1. Wymień chrząstki krtani:
a) parzyste:
- nalewkowate
- rożkowate
- klinowate
b) nieparzyste:
- tarczowata
- pierścieniowata
- nagłośniowa
2. Zakres unerwienia nerwu krtaniowego wstecznego (dolnego):
- M.zwieracz gardła dolnego
- Bł. śl. krtani do wsyokości szpary głośni
- Mm. krtani z wyj.! m. pierścienno - taczowego
czuciowo:
- bł. śl. okolicy podgłośniowej krtani i tchawicy
3. Czynności krtani:
- fonacja
- oddychanie
- zwieraczowa
- ochrona dolnych dróg oddechowych - zamknięcie wejści do krtani, głośni, odruchowe zatrzymanie
oddechu, odruch kaszlowy
- zamknięcie głośni z unieruchomieniem klatki piersiowej i manewrem Valsalvy
4. przyczyny porażenia nerwów zwrotnych:
- operacja gruczołu tarczowego
- wole złośliwe
- rak oskrzela
- Ch. śródpiersia
- tętniak tętnicy głównej lub podobojczykowej
- urazy szyi tępe lub ostre
- ch. neurologiczne (stwardnienie rozsiane)
- idiopatyczne
5. Patogeneza i objawy ostrego zapalenia krtani:
- zakażenie bakteryjne lub wirusowe
- objawy:
chrypka
afonia
ból w krtani, ataki kaszlu
niedrożność dróg oddechowych (dzieci)
zaczerwienione i obrzmiale struny głosowe
6. Ostre zapalenie krtani - leczenie:
- antybiotykoterapia
- przy obrzęku steroidy
- płyny do picia, inhalacje parowe
- aspiryna
- mukolityki
- relaksacja głosowa
- zakaz palenia
7. - 8. Ostre podgłośniowe zapalenie krtani - objawy leczenie:
- objawy:
nagły początek (głównie w nocy)
gorączka
szczekający kaszel, suchy
świst krtaniowy (stridor)
duszność wdechowa lub oddech - wydech
sinica
nasilona praca mm. oddechowych pomocniczych
wciąganie przestrzeni międzyżebrowych i dolka nadmostkowego w czasie oddechu
dziecko niespokojne, wystraszone
zblednięcie ust
brak chrypki
- leczenie:
szybka fachowa pomoc
uspokojenie dziecka (unikać klonicznego dzialania hamującego na ośr. oddechowy) - leki uspokajające
kortykosteroidy
leki p/histaminowe
leki p/gorączkowe
leki uszczelniające naczynia (prep. Ca)
antybiotyki (osłonowo)
9. - 10. Ostre zapalenie nagłośni - objawy, leczenie:
- objawy:
ból przy połykaniu
stridor wdechowy
podwyższona temp.
pogrubiały głos
obrzmienie nagłośni
- leczenie:
hospitalizacja, leki steroidowe dożylnie
antybiotyki dożylnie o szerokim spektrum
intubacja nosowo - tchawicza
w skreajnych przypadkach tracheotomia
11. Ropień nagłośni - leczenie:
- hospitalizacja
nacięcie - wykonuje się w pozycji leżącej, w znieczuleniu miejscowym, w miejscu największej wypukłości ropnia, odsysa aby nie połknął ropy pacjent. Potem odżywianie pozajelitowe
12. Twardziel krtani- etiologi, leczenie
- etiologia
Kliebsiella Rhinoscleromatosis
- lecznie
antybiotyki :streptomycyna
nacieki i blizny - chirurgicznie
zwężenie krtani i duszność - tracheotomia a następnie poszerzanie krtani
13. Przewlekłe nieswoiste zapalenie krtani - leczenie:
- długotrwałe
- usunięcie przyczyny np. dym tytoniowy
- nieużywanie głosu bez potrzeby, relaksacja głosu
- operacje skrzywionej przegrodyw razie potrzeby, aby usprawnić oddychanie przez nos, usunięcie przerośniętych migdałków
- oporne przypadki - dekotrykacje strun głosowych
- przy współistniejących stanach zap. antybiotyki, steroidy, inhalacje solankowe i śr. mukolityczne
- można podawać preparaty wit. A, E
- leczenie sanatoryjne
- jeżeli zaburzenia głosu, dysfoni, siły głosu to zalaca sie jonoforezę, pędzlowanie jamy kratni
14. POLIPY STRUN GŁOSOWYCH- LECZENIE.
- usunięcie mikrochirurgiczne wewnątrzkrtaniowo z zachowaniem strun i mieśnia
głosowego
- nieużywanie głosu do wynabłonkowania ubytku
15. OBRZĘK REINCKEGO - LECZENIE.
-błonę śluzową usuwamy przez dekortykację lub obdarcie w mikrochirurgii z zachowaniem
mięśnia głosowego
-laser CO2 - obdarcie fałdu głosowego
16. BRODAWCZAKI KRTANI
- Etiologia wirusowa, stan przedrakowy
- Objawy - chrypka, bezgłos, duszność, trudności w połykaniu, dyskomfort
- Leczenie - samoistna regresja( rzadko), operacyjne, zastosowanie lasera CO2, próby
leczenia immunologicznego, interferonowe.
17. GUZKI GŁOSOWE - LECZENIE
- oszczędzanie głosu i ćwiczenia głosowe, aby nauczyć chorego prawidłowej techniki
głosowej
- leczenie sanatoryjne, farmakologiczne
- większe, twarde, włókniste guzki należy usunąć w mikrolaryngoskopii
18. PATOGENEZA RAKA KRTANI
- palenie tytoniu, alkohol, toksyny egzogenne, pyły, opary oleju i benzyny, gorące potrawy,
napromieniowanie, wirusy HPV
19. ZABIEGI CHIRURGICZNE W RAKU KRTANI
- mikrochirurgiczna dekortykacja strun głosowych
- chordektomia
- laryngektomia częściowa pionowa lub pozioma
- laryngektomia całkowita
- zabieg Jawdyńskiego-Crile'a
20. CECHA N1, N2, N3 W RAKU KRTANI
N0 - nie stwierdza się palpacyjnie wyczuwalnych węzłów chłonnych
N1 - powiększony okoliczny 1 węzeł chłonny po stronie guza do śr. 2 cm
N2
- powiększony okoliczny w.chłonny po tej samej stronie co guz o śr.2-6cm
- powiększony okoliczny w.chłonny po tej samej stronie co guz nie większej niż 6cm
- powiększone ww.chłonne po obu stronach guza o średnicy nie większej niż 6cm
N3 - powiększone węzły chłonne powyżej 6 cm
21. PODAJ MOŻLIWE POSTĘPOWANIE LECZNICZE W RAKU FAŁDU GŁOSOWEGO
T1 N0 M0
- chirurgiczne
- skojarzone
- rozszczepienie chrząstki tarczowatej w linii pośrodkowej i wycięcie fałdu głosowego
razem z mięśniem głosowym ( endoskopowo lub laserem)
22. PROCENT PRZEŻYĆ 5-LETNICH W RAKU NAGŁOŚNI: STOPIEŃ I, II, III, IV
T1 i T2 - 80% leczenie chirurgiczne lub skojarzone z radioterapią
T3 i T4 - 50-60% leczenie chirurgiczne lub skojarzone z radioterapią
23. METODY REHABILITACJI GŁOSU I MOWY PO LARYNGEKTOMII CAŁKOWITEJ
- nauka mowy przełykowej pod przewodnictwem foniatry
- utworzenie przetoki między tchawicą a gardłem lub przełykiem tworzące nagłośnię
ewentualnie dodatkowym urządzeniem mechanicznym
- do wytwarzania dźwięku może być używane urządzenie elektroniczne, które wytwarza od
zewnątrz drgania ściany gardła lub dna jamy ustnej
24. RAK GARDŁA DOLNEGO - LECZENIE
- chirurgiczne- laryngektomia lub faryngeolaryngektomia
- usunięcie węzłów chłonych szyi
- odtworzenie gardła i górnego odcinka przełyku płatem mięśniowo-skórnym z szyi lub klp
- skojarzone chirurgiczne + radioterapia
25. PATOGENEZA PRZEWLEKŁEGO ZWĘŻENIA TCHAWICY
- uraz, bliznowacenie na skutek urazu
- intubacja przedłużona lub nieprawidłowa
- nieprawidłowo wykonana tracheotomia
- guzy wewnątrztchawicze
- wole, złośliwe choroby gruczołu tarczowego
