGNOSTYKA RÓŻNICOWA
4. LECZENIE OBJAWOWE
4. LECZENIE OBJAWOWE
5. WCZESNA PROFILAKTYKA I
5. WCZESNA PROFILAKTYKA I
LECZENIE ZESPOŁU MODS (ZESPÓŁ
LECZENIE ZESPOŁU MODS (ZESPÓŁ
NIEWYDOLNOŚCI
NIEWYDOLNOŚCI
WIELONARZĄDOWEJ)
WIELONARZĄDOWEJ)
LECZENIE ZABURZEŃ WOLEMII:
LECZENIE ZABURZEŃ WOLEMII:
1. ROZTWORY KRYSTALOIDÓW I
1. ROZTWORY KRYSTALOIDÓW I
KOLOIDOWE ŚRODKI
KOLOIDOWE ŚRODKI
OSOCZOZASTĘPCZE:
OSOCZOZASTĘPCZE:
•
ROZTWORY KRYSTALOIDOWE:
ROZTWORY KRYSTALOIDOWE:
- 0,9% NaCl
- 0,9% NaCl
- płyn Ringera
- płyn Ringera
- 5% glukoza - pozostaje bardzo krótko
- 5% glukoza - pozostaje bardzo krótko
w łożysku naczyniowym (NIE
w łożysku naczyniowym (NIE
POWINNA BYĆ UŻYWANA DO
POWINNA BYĆ UŻYWANA DO
ZWIĘKSZENIA OBJĘTOŚCI PŁYNU
ZWIĘKSZENIA OBJĘTOŚCI PŁYNU
ŚRÓDNACZYNIOWEGO!!)
ŚRÓDNACZYNIOWEGO!!)
•
ROZTWORY KOLOIDALNE:
ROZTWORY KOLOIDALNE:
- 6% DEKSTRAN
- 6% DEKSTRAN
- 6% HES (ROZTWÓR
- 6% HES (ROZTWÓR
ŚREDNIOCZĄSTECZKOWEJ
ŚREDNIOCZĄSTECZKOWEJ
HYDROKSYETYLOSKROBII
HYDROKSYETYLOSKROBII
2. MASA ERYTROCYTARNEJ (wstrząs
2. MASA ERYTROCYTARNEJ (wstrząs
pokrwotoczny) CELEM UZYSKANIA
pokrwotoczny) CELEM UZYSKANIA
WARTOŚCI HEMATOKRYTU (30-35%)
WARTOŚCI HEMATOKRYTU (30-35%)
LUB HEMOGLOBINY (10-11,5g%)
LUB HEMOGLOBINY (10-11,5g%)
LEKI WAZOPRESYJNE I O DZIAŁANIU
LEKI WAZOPRESYJNE I O DZIAŁANIU
INOTROPOWO DODATNIM
INOTROPOWO DODATNIM
(ZWIĘKSZAJĄCE SIŁĘ SKURCZU
(ZWIĘKSZAJĄCE SIŁĘ SKURCZU
MIĘŚNIA SERCOWEGO)
MIĘŚNIA SERCOWEGO)
•
ZASTOSOWANIE W ZALEŻNOŚCI OD
ZASTOSOWANIE W ZALEŻNOŚCI OD
RODZAJU WSTRZĄSU:
RODZAJU WSTRZĄSU:
- POCHODNE KATECHOLOAMIN:
- POCHODNE KATECHOLOAMIN:
DOPAMINA, DOBUTAMINA,
DOPAMINA, DOBUTAMINA,
DOPEKSAMINA
DOPEKSAMINA
- KATECHOLOAMINY: NORADRENALINA,
- KATECHOLOAMINY: NORADRENALINA,
ADRENALINA
ADRENALINA
- INHIBITORY FOSFODIESTERAZY III:
- INHIBITORY FOSFODIESTERAZY III:
MILRYNON, AMRYNON
MILRYNON, AMRYNON
PREPARATY
PREPARATY
•
DOBUTAMINA (Dobuject, Dobutrex)
DOBUTAMINA (Dobuject, Dobutrex)
POBUDZA RECEPTORY
POBUDZA RECEPTORY
β
β
1 -
1 -
ADRENERGICZNE DZIAŁAJĄC
ADRENERGICZNE DZIAŁAJĄC
INOTROPOWO DODATNIO I
INOTROPOWO DODATNIO I
ZWIĘKSZAJĄC OBJĘTOŚĆ MINUTOWĄ
ZWIĘKSZAJĄC OBJĘTOŚĆ MINUTOWĄ
SERCA. DOBUTAMINA BARDZIEJ NIŻ
SERCA. DOBUTAMINA BARDZIEJ NIŻ
DOPAMINA ZWIĘKSZA UKRWIENIE
DOPAMINA ZWIĘKSZA UKRWIENIE
MIĘŚNIA SERCOWEGO
MIĘŚNIA SERCOWEGO
•
DOPAMINA - EFEKT ZALEŻNY OD
DOPAMINA - EFEKT ZALEŻNY OD
DAWKI;
DAWKI;
- W MAŁEJ DAWCE ODDZIAŁYWUJE NA
- W MAŁEJ DAWCE ODDZIAŁYWUJE NA
RECEPTORY DOPAMINERGICZNE W
RECEPTORY DOPAMINERGICZNE W
NERCE I KRĄŻENIU TRZEWNYM,
NERCE I KRĄŻENIU TRZEWNYM,
POWODUJĄC ZWIĘKSZENIE UKRWIENIA
POWODUJĄC ZWIĘKSZENIE UKRWIENIA
I WZROST DIUREZY
I WZROST DIUREZY
- W ŚREDNIEJ DAWCE DZIAŁA
- W ŚREDNIEJ DAWCE DZIAŁA
INOTROPOWO( zwiększa siłę skurczu) I
INOTROPOWO( zwiększa siłę skurczu) I
CHRONOTROPOWO DODATNIO
CHRONOTROPOWO DODATNIO
(przyspiesza czynność serca) POPRZEZ
(przyspiesza czynność serca) POPRZEZ
POBUDZENIE RECEPTORÓW
POBUDZENIE RECEPTORÓW
β
β
1-
1-
adrenergicznych ORAZ OBKURCZAJĄCO
adrenergicznych ORAZ OBKURCZAJĄCO
NA NACZYNIA (STYMULACJA REC.
