LEKI PRZECIWPADACZKOWE

PADACZKA

• Termin określający ponad 40

jednostek chorobowych o różnej
etiologii i symptomatologii

• Wspólną cechą jest

występowanie nawracających
epizodów drgawkowych,
wywołanych nieprawidłowymi
salwami impulsów
czynnościowych tzw. ognisk
padaczkowych

PADACZKA - ETIOLOGIA

• Choroby infekcyjne OUN
• Przyczyny

okołoporodowe

• Podłoże genetyczne
• Padaczka pourazowa
• Guzy OUN
• Choroby naczyniowe
• Choroby

zwyrodnieniowe

LEKI OBNIŻAJĄCE PRÓG

POBUDLIWOŚCI DRGAWKOWEJ

• Neuroleptyki
• Tymoleptyki
• Leki psychostymulujące
• Leki hipoglikemizujące
• Leki

przeciwhistaminowe

• Metyloksantyny
• Agoniści receptorów

opioidowych

OBNIŻENIE PROGU POBUDLIWOŚCI

DRGAWKOWEJ

• ZESPÓŁ

ODSTAWIENIA

• Barbiturany

• Benzodiazepin

y

KLASYFIKACJA NAPADÓW

PADACZKOWYCH

 CZĘŚCIOWE

• Proste
• Złożone
• Wtórnie

uogólnione

 UOGÓLNIONE

• Napady nieświadomości
• Miokloniczne
• Atoniczne
• Kloniczne
• Toniczno-kloniczne

 NIESKLASYFIKOWANE

UOGÓLNIONY NAPAD

TONICZNO-KLONICZNY

EEG

PADACZKA - LECZENIE

Niefarmakologicz

ne:operacyjne,

stymulacja nerwu

błędnego



Farmakologicz

ne

LECZENIE FARMAKOLOGICZNE - RYS

HISTORYCZNY

• Magia i modły

• Strychnina, kurara, atropina, morfina

• Natychmiastowe zabicie psa i podanie

choremu jego żółci i/lub podanie moczu

chorego psu (1440)

• Duszenie

• Bicie w okolice szyi z jednoczesnym

rozwieraniem ust chorego

• Chirurgiczne usuwanie „kamienia”

mózgowego ?!!

• Bicie kijem po głowie, deptanie, kładzenie na

głowę głazów

• Krwioupusty

• Eliksiry z pereł, alkoholu itd………..

FARMAKOTERAPIA PADACZKI

• Profilaktyka i

neuroprotekcja

• Farmakoterapia

PROFILAKTYKA I NEUROPROTEKCJA

• Pierwotna – poradnictwo

genetyczne, opieka nad

ciężarną i noworodkiem

• Wtórna – profilaktyczne

podawanie leków PP w

przypadku ciężkich urazów

głowy lub drgawek

gorączkowych

• Zapobieganie skutkom

istniejących napadów

padaczkowych

PROGNOZA LECZENIA PADACZKI

• Bardzo dobra 20 -30%
• Dobra 30 - 40%
• Niepewna 10 - 20%
• Zła 20% - padaczka lekooporna

Mechanizm działania leków

przeciwpadaczkowych

• blokowanie kanałów wapniowych typu T-

Ca

2+

(↓Ca

2+

)

• blokowanie napięciowozależnego kanału

sodowego Na

+

(↓)