- guzy oskrzeli i przełyku
- powiększenie węzłów chłonnych
- gruźlica, kiła, zap. nieswoiste
- radioterapia
- rozedma, guzy, ropnie i tętniaki aorty
26. WSKAZANIA DO TRACHEOTOMII
1. mechaniczna niedrożność
- guzy gardła, przełyku, tchawicy
- wrodzone wady górnych dróg oddechowych
- uszkodzenie krtani, ciało obce, stany zapalne
- radioterapia może powodować obrzęk
2. niedrożność z powodu zalegania wydzieliny i niewydolności oddechowej
- konieczność podłączenia do respiratora(długotrwała wentylacja)
- ostre zapalenie nagłośni
- zapalenie krtani, tchawicy, oskrzeli
- błonica, angina Ludwiga(ropowica dna jamy ustnej)
- obustronne porażenie strun głosowych
- rak gruczołu tarczowego
- zapalenie wielonerwowe, SM, miastenia, tężec
- udar pnia mózgu
- śpiączka(urazy głowy, zatrucie, udar mózgu, nowotwór mózgu)
- operacja wewnątrzczaszkowa
- liczne złamania kości twarzoczaszki
27. Powikłania śródoperacyjne i pooperacyjne tracheotomii:
Śródoperacyjne:
Krwotok
Uszkodzenie chrząstki pierścieniowatej
Uszkodzenie opłucnejodma opłucnowa
Porażenie nerwów zwrotnych i nagłe zatrzymanie serca lub zapaść naczyniowo-błędna
Pooperacyjne
Wtórne krwawienia do tchawicy
Krwawienie na skutek nadżerek
Odma podskórna
Zap. tchawicy
Zap. tk. szyi, zap. śródpiersia
Zapalenie płuc, ropień płuc
Przetoka przełykowo-tchawicza
28. Objawy ciała obcego w tchawicy i oskrzelach
Kaszel - odruch obronny
Krwawienie lub krwioplucie (ciało obce ostre)
Ból w klatce piersiowej
Sinica
Duszność okresowa lub stała
Okresowa chrypka
Zamknięcie światła - niedodma płucna
Odczyn zapalny (tracheobronchitis)
Osłuchowo -syczący szmer
Zapalenie części lub całego płuca
29. Oparzenia przełyku kwasem lub ługiem - leczenie
Wypijanie dużej ilości płynu (wody)
ŁUG - sok cytrusowy lub rozcieńczony 2% ocet
KWAS - w ciągu 2h podajemy tlenek magnezu i śr. przeciw nadkwasocie
Leki p/bólowe i uspokajające
Leczenie p/wstrząsowe, odżywianie pozajelitowe, podawanie płynów, antybiotyki o szerokim spektrum
Dożylnie steroidy przez 4 tyg. przy ciężkich oparzeniach
Ezofagoskopia - rozszerzenie przełyku (po 6-8tyg.) gdy jest potrzeba
30. Mikrolaryngoskopia - istota i cel zabiegu:
Istota:
Badanie endoskopowe krtani z użyciem mikroskopu i narzędzi laryngologicznych
Mikroskopia bezpośrednia - wziernik krtani z użyciem mikroskopu + w znieczuleniu ogólnym
Diagnostyka raka krtani
Zastosowanie:
Wycinki celowane
Małe zabiegi:
- chordektomia
- operacje laserowe
- usunięcie cyst, torbieli, ciał obcych, polipów, guzków
31. Różnicowanie duszności krtaniowej i płucnej:
Krtaniowa - wdechowa, chrypka, świst, skrócenie wdechu i wydechu
Płucna - wydechowa, czysty głos, kaszel, oddechy przyspieszone i płytkie
33. Podgłośniowy obrzęk krtani - objawy, leczenie - patrz pyt. 7,8
34. Objawy porażenia jednostronnego i obustronnego struny głosowej
Jednostronne:
Chrypka
Utrata głosu śpiewaczego
Łatwa nużliwość głosu
Nie stwierdza się dostrzegalnej duszności (duszność wysiłkowa w stanach zapalnych)
Zmiana barwy głosu
Małe poszerzenie szpary głosowej
Kompensacja w czasie fonacji
Obustronne:
Ostra duszność (krtaniowa, spoczynkowa)
Stridor oddechowy
Niewielka chrypka
Słaby kaszel
Struny głosowe w przywiedzeniu
35. Wymień metody operacyjnego leczenia raka krtani:
Mikrochirurgiczna dekortykacja strun głosowych
Chordektomia
Laryngektomia częściowa pionowa, pozioma lub całkowita
Operacja Jawdyńskiego-Crile'a
Hemilaryngektomia
36. Guzy szyi - przyczyny:
Zapalenie gr. ślinowych
Nowotwory gr. ślinowych
Nowotwory węzłach chłonnych szyi
Ciała obce
Twardziel krtani
Nowotwory śródpiersia
Przeżuty nlp do węzłó chłonnych szyi
Mononukleoza
Nowotwory tarczycy
Wole
Torbiel przewodu tarczowo-językowego
Torbiel boczna szyi
37. Urazy szyi i krtani
Objawy:
Duszność
Chrypka
Świst krtaniowy
Ból w czasie mówieni, połykania
Kaszel
Trzeszczenie odłamków
Odma podskórna, śródpiersiowa, opłucnowa
Krwioplucie
Porażenie n. X, wstrząs
Postępowanie:
- usunięcie niebezpieczeństwa zagrożenia życia
- zabezpieczenie drożności dróg oddechowych (intubacja, tracheotomia)
- antybiotyki (osłonowo)
- analgetyki
- przywrócenie czynności krtani i płuc przez naprawe uszkodzeń
- odbarczyć odmę śródpiersiową
- zatamowanie krwawień`
38. Stany przedrakowe krtani - rodzaje, postępowanie
Hiperkeratoza
Leukoplakia, erytroplakia
Pachydermia
Brodawczaki dorosłych
Modzelowatość
Przewlekłe owrzodzenie nieswoiste
Dysplazja
Przewlekłe zapalenie krtani
Postępowanie: pobrać wycinek do badanie hist-pat. i usunąć miejsca zmienione patologicznie bądź po weryfikacji onkologicznej (zależnie od zaawansowania) radykalna radioterapia lub chirurgiczne usunięcie zmiany z uzupełniającą radio lub radiochemioterapia
39.Cechy T1,2,3,4 w raku krtani:
Tis-ca. in situ
T1-rak ograniczony do ogniska pierwotnego z zachowaną ruchomością krtani(T1N0Mo)
T2-naciek przechodzi na struktury sąsiadujące z zachowaną ruchomością krtani
T3-guz ograniczony do krtani z unieruchomieniem całej krtani
T4-guz rozprzestrzeniający siępoza krtań
40.Ropień nagłośni-objawy:
Duszność krtaniowa
Zaburzenia połykania
Zaburzenia głosu
Wzrost temp.
Stan b. cięzki
41. Przyczyny chrypki:
Rak krtani
Porażenie strun głosowych
Urazy krtani
Cała obce
Zapalenie krtani
Błonica
Twardziel krtani
Brodawczaki krtani
Torbiele, uchyłek krtani
nadużywanie głosu
polipy strun głosowych
42. patrz 7-8
43. Postępowanie w duszności krtaniowej zagrażającej życiu:
intubacja
tracheotomia
konikotomia
tlen
usunięcie ciałą obcego
odsysanie wydzieliny, mukolityki
leki uspokajajace, GKS, p/hist
44. Metody rtadykalnego leczenia raka krtani:
Radioterapia-wczesne postacie o małym zaawansowaniu (Tis,T1N0,T2N0)
leczenie chirurgiczne
-mikrochirurgiczna dekortykacja strun głosowych
-chordektomia: usunięcie nowotworu wraz z fałdem głosowym
-Hemilaryngektomia: usunięcie połowy krtani
-Laryngektomia całościowa, częściowa pozioma, pionowa
-zabieg Jawdyńskiego-Crile'a
-skojarzenie leczenia chirurgicznego z napromieniowaniem pooperacyjnym
45. Objawy raka krtani:
chrypka(gdy zajeta głosnia)
uczucie ciała obcego, uczucie przeskakiwania w gardle
odksztuszanie
ból w gardle promieniujący
duszność
zab. połykania, ból przypołykaniu
kaszel
krwioplucie
stany zapalne gardła>2 tyg
46. Choroby w których może być konieczna tracheotomia - patrz pyt.26.
47.Wole - postępowanie diagnostyczne.
