Nagłe zagrożenia u dzieci
Nagłe zagrożenia u dzieci
w chorobach nosa, gardła,
w chorobach nosa, gardła,
krtani i uszu
krtani i uszu
NOS
NOS
Ciała obce
Ciała obce
Krwawienia z nosa
Krwawienia z nosa
Urazy nosa
Urazy nosa
Zapalenie zatok
Zapalenie zatok
Ciała obce w jamach
Ciała obce w jamach
nosa
nosa
Objawy:
Objawy:
jednostronne zaburzenia drożności nosa,
jednostronne zaburzenia drożności nosa,
jednostronnie wydzielina śluzowa, śluzowo-
jednostronnie wydzielina śluzowa, śluzowo-
ropna, ropna
ropna, ropna
Postępowanie
Postępowanie
znieczulenie błony śluzowej, anemizacja,
znieczulenie błony śluzowej, anemizacja,
usunięcie przy
usunięcie przy
pomocy haczyka
pomocy haczyka
,
,
odpowiednie kleszczyki
odpowiednie kleszczyki
Krwawienia z nosa
Krwawienia z nosa
Incydentalnie występują u 60% populacji
Incydentalnie występują u 60% populacji
U 6% konieczna interwencja medyczna*
U 6% konieczna interwencja medyczna*
90% krwawienia ze splotu Kisselbacha
90% krwawienia ze splotu Kisselbacha
Przyczyny
Przyczyny
( 1 )
( 1 )
Miejscowe
Miejscowe
urazy : mechaniczne, chemiczne
urazy : mechaniczne, chemiczne
ciała obce
ciała obce
zapalenia : wirusowe, bakteryjne
zapalenia : wirusowe, bakteryjne
alergiczny nieżyt nosa
alergiczny nieżyt nosa
deformacje przegrody : skrzywienia, ubytki
deformacje przegrody : skrzywienia, ubytki
krwawienia pooperacyjne
krwawienia pooperacyjne
guzy nosa, nosogardła, zatok przynosowych
guzy nosa, nosogardła, zatok przynosowych
choroba Wegenera
choroba Wegenera
środowiskowe – zbyt suche, ciepłe powietrze
środowiskowe – zbyt suche, ciepłe powietrze
Przyczyny
Przyczyny
( 2 )
( 2 )
Ogólne
Ogólne
skazy krwotoczne : wrodzone, nabyte
skazy krwotoczne : wrodzone, nabyte
trombocytopenia
trombocytopenia
choroby limfoproliferacyjne
choroby limfoproliferacyjne
choroby zakaźne wieku dziecięcego
choroby zakaźne wieku dziecięcego
choroby wątroby, nerek
choroby wątroby, nerek
nadciśnienie tętnicze
nadciśnienie tętnicze
Postępowanie
Postępowanie
( 1 )
( 1 )
Pozycja półsiedząca/siedząca, tułów pochylony do
Pozycja półsiedząca/siedząca, tułów pochylony do
przodu
przodu
U pacjentów nieprzytomnych pozycja leżąca,
U pacjentów nieprzytomnych pozycja leżąca,
boczna ustalona
boczna ustalona
Oczyszczenie nosa ze skrzepów (delikatne
Oczyszczenie nosa ze skrzepów (delikatne
odessanie)
odessanie)
Ustalenie miejsca krwawienia
Ustalenie miejsca krwawienia
Miejscowe znieczulenie błony śluzowej
Miejscowe znieczulenie błony śluzowej
(lignokaina w aerozolu, kroplach, nasączony seton)
(lignokaina w aerozolu, kroplach, nasączony seton)
Postępowanie
Postępowanie
( 2 )
( 2 )
Ucisnąć mocno skrzydełka na ok. 5 min.
Ucisnąć mocno skrzydełka na ok. 5 min.
Założyć spongostan nasączony wodą
Założyć spongostan nasączony wodą
utlenioną, wodą destylowaną, roztworem
utlenioną, wodą destylowaną, roztworem
Exacylu, wodą destylowaną z adrenaliną,
Exacylu, wodą destylowaną z adrenaliną,
lignokainą, Oxycel, Merocel, Rapid-rhino,
lignokainą, Oxycel, Merocel, Rapid-rhino,
Surgicel
Surgicel
Przyżeganie pałeczkami z azotanem srebra
Przyżeganie pałeczkami z azotanem srebra
Tamponada przednia
Tamponada przednia
Leczenie ogólne
Leczenie ogólne
Ocena stanu ogólnego pacjenta
Ocena stanu ogólnego pacjenta
( wstrząs oligowolemiczny)
( wstrząs oligowolemiczny)
Założenie 1-2 wkłucia dożylne
Założenie 1-2 wkłucia dożylne
Dekstran (70)
Dekstran (70)
Roztwory elektrolitów: płyn Ringera,
Roztwory elektrolitów: płyn Ringera,
płyn pediatryczny wyrównawczy
płyn pediatryczny wyrównawczy
Kwas traneksamowy – Exacyl
Kwas traneksamowy – Exacyl
(amp.500mg/5ml, u dzieci
(amp.500mg/5ml, u dzieci
20mg/kg/dobę, przepływ 1ml/min.)
20mg/kg/dobę, przepływ 1ml/min.)
