Zasady racjonalnego nawożenia
1. Utrzymanie wysokiego poziomu żyzności gleby.
2. Utrzymanie odczynu i zasobności gleby na poziomie
najbardziej wymagającej rośliny w zmianowaniu.
3. Nawożenie uprawianej rośliny zgodnie z wymaganiami
pokarmowymi.
4. Uwzględnienie w nawożeniu podstawowym nie tylko N, P,
K lecz także Mg i S oraz mikroelementów.
5. Obserwacja wizualna plantacji w okresie wegetacji.
6. Okresowa analiza organów wskaźnikowych roślin.
7. W warunkach intensywnej produkcji- profilaktyczne
nawożenie dolistne.
8. Właściwy dobór nawozów w dostosowaniu do potrzeb
uprawianej rośliny.
Ważniejsze bariery pobierania
składników pokarmowych przez rośliny z
gleby
1. Dopływ tlenu.
2. Temperatura.
3. Odczyn (pH ) roztworu glebowego.
4. Ogólne stężenie soli w roztworze.
5. Wzajemne proporcje jonów w glebie.
6. Obecność roślin konkurencyjnych.
7. Wilgotność gleby.
Dlaczego nawożenie dolistne?
roślina może pobrać składniki pokarmowe przez liście,
składniki pokarmowe działają przez liście szybciej,
składniki pokarmowe nie mogą zawsze być pobierane z
gleby,
nawożenie dolistne jest dla rolnika zabiegiem
opłacalnym,
nawożenie dolistne zmniejsza skażenie środowiska w
porównaniu z nawożeniem doglebowym.
Zalety nawożenia dolistnego:
ograniczenie strat biologicznego i chemicznego
uwsteczniania się składników,
zmniejszenie wymywania składników,
obniżenie dawek nawożenia doglebowego,
zmniejszenie zagrożenia pogorszenia się właściwości fizyko-
chemicznych gleb i wzbogacania ich w substancje toksyczne
(np. metale ciężkie),
zwiększenie plonu,
poprawa zdrowotności roślin.
Efektywność nawożenia dolistnego
zależy od:
stężenia zastosowanego roztworu,
rodzaju nawozu dolistnego,
użytych dodatków specjalnych,
temperatury i wilgotności
powietrza,
fazy rozwoju roślin i zawartości
plantacji,
budowy morfologicznej rośliny
(gatunku).
Czynniki wpływające na absorpcję składników przez liście:
1. Czynniki związane z budową morfologiczna i procesami
fizjologicznymi:
a) kutikula, ektodesmy, włoski,
b) dolna i górna powierzchnia oraz wiek liścia,
c) stan odżywienia i faza rozwojowa rośliny.
2. Czynniki środowiskowe:
a) wzrost intensywności lub długości naświetlenia,
warunki termiczne.
3. Czynniki związane z właściwościami roztworu
stosowanego dolistnie:
a) składniki pokarmowe i ich formy: azot, fosfor, potas,
wapń, magnez, żelazo, mangan, bor,
b) chelaty,
c) stężenie roztworu,
d) odczyn roztworu,
e) czas wysychania roztworu,
f) łączne stosowanie nawożenia dolistnego z zabiegami
ochrony roślin.
Od czego zależy działanie nawożenia
dolistnego?
-od okresu stosowania ,
-od rodzaju roślin i ich wyglądu zewnętrznego,
-od techniki zastosowania,
-od pogody,
-od dawki i liczby opryskiwań.
Kiedy stosować nawożenie dolistne:
• w okresach wysokiego zapotrzebowania
składników pokarmowych,
• w sytuacjach „stresowych” dla roślin
uprawnych,
• wspólnie z aplikacją środków ochrony roślin,
• przy objawach niedoboru składników
pokarmowych.
Efektywność nawożenia dolistnego zależy od:
• koncentracji składnika mineralnego w
roztworze,
• wartościowości (rodzaju i wielkości) jonów
zawartych w roztworze,
• temperatury i wilgotności powietrza,
• stanu odżywienia roślin.
Wymagania Unii Europejskiej dla nawozów dolistnych:
N- min. 15%
Suma NPK (N + P
2
O
5
+ K
2
O), NK (N + K
2
O), NP, PK- min.
15%
MgO- min. 2% tj. 1,2% Mg
CaO- min. 8% tj. 5,7% Ca
Na
2
O- min. 3% tj. 2,2% Na
SO
3
- min. 5% tj. 2%S
Minimalne zawartości mikroelementów w nawozach
dolistnych:
Bor (B)- 0,01%
Kobalt (Co)-0,002%
Miedź (Cu)- 0,002%
Żelazo (Fe)- 0,02%
Mangan (Mn)- 0,01%
Molibden (Mo)- 0,001%
Cynk (Zn)- 0,002%
Nawóz
(składnik)
Stężenie
roztworu
(%)
Dawka w kg (l) na 1 ha
nawozu
składnika
Mocznik (N)
Saletra amonowa
(N)
Fosforan wapnia
(P)
Siarczan potasu (K)
Saletra wapniowa
(Ca)
Siarczan magnezu
(Mg)
Fe EDTA (5% Fe)
(Fe)
Siarczan manganu
(Mn)
Siarczan cynku
(Zn)
Siarczan miedzi
(Cu)
Boraks (B)
Molibdenian
amonu (Mo)
0,5-1
0,5-1
2
1
0,5
2
0,1-0,2
0,5
0,2
0,2
0,5
0,1
2-4
2-4
8
4
2-4
8
0,4-0,8
2
0,8
0,8
2
0,4
1-1,8
0,7-1,3
1,6
1,7
0,3-0,6
0,8
0,03
0,5
0,2
0,2
0,2
0,03
Zalecane stężenia cieczy użytkowej i ilości potrzebnego
nawozu przy wydatkowaniu 400 l roztworu na 1 ha w zasilaniu
dolistnym
Szybkość pobierania składników pokarmowych przez
liście
Składnik pokarmowy
50% pobrania po
Azot
Fosfor
Potas
Siarka
Wapń
Żelazo
Mangan
Molibden
Cynk
1-36 h
30h-25 dni
1-4 dni
8 dni
4 dni
8% w ciągu 24 dni
24 h-28 h
24 h
4% w ciągu 24 h