-wywiad
-obraz kliniczny, badanie przedmiotowe
- ogladanie szyi
- badanie palpacyjne
-osłuchiwanie tarczycy (szmer naczyniowy)
- stężenie hormonów: TSH, T3, T4
- p/ciala: p/tyreoglobulinie, p/peroksydazie tarczycowej, p/receptorom TSH
- USG tarczycy(met. Dopplera)
-scyntygrafia
- cienkoigłowa biopsja aspiracyjna
- RTG szyi, tchawicy, kl. Piersiowej
48. Przyczyny unieruchomienia struny głosowej.
- strumektomia
-wole złośliwe
- nowotwory: - rak oskrzela
- rak przełyku
- rak krtani
- rak tarczycy
- tętniak tętnicy podobojczykowej lub aorty
- ch. Śródpiersia: ziarnica, chłoniaki nieziarnicze, zabiegi w obrębie śródpiersia
- operacje w obrębie gardła dolnego lub przełyku
- przyczyny zakażno toksyczne: grypa, półpasiec, toksyny metali ciężkich (aresen, Pb, streptomycyna,)
- znieczulenie intubacyjne - ucisk rury, nieprawidłowe ułożenie chorego,
- przerost m. sercowego
- zapalenie osierdzia,
- ciała obce w przełyku
-urazy szyi
-choroby neyrologiczne - SM, guzy mózgu
UCHO
1. OTOSKLEROZA:
Objawy:
- niedosłuch typu przewodzącego u ok 80%
- niedosłuch mieszany
- czysty niedosłuch typu czuciowo-nerwowego
- wolno postępujące osłabienie słuchu
- stały narastający szum w uszach
Badanie :
- otoskopia
- test Hellego
- audiometria impedancyjna
- radiografia
Leczenie:
- stapedektomia
2.Przyczyny zawrotów głowy:
choroby zapalne i nowotworowe ucha srodkowego
zapalenie błędnika i urazy
osteoskleroza
choroba Meniera
guzy kąta mostowo-móżdżkowego
guzy, ropnie, krwiaki, urazy mózgu
stan niedokrwienia mózgu
zatrucie alkoholem etylowym, nikotyną
inne środki odurzające:narkotyki
niedokrwistość
infekcje
hipoglikemia
testy odpornościowe:
-testy pobudzenia TGH
-test hamowania
wskaźniki nowotworu-Tg, kalcytonina w surowicy
3. Miejscowe uszkodzenia narządu słuchu w niedosłuchu przewodzeniowym i odbiorczym:
Niedosłuch przewodzeniowy:
upośledzenie przewodzenia dźwięku do ucha wewn.
przewód słuchowy zewn.
błona bębenkowa
kosteczki słuchowe
trąbka słuchowa
okienko owalne(osteoskleroza)
Niedosłuch odbiorczy:
upośledzenie odbierania fal dźwiekowych
Kom zmysłowe narzadu Cortiego
Nerw przedsionkowo-ślimakowy
ośr. podkorowe
kora mózgu
4. Leki otototksyczne
- makrolidy (erytromycyna)
Aminoglikozydy, np streptomycyna, neomycyna-trwałe uszkodzenie słuchu
Salicylany, leki moczopędne, np furosemid-odwracalne uszkodzenie słuchu
chinina, chinidyna, kofeina, nikjotyna
cytostatyki
5. Metody usuwania ciał obcych z przewodu słuchowego zewn.
płukanie wodą 37st.C
ciała koliste-jednozębny tępy haczyk
ciałą peczniejace-jednozębnyostry haczyk
ciała obce żywe-zalać parafiną, gliceryną, wypłukać lub usunąć haczykiem
ciałą obce wklinowane-zabieg operacyjny
6. Objawy złąmania piramidy kości skroniowej:
utrata słuchu
cięzkie zaburzenia równowagi
zawroty głowy
nudności
wymioty
szum
krwawienie
wyciek płynu m-rdz
7.Jaki rodzaj urazu może powodować perforacje bebenkową:
urazy bezpośrednie (uszkodzenie zapałką, igłą, gałęzią, podczas nurkowania, szydełkiem, oparzenia błony środkami chemicznymi)
urazy pośrednie - w wyniku zmian ciśnienia powietrza (wybuch, uderzenie w ucho otwartą ręką, uderzenie o powierzchnie wody, uderzenie piłką w ucho)
8.Półpasiec uszny, objawy, leczenie
pogorszenie słuchu, ból ucha, swędzenie ucha, głuchota, porażenie nerwu VII
lecz.: Zovirax, leżenie w łóżku, wit z grupy B, obserwacja
9.Ostre zap. Ucha srodkowego - objawy, leczenie:
I okres: temp 39-40, dreszcze, silny pulsujący ból, nasilający sie w nocy, szum w uszach zgodny z tętnem, niedosłuch przewodzeniowy, bolesność palpacyjna wyrostka sutkowatego
II okres trwa 2-3 dni: wysięk z jamy bębenkowej, mogacy prowadzić do perforacji błony bębenkowej
III okres 2-4 tygodnie: wydzielina zanika, powraca prawidłowy słuch
lecz: antybiotyki przez okres objawowy i 10 dni po ustąpieniu objawów, amoksycylina lub penicyliny o szerokim spektrum, klacid, cefalosporyny lub makrolidy
przy perforacji błony bębenkowej pobieramy wymaz na posiew, antybiogram i leczenie celowane
podaje sie krople do nosa obkurczqające naczynia np. Xylometazolin, Oxalin
jesli trąbka jest zamknieta trzeba przedmuchiwać metodą Politzera lub cewnikować
10.Przyczyny porażenia nerwu twarzowego:
uraz czaszki
tętniak w obrebie czaszki
nowotwory i guzy mózgu, guzy ślinianki przyusznej
infekcje wirusowe
zakażenia opon m-rdz.
ostre zap. ucha srodkowego
perlak ucha srodkowego
zapalenie wyrostka sutkowatego
porażenie idiopatyczne Bella
rany postrzałowe i wybuchowe
sarkoidoza
jatrogenne (uszkodzenia podczas operacji ucha srodkowego lub przyusznicy)
moim zdaniem UDAR!!
11.Powikłania przewlekłego zap. ucha środkowego
wewnątrzskroniowe: zap. błednika, porażenie n.VII, zapalenie szczytu(?) piramidy kości skroniowej, zmiany zakrzepowe
wewczaszkowe: zap opon, ropień płata skroniowego, ropień móżdżku, ropień nadtwardowkowy, ropień podtwardówkowy, zap. zakrzepowe zatoki esowatej, wodoglowie
posocznica uszno-pochodna
głuchota
12..Wymień kostecki słuchowe i mięśnie wewuszne:
młoteczek, kowadełko, strzemiączko
mięśnie: napinacz błony bębenkowej i strzemiączkowy
13.Objawy uszkodzenuia ucha wewnętrznego (błędnika):
szum w uszach
upośledzenie odbioru dźwięków, niedosłuch
zawroty głowy
bóle glowy
zaburzenia równowagi, padanie w strone chorą
oczopląs
nudności, wymioty
bladość skóry
zmiana tętna
14.Mechanizm uszkodzenia słuchu w otosklerozie:
wynik zaburzenia metabolizmu mineralnego kości z nieprawidłowym wzrostem aktywności enzymatycznej kom. mezenchymalnych błędnika kostnego. Zdeterminowany genetycznie a także w zaburzeniach hormonalnych. Występuje patologiczne kostnienie błędnika kostnego(?). Proces chorobowy rozpoczyna sie w okolicy okienka owalnego i podstawy strzemiączka, prowadzi do unieruchomienia strzemiączka - niedosłuch przewodzeniowy. Ogniska otosklerozy mogą wystąpić w otoczce kostnej ślimaka co prowadzi do niszczenia kom. zmyslowych i niedosłuchu odbiorczego.
15.Budowa błony bebenkowej:
część napięta: 1.warstwa skórna, 2.blaszka włoknista, 3.warstwa sluzowa
część wiotka: 1.warstwa skórna, 2.warstwa śluzowa
16.Objawy przewlekłego zapalenia ucha środkowego:
przewlekly wyciek śluzowo-ropny, bezwonny
niedosłuch typu przewodzeniowego
ubytek błony bębenkowej
17.Czy struna głosowa jest ścięgnem, nerwem czy wiezadłem?