URAZY NOSA
URAZY NOSA
Powierzchowne- obrzęk tkanek miękkich, otarcia
Powierzchowne- obrzęk tkanek miękkich, otarcia
naskórka, krwiaki zewnętrzne
naskórka, krwiaki zewnętrzne
Krwiaki wewnętrzne-wolne narastanie krwiaków
Krwiaki wewnętrzne-wolne narastanie krwiaków
podśluzówkowych
podśluzówkowych
Złamania kości piramidy nosa :
Złamania kości piramidy nosa :
typ „zielonej gałązki”
typ „zielonej gałązki”
całkowite i niecałkowite złamania chrząstek nosa
całkowite i niecałkowite złamania chrząstek nosa
izolowane złamanie kości nosa różnego stopnia, aż
izolowane złamanie kości nosa różnego stopnia, aż
do złamania typu „otwartej książki”
do złamania typu „otwartej książki”
całkowite lub częściowe złamania przegrody z
całkowite lub częściowe złamania przegrody z
przemieszczeniem
przemieszczeniem
Zapalenie zatok
Zapalenie zatok
Zatoki sitowe, czołowe, szczękowe lub klinowe
Zatoki sitowe, czołowe, szczękowe lub klinowe
Pojawia się gdy ropa zostaje zatrzymana w zatoce i nie może
Pojawia się gdy ropa zostaje zatrzymana w zatoce i nie może
jej opuścić poprzez ujście do zatoki nosowej
jej opuścić poprzez ujście do zatoki nosowej
Podział: ostre lub przewlekłe
Podział: ostre lub przewlekłe
Przyczyny: bakteryjne, grzybicze
Przyczyny: bakteryjne, grzybicze
Czynniki usposabiające:
Czynniki usposabiające:
przewlekły obrzęk błony
przewlekły obrzęk błony
śluzowej nosa, polipy nosa, alergie nosa, ropień górnego zęba
śluzowej nosa, polipy nosa, alergie nosa, ropień górnego zęba
Zapalenie zatok
Zapalenie zatok
Ból głowy, twarzy nasilający się
Ból głowy, twarzy nasilający się
przy pochylaniu lub zmianie
przy pochylaniu lub zmianie
pozycji
pozycji
Złe samopoczucie
Złe samopoczucie
Obrzęk okołooczodołowy
Obrzęk okołooczodołowy
Wydzielina z nosa
Wydzielina z nosa
Gorączka
Gorączka
TRUDNOŚCI OCENY
TRUDNOŚCI OCENY
URAZU NOSA U DZIECI
URAZU NOSA U DZIECI
(wg W.Pirsiga)
(wg W.Pirsiga)
Niepełny wywiad
Niepełny wywiad
Zmiana nosa bezpośrednio po urazie jest nieistotna
Zmiana nosa bezpośrednio po urazie jest nieistotna
Dziecko niespokojne, małe wymiary nosa
Dziecko niespokojne, małe wymiary nosa
Brak klasycznych objawów( krwawienie, trzeszczenie,
Brak klasycznych objawów( krwawienie, trzeszczenie,
„blokada nosa”, zniekształcenie zewnętrzne)
„blokada nosa”, zniekształcenie zewnętrzne)
Znaczny obrzęk maskujący następstwa urazu
Znaczny obrzęk maskujący następstwa urazu
Współistniejące uszkodzenia infekcyjne błony śluzowej
Współistniejące uszkodzenia infekcyjne błony śluzowej
Ujemny wynik badania radiologicznego (chrzęstny
Ujemny wynik badania radiologicznego (chrzęstny
szkielet nosa)
szkielet nosa)
Powolny rozwój krwiaków podśluzówkowych
Powolny rozwój krwiaków podśluzówkowych
Dominujące objawy ogólne urazu
Dominujące objawy ogólne urazu
Gardło
Gardło
Ostre stany zapalne –
Ostre stany zapalne –
zapalenie gardła, zapalenie
zapalenie gardła, zapalenie
migdałków
migdałków
Przyczyny: bakterie, wirusy, grzyby
Przyczyny: bakterie, wirusy, grzyby
Objawy miejscowe: Ból, pieczenie, drapanie,
Objawy miejscowe: Ból, pieczenie, drapanie,
trudności w przełykaniu, naloty
trudności w przełykaniu, naloty
ropnie na migdałkach
ropnie na migdałkach
Objawy ogólne: złe samopoczucie, gorączka
Objawy ogólne: złe samopoczucie, gorączka
Leczenie - ambulatoryjne
Leczenie - ambulatoryjne
Krtań
Krtań
Ostre zapalenia krtani
Ostre zapalenia krtani
podgłośniowe i nadgłośniowe
podgłośniowe i nadgłośniowe
Ciała obce dróg oddechowych i
Ciała obce dróg oddechowych i
pokarmowych
pokarmowych
Urazy
Urazy
Krwawienia
Krwawienia
Odrębności anatomiczne krtani dziecka
Odrębności anatomiczne krtani dziecka
Wysokie położenie krtani
Wysokie położenie krtani
noworodka –górny brzeg
noworodka –górny brzeg
krtani poziom II kręgu
krtani poziom II kręgu
szyjnego, dolny brzeg krtani
szyjnego, dolny brzeg krtani
III lub IV kręg szyjny.
III lub IV kręg szyjny.
Ostateczne położenie krtani
Ostateczne położenie krtani
po 7 r.ż. (IV – VII kręg
po 7 r.ż. (IV – VII kręg
szyjny)
szyjny)
Chrząstka nagłośniowa
Chrząstka nagłośniowa
mała i zwinięta
mała i zwinięta
Chrząstka tarczowata; kąt
Chrząstka tarczowata; kąt
między płytkami rozwarty
między płytkami rozwarty
110
110
o
o
, nie występuje tzw.
, nie występuje tzw.
„jabłko Adama”
„jabłko Adama”
Kształt krtani noworodka i
Kształt krtani noworodka i
niemowlęcia –
niemowlęcia –
stożkowaty
stożkowaty
,
,
u dziecka większego –
u dziecka większego –
cylindryczny
cylindryczny
Kość gnykowa- leży niżej ,
Kość gnykowa- leży niżej ,
blisko brzegu chrząstki
blisko brzegu chrząstki
tarczowatej
tarczowatej
Odrębności anatomiczne krtani dziecka
Odrębności anatomiczne krtani dziecka
Wymiary krtani w laryngoskopii:
Wymiary krtani w laryngoskopii:
długość fałdów głosowych –
długość fałdów głosowych –
noworodek: 2,5-3,0 mm
noworodek: 2,5-3,0 mm
osoba dorosła : 17 – 21 mm M,
osoba dorosła : 17 – 21 mm M,
11 - 15mm K
11 - 15mm K
Stosunek części błoniastej do
Stosunek części błoniastej do
części chrzęstnej szpary głośni:
części chrzęstnej szpary głośni:
1 : 1
1 : 1
noworodek,
noworodek,
3 : 1
3 : 1
dorosły.
dorosły.
