Przegląd współcześnie
stosowanych programów
dietetycznych
Kosmetologia, grupa II
Joanna Magda, Agnieszka Muśkiewicz, Agata Banasiak,
Aleksandra Żyto, Justyna Białecka, Katarzyna Leszczyńska,
Monika Kurzawa, Marta Sysio
• Dieta wegetariańska
• Dieta 1000 kcal
• Dieta rozdzielna (dr Haya)
• Dieta kopenhaska
Omawiane diety:
Wegetarianizm
Kim są wegetarianie?
Wegetarianie wykluczają ze swojej diety wszelkie
rodzaje mięsa i ryb, a także produkty zawierajace
substancje odzwierzęce (np. żelatynę,
podpuszczkę, tłuszcz zwierzęcy).
Jest wiele powodów, dlaczego ludzie decydują się na
wegetarianizm. Podstawowe to zdrowie, etyka i
środowisko.
Odmiany wegetarianizmu
Laktoowowegetarianizm (owolaktarianizm)
Najbardziej rozpowszechniona odmiana wegetarianizmu. Polega na
rezygnacji z potraw mięsnych. Do jadłospisu dopuszczone są
natomiast produkty pochodzenia zwierzęcego: nabiał, jajka, miód.
Laktowegetarianizm
Popularna odmiana wegetarianizmu, polegająca na wyłączeniu z
jadłospisu jajek. Laktowegetarianie dopuszczają jednak spożywanie
mleka i jego przetworów.
Owowegetarianizm
Dieta, która z produktów zwierzęcych dopuszcza jedynie spożywanie
jajek.
Witarianizm
Dieta polegająca na spożywaniu wyłącznie świeżych warzyw i owoców.
Odrzuca jakiekolwiek potrawy gotowane. Witarianie rezygnują również z
wszelkich napojów typu kawa, herbata.
Weganizm
Fruktarianizm (fruitarianizm)
Zalety i wady wegetarianizmu
Zalety:
• pomaga schudnąć, bo zawiera mniej kalorii
• zapobiega wystąpieniu nadciśnienia tętniczego
• stabilizuje poziom cholesterolu we krwi - z powodu
wykluczenia tłuszczów zwierzęcych, chroni przed miażdżycą
Wady:
• może doprowadzić do anemii
• grozi osteoporozą (skłonnością do złamań kości)
• pozbawia organizm witamin z grupy B, które są
odpowiedzialne m.in. za sprawne funkcjonowanie układu
nerwowego
• wywołuje schorzenia przewodu pokarmowego, m.in.
zaburzenia motoryczne, które utrudniają przyswajanie
pokarmu, a następnie wydalanie szkodliwych produktów
przemiany materii
Przykładowy jadłospis
• Śniadanie: miseczka chudego twarożku z rzodkiewką i
szczypiorkiem, szklanka soku z marchewki
• II śniadanie: miseczka warzyw gotowanych na parze
skropionych łyżką oliwy lub oleju rzepakowego, szklanka
soku wielowarzywnego
• Obiad: talerz zupy brokułowej, 3 łyżki brązowego ryżu,
miseczka zimowej sałaty, miseczka surówki z kapusty
pekińskiej z marchewką i cebulką doprawiona jogurtem,
szklanka soku pomidorowego
• Podwieczorek: miseczka pomidora z chudym twarogiem,
szklanka soku marchwiowego
• Kolacja: miseczka warzyw gotowanych na parze
skropionych łyżką oliwy lub oleju rzepakowego, szklanka
miętowej herbatki z cytryną, pieczywo chrupkie
Dieta 1000 kcal
Polega to ograniczeniu
wartości energetycznej
spożywanych pokarmów do
1000 kalorii. Pośród
wszystkich dostępnych diet
jest jedną z najłatwiejszych
w zrozumieniu. Ważna jest
waga porcji i kaloryczność,
którą można z łatwością
odczytać z dostępnych
tablic. Po pewnym czasie
stosowania tej diety
kaloryczność wielu
produktów będzie dla nas
oczywista, zapamiętamy ją
z łatwością i nie będzie nam
potrzebna żadna
ściągawka.
Dla kogo??
