OPIEKA PRZEDPORODOWA

 

BADANIA WYKONYWANE

PODCZAS CIĄŻY

Właściwa opieka

przedporodowa

 
-     dokładnie zebrany wywiad
-     szczegółowe badanie już we wczesnej
ciąży
-     dobra znajomość stanu zdrowia
ciężarnej

 

WYWIAD

-  dane statystyczne
-  dane o obecnej ciąży
-  dane o poprzednich ciążach
-  dane o przebytych chorobach i

operacjach

 

 

Dane statystyczne

 
-  data badania i numer historii choroby
-  nazwisko, imię, adres, telefon, telefon do
członka
rodziny
-  zawód (wykształcenie, zawód wykonywany)
-  dane dot. daty ślubu (chęć wychowania
potomka
lub adopcja)
-  dane o mężu (wiek, stan zdrowia, zawód)

 

Dane o obecnej ciąży

 
-  objawy podmiotowe i przedmiotowe ciąży
-  czy nie stosowała leków
-  czy nie ma dolegliwości bólowych
-  czy nie ma infekcji
-  dane dotyczące miesiączek (pierwsza,
ostatnia,
regularność)
 

 
 

Dane o poprzednich ciążach

 
- daty poprzednich ciąż (poronienia, porody)
- dane dotyczące poprzedniego porodu
(samoistny,
rodzaje skurczów, rozwierania szyjki, położenia
płodu, znieczulenie, szycie krocza)
- dane o urodzonym potomstwie (masa i długość
urodzeniowa, Apgar, płeć)
- dane o karmieniu piersią (czas poprzednich
laktacji)
- dane o obecnym stanie zdrowia potomstwa i
rodziny
 

Dane o przebytych operacjach i chorobach

 

-         cięcie cesarskie (wskazania, przebieg

operacji i pooperacyjny)

-         operacje brzuszne, rodzaj

znieczulenia)

-         operacje układu moczowego

-         cukrzyca, nadciśnienie, wady

rozwojowe w rodzinie

 

Badanie lekarskie ciężarnej

 

Badanie ogólne:

 

-         ocena masy ciała

-         ocena ciśnienia

-         ocena skóry, włosów, jamy ustnej,

gruczołu tarczowego

-         ocena jamy brzusznej:

§      rozmiar i konsystencja macicy

§      wysokość dna macicy

§      ocena ewentualnych przepuklin:

pępkowa, udowa, pachwinowa

 

-         ocena kręgosłupa

-         ocena kończyn

 
 

 

Badanie miednicy:

 

-         ocena żylaków w obrębie sromu i

pochwy

-         ocena stanu szyjki i trzonu macicy

-         ocena guzów w obrębie j. brzusznej

-         ocena i pomiar miednicy: wymiar

kulszowy (8 cm i więcej)

wymiar strzałkowy tylny wchodu miednicy

(8-9 cm)

wymiar przednio-tylny wchodu miednicy

(11-12 cm)

wymiar międzykolcowy próżni miednicy

(10,5 cm)

sprzężna przekątna wchodu miednicy (11,5

cm)

-         badanie palpacyjne kości miednicy:

łuk podłonowy, kolce kulszowe, kość

krzyżowa, kość guziczna

-         USG – ocena szczegółowa wymiaru

główki i wymiarów miednicy

 
 

Badania laboratoryjne:

 

-         grupa krwi i Rh

-         poziom p-ciał i odczyn Coombsa

-         morfologia (Hb, erytrocyty i

leukocytoza)

-         mocz: badanie ogólne i poziom

mocznika

-         WR

-         Hbs

-         wymazy mikrobiologiczne i

cytologiczne

 

Plan kolejnych wizyt i badania :

 

1. Wizyty u położnika:

1x w

miesiącu do 32 tygodnia ciąży

2x w miesiącu

32-36 tydzień ciąży

co 7 dni 36-40

tydzień ciąży

 
 
 
 
 

2. Przy każdej wizycie należy uzyskać

następujące informacje:

 

-         dane ogólne o stanie zdrowia

-         masa ciała (ważenie)

-         pomiar ciśnienia

-         badanie palpacyjne brzucha (dno

macicy, napięcie macicy)

-         badanie wewnętrzne (ocena stanu

szyjki, stosunku części przodującej do

wchodu miednicy)

-         kontrola morfologii, mocz, poziom p-

ciał

 

Poród można podzielić na 3 okresy:

 

I okres

od chwili rozpoczęcia się

czynności porodowej i rozwieranie szyjki do

pełnego rozwarcia

i ustalenia części przodującej (pierwiastka:

8-12 godz., wieloródki: 6-8 godz.)

 

II okres

od pełnego rozwarcia do

urodzenia i odpępnienia płodu (u

pierwiastek do 2 godz.,

wieloródki: od kilku do 30 minut)

 

III okres

od odpępnienia płodu do

porodu łożyska i błon płodowych

 

Postępowanie przy zgłoszeniu się rodzącej

do szpitala:

 

1.     Zebrać dokładny wywiad

2.     Zmierzyć temperaturę, ciśnienie i

tętno rodzącej

3.     Zbadać rodzącą ogólnie

4.     Przeprowadzić badanie zewnętrzne

położnicze (położenie płodu, tętno płodu!)