Część chrzęstna-oddechowa
Część chrzęstna-oddechowa
Fałdy głosowe noworodka nie mają
Fałdy głosowe noworodka nie mają
elementów więzadłowych, w
elementów więzadłowych, w
mięśniach jest więcej kolagenu
mięśniach jest więcej kolagenu
Odrębności anatomiczne krtani
Odrębności anatomiczne krtani
dziecka
dziecka
Mało zwapniałe chrząstki krtani
Mało zwapniałe chrząstki krtani
dziecka są miękkie,
dziecka są miękkie,
łatwo
łatwo
ulegają
ulegają
zapadaniu się
zapadaniu się
przy ujemnym
przy ujemnym
ciśnieniu oddechowym
ciśnieniu oddechowym
Bardzo duże chrząstki nalewkowate,
Bardzo duże chrząstki nalewkowate,
grube fałdy nalewkowo-nagłośniowe
grube fałdy nalewkowo-nagłośniowe
utrudniające obserwację głośni
utrudniające obserwację głośni
Błona śluzowa krtani
Błona śluzowa krtani
dziecka jest
dziecka jest
wiotka, luźno połączona z chrząstką
wiotka, luźno połączona z chrząstką
i mięśniami, zawiera dużo tkanki
i mięśniami, zawiera dużo tkanki
łącznej z elementami tkanki
łącznej z elementami tkanki
limfatycznej (skłonność do
limfatycznej (skłonność do
obrzęków). Największe
obrzęków). Największe
nagromadzenie tkanki łącznej w
nagromadzenie tkanki łącznej w
okolicy podgłośniowej i na tylnej
okolicy podgłośniowej i na tylnej
ścianie krtani oraz nagłośni.
ścianie krtani oraz nagłośni.
DUSZNOŚĆ ( łac. dyspnoe) –
DUSZNOŚĆ ( łac. dyspnoe) –
subiektywne odczucie braku powietrza,
subiektywne odczucie braku powietrza,
często połączone ze wzmożonym
często połączone ze wzmożonym
wysiłkiem
wysiłkiem
mięśni oddechowych
mięśni oddechowych
ŚWIST KRTANIOWY –
ŚWIST KRTANIOWY –
(łac. stridulus – świszczący
(łac. stridulus – świszczący
dźwięk)
dźwięk)
Fizykalny objaw - szmer powstający w
Fizykalny objaw - szmer powstający w
wyniku zawirowania przepływu powietrza
wyniku zawirowania przepływu powietrza
przez częściowo zwężone drogi oddechowe
przez częściowo zwężone drogi oddechowe
Dźwięk wysokotonowy wywołany
Dźwięk wysokotonowy wywołany
przeszkodą powstałą w kanale o sztywnych
przeszkodą powstałą w kanale o sztywnych
ścianach
ścianach
Stridor gardłowy - stertor
Stridor gardłowy - stertor
Niskotonowy dźwięk powstający przy upośledzeniu
Niskotonowy dźwięk powstający przy upośledzeniu
drożności górnych dróg oddechowych w obrębie
drożności górnych dróg oddechowych w obrębie
gardła
gardła
Przyczyny stertoru:
Przyczyny stertoru:
1.
1.
Ropień okołomigdałkowy
Ropień okołomigdałkowy
2.
2.
Ropień tylnogardłowy
Ropień tylnogardłowy
3.
3.
Ropień języka i dna jamy ustnej
Ropień języka i dna jamy ustnej
4.
4.
Obrzęk naczynioruchowy (Quinckego) - nagły
Obrzęk naczynioruchowy (Quinckego) - nagły
początek, obrzęk warg, języka , podniebienia
początek, obrzęk warg, języka , podniebienia
miękkiego
miękkiego
5.
5.
Bezdech senny
Bezdech senny
Przyczyny świstu
Przyczyny świstu
krtaniowego
krtaniowego
Anatomiczne
Anatomiczne
-wiotkość krtani- 68%
-wiotkość krtani- 68%
-zwężenie podgłośniowe krtani- 19%
-zwężenie podgłośniowe krtani- 19%
-porażenie fałdów głosowych 5-10%
-porażenie fałdów głosowych 5-10%
-płetwa krtaniowa- 10%
-płetwa krtaniowa- 10%
-torbiele krtani- 2,4%
-torbiele krtani- 2,4%
-guzy wewnątrzkrtaniowe : brodawczaki,
-guzy wewnątrzkrtaniowe : brodawczaki,
naczyniaki 1,5-4,3%
naczyniaki 1,5-4,3%
- pierścień naczyniowy obejmujący krtań
- pierścień naczyniowy obejmujący krtań
- ucisk krtani z zewnątrz
- ucisk krtani z zewnątrz
2. Zapalne
2. Zapalne
a/ Zapalenie krtani i tchawicy (krup)
a/ Zapalenie krtani i tchawicy (krup)
-wirusowe
-wirusowe
-bakteryjne
-bakteryjne
b/ Zapalenie nagłośni
b/ Zapalenie nagłośni
-infekcyjne (Haemophilus influenzae)
-infekcyjne (Haemophilus influenzae)
-spowodowane substancjami żrącymi
-spowodowane substancjami żrącymi
-termiczne
-termiczne
c/ Błonica
c/ Błonica
3.Przyczyny nabyte inne
3.Przyczyny nabyte inne
a/ skurcz krtani-
a/ skurcz krtani-
laryngospasmus-
laryngospasmus-
nagłe odruchowe zamknięcie szpary głośni,
nagłe odruchowe zamknięcie szpary głośni,
występuje nagle, trwa kilka minut
występuje nagle, trwa kilka minut
Przyczyny:
Przyczyny:
- tężyczka jawna lub utajona
- tężyczka jawna lub utajona
- podrażnienie nerwu krtaniowego wstecznego
- podrażnienie nerwu krtaniowego wstecznego
- podrażnienie błony śluzowej nosa, gardła i krtani
- podrażnienie błony śluzowej nosa, gardła i krtani
(odruch z nn.V i X)
(odruch z nn.V i X)
- aspiracja ciała obcego- zaklinowanie w szparze głośni
- aspiracja ciała obcego- zaklinowanie w szparze głośni
b/uraz krtani z przemieszczeniem chrząstek
b/uraz krtani z przemieszczeniem chrząstek
c/psychogenny (objaw histerii)
c/psychogenny (objaw histerii)
d/ uraz krtani zewnętrzny i wewnętrzny (zwężenie
d/ uraz krtani zewnętrzny i wewnętrzny (zwężenie
pointubacyjne)
pointubacyjne)
4. Obrzęk krtani o charakterze
4. Obrzęk krtani o charakterze
niezapalnym
niezapalnym
a/ obrzęk alergiczny
a/ obrzęk alergiczny
b/ obrzęk Quinckego
b/ obrzęk Quinckego
c/ obrzęk przy zastoju żylnym (
c/ obrzęk przy zastoju żylnym (
po
po
operacjach
operacjach
kardiochirurgicznych
kardiochirurgicznych
)
)
KRUP
KRUP
Historycznie nazwą tą obejmowano
Historycznie nazwą tą obejmowano
zespół objawów ze strony górnych
zespół objawów ze strony górnych
dróg oddechowych, którym
dróg oddechowych, którym
towarzyszyła
towarzyszyła
chrypka, szczekający
chrypka, szczekający
kaszel, wdechowe zaburzenia
kaszel, wdechowe zaburzenia
oddychania.