Dieta 1000 kalorii jest dobrym
rozwiązaniem, ale na pewno
nie dla wszystkich. Nie można
zalecić jej mężczyźnie w
średnim wieku, wykonującemu
prace fizyczną, którego waga
sięga prawie 100 kilogramów
a dotychczasowe dzienne
spożycie kalorii wynosiło
mocno monad 3000.
Natomiast świetna będzie dla
wymienionej już przez nas
kobiety 30 letniej ważącej 65
kilogramów. Najważniejsze to
dobrze dobrać dietę, do
własnych upodobań i potrzeb
a później już tylko się do niej
stosować.
Co można jeść??
W ciągu całego dnia musimy dostarczyć naszemu organizmowi
odpowiednie dawki witamin, minerałów, tłuszczów, a nawet, pomimo
utartego przekonania o złym działaniu, węglowodanów. Jeśli
ograniczymy się do 1000 kalorii to w tym 1000 musi znaleźć się jak
najwięcej dobrych składników. Nie jest dobrym wyjściem dostarczenie
organizmowi 1000 kalorii tylko z owoców czy tylko ze słodyczy. Często
osoby, które mają problemy z ograniczeniem słodyczy dochodzą do
wniosku, że jeśli mogą zjeść 1000 kalorii to mogą je dostarczyć w
postaci czekolady, cukierków czy ciasteczek. To mylne podejście!
Bardzo ważna w diecie jest różnorodność dostarczanych pokarmów.
Kolejnym błędem popełnianym podczas diety 1000 kalorii jest jedzenie
samych warzyw. Dostarczają one mało kalorii poza tym są bogate w
błonnik powodujący uczucie sytości, dodatkowo to kopalnia witamin.
Jest wiele takich za i przeciw w odniesieniu do konkretnych produktów.
Zawsze znajdzie się coś, co nie powinno znaleźć się na naszym talerzu.
Jak układać posiłki??
Podczas diety 1000 kalorii bardzo
ważne jest odpowiednie rozłożenie
dawek kalorycznych w ciągu dnia.
Musimy bardzo sumiennie
przestrzegać naszych założeń, żeby
nie przekroczyć dopuszczonej
normy. Najlepiej przeznaczyć około
25%-30% na śniadanie, które musi
być pożywne i dostarczyć siły na
start, następnie ok. 30%-35% to
obiad, 2 razy po około 15% na
przekąski i pozostałe 10% to
kolacja, która powinna być lekka,
ale i pożywna. Kolację najlepiej
zaplanować na 3 godziny przed
spaniem, żeby nie dopuścić do
napadów głodu w nocy. Dieta 1000
kalorii wymaga od nas
zaznajomienia się z zawartością
jedzonych przez nas produktów.
Ważne jest, aby zachować
odpowiednie proporcje pomiędzy
spożywanymi składnikami
odżywczymi.
Rady dla osób stosujących
dietę
Warto zapoznać się z kilkoma
popularnymi radami, które pomagają
oszukać głód i zaoszczędzić kalorii.
Jeśli czujesz chęć na jakikolwiek
produkt, zazwyczaj jest to coś
słodkiego, postaraj się odczekać 10-
15 minut, po tym czasie ochota
powinna przejść. Jeśli tak się nie stało
zjedz kawałek, ale postaw sobie
warunek np. w zamian poćwicz 10
minut dłużej albo lepiej po prostu
zrób kilka przysiadów. Na 30 minut
przed posiłkiem wypij szklankę wody
mineralnej to zmniejszy łaknienie i
zjesz mniej. Każdy posiłek spożywaj
powoli, dokładnie przeżuwając każdy
kęs. Pozwoli to na dotarcie do mózgu
sygnału z żołądka o najedzeniu zanim
naprawdę zjemy za dużo. Posiłki dziel
na małe porcje i zjadaj je na małych
talerzykach, to sprawi, że oszukasz
sama siebie. Wędliny i sery krój na
cieniutkie plasterki, będzie się
zdawało, że jest to normalna porcja a
w rzeczywistości będzie jej mniej.