5.     Ocenić regularność i bolesność

skurczów mięśnia macicy

6.     Ocenić czy nie ma krwawienia z dróg

rodnych

7.     Ocenić badaniem wewnętrznym stan

szyjki (konsystencję, rozwarcie, napięcie

pęcherza płodowego czy też brak –

odpływanie płynu owodniowego)

 
 
 

Przygotowanie rodzącej do porodu

 

1.     Przygotowanie sromu (wygolenie

owłosienia w okolicy sromu)

2.     Lewatywa – opróżnienie zawartości

jelit

3.     Należy podawać tylko płyny

4.     Znieczulenie w porodzie: rozpocząć

dopiero przy rozwarciu 3-4 cm

 
 

Nadzór w I okresie porodu:

 

-         obserwacje tętna płodu (KTG) lub

osłuchiwanie co 30 min. po skurczu przez

30 sek.

-         badanie zewnętrzne i wewnętrzne

tak często jak wymaga tego postęp porodu

-         okolicę sromu i krocza utrzymywać w

czystości

 
 

II okres porodu:

 

Przygotowanie rodzącej: pozycja

dowolna, również na boku

 

-         lekarz i położna jak do operacji,

maska, czapka, fartuch, rękawiczki

-         znieczulenie krocza nasiękowe

lignokainą

-         obłożenie pola jałowymi serwetami

 
 

3 fazy porodu fizjologicznego w ułożeniu

potylicowym

 

-         wytoczenie główki

-         wytoczenie barków

-         poród tułowia i kończyn

 
 
 
 
 

Mechanizm porodu główki (położenie

płodu potylicowe)

 

-         ustalenie części przodującej

-         przygięcie

-         zwrot wewnętrzny

-         odgięcie

-         zwrot zewnętrzny

 
 

Poród barków płodu:

 

-         dokonują one samoistnego zwrotu do

wymiaru przednio-tylnego wchodu

miednicy

-         położna unosi główkę ku górze

(poród barku tylnego)

-         następnie rodzi się spód spojenia

łonowego – bark przedni

 
 

Poród tułowia i kończyn dolnych płodu:

 

-         delikatnie pociągamy za główkę

płodu w celu zakończenia porodu tułowia i

kończyn dolnych

 
 
 

Opieka nad matką w III okresie porodu:

 
 

Ocena krocza: czy prawidłowo

nacięte w czasie porodu

 

pęknięcie krocza I

o

błona śluzowa lub skóra

pęknięcie krocza II

o

błona śluzowa, powięź powierzchniowa

mięsień poprzeczny krocza

pęknięcie krocza III

o

błona śluzowa, mięśnie krocza w tym

zwieracz odbytu

 
 
 
 

Poród łożyska: występuje w 3-4 min.

po urodzeniu dziecka

 

łożysko rodzi się

powierzchnią płodową lśniącą, gładką albo

szorstką powierzchnia matczyną

(mechanizm Schulzego i Duncana)

 
 
 

Powikłania okresu łożyskowego:

 
 

1. Mechanizm maciczny

- atonia

macicy – brak skurczów m. macicy pomimo

środków obkurczających

–       krwotok – hysterectomia

 

2. Zatrzymanie łożyska lub jego części w

jamie macicy

 

§      słabe skurcze m. macicy

§      skurcz tężcowy macicy

§      łożysko przodujące

§      łożysko w rogu macicy dwurożnej

§      przyrośnięcie łożyska (placenta

accreta)

§      błędy w prowadzeniu III okresu porodu

(zbyt wczesne podanie środków

obkurczających, niewłaściwe znieczulenie)

 

3. Wynicowanie macicy

 
 
 
 
 
 
 
 

Ręczne oddzielenie łożyska (Ablatio

placentae manualis):

 
 

1.     Odkażenie sromu i krocza + jałowe

serwety

2.     Znieczulenie ogólne dożylne

3.     Cewnikowanie

4.     Należy włożyć rękę do pochwy i

sprawdzić krocze, ściany pochwy, szyjkę

macicy, sforsować ujście wewnętrzne

szyjki

5.     Po zlokalizowaniu ujścia przyczepu

łożyska należy je odwarstwić brzegiem

dłoni

6.     Następnie nie wyjmując ręki z jamy

macicy należy skontrolować całość ujścia

macicy

7.     Należy wydobyć łożysko i wyjąć rękę z

macicy

8.     Jeśli łożysko jest przyrośnięte należy

odstąpić od zabiegu i wykonać

histerectomię

 
 

Bezpieczne prowadzenie III okresu porodu:

 
 

1.     Po urodzeniu dziecka podać dożylnie 1

amp. Metherginy

2.     Spowodować odklejenie i urodzenie

łożyska

3.     Masować mięsień macicy celem jej

obkurczenia

4.     Jeśli krwawienie nie ustępuje –

podłączyć kroplówkę z oxytocyny oraz

przygotować odpowiednią ilość krwi

jednoimiennej:

§      w przypadku niekompletnego łożyska

usunąć je drogą łyżeczkowania

§      sprawdzenie ciągłości macicy, ścian

pochwy, szyjki

§      podanie ponowne środków

naskurczowych: Methergina, oxytocyna,

prostaglandyny