Komunikacja
interpersonalna

-

komunikacja werbalna

-

komunikacja niewerbalna

Komunikacja werbalna



To porozumiewanie się za pomocą
słów, głównie służy do przekazu
informacji



Aby komunikacja werbalna mogła

Aby komunikacja werbalna mogła

mieć miejsce, musi istnieć

mieć miejsce, musi istnieć

mówi

mówi

ą

ą

cy i słuchaj

cy i słuchaj

ą

ą

cy. Posługują się

cy. Posługują się

oni kodem (j

oni kodem (j

ę

ę

zykiem), który musi

zykiem), który musi

by

by

ć

ć

znany obu osobom.

znany obu osobom.

Warunki zaistnienia
komunikacji werbalnej



Informacja zostanie przekazana w języku

zrozumiałym dla obu komunikujących się

stron



Zaistnieje skuteczny nośnik tej informacji



Przekaz zostanie czysty od zniekształceń

przez czynniki zewnętrzne (szum)



Przekaz spotka się z odbiorem



Informacja w założeniu będzie

przeznaczona dla danego odbiorcy

Filtry informacyjne



Filtry uwagi – hałas, przerywanie,
czas, niekorzystne warunki



Filtry emocji



Filtry słowne – krytyka, rada,
pocieszenie, rozkaz, groźba

Komunikacja niewerbalna



Jest wielokanałowym procesem

przebiegającym spontanicznie,

obejmującym subtelne niewerbalne

zachowania, dokonującym się w

sposób ciągły i, w dużej mierze,

bez udziału świadomości. To

komunikowanie interpersonalnych

postaw i emocji, gł. tonem głosu,

wyrazem twarzy czy gestami

Kanały ekspresji
niewerbalnej



Ruchy ciała – mimika, kontakt wzrokowy,

gesty, pozycja ciała, dotyk



Zależności przestrzenne – to po prostu

dystans, jaki utrzymujemy z rozmówcą w

czasie interakcji



Przy czym – rozkład znaczenia komunikatu

jest następujący:

-

7% - słowa

-

38% - głos

-

55% - ekspresja mimiczna

1. Mimika



Twarz jest najbardziej ekspresyjną
częścią ciała, gdyż odzwierciedla
szybko zmieniające się uczucia i
emocje, nastroje oraz reakcje na
wypowiedzi i zachowania
rozmówcy. Niektóre obszary twarzy
są szczególnie ekspresyjne np.:
brwi, okolice ust

Przykładowo okolice brwi
wyrażają:



Całkowicie podniesione -
niedowierzanie



Podniesione do połowy – zdziwienie



Stan normalny – bez komentarza



Obniżone do połowy – zakłopotanie



Całkowicie obniżone - złość

Okolica ust:



Ma podobną siłę ekspresji, gdyż
zmiana położenia kącików ust
wyraża stany od zadowolenia –
podniesione, do przygnębienia -
opuszczone

Techniki kierowania
mimiką



Choć często reagujemy spontanicznie i nasza

twarz pokazuje prawdę o tym co czujemy i

myślimy to również mimika podlega w dużej

mierze świadomej kontroli. Dzięki stosowaniu

tzw. technik świadomej kontroli – możemy

osiągnąć następujące efekty:



Intensyfikować emocje



Deintensyfikować emocje



Neutralizować emocje



Maskować emocje

2. Kontakt wzrokowy



Zasadniczą funkcją kontaktu wzrokowego jest

przekazywanie komunikatów relacyjnych,

gdyż patrzenie na inną osobę jest wyrazem

zainteresowania, a jednocześnie przejawem

pozytywnej lub negatywnej odpowiedzi na to

zainteresowanie. Inną ważną funkcją kontaktu

wzrokowego jest redukowanie rozproszenia

tzn. w celu zwiększenia koncentracji uwagi,

ograniczamy ilość odbieranych bodźców.

Średnio w czasie rozmowy uwaga koncentruje

się na oczach przez około 43%.