Dieta rozdzielna - dr Haya
A oto twórca tej wspaniałej receptury,
która w ostatnim czasie zyskała dużą
popularność. Z powodu złego stanu
zdrowia (choroba nerek) zaczął on
interesować się medycyną naturalną i
dzięki zmianie sposobu odżywiania
pokonał chorobę. Później sam zaczął
leczyć w ten sposób pacjentów, w
1930 r. opublikował swoją pierwszą
książkę o łączeniu produktów i tym
samym pokazał ten rodzaj diety
światu . Jej najważniejszą istotą jest
absolutnie niełączenie produktów
węglowodanowych wraz z białkowymi.
Dr Hay podzielił wszelkiego rodzaju
produkty na białkowe,
węglowodanowe oraz neutralne.
Mimo, że dieta pozwala na spożywanie dziennie 1000
kcal jest idealną recepturą na uzyskanie
wymarzonej sylwetki, ale również jest polecana dla
osób z nadciśnieniem, chorobami układu krążenia,
nadkwaśnością oraz dla przemęczonych, czyli
mamy odczynienia z bardzo bezpieczną dietą
nieszkodzącą zdrowiu. Jest ona również doskonała
dla mężczyzn, nie tylko dla powszechnie dbających
o wygląd młodych pań. Praktyka potwierdziła
wysoką skuteczność diety w utrzymaniu zdrowia, a
także w leczeniu szeregu już istniejących chorób
cywilizacyjnych. Do dziś cieszy się niesłabnącym
powodzeniem słynne sanatorium Bircher-Bennera
w Zurichu oraz szereg ośrodków, zajmujących się
leczeniem według zasad dr Haya czy makrobiotyki.
Dieta rozdzielna: nie łącz ze
sobą
białka i tłuszczy
W diecie rozdzielnej
wyróżniamy trzy
grupy produktów:
- to białko zwierzęce oraz nabiał,
czyli: mięso białe jak i czerwone
(drób, wieprzowe, dziczyzna, itd.)
wędliny, ryby, jaja, mleko, jogurty,
sery żółte i białe oraz warzywa
strączkowe. Soki owocowe,
wytrawne wina, herbaty owocowe,
owoce ziarnkowe (oprócz słodkich
miękkich jabłek), owoce pestkowe,
winogrona, owoce cytrusowe,
owoce egzotyczne (oprócz
bananów oraz świeżych fig i
daktyli)
Ważne jest, aby było:
mięso gotowane
gotowany drób
gotowane kiełbasy i wędliny
gotowane, nie wędzone ryby
gotowane owoce morza
wyroby sojowe
1. Grupa - białkowa
2. Grupa - węglowodanowa
kasza gryczana,
ziemniaki, fasola,
groch, ryż,
kukurydza, produkty
pełnoziarniste, płatki
śniadaniowe, musli,
czyli produkty o dużej
zawartości skrobi,
niektóre owoce
suszone (oprócz
rodzynek): banan,
figi, daktyle, mango
oraz słodycze: cukier,
miód, cukierki,
batony, czekolada,
ciasta, budyń, piwo
3. Grupa - neutralna
- są to warzywa (WYŁĄCZAJĄC
ZIEMNIAKI I KUKURYDZĘ), owoce,
nasiona (słonecznik, orzechy etc.),
oleje, oliwa, masło, kawa i
herbata, soki warzywne i
owocowe, woda, tłuszcze,
zakwaszane produkty mleczne,
słodka śmietana i śmietanka do
kawy, sery o zawartości tłuszczu
min. 60%, surowe lub wędzone
wędliny,
surowe, marynowane lub wędzone
ryby, warzywa i sałaty, grzyby,
kiełki, zioła i przyprawy, orzechy
(oprócz ziemnych) i nasiona,
czarne jagody, rodzynki, oliwki,
żółtko, drożdże, bulion warzywny,
wysokoprocentowe czyste
alkohole, żelatyna
PLUSY DIETY
+ Oczyszczanie. Dieta rozdzielna pomaga pozbyć
się z organizmu toksyn, dlatego poleca się ją
zwłaszcza palaczom i osobom pijącym dużo kawy.
+ Zastrzyk energii. Jadłospis gwarantuje dużo
dobre samopoczucie.
+ "Podkręcenie" metabolizmu. Dieta przyspiesza
przemianę materii.