TU JEST BŁĄD! Struna glosowa to inaczej fałd głosowy, a struna bębenkowa jest nerwem, gałązką nerwu twarzowego, biegnie przez jamę bębenkową i zawiera włokna smakowe dla 2/3 przednich języka i włokna autonomiczne presynaptyczne dla ślinianki podżuchwowej i podjęzykowej
18.Objawy i leczenie zapalenia przewodu słuchowego zewnetrznego:
objawy postaci wilgotnej: obrzmienie przewodu, swędzenie, półpłynny wyciek o nieprzyjemym zapachu
leczenie: płukanie, oczyszczanie, antybiotyki lub maści p/grzybicze
objawy postaci suchej: świąd, tworzenie sie łuseczek
leczenie: maści z hydrokortyzonem
19.Objawy i postępowanie w przypadku zalegania woskowiny w przewodzie słuchowym zewn.
objawy:
niedosłuch w przypadku pełnego zamknięcia przewodu słuchowego
huczący szum
zawroty głowy
Postępowanie
bez perfor. bł. bębenkowej :przepłukanie wodą 37stopni
z perf. Zmiękczanie przez 20 min. wodą utlenioną, usunięcie czopa, miejscowe steroidy, maści antybiotykowe, krople do uszu
20.objawy i leczenie przewlekłego wysiękowego zapalenia ucha środkowego:
objawy:
wrażenie ucisku i pełności w uchu
ubytek słuchu po jednej lub obu stronach
szmery w uchu przy ziewaniu, kichaniu, połykaniu zwykle o niskiej częstotliwości
brak bólu
upośledzenie typu przewodzeniowego
zaburzenia socjalne(uposl rozwoju mowy, zmieny w zachowaniu dziecka, pogorszenie wynikow w nauce)
leczenie
adenotomia
readenotomia
eliminacja zakażeń zatok przynosowych
paracenteza
drenaż ucha środkowego
antybiotykoterapia miejscowa
płukanie przewodu słuchowego zewn
krople do ucha ze sterydami, antybiotykami
21.Postacie przewlekłego zapalenia ucha srodkowego
przewlekłe ropne zapal ucha srodkowego
przewlekłe ropne zakaż z destrukcja kości i perlakiem
Postępowanie lecznicze w przewlekłym zapal ucha środkowego z perlakiem
lecz operacyjne
usuniecie zmiany patologicznej z zachowaniem lub rekonstrukcja ucha środkowego:
operacje radykalne
operacje osteoplastyczne
tympanoplastyka
jakie antybiotyki I i II rzutu stosujemy w leczeniu ostrego zapalenia ucha środkowego:
I. penicylina I.V. II. cefalosporyny IIgen
Amoksycylina
amoksycylina z kwasem makrolidy
klawulanowym
wskazania do paracentaezy:
wysiękowe zapal ucha srodkowego
krew w jamie bębenkowej
brak poprawy i narastanie objawow ostrego zapal. ucha srodkowego mimo lecz farmakol
powikłania ostrego zapal ucha środkowego:
-niedowład n VII
zaburzenia równowagi
usznopochodne zap. opon mózg.
Nastepstwa zapal. Ucha wewnętrznego (błędnika)
zapalenie błędnika
ropniak nadoponowy
uszno-pochodne zapal zatok mozgowo- rdzeniowych
uszno- pochodna zakrzepica zatok żylnych
ropien mozgu
wodogłowie
zapalenie piramidy kości skroniowej
Objawy choroby Meniere'a :
napadowe zawroty głowy - charakter błędnikowy- odczucie wirowania świata- wymioty, nudności
jednostronny szum w uchu
jednostronne uposledzenie słuchu
chory kładzie się na boku z chorym uchem
objawy nerwiaka nerwu słuchowego:
szum w uchu
postepujacy niedosłuch jednostronny
nagły ubytek słuchu
niedosłuch fluktuacyjny
zawroty głowy
jednostronny skurcz lub porazenie n twarzowego
podwojne widzenie
ataksja
jednostronne zaburzenie czucia twarzy
bol głowy w okol potylicznej
chlustajace wymioty
pogorszenie widzenia
tarcza zastoinowa
zmiany osobowości
Przyczyny niedosłuchu przewodzeniowego:
zaburzenie transmisji fali akustycznej w przewodzie słuchowym zewn. lub uchu srodk.
przyczyny niedosłuchu odbiorczego
uszkodz. Ucha wew, lub n. słuchowego
metody badania słuchu
bad. mowy(bad. Szeptem, głośną mową)
bad. Stroikami( proba Webera, Rinnego, Schwabacha, Gellego)
audiometria (totalna, mowy,impendancyjna, obiektywna)
Wskazania do zastosowania aparatu słuchowego i wszczepu ślimakowego
niedosłuch obustronny powyżej 25dB dla zakresu 500- 3000 Hz w audiogramie totalnym
ubytek słuchu dla testów liczbowych ponad 25dB
zaburzenia rozumienia mowy ponad 50%
gdy mowa potoczna rozumiana jest z odległości mniejszej od 6m.
Wymień elementy anatomiczne ucha środkowego:
błona bębenkowa
trąbka słuchowa
jama bebenkowa( młoteczek kowadełko strzemiączko mięsnie ucha środkowego:napinacz błony bębenkowej i m strzemiączkowy)
przestrzenie pneumatyczne
budowa ucha wewnętrznego
ślimak :kostny, narząd Cortiego
przedsionek: kostny, błoniaste części przedsionka :woreczek i łagiewka
kanały półkoliste: kostne kanały półkoliste, błędniki błoniaste
nerw statyczno-słuchowy
34.Krwiak małżowiny usznej:
*Objawy:
Krwiak podochrzęstnowy w postaci bezbolesnego,sprezystego,chełboczącego uwypuklenia na jej przedniej powierzchni;nie leczony prowdzi do deformacji małzowiny.
*Leczenie:
-aseptyczne nakłucie lub nacięcie i założenie opatrunku uciskowego,
-osłona antybiotykowa.
35.Nowotwory ucha zewnetrznego:
-rak podstawnokomórkowy,płaskonabłonkowy;
-czerniak złosliwy,
-bolesne guzki na brzegach małżowin.
36.Ostre zapalenie ucha środkowego u dzieci:
*Objawy:
-wysoka gorączka,
-porażenie opon mózgowych,
-wymioty,biegunka u niemowląt,
-brak łaknienia i zaburzenia snu,
-uczucie rozpierania w uchu,
-uczucie szarpania i reakcja bolowa na ucisk,
-wyciek ciągnący i pulsujący,
-po perforacji może nastapic ulga,
-mogą powstać polipy lub obrzmienia za uchem.
*Leczenie:
-antybiotyki pozajelitowo
-środki przeciwbólowe
-fenspiryd.
- przepłukanie ucha
- Ew.paracenteza + posiew
- kontrola laryngologiczna w 2-3 dobie
37.Powikłania ostrego zapalenia ucha środkowego:
*Wewnątrzskroniowe:
-naciek i ropień wyrostka sutkowatego
-niedowład i porażenie n.VII
-zap.błednika,
-zap.piramidy kosci skroniowej.
*Wewnatrzczaszkowe:
-zakrzepowe zap.zatoki esowatej,
-ropień mózgu,
-zap.opon mózg.-rdz.
-ropień zewnatrzoponowy,
-ropień podoponowy.
C-Jama ustna i gardło
1. Ropień języka-objawy postępowanie:
Objawy
- silna bolesność
- obrzęk
-dysfagia
-szczękościsk
-trudności w jedzeniu
-kluskowata mowa, bełkotliwa
-język wygładzony, żywoczerwony
-ślinotok
* Leczenie
- Punkcja
- Nacięcie i drenaż ropnia
-Przepłukujemy jamę ropnia roztworami antybiotyku
-Antybiotykoterapia ogólna, preparaty ziołowe przeciwbólowe
- Leczenie bodźcowe
2.Ropowica dna jamy ustnej - etiologia, objawy, leczenie, przyczyny
* Etiologia- Streptococcus pyogenes typ A, Staphylococcus,
- urazt, zap.języka z obecnością ciała obcego
- zap.zębopochodne
- przejście zap. ślinianek (podjęzykowej, podżuchwowej)
*Objawy
- gorączka, dreszcze, osłabienie
- bóle głowy i szyi
- szczękościsk
- połykanie i mowa utrudniona lub niemożliwa
- okoliczne ww, chłonne powiększone i bolesne
- twardy bolesny naciek całej okolicy pod brodą przechodzącą na szyję
-język uwypuklony, suchy, przekrwiony, pokryty białym nalotem
* Leczenie
Punkcja i nacięcie od zew. w okolicy podbródkowej lub podżuchwowej gdy już chełbocze
Antybiotykoterapia i.m , i.v.