NA NACZYNIA (STYMULACJA REC.
α
α
)
)
- W DUŻEJ DAWCE DZIAŁA
- W DUŻEJ DAWCE DZIAŁA
NACZYNIOKURCZĄCO NA NACZYNIA
NACZYNIOKURCZĄCO NA NACZYNIA
OBWODOWE CO POWODUJE WZROST
OBWODOWE CO POWODUJE WZROST
CIŚNIENIA TĘTNICZEGO ORAZ
CIŚNIENIA TĘTNICZEGO ORAZ
WZROST OBJĘTOŚCI MINUTOWEJ
WZROST OBJĘTOŚCI MINUTOWEJ
SERCA
SERCA
DZIAŁANIA NIEPOŻĄDANE:
DZIAŁANIA NIEPOŻĄDANE:
TACHYKARDIA, ARYTMIE
TACHYKARDIA, ARYTMIE
(CZĘSTOSKURCZE)
(CZĘSTOSKURCZE)
•
NORADRENALINA (Levonor) -
NORADRENALINA (Levonor) -
NAJSILNIEJSZA KATECHOLOAMINA
NAJSILNIEJSZA KATECHOLOAMINA
- DZIAŁA INOTROPOWO DODATNIO
- DZIAŁA INOTROPOWO DODATNIO
POPRZEZ POBUDZENIE
POPRZEZ POBUDZENIE
RECEPTORÓW
RECEPTORÓW
β
β
1 - adrenergicznych
1 - adrenergicznych
- POWODUJE WZROST OBWODOWEGO
- POWODUJE WZROST OBWODOWEGO
OPORU NACZYNIOWEGO
OPORU NACZYNIOWEGO
(STYMULACJA RECEPTORÓW
(STYMULACJA RECEPTORÓW
α
α
-
-
adrenergicznych)
adrenergicznych)
- POWODUJE SKURCZ NACZYŃ I
- POWODUJE SKURCZ NACZYŃ I
ZWIĘKSZENIE OBCIĄŻENIA
ZWIĘKSZENIE OBCIĄŻENIA
NASTĘPCZEGO SERCA
NASTĘPCZEGO SERCA
•
ADRENALINA (0,1% roztwór)
ADRENALINA (0,1% roztwór)
- AGONISTA RECEPTORA
- AGONISTA RECEPTORA
α
α
,
,
β
β
1 i
1 i
β
β
2
2
- U CHORYCH REANIMOWANYCH
- U CHORYCH REANIMOWANYCH
WYKORZYSTUJE SIĘ DZIAŁANIE NA
WYKORZYSTUJE SIĘ DZIAŁANIE NA
RECEPTORY
RECEPTORY
α
α
POWODUJĄCE OBKURCZENIE
POWODUJĄCE OBKURCZENIE
NACZYŃ KRWIONOŚNYCH
NACZYŃ KRWIONOŚNYCH
- ZASTOSOWANIE WE WTRZĄSIE TYLKO W
- ZASTOSOWANIE WE WTRZĄSIE TYLKO W
PRZYPADKU OPORNOŚCI NA DZIAŁANIE
PRZYPADKU OPORNOŚCI NA DZIAŁANIE
DOBUTAMINY DOPAMINY, NORADRENALINY
DOBUTAMINY DOPAMINY, NORADRENALINY
(wyj. wstrząs anafilaktyczny)
(wyj. wstrząs anafilaktyczny)
DZIAŁANIA NIEPOŻĄDANE: ARYTMIE,
DZIAŁANIA NIEPOŻĄDANE: ARYTMIE,
ZABURZENIA PERFUZJI KRĄŻENIA
ZABURZENIA PERFUZJI KRĄŻENIA
TRZEWNEGO
TRZEWNEGO
•
INHIBITORY FOSFODIESTERAZY III
INHIBITORY FOSFODIESTERAZY III
(milrynon, amrynon)
(milrynon, amrynon)
- WE WSTRZĄSIE KARDIOGENNYM,
- WE WSTRZĄSIE KARDIOGENNYM,
SZCZEGÓLNIE PO ZABIEGACH
SZCZEGÓLNIE PO ZABIEGACH
KARDIOCHIRURGICZNYCH
KARDIOCHIRURGICZNYCH
- ZWIĘKSZAJA SIŁĘ SKURCZU MIĘŚNIA
- ZWIĘKSZAJA SIŁĘ SKURCZU MIĘŚNIA
SERCOWEGO NIEZALEŻNIE OD
SERCOWEGO NIEZALEŻNIE OD
RECEPTORÓW
RECEPTORÓW
β
β
1 - adrenergicznych
1 - adrenergicznych
- ROZSZERZAJĄ NACZYNIA
- ROZSZERZAJĄ NACZYNIA
KRWIONOŚNE
KRWIONOŚNE
DZIAŁANIE NIEPOŻĄDANE:
DZIAŁANIE NIEPOŻĄDANE:
MAŁOPŁYTKOWOŚĆ, KRWOTOKI
MAŁOPŁYTKOWOŚĆ, KRWOTOKI