+ Dobroczynny wpływ na żołądek. Dzięki diecie
rozdzielnej pozbędziesz się zgagi i nadkwasoty
żołądka.
+ Rozsądek. Chudnięcie nie jest gwałtowne i nie
wiąże się z utratą mięśni.
MINUSY DIETY
– Niewygoda. Trzeba pamiętać, jakich produktów nie
wolno łączyć. To dość kłopotliwe, zwłaszcza gdy
jesz na mieście.
– Czasochłonność. Każdy kęs trzeba dokładnie
żuć, nie można się spieszyć.
– Senność. W trakcie diety nie wolno pić nie tylko
kawy, ale nawet herbaty. Jeśli do tej pory piłaś
dużo napojów z kofeiną, na początku możesz czuć
się senna.
– Dodatkowe wymagania. Dieta nie podziała
odchudzająco, jeśli nie będziesz się więcej ruszać.
Musisz regularnie maszerować lub ćwiczyć pół
godziny dziennie.
To wspaniały rodzaj diety dla
każdego, ponieważ:
• Jest to jeden z tych rodzajów diety, który nie wymaga zbyt wielkich
wyrzeczeń - wystarczy tylko odpowiednio komponować posiłki, a
odchudzanie przyjdzie samo. Nie musimy rezygnować z naszych
ulubionych produktów , większość pozostałych diet nie pozwala nam na
jedzenie mięsa , smażonych rzeczy , pieczywa oraz najczęściej słodyczy,
które wszyscy kochamy. Wystarczy jedynie stosować się do wyżej
omówionych zasad, czyli jeść z rozsądkiem i odpowiednio łaczyć
produkty.
• W posiłkach można łączyć dowolnie produkty z grup 1 i 3 oraz 2 i 3 (czyli
grupa białkowa z neutralną albo grupa węglowodanowa z neutralną).
Wykluczone jest łączenie grupy białkowej z węglowodanową.
Nie należy zatem jeść mleka z płatkami, a jedynie z owocami. Nie można
mięsa z ziemniakami ani z ryżem, ale np. ryż z duszonymi na łyżeczce
oleju warzywami
• Podczas diety trzeba pić między posiłkami, około 2 litrów płynów na dobę
(niegazowanej wody mineralnej, herbatek ziołowych i owocowych).
• Jeden posiłek w ciągu dnia powinien składać się wyłącznie z warzyw oraz
owoców, w kolejnym mają dominować produkty skrobiowe, a w
następnym - bogate w białko
Przykładowy jadłospis
Dzień 1
Śniadanie: twarożek z rzodkiewkami i szczypiorkiem
Obiad: brązowy ryż zapiekany z jabłkami
Przekąska: 2 mandarynki
Kolacja: surówka z warzyw sezonowych z sosem winegret
Dzień 2
Śniadanie: grahamka z masłem, sałatą i pomidorem
Obiad: ryba pieczona w folii lub pierś kurczaka z grilla z
surówką warzywną
Przekąska: mała kiść winogron
Kolacja: fasolka szparagowa polana odrobiną roztopionego
masła
Dieta kopenhaska
Dieta kopenhaska jest jedną z
najbardziej kontrowersyjnych.
Posiada ona zwolenników, ale nie
brakuje również jej
zdecydowanych oponentów.
Problem ten dotyczy faktu, iż
dieta kopenhaska jest
rekomendowana jako doskonały
sposób na utratę wagi, jednak
przeciwnicy podkreślają również
możliwość rozregulowania
organizmu. Dieta kopenhaska
przeznaczona jest dla osób
mających ściśle sprecyzowany
cel, którym jest utrata wagi w jak
najkrótszym czasie, nie zbaczając
na czynniki czysto zdrowotne.
Opis diety
Prawidłowo skonstruowana dieta kopenhaska obejmuje cykl 13
kolejnych dni i przynosi skutki tylko i wyłącznie przy zastosowaniu się
do obranego na wstępie rozkładu posiłków. Wedle badań, planowana
utrata wagi waha się w granicach 4 - 8 kg, jednak trafiały się nawet
przypadki gubienia 15 - 20kg podczas jednej kuracji.