oddychania.
LARYNGITIS SUBGLOTTICA
LARYNGITIS SUBGLOTTICA
Zespół objawów wywołany przez
Zespół objawów wywołany przez
ostre podgłośniowe zapalenie krtani
ostre podgłośniowe zapalenie krtani
(duszność wdechowa, szczekający
(duszność wdechowa, szczekający
kaszel)
kaszel)
Najczęstszą przyczyną świstu
Najczęstszą przyczyną świstu
krtaniowego u dzieci są
krtaniowego u dzieci są
stany zapalne
stany zapalne
Ostre zapalenie krtani
Ostre zapalenie krtani
Epidemiologia.
Epidemiologia.
Typowe dla niemowląt i małych dzieci
Typowe dla niemowląt i małych dzieci
między 6 miesiącem i 6 rokiem życia. Szczyt zachorowań
między 6 miesiącem i 6 rokiem życia. Szczyt zachorowań
w 2 r.ż. Częściej chorują chłopcy 1,5 : 1
w 2 r.ż. Częściej chorują chłopcy 1,5 : 1
Największa liczba zachorowań w okresie jesienno-
Największa liczba zachorowań w okresie jesienno-
zimowym.
zimowym.
Etiologia.
Etiologia.
75% przyp. związana z wirusem paragrypy
75% przyp. związana z wirusem paragrypy
(wirus ludzki HPIV-1), wirusy grypy A i B, adenowirusy,
(wirus ludzki HPIV-1), wirusy grypy A i B, adenowirusy,
rhinowirusy, RSV, enterowirusy
rhinowirusy, RSV, enterowirusy
Przebieg.
Przebieg.
Objawy pseudokrupu są poprzedzane
Objawy pseudokrupu są poprzedzane
przeziębieniem i katarem. Objawy trwają kilka godzin.
przeziębieniem i katarem. Objawy trwają kilka godzin.
Ostre zapalenie krtani
Ostre zapalenie krtani
Diagnostyka.
Diagnostyka.
Laryngoskopia pośrednia i bezpośrednia,
Laryngoskopia pośrednia i bezpośrednia,
(widoczny obrzęk pod niezmienionymi fałdami głosowymi),
(widoczny obrzęk pod niezmienionymi fałdami głosowymi),
Ocena stopnia nasilenia pseudokrupu wg
Ocena stopnia nasilenia pseudokrupu wg
Westleya/
Westleya/
Ann.J.Dis.Child 1978
Ann.J.Dis.Child 1978
/- uwzględnia: nasilenie
/- uwzględnia: nasilenie
stridoru, wciąganie międzyżebrzy, przepływ powietrza,
stridoru, wciąganie międzyżebrzy, przepływ powietrza,
sinicę, poziom świadomości.
sinicę, poziom świadomości.
Diagnostyka różnicowa
Diagnostyka różnicowa
– obrzęk alergiczny, obrzęk
– obrzęk alergiczny, obrzęk
pourazowy, ciała obce, porażenie fałdów głosowych,
pourazowy, ciała obce, porażenie fałdów głosowych,
zapalenie nagłośni
zapalenie nagłośni
Leczenie
Leczenie
–
–
cel główny:
cel główny:
utrzymanie
utrzymanie
drożności dróg oddechowych
drożności dróg oddechowych
Nawilżanie
Nawilżanie
– nie udowodniono korzystnego wpływu
– nie udowodniono korzystnego wpływu
Sterydoterapia dożylna
Sterydoterapia dożylna
hydrokortison, fenicort, dexaven
hydrokortison, fenicort, dexaven
Inhalacje
Inhalacje
z adrenaliny
z adrenaliny
Sterydoterapia
Sterydoterapia
z nebulizatora
z nebulizatora
Sterydoterapia doustna
Sterydoterapia doustna
/
/
średnio nasilone objawy –dexametason 0,6
średnio nasilone objawy –dexametason 0,6
mg/kg/
mg/kg/
Środki p-histaminowe
Środki p-histaminowe
: diphergan doustnie od 2 r.ż. 1mg/kg na 24 godz.
: diphergan doustnie od 2 r.ż. 1mg/kg na 24 godz.
Uwaga :zagęszcza wydzielinę!
Uwaga :zagęszcza wydzielinę!