3. Ropień pozagardłowy- objawy, leczenie:
Objawy
Utrudnione połykanie
Utrudnione oddychanie
Stany gorączkowe
Napady kaszlu
Uczucie rozpierania w szyi
Sztywność szyi
Uwypuklenie tylnej ściany gardła
- Palpacyjnie chełbotanie
Pacjent ma charakterystyczną mowę kluskowatą (jakby miał czegoś za dużo w gardle)
Leczenie (hospitalizacja)
próbne nakłucia aspiracyjne
drenaż- z odsysaniem wydzieliny
antybiotykoterapia i.m, i.v.
4-5Objawy kliniczne ciała obcego w przełyku:
Dysfagia (trudności w połykaniu)
Odynofagia (ból przy połykaniu) w szyi lub za mostkiem
Napady kaszlu
Wrażenie duszności
Uczucie ucisku w klatce piersiowej
Zarzucanie pokarmu
Krwawienie, krwioplucie
Ból za mostkiem, między łopatkami- zaczynając się zapalenie śrdópiersia
Diagnostyka
zdjęcie Rtg szyi boczne i AP
Rtg klp.
Wywiad
Postępowanie
wziernikowanie przełyku
usuniecie- sztywny ezofagoskop + kleszczyki
znieczulenie miejscowe
Powikłania
odczyt zapalny
obrzęk
odleżyna
perforacja przełyku
zapalenie śródpiersia
przetoka tchawiczo-przełykowa
krwawienia
6. Przetoka środkowa szyi i wrodzona - etiologia, objawy, leczenia:
Etiologia
czynniki genetyczne
toksyczne zewnętrzne, działające w okresie ciąży, np. niedotlenienie, tytoń, alkohol, aspiryna, ołów, rtęć
Objawy
zaczerwienienie ujścia przetoki
otwór przetoki znajduje się na przednim brzegu
wydzielina z przetoki podobna do mleka lub ropna nawracająca lub stała
Leczenie
całkowite wycięcie przetoki
7. Przetoki boczne - objawy, diagnostyka, leczenie
Etiologia
czynniki genetyczne
toksyczne zewnętrzne, działająca w okresie ciąży, np. : niedotlenienie, tytoń, alkohol, aspiryna, rtęć, ołów
Objawy
zaczerwienienie ujścia przetoki
otwór przetoki znajduje się na przednim brzegu m.mostkowo-obojczykowo-sutkowego
wydzielina z przetoki podobna do mleka lub ropna nawracająca lub stała
Leczenie
całkowite wycięcie przetoki
8-9. Torbiel boczna/środkowa szyi wrodzona -objawy, diagnostyka, leczenie:
Objawy
twarde, elastyczne chełboczące
kształt owalny
wtórne zakażenie może powodować silne bóle z zakażeniem skóry pokrywające torbiel
Diagnostyka
wywiad
badanie palpacyjne
badanie USG
aspiracja treści torbieli
Leczenie
całkowite usunięcie
10. Powikłania zapalenia migdałków podniebnych
ropień okołomigdałkowy i zamigdałkowy
posocznica
krwawienie z nadżerek
zakrzepowe zapalenie zat. jamistej
ropień gardłowy
Miejscowe
ropień okołomigdałkowy
ropowica i ropień przestrzeni zagardłowej i przygardłowej
zakrzepowe zapalenie zatoki jamistej
ropowica szyjna stępująca
ropień języka
wstępujące zajęcie oczodołu
ropne zapalenie ślinianki przyusznej
Tętniak tętnicy szyjnej wewnętrznej
Ogólne
posocznica
gorączka reumatyczna
KZN
zapalenie wsierdzia i osierdzia oraz mięśnia sercowego
zapalenie wielostawowe
krwotok z dużych naczyń
zapalenie tęczówki
zapalenie płuc
11. Ropień okołomigdałkowy- postępowanie
zachowawcze - antybiotykoterapia penicyliny cafalosporny co najmniej przez tydz.
śr p/bólowe, dieta płynna, okłady z lodu na szyję, płukanie j. ustnej
operacyjne (usunięcie migdałków) nacięcie ropnia- dopiero gdy chełbocze
opróżnienie ropnia-codziennie, po czym usunięcie migdałka w znieczuleniu ogólnym
12.Przerost migdałka nosowo-gardłowego- objawy
niedrożność nosa- upośledzone oddychanie przez nos (zatkane nozdrze tylne
oddychanie prze usta
chrapanie
trudności w jedzeniu
głośne oddychanie
„twarz adenoidalna” (gapiowata)- tępy wyraz twarzy, otwarte usta, wciągnięcie skrzydełka nosa, rozszerzone i spłaszczone fałdy nosowa- wargowe
zaburzenia mowy (nosowanie zamknięte)
upośledzenie słuchu (aż do głuchoty przewodzeniowej)
częste anginy
nieżyt p. pok. (treść zakaźna spływa z migdałka)
nieżyt zatok
wady zgryzu
podniebienie gotyckie
podkrążone oczy
13.Wskazania do usunięcia migdałków podniebiennych
częste nawracające anginy (4-5/rok)
powikłania ogólne i miejscowe po anginie
przewlekłe zapalenie tkanki chłonnej migdałków do transplantacji
nowotwory na migdałkach
powikłania ogólnoustrojowe przewlekłego zapalenia migdałków
znaczny przerost migdałków powodujący przeszkodę mechaniczną
Względne
oporni nosiciele pałeczek błonicy
uporczywe cuchnięcie z ust związane z czopami na migdałkach
gruźlicze zapalenie węzłów chłonnych
14. Wskazanie do usunięcia migdałka nosowo-gardłowego
wysiękowe zapalenie ucha środkowego
niedosłuch przewodzeniowy
zaburzenie funkcji trąbki słuchowej
blokada nozdrzy tylnych
nawracające nieżyty dolnych dróg oddechowych
łukowaty zgryz
chrapanie
zespół bezdechów sennych
15.Przeciwwskazania do usunięcia migdałków podniebiennych
suchy nieżyt gardła
białaczka
agranulocytoza
ciężkie choroby ogólne (gruźlica, cukrzyca)
rozległy niszczący proces wrzodziejący rozszerzający się poza granicą migdałka
nosowanie tylna otwarte
poniżej 3 roku życia
16. Anatomia pierścieniowe Waldeyera
migdałek gardłowy
migdałki trąbkowe
migdałki podniebienne
migdałki językowe (największe skupisko tkanki limfatyczne)
pojedyncze grudki chłonne w błonie śluzowej gardła
pasmo boczne z łukami podniebienno-gardłowymi
17. Angina Plauta-Vincenta/ Etiologia, objawy, leczenie
Etiologia- wrzecionowce, krętki (Fusobacterium fusiforme, Bacillus fusiformis)
Objawy
niewspółmierność między poważnym stanem miejscowym, niewielkimi objawami ogólnymi
jednostronny ból przy połykaniu
węzły chłonne powiększone po stronie zapalenia
stan podgorączkowy
uczucie ciała obcego w gardle
cuchniecie z ust
obecne białawe naloty owrzodzenia
naloty przechodzące na podniebienie, policzki, dziąsła
Leczenie
penicylina prokainowa
Objawowe
przeciwbólowe, przeciwgorączkowe
preparaty miejscowe odkażające
płukanie rozcieńczoną wodą utlenioną
18. Przyczyny zaburzeń połykania
- Rak jamy ustnej, gardła, krtani, przełyku
- Owrzodzenie przełyku
- Zapalenie przełyku - refluksowe, grzybicze, proste
- Zwężenie zapalne przełyku
- Przepuklina rozworu przełyku
- Urazy, ciała obce przełyku
- Achalazja, żylaki przełyku
- Ucisk z zewnątrz - przemieszczenie (wole, guzy śródpiersia, tetniak aorty)
- Stan po przecięciu n. X
- Dystrofia mięśniowa i miastenia gravis
- Wady wrodzone przełyku
- Uszkodzenie n. krtaniowego górnego
- Ch. OUN (tężec, błonica, zatrucie jadem kiełbasianym, guzy)
- Uszkodzenie kręgu szyjnego
- Neuropatia cukrzycowa i alkoholowa
- Kolagenozy
- Nerwice i zaburzenia psychiczne
19, 20, 21 i 22 patrz początek
23. Ropień dna jamy ustnej - objawy i leczenie
Objawy:
- Obrzęk i ograniczenie ruchomości języka
- Nasilajacy sie ból
- Trudności w mówieniu
- Przemieszczeniue do przodu i stwardnienie dna jamy ustnej z wrażliwoscią na dotyk