Dieta powinna składać się jedynie z 3 posiłków, w skład których
wchodzą: śniadanie, II śniadanie (nazywane lunchem) oraz kolacja.
Należy przy tym pamiętać, aby drugi posiłek spożyć nie później niż o
godzinie 14-stej, a ostatni przed godziną 18-stą. Obierany plan
żywieniowy jest nieco monotonny, a do jego podstawowych składników
można zaliczyć - chude mięsa, warzywa, jaja i skromne ilości owoców.
Dzienne racje żywieniowe powinny wahać się w zakresie zaledwie 400-
900 kcal. Podczas diety nie wolno stosować soli ani innych przypraw
pochodnych. Nie przegryzaj, ani nie podpijaj niczego, poza
harmonogram ustalony w jadłospisie, bowiem nawet guma do żucia
może przerwać zaplanowaną kurację.
Pamiętaj, aby w ciągu dnia wypić 2 litry wody mineralnej
niegazowanej, wskazana jest również zielona herbata.
Przestrogi
Nie zaleca się stosowania diety kopenhaskiej przez osoby
trenujące siłowo, czy nawet pracujące fizycznie, bowiem
podaż kalorii jaką obiera się w omawianym cyklu nie
byłaby w stanie dostarczyć organizmowi energii do tych
właśnie celów. Często określa się ją mianem diety będącej
"ostatnią deską ratunku" dla zdesperowanych osób, które
zbyt późno dostrzegły u siebie nadmiar tkanki tłuszczowej.
Można powiedzieć, że jest to sposób rygorystyczny i
ekstremalny, ale jego atutem może być stosunkowo krótki
okres stosowania. Jej celem powinna być zmiana nawyków
żywieniowych i przestroga przed powrotem do nawyków
stosowanych uprzednio.
Co po skończeniu diety??
Po skończeniu diety kopenhaskiej
należy zwrócić szczególną
uwagę, aby nie powrócić do
dawnych nawyków
żywieniowych i dietetycznego
"śmietnika". Nie można dokonać
natychmiastowego skoku do
unormowanego odżywiania, a
stopniowo zwiększać z tygodnia
na tydzień podaż kaloryczną,
która jest niezbędna dla
normalnego funkcjonowania
Twojego organizmu. Po
skończeniu kuracji powinno się
przejść na system 5-ciu
mniejszych posiłków,
spożywanych podczas całego
dnia.
Skutki negatywne diety
Wielu specjalistów z
dziedziny dietetyki
podaje skutki, do jakich
może doprowadzić
omawiana dieta
kopenhaska, oto
niektóre z nich:
- rozregulowanie
metabolizmu
- efekt yoyo
- sucha skóra, matowe
paznokcie
Przykładowy jadłospis
DZIEŃ 1 i 8
Śniadanie: kubek kawy i kostka cukru
Lunch: 2 jajka na twardo, gotowany szpinak , pomidor
Obiad: duży befsztyk, sałata z olejem i cytryną
DZIEŃ 2 i 9
Śniadanie: kubek kawy i kostka cukru
Lunch: duży befsztyk, sałata z olejem i cytryną
Obiad: plaster szynki, 2-3 szklanki jogurtu naturalnego
DZIEŃ 3 i 10
Śniadanie: kubek kawy i kostka cukru, grzanka
Lunch: gotowany szpinak, świeży owoc, pomidor
Obiad: plaster szynki, 2 gotowane jajka, sałata z olejem i cytryną
DZIEŃ 4 i 11
Śniadanie: kubek kawy i kostka cukru
Lunch: tarta marchewka, jajko na twardo, twarożek naturalny
Obiad: sałatka owocowa, 2-3 szklanki jogurtu naturalnego
C.d. jadłospisu
DZIEŃ 5 i 12
Śniadanie: duża tarta marchew z cytryną
Lunch: duża chuda ryba
Obiad: befsztyk, sałata i brokuły
DZIEŃ 6 i 13
Śniadanie: kubek czarnej kawy i kostka cukru
Lunch: kurczak, sałata z olejem i cytryną
Obiad: 2 jajka na twardo, duża marchewka
DZIEŃ 7
Śniadanie: kubek herbaty bez cukru
Lunch: kawałek chudego grillowanego mięsa
Obiad: nic