Środki mukolityczne-
Środki mukolityczne-
mucosolvan
mucosolvan
doustnie 1,25ml 2xdz./1-2 r.ż./
doustnie 1,25ml 2xdz./1-2 r.ż./
1,25ml 3 x dz./2-6 r.ż./
1,25ml 3 x dz./2-6 r.ż./
inhalacje - 2ml , > 6r.ż. 3ml
inhalacje - 2ml , > 6r.ż. 3ml
Intubacja dotchawicza –
Intubacja dotchawicza –
u 1 – 2% dzieci
u 1 – 2% dzieci
Sterydy:
Sterydy:
Dexamethazon ( 30 x ) 0,2-
Dexamethazon ( 30 x ) 0,2-
0,6mg/kg
0,6mg/kg
Prednisolon ( 4 x ) -2,5mg/kg
Prednisolon ( 4 x ) -2,5mg/kg
Hydrocortison – 10-15mg/kg
Hydrocortison – 10-15mg/kg
Nadgłośniowe zapalenie krtani
Nadgłośniowe zapalenie krtani
Ostre zapalenie nagłośni
Ostre zapalenie nagłośni
– choroba
– choroba
obciążona
obciążona
ryzykiem zgonu
ryzykiem zgonu
Etiologia
Etiologia
Haemophilus influenzae typ B
Haemophilus influenzae typ B
Streptococcus pneumoniae,
Streptococcus pneumoniae,
Streptococcus
Streptococcus
β
β
- hemolit.
- hemolit.
Staphylococcus aureus
Staphylococcus aureus
Przebieg:
Przebieg:
rozwój zapalenie poprzedzają
rozwój zapalenie poprzedzają
objawy infekcji g.d.o., narastanie
objawy infekcji g.d.o., narastanie
duszności gwałtowne
duszności gwałtowne
Objawy
Objawy
Duszność
Duszność
Zaburzenia oddychania
Zaburzenia oddychania
Ślinotok
Ślinotok
Ból podczas połykania
Ból podczas połykania
Charakterystyczna pozycja ciała-(
Charakterystyczna pozycja ciała-(
siedząca, wysunięta ku
siedząca, wysunięta ku
przodowi głowa, ustalona żuchwa, otwarte usta, wyciekanie śliny )
przodowi głowa, ustalona żuchwa, otwarte usta, wyciekanie śliny )
Objawy wstrząsu endotoksycznego:
Objawy wstrząsu endotoksycznego:
Bladość powłok skórnych
Bladość powłok skórnych
Temperatura ciała podwyższona- 39
Temperatura ciała podwyższona- 39
º
º
C
C
Nadgłośniowe zapalenie krtani
Nadgłośniowe zapalenie krtani
Rozpoznanie.
Rozpoznanie.
Badanie ORL:
Badanie ORL:
po uciśnięciu języka
po uciśnięciu języka
szpatułką widoczna
szpatułką widoczna
przekrwiona, obrzęknięta
przekrwiona, obrzęknięta
nagłośnia-
nagłośnia-
laryngospasmus!!!
laryngospasmus!!!
Zdjęcie rtg boczne szyi –
Zdjęcie rtg boczne szyi –
obraz objawu „
obraz objawu „
kciuka”
kciuka”
( przy pseudokrupie - objaw
( przy pseudokrupie - objaw
klepsydry
klepsydry
)
)
Zasady postępowania
Zasady postępowania
Powinno się w ogóle unikać wszelkich
Powinno się w ogóle unikać wszelkich
czynności , które mogłyby zdenerwować
czynności , które mogłyby zdenerwować
dziecko : należy pozostawić je w pozycji
dziecko : należy pozostawić je w pozycji
siedzącej, nie próbować pobierać krwi,
siedzącej, nie próbować pobierać krwi,
zakładać wkłucia dożylnego ani wykonywać
zakładać wkłucia dożylnego ani wykonywać
jakichkolwiek innych zabiegów.*
jakichkolwiek innych zabiegów.*
Ostre zapalenie nagłośni
Ostre zapalenie nagłośni
cd.
cd.
Postępowanie:
Postępowanie:
1.
1.
bezwzględna hospitalizacja na OIOM-ie
bezwzględna hospitalizacja na OIOM-ie
2.
2.
zabezpieczenie drożności dróg oddechowych -
zabezpieczenie drożności dróg oddechowych -
intubacja
intubacja
3.
3.
antybiotykoterapia – cefalosporyny dożylnie
antybiotykoterapia – cefalosporyny dożylnie
/cefotaksym,ceftriaksony/
/cefotaksym,ceftriaksony/
4
4
. inhalacje z adrenaliny
. inhalacje z adrenaliny
5.
5.
wyrównanie gospodarki wodno-elektrolitowej
wyrównanie gospodarki wodno-elektrolitowej
6.
6.
tracheotomia –wyjątkowo
tracheotomia –wyjątkowo
7
7
. monitorowanie endoskopowe stanu nagłośni
. monitorowanie endoskopowe stanu nagłośni
8
8
. rozintubowanie po pojawieniu się przecieku
. rozintubowanie po pojawieniu się przecieku
zwykle po 48 -72 godz.
zwykle po 48 -72 godz.
Zapobieganie.
Zapobieganie.
Szczepienie przeciwko HiB Obecnie obowiązek.
Szczepienie przeciwko HiB Obecnie obowiązek.
Średnica wewnętrzna
Średnica wewnętrzna
rurki intubacyjnej (ID)
rurki intubacyjnej (ID)
Noworodki
Noworodki
2,5 – 3,5 mm
2,5 – 3,5 mm
Niemowlęta 4- 4,5 mm
Niemowlęta 4- 4,5 mm
> 1 r. ż. (Wiek w latach): 4 + 4
> 1 r. ż. (Wiek w latach): 4 + 4
Po zaintubowaniu głowa dziecka
Po zaintubowaniu głowa dziecka
w pozycji neutralnej!
w pozycji neutralnej!
