Nauka i kultura

 

 

Nauka



Nauka – autonomiczna część kultury służąca wyjaśnieniu 

funkcjonowania świata, w którym żyje człowiek[1]. Nauka jest 

budowana i rozwijana wyłącznie za pomocą tzw. metody 

naukowej lub metod naukowych nazywanych też 

paradygmatami nauki poprzez działalność badawczą 

prowadzącą do publikowania wyników naukowych dociekań. 

Proces publikowania i wielokrotne powtarzanie badań w celu 

weryfikacji ich wyników prowadzi do powstania wiedzy 

naukowej. Zarówno ta wiedza jak i sposoby jej gromadzenia 

określane są razem jako nauka.



W opozycji do świata nauki posługującego się metodą 

naukową znajdują się pseudonauka (i paranauka), której 

przedstawiciele odrzucają takie podejście do prowadzania 

badań. Naukowcy wytykają im, że wykorzystują autorytet 

nauki, aby promować niesprawdzone hipotezy i domysły, które 

nie dają się zweryfikować naukowo.

 

 

Kultura

Kultura (z łac. colere = „uprawa, dbać, pielęgnować, kształcenie”) – termin ten 

jest wieloznaczny, pochodzi od łac. cultus agri („uprawa roli”), interpretuje się 

go w wieloraki sposób przez przedstawicieli różnych nauk. Kulturę można 

określić jako ogół wytworów ludzi, zarówno materialnych, jak i 

niematerialnych: duchowych, symbolicznych (takich jak wzory myślenia i 

zachowania).

Najczęściej rozumiana jest jako całokształt duchowego i materialnego dorobku 

społeczeństwa. Bywa utożsamiana z cywilizacją. Również charakterystyczne 

dla danego społeczeństwa wzory postępowania, także to, co w zachowaniu 

ludzkim skupiają: filozofia kultury, historia kultury materialnej, antropologia 

kulturowa, socjologia kultury, etnografia czy memetyka.

W nauce, inaczej niż w języku potocznym, termin „kultura” nie ma charakteru 

wartościującego.

      jest wyuczone, w odróżnieniu od tego, co jest biologicznie odziedziczone.

Całość wiedzy na temat kultury próbuje badać dziedzina wiedzy, jaką jest 

kulturoznawstwo, jednak także na poszczególnych aspektach kultury 

uwagęskupiają: filozofia kultury, historia kultury materialnej, antropologia 

kulturowa, socjologia kultury, etnografia czy memetyka.

W nauce, inaczej niż w języku potocznym, termin „kultura” nie ma charakteru 

wartościującego.

 

 

Fakt i mit o nauce

Fakt: Powinno uczyć się w ciszy lub przy spokojnej muzyce



To wszystko prawda – udowodniono naukowo, że głośna 

czy szybka muzyka powoduje znaczne obniżenie 

koncentracji, natomiast muzyka nam znana sprawia, że 

mimowolnie odciągamy się od nauki czy czytania i 

zaczynamy podrygiwać w jej rytm czy, co gorsza, śpiewać 

lub nucić. Jeśli nie chcemy uczyć się w całkowitej ciszy, 

warto słuchać muzyki spokojnej, najlepiej bez słów – 

choćby muzyki klasycznej z okresu baroku czy też tak 

zwanych dźwięków natury – dostępne są w sprzedaży 

nagrania śpiewu ptaków czy szumu wody.

Mit: Najlepiej wspomagać naukę napojami energetycznymi



Mit ten pokutuje szczególnie w dzisiejszych czasach, 

kiedy napojów tych jest zaskakująco wiele, a każdy z 

producentów chce podnieść sprzedaż i inwestuje w 

reklamę, przedstawiając je jako idealne wspomagacze 

procesu nauki. Rynek uczniowski i studencki jest chłonny 

na tego rodzaju nowinki, stąd też zbyt jest ogromny – 

dobrze jest jednak znać kilka prawd o takich napojach. 

Przede wszystkim, zbyt duża dawka kofeiny jest 

niezdrowa dla naszego organizmu – czujemy się świetnie 

przez kilka godzin, po czym spadają znacznie nasze 

możliwości i trudno jest nam skupić się na czymkolwiek, a 

zwłaszcza na nauce. Większość takich napojów zawiera 

również cukry, które na krótko podnoszą naszą energię i 

są fałszywymi przyjaciółmi – po chwilowym skoku formy 

czujemy się na powrót bezsilni. Warto pamiętać o tym, że 

dopalacze wypłukują takie składniki jak magnez czy 

potas, niezbędne podczas uczenia się i koncentracji.