• pobudzanie transmisji GABA-ergicznej

• działanie wielokierunkowe tzn. blokowanie

kanałów wapniowych typu T-Ca

2+

,

blokowanie niskonapięciowego kanału

sodowego Na

+

, pobudzanie transmisji GABA-

ergicznej

Nasilenie działania GABA

• Hamowanie

metabolizmu

• Hamowanie

wychwytu
zwrotnego

• Zwiększenie

uwalniania

• Zwiększenie

działania GABA na
receptor GABA A

Nasilenie działania GABA

• WIGABATRYNA
• TIAGABINA
• GABAPENTYNA
• TOPIRAMAT
• BENZODIAZEPINY
• BARBITURANY
• KWAS

WALPROINOWY

Hamowanie czynności kanałów

sodowych

• Zmniejszenie

uwalniania
aminokwasów
pobudzających

• KARBAMAZEPINA
• FENYTOINA
• KWAS WALPROINOWY
• GABAPENTYNA
• TOPIRAMAT

Hamowanie pobudzenia

receptorów GLUTAMINOWYCH

• Hamowanie

czynności

receptora NMDA

FELBAMAT

• Hamowanie

czynności

receptora AMPA

TOPIRAMAT

PODSTAWOWE ZASADY LECZENIA

PADACZKI

1. Leczenie rozpoczyna się po dwóch

napadach zdiagnozowanych klinicznie

2. Wybór leku zależy od rodzaju napadów,

wieku, płci, chorób współistniejących

3. Dawkę leku zwiększamy stopniowo,

początkowo wskazana monoterapia

4. Terapia monitorowana
5. W przypadku politerapii konieczność

znajomości interakcji lekowych

Zasady szybkości zwiększania

dawki LPP

• LPP w przypadku których wymagane jest

stopniowe zwiększanie dawki (dawka

terapeutyczna (6-8 tygodnie) –

lamotrygina, fenobarbital, topiramat

• LPP w przypadku których dawkę

można zwiększać szybko –

gabapentyna, levetiracetam,

pregabalina

• W przypadku pozostałych leków czas

osiągnięcia dawki terapeutycznej wynosi 4

tygodnie

FENYTOINA

• Metabolizowana przy pomocy

cytochromu P450

• Podawana w dawkach wielokrotnie

powtarzanych hamuje

biotransformację poprzez nasycenie

enzymów mikrosomalnych

• KINETYKA NIELINIOWA

• Zmniejsza stężenie kwasu foliowego

i wit. K

FENYTOINA

• Typowe działania

niepożądane:

oczopląs,

przerost dziąseł,

hirsutyzm,

niedobór wit. D

• Fosfenytoina –

hydrofilny prolek,

metabolizowany

do fenytoiny

KARBAMAZEPINA

• Metabolizowana w

wątrobie do 30
metabolitów np. 10,11-
epoksyd karbamazepiny

• W trakcie pierwszych 2 - 4

tygodni leczenia występuje
zjawisko

AUTOINDUKCJI

• Wąski współczynnik

terapeutyczny

• Istotny wzrost stężenia

karbamazepiny po

makrolidach, omeprazolu,
NLPZ

KWAS WALPROINOWY

• Wielokierunkowy mechanizm

działania

• Duża skuteczność terapeutyczna
• Działanie teratogenne
• Hamuje aktywność enzymów

mikrosomalnych

• Do typowych działań

niepożądanych należą:

trombocytopenia, drżenie,
hiperandrogenizacja u kobiet

NOWE LEKI

PRZECIWPADACZKOWE

1. WIGABATRYNA

-

Hamuje

metabolizm GABA

-

Stosowana jako

lek dodany

-

Wywołuje

senność, zmiany

nastroju,

RETINOPATIĘ

-

Wskazana w

leczeniu zespołu

WESTA

NOWE LEKI

PRZECIWPADACZKOWE

2.

LAMOTRYGINA

- Stosowana w mono-

i politerapii

- Wywołuje reakcje

skórne, zwłaszcza z
kwasem
walproinowym

- Stosowana w

zespole Lennoxa -
Gastauta

LEKI NAJSILNIEJ INDUKUJĄCE

ENZYMY UKŁADU P450

• Fenytoina

• Karbamazepina

• Fenobarbital

• Primidon

(dezoksyfenobarbital)

PADACZKA U KOBIET

1. Napady mogą być związane z

cyklem miesięcznym

2. Antykoncepcja
3. Życie płciowe i zdolności

rozrodcze - obniżone libido,
niższa rozrodczość, częściej
występujące zaburzenia cyklu

4. Menopauza

PADACZKA A CIĄŻA

1. Częstsze wady

wrodzone płodu (2-3
krotnie)

2. Polekowe wady

płodu-

kwas

walproinowy,
fenytoina

3. Ryzyko wad w

monoterapii = 6,5%,
politerapii = 20%

4. Suplementacja

kwasu foliowego

5. Badania dodatkowe np.

terapia monitorowana
w trakcie ciąży

6. Poród drogami natury
7. Karmienie piersią

uzależnione od rodzaju
leku

8. Leki stosunkowo

bezpieczne:
karbamazepina,
lamotrygina

STAN PADACZKOWY

 Postępowanie

natychmiastow
e – BD

 Kontynuacja

leczenia BD lub
innym lekiem

 Śpiączka

STAN PADACZKOWY

1. Postępowanie

ogólnomedyczne: dostęp do
żyły, monitorowanie funkcji
życiowych, glukoza, tiamina

2. Leki: BD – diazepam,

lorazepam, midazolam,
klonazepam

STAN PADACZKOWY

1. Kontynuacja leczenia BD
2. Fenytoina 15-20mg/kg mc
3. Fosfenytoina
4. Fenobarbital - przy dawce

powyżej 40 mg/kg mc intubacja

5. Kwas walproinowy
6. Karbamazepina – doodbytniczo
7. Paraldehyd
8. Lidokaina

STAN PADACZKOWY

ŚPIĄCZKA

1. Pentobarbital

2. Tiopental

3. Pankuronium

PADACZKA

LEKOOPORNA - 10%

1. Najczęściej organiczne zmiany OUN
2. Genetycznie uwarunkowany

polimorfizm niektórych enzymów
mikrosomalnych (CYP2C9,
CYP2C19), MRP (multidrug
resistance-associated protein)

3. Zaburzenia funkcji

farmakodynamicznych receptorów
GABA (GABA A)

PIERWSZA POMOC

CZEGO NIE WOLNO ROBIĆ?