Ostre zapalenie nagłośni-
Ostre zapalenie nagłośni-
wskazania do intubacji u
wskazania do intubacji u
dorosłych
dorosłych
Znaczne
Znaczne
nasileni
nasileni
e
e
duszności
duszności
Obfite ślinienie
Obfite ślinienie
Krótki czas narastania objawów-
Krótki czas narastania objawów-
charakterystyczny dla bakteriemii
charakterystyczny dla bakteriemii
H. influenzae
H. influenzae
Wysoki poziom leukocytozy
Wysoki poziom leukocytozy
Ocena endoskopowa
Ocena endoskopowa
*
*
Klasyfikacja endoskopowa zwężenia światła
Klasyfikacja endoskopowa zwężenia światła
dróg oddechowch:
dróg oddechowch:
I
I
º
º
–fałdy głosowe widoczne na całej długości
–fałdy głosowe widoczne na całej długości
II
II
º
º
- obrzęknięta nagłośnia zasłania ponad
- obrzęknięta nagłośnia zasłania ponad
połowę długości fałdów
połowę długości fałdów
III
III
º
º
- widoczny jedynie tylny odcinek fałdów
- widoczny jedynie tylny odcinek fałdów
głosowych
głosowych
Brak/współistnienie obrzęku okolicy nalewek
Brak/współistnienie obrzęku okolicy nalewek
Ostre zapalenie nagłośni-
Ostre zapalenie nagłośni-
intubacja u dzieci
intubacja u dzieci
Częściej przebieg gwałtowny – bakteriemia
Częściej przebieg gwałtowny – bakteriemia
Większe ryzyko niewydolności oddechowej
Większe ryzyko niewydolności oddechowej
Chrząstki krtani mało zwapniałe, łatwo zapadają
Chrząstki krtani mało zwapniałe, łatwo zapadają
się przy
się przy
ujemnym ciśnieniu oddechowym
ujemnym ciśnieniu oddechowym
Małe światło dróg oddechowych
Małe światło dróg oddechowych
Urazy krtani
Urazy krtani
(1)
(1)
Stan bezpośredniego zagrożenia
Stan bezpośredniego zagrożenia
życia!
życia!
Objawy i ich nasilenie nie zawsze
Objawy i ich nasilenie nie zawsze
korelują ze stopniem ciężkości
korelują ze stopniem ciężkości
urazu (czynnik psychogenny
urazu (czynnik psychogenny
duszności)!
duszności)!
Urazy krtani
Urazy krtani
(2)
(2)
Zewnętrzne
Zewnętrzne
tępe
tępe
ostre
ostre
Wewnętrzne
Wewnętrzne
oparzenia termiczne, chemiczne
oparzenia termiczne, chemiczne
ciała obce egzogenne, endogenne
ciała obce egzogenne, endogenne
uszkodzenia jatrogenne
uszkodzenia jatrogenne
Urazy krtani-objawy
Urazy krtani-objawy
Chrypka
Chrypka
Duszność
Duszność
Uporczywy kaszel
Uporczywy kaszel
Ból, dysfagia, ślinienie
Ból, dysfagia, ślinienie
Obrzęk tkanek szyi, wylewy krwawe
Obrzęk tkanek szyi, wylewy krwawe
Odma podskórna szyi, klatki piersiowej,
Odma podskórna szyi, klatki piersiowej,
twarzy – przerwanie ciągłości ściany
twarzy – przerwanie ciągłości ściany
gardła dolnego, krtani lub tchawicy !
gardła dolnego, krtani lub tchawicy !
Przemieszczenie krtani lub tchawicy
Przemieszczenie krtani lub tchawicy
Urazy krtani-
Urazy krtani-
postępowanie
postępowanie
(1)
(1)
A
A
-
-
airways
airways
,
,
utrzymanie drożności
utrzymanie drożności
dróg oddechowych
dróg oddechowych
B
B
-
-
bleeding
bleeding
,
,
opanowanie
opanowanie
krwawienia
krwawienia
C
C
–
–
cervical spine
cervical spine
,
,
stabilizacja
stabilizacja
kręgosłupa szyjnego
kręgosłupa szyjnego
Klasyfikacja urazów
Klasyfikacja urazów
krtani wg Schaefera
krtani wg Schaefera
Grupa I- krwiak, obrzęk tkanek
Grupa I- krwiak, obrzęk tkanek
Grupa II- jw.+ rozerwanie błony śluzowej,
Grupa II- jw.+ rozerwanie błony śluzowej,
złamanie chrząstek bez przemieszczenia
złamanie chrząstek bez przemieszczenia
Grupa III- rozerwanie krtani, niestabilne
Grupa III- rozerwanie krtani, niestabilne
złamania z przemieszczeniem, poważny
złamania z przemieszczeniem, poważny
uraz błony śluzowej, porażenie fałdów
uraz błony śluzowej, porażenie fałdów
głosowych
głosowych
Grupa IV- grupa III +ponad 2 szczeliny
Grupa IV- grupa III +ponad 2 szczeliny
złamania lub masywny uraz krtani
złamania lub masywny uraz krtani
Grupa V- całkowite oderwanie krtani od
Grupa V- całkowite oderwanie krtani od
tchawicy
tchawicy
Postępowanie w
Postępowanie w
urazach zewnętrznych
urazach zewnętrznych
Hospitalizacja-każdy przypadek, ścisła
Hospitalizacja-każdy przypadek, ścisła
obserwacja
obserwacja
Grupa I i II- antybiotyki, sterydy, leki p-
Grupa I i II- antybiotyki, sterydy, leki p-
refluksowe, nawilżanie, w przypadku
refluksowe, nawilżanie, w przypadku
narastania duszności tracheotomia
narastania duszności tracheotomia
Grupa III, IV-tracheotomia, endoskopia,
Grupa III, IV-tracheotomia, endoskopia,
leczenie operacyjne met. otwartą
leczenie operacyjne met. otwartą
Grupa V- leczenie operacyjne, wspólnie
Grupa V- leczenie operacyjne, wspólnie
z torakochirurgiem zespolenie
z torakochirurgiem zespolenie
Postępowanie w
Postępowanie w
urazach wewnętrznych
urazach wewnętrznych
Oparzenia- hospitalizacja,