- Trudności w połykaniu
- Ograniczenie ruchomości stawu skroniowo-żuchwowego
- Szczękościsk
- Gorączka
Leczenie:
- Antybiotykoterapia o szerokim spektrum działania
- Maceracja alkoholem
- Jeśli chełbotanie - nakłucie, drenaż, aspiracja
- Przy niedrożności dróg oddechowych - tracheotomia
24. patrz 2
25. Torbiele dna jamy ustnej - postępowanie
Chirurgiczne wyłuszczenie torbieli
26-27. Kamica ślinianki podżuchwowej - objawy, leczenie:
Objawy:
- Bolesne obrzmienia ślinianki
- Podczas obmacywania można wyczuć kamienie
- Ból podczas jedzenia i myślenia o jedzeniu (pobudzenie do wydzielania śliny)
- Może dojść do zapalenia ropnego
Leczenie:
- Kruszenie kamienia
- Środki zwiększające wydzielanie śliny (2% pilokarpina)
- Antybiotyki
- Środki p/bólowe i p/zapalne
- Ciepłe okłady
- Przy nawracających epizodach rozważyć usunięcie ślinianki
28. Guzy ślinianek - diagnostyka:
- BAC
- Sialografia
- USG
- CT
- MRI
- Scyntygrafia
29. Naczyniakowłókniak młodzieńczy - objawy, diagnostyka, leczenie
Objawy:
- Narastająca niedrożność nosa
- Krwawienia z nosa lub gardła
- Nosowanie zamknięte
- Bóle głowy
- Problemy ze snem (chrapanie i bezdechy nocne)
- Zaburzenia oddychania
- W późniejszej fazie: Obrzmienie bocznej i tylnej części rusztowania nosa, wypuklenie policzka, niekiedy wytrzeszcz, zniekształcenie twarzy (żabia twarz)
Diagnostyka:
- Wywiad
- Palpacja
- RTG
- rynoskopia tylna
- Endoskopia lupowa
- CT, MRI
- Angiografia
- Hist-pat
Leczenie:
- Usunięcie operacyjne przez dojście skojarzone przez podniebienie i szczękę
30. Rak języka - objawy i leczenie:
Objawy:
- Zgrubienie, naciek, owrzodzenie bł. śl. a następnie mm. języka
- Utrudnienie i ból przy połykaniu
- Ból promieniujący do ucha
- Powiekszenie ww. chł. szyi
Leczenie:
- Chirurgiczne z odtworzeniem przy użyciu płatów skóry szyi
- Usuniecie zajętych ww. chł.
- Radioterapia
31. Rak gardła - objawy i leczenie:
Objawy:
- Przewlekły nieżyt nosa
- Upośledzenie oddychania
- Krwawienie z nozdży tylnych
- Upośledzenie słuchu
- Bóle w uchu
- Uszkodzenie nn. czaszkowych IX, X, XI i XII
Leczenie:
- Radioterapia
- Chemioterapia
32. Rak nosogardła - objawy i leczenie:
Objawy:
- Zaburzenia droznosci trąbki słuchowej
- Upośledzenie drożności nosa
- Surowicza ropna wydzielina z nosa podbarwiona krwią
- Objawy związane z uszkodzeniem nn. czaszkowych
- Porażnie mm. oka
Leczenie:
- Radioterapia
33. Zapalenie przyusznicy bakteryjne - objawy i leczenie:
Objawy:
- Obrzmiały i tkliwy gruczoł ślinowy
- Odstawienie małżowiny usznej
- Skóra zaczerwieniona, wyczuwanie chełbotania jeśli mamy zropienie
- Moze dojść do samoistnego peknięcia
- Ujście ślinianki zaczerwienione i obrzmiałe
- Szczękościsk
Leczenie:
- Antybiotyki na G-
- Środki pobudzające wydzielanie śliny (0.2% pilokarpiny)
- Wit. C, plasterki cytryny do ssania
- Przy ropniu nacięcie
34. Zapalenie przyusznicy wirusowe - objawy i leczenie:
Objawy:
- Obrzmienie slinianki
- Zaczerwienienie i obrzęk ujścia
- Przemieszczenie małżowiny usznej
- Porażenie lub uszkodzenie n. VII prowadzące do głuchoty
Leczenie:
- objawowe: leki p/bolowe i p/ zapalne, picie dużej ilości płynów, szczepienia zapobiegawcze, sztuczna ślina
35. Powikłania po tonsilektomii i adenotomii - bezpośrednie i odległe:
- Krwawienia wczesne i późne
- Zmiana głosu
- Zachłyśnięcia
- Niewydolność podniebienno-gardłowa
- Zwężenie gardła
- Ostre zapalenie ucha środkowego
- Zapalenie płuc, oskrzeli i zatok przynosowych
- Nawet zgon!
36. Refluks żołądkowo-przełykowy - istota choroby, objawy:
- Zarzucanie zawartości żołądka do przełyku
- Objawy: zgaga (pieczenie i palenie za mostkiem, w nadbrzuszu z napływającym piekącym płynem do ust), może dojść do porażenia strun głosowych, dróg oddechowych
37. Objawy przerostu migdałka podniebiennego - objawy i postępowanie:
Objawy:
- zmiana głosu - mowa kluskowata
- utrudnione oddychanie i połykanie
- obrzęk ww. chł. kąta żuchwy
NOS I ZATOKI
Rola nosa i zatok przynosowych.
funkcja oddechowa ( zwilżanie ogrzewanie, oczyszczanie)
f. Węchowa
f. Ochronna (chroni mózg podczas urazów)
f. Głosowa ( nadaje barwę głosu, stanowi jamę rezonacyjną)
f. Zmniejszająca wagę czaszki
f. Termoregulacyjna dla oczodołu
f. Odruchowa (odruch nosowo- sercowy, nosowo- oddechowy, kichanie)
Metody badania nosa i zatok przynosowych.
Wywiad
oglądanie- wziernikowanie nosa, przednie i tylne
badanie palpacyjne
próby czynnościowe- badania drożności nosa i badanie węchu
badanie zatok przynosowych- endoskopia, płukanie zatok przynosowych, diafanoskopia, metody obrazowania zmian: CT, USG, MRI, RTG: rzut potyliczno czołowy, potyliczno nosowy, rzut boczny, skośny, osiowy z odbiciem głowy, zdjęcie z środkiem cieniującym.
Fizjologia błony śluzowej nosa i zatok przynosowych. Pyt 1
Węchowa, oddechowa ( ogrzewanie, nawilżanie, oczyszczanie) , odruchowa ( kichanie, kaszel, płacz) rezonacja.
Badania radiologiczne w chorobach zatok przynosowych.
CT, USG, MRI, RTG: rzut potyliczno czołowy, potyliczno nosowy, rzut boczny, skośny, osiowy z odbiciem głowy, zdjęcie z środkiem cieniującym.
Przyczyny niedrożności nosa.
wrodzone zniekształcenia nosa zew i wew.
Urazy powodujące zniekształcenia nabyte
Złamania kk. Nosa
Skrzywienie przegrody nosa
Ciało obce w przewodzie nosowym
Krwiak, ropień przegrody nosa
Polipy nosa
Twardziel
Przerost migdałka gardłowego
Ostre i przewlekłe nieżyty nosa
Zwichniecie chrząstki przegrody nosa
Alergiczny nieżyt nosa
Ostre zap. Zat. Szczękowej
Guzy i nowotwory złośliwe
Zapadnięcie skrzydełka nosa
Zwężenie nozdrzy
Naczyniakowłókniak młodzieńczy
Perforacja przegrody nosa
Ropień pozagardłowy
Metody badania niedrożności nosa.
- Próby jakościowe: obserwacje skrzydełek nosa przy wdechu i wydechu, badanie drożności przy wydechu po uciśnięci skrzydełek, wydech na pow.lusterka- zamglenie
- Próby ilościowe: rynometria akustyczna, rynomanometria ( pomiar ciśnień przy wdechu i wydechu oraz określenie przepływu powietrza przez jamę nosową)
Przyczyny wydzieliny w ostrym nieżycie nosa
9. 10. Przyczyny krwawień z nosa miejscowe i ogólne
miejscowe:
urazy nosa
złamanie kości twarzy
złamania podstawy czaszki w przednim i środkowym dole czaszki
ostre choroby zapalne błony śluzowej i zatok
ostre choroby zapalne uszkadzające naczynia: grypa i odra
nowotwory niezłośliwe: polip krwawiący z nosa
nowotwory złośliwe nosa, zatok i jamy nosowo gardłowej
Gwałtowne zmiany ciśnienia
Ciała obce
Ogólne:
choroby ukł. Krwionośnego: nadciśnienie, miażdżyca, młodzieńcze nawykowe krwawienie z nosa.