Ekspresja oczu wyraża się
przez:



Spoglądanie



Zmianę wielkości źrenic



Wskaźnik mrugania



Stopień otwarcia oczu



Wyraz oczu

3. Dotyk



Z powodu konotacji z seksem oraz
agresją dotyk stanowi sygnał o
bardzo dużej sile oddziaływania –
dlatego też istnieją określone normy
społeczne, które regulują
akceptowany obszar i liczbę dotyków
w zależności od charakteru związku
interpersonalnego.

Najważniejsze funkcje
komunikacyjne dotyku:



Wspieranie/pocieszanie



Funkcja przynależności



Funkcja władzy
Przy czym – przekaz zawarty w dotyku

zależy od rodzaju relacji: w bliskich

związkach jest wyrazem miłości,

sympatii, życzliwości czy wsparcia,

natomiast w relacji z szefem jest

wskaźnikiem – władzy, dominacji i

statusu.

4. Gesty



Gesty skoordynowane są z mową i
stanowią część całościowego
procesu komunikowania się.
Naturalne jest,że mówiąc
nieustannie poruszamy rękami,
głową czy całym ciałem.

Gesty - podział



W zależności od pełnionej funkcji, dzielimy na:



Emblematory – niewerbalne substytuty konkretnych

słów np.: znak słuchawki



Afektatory – odzwierciedlają intensywność odczuwanych

emocji np.: częste zmiany postawy ciała



Ilustratory – służą uplastycznieniu wypowiedzi np.:

mówiąc o małym dziecku gestykulujemy by dokładniej

opisać jego małe paluszki



Regulatory – pomagają synchronizować przebieg

rozmowy np.: skinienie głową



Adaptatory – służą zaspokojeniu określonych potrzeb

psychicznych lub fizycznych: np.: obgryzanie paznokci,

kręcenie się na krześle

5. Pozycja ciała



Sposób siedzenia czy stania ujawnia

informację nt. naszego samopoczucia.

Jednym z komunikatów emitowanych przez

postawę ciała jest stan napięcia

psychicznego np.: zaciśnięte dłonie, stopy

ściśle przylegające do siebie, poruszanie

stopami, rękami. Za pomocą postawy ciała

komunikujemy również nasze nastawienie

wobec rozmówcy np.: wychylenie ciała do

przodu, dotykanie, lustrzana pozycja ciała.

Zachowania przestrzenne



Bliskość przestrzenna jest
wskaźnikiem lubienia, sympatii. Im
bliższy dystans – tym bliższa
relacja. Wyróżnia się 4 strefy
wskazujące na odległość pomiędzy
komunikującymi się osobami

Rodzaje stref podczas
interakcji:



Strefa intymna (0 – 45 cm)



Strefa osobista (45 cm – 120cm)



Strefa społeczna (1,2 m – 3,6 m)



Strefa publiczna (3,6 m – 6 m)

Funkcje mowy
niewerbalnej



Informacyjna



Wspieranie przekazów słownych



Wyrażanie postaw i emocji



Definiowanie relacji



Kształtowanie wrażenia

Spójność pomiędzy mową
werbalną i niewerbalną



Komunikację traktujemy jako całościowy

przekaz – nie analizując jej wymiarów

(werbalnego i niewerbalnego) – tak długo, jak

treść obu przekazów jest spójna. Natomiast

kiedy odbiorca dostrzeże ten brak zgodności –

natychmiast uruchamia ocenę stopnia

wiarygodności. Taki przekaż rodzi często w nas

zakłopotanie, niepokój, zdziwienie czy

zaciekawienie. Z kolei – jeśli przekazy są

spójne – mamy przekonanie,że nadawca jest

prawdomówny, szczery, uczciwy , empatyczny.

Trzy poziomy kontaktu



Fizyczny – np.: wzrokowy,
słuchowy, dotykowy, węchowy



Emocjonalny – odczytywanie i
rozpoznawanie emocji swoich i
innych



Mentalny – przepływ myśli,
niosących różne treści

Czynniki wpływające na
komunikację z innymi



Styl przywiązywania się



Intensywność kontaktów



Rodzaj relacji



Poczucie własnej wartości



Kompetencje



Doświadczenia



Osobowość



Reguły społeczne

Bariery komunikacyjne



Utrudnienia percepcyjne



Wybiórczość uwagi



Brak empatii



Różnice kulturowe



Stereotypy



Samopoczucie

Dziękuję za uwagę