Oparzenia- hospitalizacja,
antybiotyki, sterydy, leki p-
antybiotyki, sterydy, leki p-
bólowe, w oparzeniach
bólowe, w oparzeniach
chemicznych postępowanie
chemicznych postępowanie
zgodnie z wytycznymi toksykologa
zgodnie z wytycznymi toksykologa
badanie endoskopowe :
badanie endoskopowe :
laryngoskopia, gastroskopia
laryngoskopia, gastroskopia
Jatrogenne urazy
Jatrogenne urazy
krtani
krtani
Objawy narastające ostro- do 48
Objawy narastające ostro- do 48
godz. po zabiegu
godz. po zabiegu
dysfonia, kaszel, krwioplucie, ból
dysfonia, kaszel, krwioplucie, ból
Objawy przewlekle – 2-8 tyg. po
Objawy przewlekle – 2-8 tyg. po
zabiegu
zabiegu
narastająca chrypka i zaburzenia
narastająca chrypka i zaburzenia
oddychania
oddychania
Ciała obce dróg
Ciała obce dróg
oddechowych
oddechowych
Objawy
Objawy
:
:
duszność
duszność
nagły napadowy kaszel
nagły napadowy kaszel
stridor
stridor
niepokój
niepokój
ślinienie
ślinienie
ból
ból
odruchowe zatrzymanie oddechu – wklinowane
odruchowe zatrzymanie oddechu – wklinowane
ciało obce
ciało obce
utrata przytomności
utrata przytomności
Leczenie zadławienia u
Leczenie zadławienia u
dzieci
dzieci
Efektywny kaszel
Efektywny kaszel
zachęcaj do kaszlu
zachęcaj do kaszlu
kontynuuj ocenę do momentu pogorszenia się
kontynuuj ocenę do momentu pogorszenia się
stanu
stanu
poszkodowanego i wystąpienia nieefektywnego
poszkodowanego i wystąpienia nieefektywnego
kaszlu lub do momentu usunięcia ciała obcego
kaszlu lub do momentu usunięcia ciała obcego
Kaszel efektywny:
Kaszel efektywny:
płacz
płacz
słowna odpowiedź na pytanie –
słowna odpowiedź na pytanie –
kontakt z dzieckiem, reaguje w pełni
kontakt z dzieckiem, reaguje w pełni
głośny kaszel
głośny kaszel
może nabrać powietrza przed
może nabrać powietrza przed
kaszlem
kaszlem
Kaszel nieefektywny
Kaszel nieefektywny
niemożność mówienia
niemożność mówienia
cisza lub bezgłośny kaszel
cisza lub bezgłośny kaszel
niemożność oddychania
niemożność oddychania
sinica
sinica
utrata przytomności
utrata przytomności
Leczenie zadławienia u
Leczenie zadławienia u
dzieci
dzieci
nieprzytomny
nieprzytomny
udrożnij drogi oddechowe
udrożnij drogi oddechowe
5 oddechów ratowniczych
5 oddechów ratowniczych
rozpocznij RKO
rozpocznij RKO
Nieefektywny
Nieefektywny
kaszel
kaszel
przytomny
przytomny
5 uderzeń w okolicę m-
5 uderzeń w okolicę m-
łopatkową
łopatkową
5 uciśnięć
5 uciśnięć
klatki piersiowej < 1r.ż.
klatki piersiowej < 1r.ż.
nadbrzusza > 1 r.ż.
nadbrzusza > 1 r.ż.
Ciała obce krtani
Ciała obce krtani
Postępowanie
Postępowanie
Natychmiastowa hospitalizacja
Natychmiastowa hospitalizacja
Laryngoskopia pośrednia:
Laryngoskopia pośrednia:
ustalenie miejsca, rodzaju
ustalenie miejsca, rodzaju
Laryngoskopia bezpośrednia
Laryngoskopia bezpośrednia
tracheoskopia w znieczuleniu
tracheoskopia w znieczuleniu
ogólnym
ogólnym
Konikotomia, tracheotomia
Konikotomia, tracheotomia
Ciała obce dróg
Ciała obce dróg
oddechowych
oddechowych
Nagły początek
Nagły początek
Kaszel/dławienie
Kaszel/dławienie
Zdarzenie w obecności świadków
Zdarzenie w obecności świadków
(rodzice, opiekunowie)
(rodzice, opiekunowie)
Informacja z wywiadu (ustalenie
Informacja z wywiadu (ustalenie
sytuacji zaaspirowania:
sytuacji zaaspirowania:
spożywanie pokarmów, zabawa)
spożywanie pokarmów, zabawa)
Ciała obce-
Ciała obce-
patofizjologia
patofizjologia
Mechanizm wentylowy – rozedma
Mechanizm wentylowy – rozedma
wentylowa
wentylowa
Mechanizm restrykcyjny- całkowite
Mechanizm restrykcyjny- całkowite
zaczopowanie oskrzela
zaczopowanie oskrzela
obwodowo – niedodma
obwodowo – niedodma
zmiany oskrzelowo-
zmiany oskrzelowo-
płucne
płucne
Ciała obce - objawy
Ciała obce - objawy
kliniczne
kliniczne
Okres ostrej obturacji = obecność
Okres ostrej obturacji = obecność
ciała obcego wywołana nagłą
ciała obcego wywołana nagłą
aspiracją
aspiracją
Okres skąpoobjawowy
Okres skąpoobjawowy
Okres ostrych powikłań zapalnych
Okres ostrych powikłań zapalnych
oskrzeli i płuc
oskrzeli i płuc
Okres trwałych uszkodzeń
Okres trwałych uszkodzeń
oskrzelowo-płucnych
oskrzelowo-płucnych
Ciała obce -
Ciała obce -
diagnostyka
diagnostyka
Częstość objawów ciała obcego wg Mantora i in:*
Częstość objawów ciała obcego wg Mantora i in:*
Wywiad:
Wywiad:
kaszel(88%),
kaszel(88%),
charczenie ( 37%)
charczenie ( 37%)
duszność, dławienie ( 18%)
duszność, dławienie ( 18%)
stridor ( 11%)
stridor ( 11%)
sinica(6%),
sinica(6%),
wymioty,
wymioty,
Ciała obce-
Ciała obce-
diagnostyka
diagnostyka
Badanie laryngologiczne: ślady
Badanie laryngologiczne: ślady
zranienia, krwawienie i in.
zranienia, krwawienie i in.