Choroby ukł. Krwiotwórczego: niedokrwistość, białaczka, hemofilia, szpiczak, skazy krwotoczne
Ostre choroby zakażne: błonica, płonica
Awitaminozy C, K
Zatrucia: chrom, rtęć fosfor
Zburzenia gruczołów dokrewnych
Mocznica, choroby tarczycy
11. Postępowanie w krwawieniach z nosa.
ustalenie miejsca krwawienia: czyszcząc nos przez wysiąkanie, odessanie wydzieliny i skrzepów
pomiar RR, ocena krążenia, bad krzepliwości
ogólne postępowanie:
zachować spokój
posadzić chorego
zimne okłady na kark i szyję
obniżenie RR w nadciśnieniu
podawanie płynów
przetaczanie krwi
D) sposoby miejscowe
rozpylić 4% lignocaine, jeśli nie ustępuje to ostrzyknąć 1% prokainą
krwawienia z przednich części nosa- uciśniecie skrzydełek nosa
koagulacja splotu naczyniowego
tamponada przednia
tamponada tylna
tamponada balonikiem Seiferta
embolizacja
podwiązanie naczyń
12. Objawy ostrego zap zat przynosowych.
Wszędzie nagły początek
Zatoka szczękowa: ból głowy, niedrożność nosa, gorączka, ból zębów, zmęczenie, kaszel, nieprzyjemny zapach z ust, patologiczna wydzielina z nosa, niepokój
Zatoka czołowa: ból głowy w okolicy czołowej, zwężenie szpary powiekowej, obfity katar, może być gorączka.
Zatoka klinowa: ból tylnej części oczodołu, zaburzenia widzenia- tępy ból.
Zatoki Sitowe: ból w przyśrodkowym kącie oczodołu, obturacja nosa.
13. Objawy przewlekłego zap zat przynosowych.
bóle twarzy i głowy zwiększające się podczas schylania, podnoszenia, kaszlu.
Przewlekła niedrożność nosa
Śluzowa lub ropna wydzielina
Nerwobóle w obrębie zaopatrzenia nerwu podoczodołowego
Zaburzenia węchu
Cuchnięcie z nosa
Przewlekły nieżyt nosa i przerost małżowiny
Polipy
Zmiany w RTG
14. Leczenie ostrego zapalenia zatok przynosowych.
krople obkurczające
miejscowo ciepło lub mikrofale
gorące tampony, kąpiele
antybiotyki po posiewie
po tygodniu jeśli nie ustępuje- punkcja i przepłukanie zatoki
Leczenie przewlekłego zap. Zatok przynosowych
Seria przepłukań, Ew. założenie cewnika
Można wprowadzić antybiotyk
Leczenie operacyjne jeśli nie ma poprawy po 10 płukaniach
Płukankachjeśli spowodowane alergenami>odczulanie i leki p.alergiczne
,
17,16 Powikłania zap. Zatok przynosowych
oczodołowe i oczne
obrzęk powieki
zap okostnej oczodołu
ropień podokostnowy i obrzęk okołooczodołowy
ropowica oczodołu
pozagałkowe zap n.II >ślepota
wewnątrz czaszkowe
ropień nadooponowy
ropień podogonowy
zao opon mozg-rdzen
ropień mózgu
zakrzepowe zap zat jamistej
kostne
zap szpiku kostnego kk plaski czaszki
zap szpiku kostnego szczęki
sepsa
zapalenie zatoki jamistej
zwykłe powikłanie zapalenia zatoki sitowej, klinowej lub czołowej
bardzo ciężki stan ogólny często posocznica
porażenie nerwów II,III,IV,V,VI
zmniejszenie odpływu żylnego oczodołu
przyczyny
angina
czyrak wargi górnej nosa
ropień przegrody nosa
ostre zapalenie szpiku kości czołowej
ropowica oczodołu
zapalenie piramidy ości skroniowej
urazy ze zropieniem
Objawy
obrzęk powiek
zaburzenia ruchomości gałki ocznej
obrzęk tarczy nerwu wzrokowego
upośledzone widzenie możę deojść do ślepoty
wzrost temp ciała o charakterze septycznym
ból głowy
zaburzenia świadomości
leczenie
zamknąć światło żyły kątowej w przyśrodkowym kącie oczodołu
antybiotykoterapia
dekompresja oczodołu
leki p/zakrzepowe
Objawy alergicznego nieżytu nosa
Swędzenie w nosie
Zmniejszenie drożności nosa
Napady kichania
Wodnisty wyciek z nosa
Podrażnienie w całym nosie
Złe samopoczucie
Osłabienie a nawet brak węchu
Brak apetytu
Niechęć do pracy
Okresowa gorączka
Zapalenie spojówek, łzawieni, światłowstręt
Choroby alergiczne współistniejące z alergicznym nieżytem nosa
Atopowe zap kóry
Alergiczny nieżyt spojówek
Powikłania alergicznego nieżytu nosa
Polipy nosa i zatok
Wciągnięcie zatok przynosowych przynosowych dolnych dróg oddechowych
Diagnostyka alergicznego nieżytu nosa
Wywiad
Bad cytologiczne wydzieliny z nosa
Próby śródskórn, ukłucia i plasterkowi
Rynomanometria
Ocena surowicy krwi i wydzielanie IgE
Próba RAST
Leczenie alergicznego nieżytu nosa
Przyczynowe: swoiste odczulanie powtarzane przez kilka lat
Unikanie alergenów
Miejscowe i ogólne podawanie kromoglikanu dwusodowego
Objawowe: antyhistaminowe, sterydy, krople anemizujące błonę śluzową nosa, polipy powinny być usunięte
Nieżyt naczynioruchowy nosa (nadreaktywność bł śluzowej nosa)
Patogeneza: zaburzenia naczyniowo-nerwowe naczyń krwionośnych
Objawy:
swędzenie w nosie
Zmniejszenie drożności
Wodnista wydzielina
Obrzek małżowin
Uczucie pełności i podrażnienia w głowie
Złe samopoczucie
Osłabienie węchu
Polipy nosa objawy leczenie
Objawy
Upośledzenie drożności nosa
Upośledzenie węchu
Nieżyt nosogardła
Bezdechy senne
Ból głowy
Chrapanie
Nosowanie zamknięte
Łzawienie bezobjawowa, ciągnąca się lub ropna wydzielina
Nieprawidłowy wzrost twarzy i czaszki(szeroki nos, żabia twarz)
Leczenie
GKS (miejscowo i ogólnie) ale po odstawieniu nawrót
Gdy można wykryć alergen> eliminacja
Polipektomia- w znieczuleniu miejscowym lub ogólnym
wewnątrznosowa polipektomia przy pomocy pętli
laserowa
endokopowe FESS
IMESS
Objawy zespołu nietolerancji aspiryny i NLPZ
Astma oskrzelowa
Pokrzywka
Polipy w nosie
Polipowate zapalenie błony śluzowej zatok
Eozynofilia
Twardziel mosa i gardła- diagnostyka przyczyny objawy
Objawy kliniczne :upośledzona drożność nosa, mdła wydzielina, zrosty chrypka duszność, spadek wentylacji nosa
Badanie przedmiotowe: przekrwieniei nacieczenie bł śluzowej, twarz zniekształcenia, zwężona szpara głośni
Badanie serologiczne: OWD
Badanie histologiczne
Przyczyna:zakażenie gram - pałeczką klebsiella rhinoscleromattis
Ozena nos: przyczyny objawy diagnostyka
Przyczyny
Występuje rodzinnie
Często słabo wykształcone zatoki
Przy alergicznym lub przerostowym nieżycie błony śluzowej
Objawy
Szeroki jamy nosowe
Zanik błony śluzowej i małżowin nosowych
Poszerzenie przewodu nosowego wspólnego
Błona śluzowa pokryta jest żółto zieloną zasychającą w strupy wydzieliną
Wydzielina o nieprzyjemnym zapachu
Suchość w jamie nosowej
c)diagnostyka- 3x wymaz
32. Ziarniniak Wegnera nosa i zatok przynosowych.
-OBJAWY
-narastająca niedrożność i krwawienia
- wycieki, skojarzeniem strupów z ziarniną bł.śluzowej, z późniejszym przedziurawieniem przegrody oraz zapadnięciem przegrody szkieletu chrzęstnego
- objawy płucne i ze strony nerek
- objawy ogólne: złe samopoczucie, zmęczenie, poty nocne, nawracające bóle kończyn
Rozpoznanie:
- obraz kliniczy, zmainy miejscowe, przebieg choroby, biopsja
Leczenie:
- steroidy w dużych dawkach, l.immunosupresyjne,
-chemio i radioterapia
33. Kompleks ujściowo-przewodowy i jego rola w patologii zatok.
Obejmuje przestrzeń przewodu nosowego środkowego oraz przylegające do niego struktury i przestrzenie anatomiczne bocznej ściany nosa. Przechodzi tędy szlak drenażu śluzu z zatoki czołowej, szczękowej i kom. Sitowych przednich. Odpowiedzialny jest za prawidłowy drenaż i wentylację zatok przynosowych. Blokada jego ujści wyprowadzającego sprzyja w utrzymywaniu się stanów zapalnych w w/w zatokach.
34. Przyczyny bólów głowy
- poch gardłowego:ropień pozagardłowy
- poch. Kręgowego
- spowodowane chorobami oka np.jaskra
- naczynioruchowy
- poch. Zatokowego i nosowego
- zębopochodne
- nadciśnienie
- psychogenne,
- zakażenie gorączkowe
- przyczyny wewnątrzczaszkowe
- poch usznego: półpasiec
-nowotwory
35. Przyczyny uszkodzenia węchu:
- związane z upośledzoną drożnością nosa
- przyczyny neurogenne,
- toksyczne oszkodzenie nabłonka węchowego
- choroby wirusowe
- urazy, polipy, skrzywienie przegrody, guzy, obrzęk błony śluzowej, wady rozwojowe nosa
- złamanie podstawy czaszki
- uraz mózgu, guz mózgu
- powiększenie migdałka gardłowego
- czyrak przegrody nosa
36. Czyrak przedsionka nosa - obj. Leczenie
OBJAWY:
- wrażliwość na ucisk i uczucie napięcia czubka nosa,
- zaczerwienienie i obrzęk czubka nosa, skrzydełek nosa i wargi górnej
- czop martwiczy
LECZENIE:
- antybiotyki doustnie lub pozajelitowo i miejscowo, nawet po ustąpieniu objawów
- płynna dieta
- okłady z alkocholu lub zimnej wody na nos zew.
37. Objawy nowotworów nosa i zatok:
-zab. Drożności nosa
- jednostronny przewlekły wyciek
- krwista cuchnąca wydzielina z nosa
- osłabienie lub utrata czucia jednej z gałezi n.V
- obrzęk policzka lub kąta przyśrodkowego oka
- asymetria twarzy
- uczucie napierania w glowie lub twarzy
- uczucie pełności w nosie
- znaczy ból w głowie
- objawy naciekania: ograniczenie ruchomości gałki ocznej, wytzrzeszcz, przemieszczenie gałki ocznej lub powiek,
- Niedopasowanie protez górnych
- asymetria czoła
- uwypuklenie wyrostka podniebiennego, podniebienia twardego, owrzodzenie naciek
- wypadanie zębów, bóle zębów
- porażenie nn.czaskowych
- zab. widzenia
- zniekształcenie dolnego odcinka oczodolu
38. Nowotwory łagodne nosa i zatok przynosowych
- brodawczak
- gruczolak
- chrzestiak
- kostniak
- naczyniak
39. Nowotwory złosliwe nosa i zatok przynosowych
- plaskonablonkowy
- podstawnokom.
- sykliwiak
- glejak
- oblak
40. Leczenie now. nosa i zatok przynosowych
Leczenie chirurgiczne oraz radioterapia. Przy T1,2 N0 M0 stosuje się jedna z tzch metod, przy T3,4 N1-3 M0 obie metody lub tylko radioterapie, nowotwory o niskim stopniu złosliwosci G3 radio+chemioterapia.
41. Złamanie kosci nosowych - objawy leczenie
OBJAWY
- widoczne zniekształcenie
- boczne przemieszczenie
- obizenie piramidz nosa
- krwiak tk. Miekkich
- krwiak oczodołu
- obrzmienie tk.miekkich
- bole głowy
- krwawienie z nosa
- noedroznosc nosa
- zab. wechu
LECZENIE
W otwartzch złamaniach oczyszczenie rany, umieszczenie we własciwym miejscu przemieszczonych fragmentow, tk.miekkie zszywamy szwem atraumatzcznym, nastawienie prostego zlamanie nosa, leczenie p-bolowe, pacjent nieprzytomny intubacja
42. Objawy i leczenie krwiaka przegrody nosa
Objawy: narastająca niedrożność nosa, tkliwość i ból, martwica i zanik przegrody.
Leczenie: szerokie nacięcie i odbarczenie a następnie tamponada
43, 44. Urazy nosa i zatok przynosowych - objawy i postępowanie
Objawy: defekt kosmetyczny, obrzęk, zasinienie, krwiak okularowy, krwawienie z nosa, wyciek płynu mózgowo-rdzeniowego, złamanie typu Le Fort II, podwójne widzenie
Postępowanie: zależy od stanu pacjenta, zasada ABC (drożność dróg oddechowych, zatrzymać krwawienie, zabezpieczyć kręgosłup)
Diagnostyka: zdjęcie CT, RTG
Leczenie: opracowanie chirurgiczne rany przy otwartych złamaniach, staramy się doprowadzić pacjenta do stanu przed urazu, zabezpieczyć przed ewentualną infekcją
45. Powikłanie urazów nosa i zatok
krwiak tkanki podskórnej policzka
krwiak podokstnowy
wylew do zatoki, zakażenie, ropne zapalenie zatok, powikłania śródczaszkowe
złamanie podstawy czaszki
zanik węchu (złamanie blaszki sitowej)
zapadnięcie się nosa
zamknięcie przewodów nosowych odłamami
zapalenie opon m-rdz.
46, 47. Skrzywienie przegrody nosa - przyczyny objawy leczenie
Przyczyny:
wada rozwojowa
wada pourazowa
Objawy:
niedrożność nosa
sporadyczne upośledzenie lub zanik węchu
bóle głowy
podwichnięcie przegrody
napięta przegroda
Leczenie:
chirurgiczne:
plastyka przegrody
podśluzówkowa resekcja przegrody nosa metodą Killana
48. Przyczyny podwójnego widzenia (diplopii)
nowotwory zatok szczękowych, czołowych
powikłanie zapalenia zatok
zatrucie substancjami toksycznymi (jad kiełbasiany)
zatrucie metanolem
urazy
choroby OUN
zaburzenia n. wzrokowego
leki
zapalenie zatoki jamistej
złamanie oczodołu blow-up (zablokowanie mm gałkoruchowych w szczelinie złamania)
choroba Gravesa-Basedowa
załamanie typu Le Fort II
49. Wady wrodzone nosa
rozszczep twarzy i nosa
rozszczep wargi, nosa i podniebienia
przetoki, torbiele skórzaste, glejaki nosa
zwężenie i niedrożność nozdrzy przednich lub tylnych
skrzywienie przegrody nosa
50. Ciała obce w nosie - objaw i postępowanie:
Objawy: jednostronne upośledzenie drożności nosa, nieżyt nosa i zatok, cuchnąca wydzielina po jednej stronie, tworzenie kamienia nosowego spowodowane nasyceniem ciała obcego solami wapnia.
Postępowanie: usunięcie narzędziem w znieczuleniu miejscowym
51,52,53,54. Zespół bezdechu podczas snu.
Objawy: niespokojny sen, senność w ciągu dnia, sen nie daje wypoczynku, chrapanie, częste budzenie się, dławienie lub duszność nocna, trudność w koncentracji, problemy z pamięcią, konieczność oddawania moczu w nocy
Przyczyny: otyłość, krótka szeroka szyja, zaburzenia laryngologiczne, przerost migdałków, podniebienia miękkiego, języka. Choroby współistniejące: nadciśnienie tętnicze. Anatomiczne deformacje twarzoczaszki (zapadające się gardło), zaburzenie czynności nerwów czaszkowych lub ośrodka oddechowego.
Diagnostyka: polisomnografia, kwestionariusz - wywiad, pulsoksymetria nocna,
Leczenie: zachowawcze, nie zażywamy leków nasennych, nie pijemy alkoholu , odchudzamy się, stosujemy teofilinę. CPAP. Leczenie chirurgiczne trwała tracheotomia, usunięcie przeszkód