Badanie fizykalne: asymetria szmeru
Badanie fizykalne: asymetria szmeru
pęcherzykowego
pęcherzykowego
Asymetria odgłosu opukowego
Asymetria odgłosu opukowego
Rtg klatki piersiowej: uwidocznienie
Rtg klatki piersiowej: uwidocznienie
ciała obcego cieniodajnego
ciała obcego cieniodajnego
Objaw „wędrowania śródpiersia”
Objaw „wędrowania śródpiersia”
Holcknechta-Jacobsona
Holcknechta-Jacobsona
Usuwanie ciał obcych
Usuwanie ciał obcych
Bronchoskop sztywny- skuteczność 98%
Bronchoskop sztywny- skuteczność 98%
Bronchofiberoskopia- skuteczność 60%*
Bronchofiberoskopia- skuteczność 60%*
* Wong K. i in. Retrieva of bronchial foreign body with central
* Wong K. i in. Retrieva of bronchial foreign body with central
lumen using a flexible bronchoscope. Int J Ped.
lumen using a flexible bronchoscope. Int J Ped.
Otorhinolaryng.,2002,3,255
Otorhinolaryng.,2002,3,255
Krwawienia z ucha
Krwawienia z ucha
(1)
(1)
Urazy
Urazy
mechaniczne
mechaniczne
(
(
tylno-górna
tylno-górna
ściana
ściana
przewodu
przewodu
słuchowego
słuchowego
zewnętrznego,tylno-
zewnętrznego,tylno-
górny
górny
kwadrant
kwadrant
błony
błony
bębenkowej
bębenkowej
)
)
Mikrourazy miejscowe : ciała obce -
Mikrourazy miejscowe : ciała obce -
powinien usuwać laryngolog!
powinien usuwać laryngolog!
Urazy ze złamaniem podstawy czaszki
Urazy ze złamaniem podstawy czaszki
Przebieg szczelin w złamaniach kości
Przebieg szczelin w złamaniach kości
skroniowej:
skroniowej:
A-złamanie podłużne, B-złamanie poprzeczne
A-złamanie podłużne, B-złamanie poprzeczne
Złamania kości
Złamania kości
skroniowej
skroniowej
podłużne
podłużne
poprzeczne
poprzeczne
80-90%
80-90%
Kierunek uderzenia-
Kierunek uderzenia-
okolica skroniowo-
okolica skroniowo-
potyliczna
potyliczna
Linia złamania równolegle
Linia złamania równolegle
Złamanie tylno-górnej
Złamanie tylno-górnej
ściany kostnej przewodu
ściany kostnej przewodu
sł.z-trz, pęknięcie błony
sł.z-trz, pęknięcie błony
bębenkowej-
bębenkowej-
krwawienie
krwawienie
Przerwanie łańcucha
Przerwanie łańcucha
kosteczek słuchowych
kosteczek słuchowych
10-20% niedowład n.VII
10-20% niedowład n.VII
może wystąpić późno
może wystąpić późno
Zawroty głowy rzadko
Zawroty głowy rzadko
10-20%
10-20%
Uderzenie-okolica
Uderzenie-okolica
czołowa lub potyliczna
czołowa lub potyliczna
Linia złamania
Linia złamania
prostopadle
prostopadle
Przechodzi przez
Przechodzi przez
przedsionek i ślimak
przedsionek i ślimak
(głuchota, zawroty
(głuchota, zawroty
głowy)
głowy)
Błona bębenkowa
Błona bębenkowa
zachowana
zachowana
30-40% porażenie n. VII,
30-40% porażenie n. VII,
bezpośrednio po urazie,
bezpośrednio po urazie,
całkowite
całkowite
Krwawienia z ucha
Krwawienia z ucha
(3)
(3)
Zapalenia ucha zewnętrznego i
Zapalenia ucha zewnętrznego i
środkowego
środkowego
ostre :wirusowe
ostre :wirusowe
( krwotoczne zapalenie –myringitis
( krwotoczne zapalenie –myringitis
bullosa)
bullosa)
bakteryjne
bakteryjne
Przewlekłe zapalenie z ziarniną, polipem
Przewlekłe zapalenie z ziarniną, polipem
Guzy nowotworowe
Guzy nowotworowe
( histiocytosis)
( histiocytosis)
Krwawienia z jamy
Krwawienia z jamy
ustnej i gardła
ustnej i gardła
Miejscowe:
Miejscowe:
urazy
urazy
stany zapalne (stomatitis ac., angina)
stany zapalne (stomatitis ac., angina)
ciała obce
ciała obce
nowotwory migdałka
nowotwory migdałka
Ogólne:
Ogólne:
skaza krwotoczna
skaza krwotoczna
choroba Rendu-Oslera
choroba Rendu-Oslera
choroby krwi
choroby krwi
Szycie ran –
Szycie ran –
znieczulenie
znieczulenie
miejscowe lub ogólne
miejscowe lub ogólne
Pojedynczy szew niewchłanialny 6.0 na
Pojedynczy szew niewchłanialny 6.0 na
skórę tuż przy czerwieni wargowej
skórę tuż przy czerwieni wargowej
Mięśnie warstwowo – szwy pojedyncze
Mięśnie warstwowo – szwy pojedyncze
wchłanialne 3.0 lub 4.0
wchłanialne 3.0 lub 4.0
Błona śluzowa i czerwień wargowa –
Błona śluzowa i czerwień wargowa –
pojedyncze szwy wchłanialne 5.0
pojedyncze szwy wchłanialne 5.0
Skóra – pojedyncze szwy niewchłanialne
Skóra – pojedyncze szwy niewchłanialne
5.0 lub 6.0
5.0 lub 6.0
Błona śluzowa jamy ustnej – pojedyncze
Błona śluzowa jamy ustnej – pojedyncze
szwy wchłanialne 5.0, 6.0 – antybiotyk
szwy wchłanialne 5.0, 6.0 – antybiotyk