Choroby dróg łzowych

Witold Kokot

• Nadmierne łzawienie spowodowane może być:
nadmiernym wydzielaniem łez (odruchowe, emocjonalne, stan zapalny w

obrębie odcinka przedniego, odczyn alergiczny, podrażnienie chemiczne)

niedrożnością dróg łzowych wynikająca z: nieprawidłowego położenia

punktów łzowych, ich zarośnięcia, zablokowania przez ciało obce lub

wydzielinę, zwężenia dróg łzowych, znacznego przerostu małżowiny

nosowej dolnej, skrzywienia przegrody nosowej doprowadzającego do

zwężenia/niedrożności przewodu nosowego, kamicy worka łzowego,

procesu ekspansywnego jamy nosowej bądź woreczka łzowego.

niewydolnością pompy łzowej (m. okrężny część przedtarczkowa/łzowa)
Ocenę nadmiernego łzawienia przeprowadzamy poprzez:
- ocenę szpary powiekowej (gromadzenie się łez na brzegu powiekowym)
- ocenę skóry kąta przyśrodkowego/ bocznego oczodołu (zmiany

powierzchowne świadczące o maceracji naskórka)

- ustawienie punktów łzowych ( powinny przylegać do gałki)
- ocenę woreczka łzowego ( czy przy ucisku w okolicy kąta przyśrodkowego

nie wypływa wydzielina z punktów łzowych)
- test znikania fluoresceiny (po zakropleniu fluoresceiny do worka łzowego

w ciągu 3 minut barwnik powinien ulec samoistnej eliminacji)

- test barwny Jonesa (podana do worka spojówkowego fluoresceina po 5

min. powinna pojawić się przy ujściu przewodu nosowego).

- sondowania/ płukania dróg łzowych
- dacryocystografię polegajacą na podaniu środka

kontrastowego do dróg łzowych i wykonanie badania RTG.

- scyntygrafię polegająca na podaniu do worka spojówkowego

znacznika technet-99 i oceny jego przepływu w gamma-
kamerze.

Niedrożność dróg łzowych.

1.

Niedrożność wrodzona:

najczęściej przyczyną niedrożności jest niesprawna

zastawka Hasnera (ujście przewodu nosowo-łzowego do
nosa) . W warunkach fizjologicznych całkowita drożność
dróg łzowych następuje po urodzeniu dlatego tez nie należy
zbyt pochopnie przystępować do sondowania dróg łzowych
u noworodków. Bardzo często dochodzi do samo
udrożnienia, które możemy przyspieszyć stosując masarz
okolicy woreczka łzowego.

Jednym z podstawowych objawów niedrożności u dzieci jest łzawienie i

nawrotowe zapalenia spojówek.

- Wrodzona torbiel woreczka łzowego powstaje jako wynik nagromadzenia się

płynu owodniowego przy jednoczesnym braku drożności przewodu nosowo-

łzowego najczęściej na poziomie zastawki Hasnera. Podczas różnicowania

należy uwzględnić wrodzoną przepuklinę mózgową (tętnienie przepukliny,

powstaje powyżej więzadła powiekowego przyśrodkowego)

Leczenie niedrożności wrodzonych. Terapię rozpoczynamy od wyeliminowania

infekcji worka spojówkowego, która jest wtórna do niedrożności poprzez

antybiotykoterpię miejscową. Następnie wskazany jest masarz woreczka

łzowego polegający na wywieraniu ucisku z góry w kierunku ku dołowi.

Powoduje on wzrost ciśnienia w drogach łzowych i może doprowadzić do

rozerwania błony powodującej niedrożność. Należy go przeprowadzać 3-4 x

dziennie. W przypadku niepowodzenia decydujemy o sondowaniu dróg

łzowych.

• Zabiegu tego nie powinno przeprowadzać się przed 12 miesiącem

życia i nie później niż po 24 miesiącu. Zaleca się wykonywanie go

w krótkotrwałym znieczuleniu ogólnym. Jeśli dwukrotne

sondowanie nie przynosi oczekiwanego efektu możemy wykonać

czasowa intubacje dróg łzowych wprowadzając do nich dreny. W

przypadku niepowodzenia decydujemy o przeprowadzenia zabiegu

operacyjnego DCR sposobem klasycznym lub endoskopowo

(zespolenie workowo-nosowe). Nie operujemy przed 3 – 4 rokiem

życia (im później wykonamy zabieg tym rokowanie jest lepsze)

2. Niedrożność nabyta powstaje najczęściej jako wynik

procesu zapalnego woreczka łzowego, bądź
mechanicznej przegrody w obrębie dróg łzowych (uraz,
proces nowotworowy).

Leczenie niedrożności u dorosłych wymaga interwencji

chirurgicznej- DCR.

Zmiany zapalne dróg łzowych
-zapalenie kanalików łzowych
jest rzadkim schorzeniem z
charakterystycznymi objawami:
obrzękiem kanalików
poszerzeniem punktów łzowych
Leczenie- antybiotykoterapia miejscowa

- zapalenie woreczka łzowego
postać ostra objawiająca się bólem,

łzawieniem

oraz obrzmieniem i zaczerwienieniem
okolicy kąta przyśrodkowego poniżej
więzadła powiekowego
Leczenie antybiotykoterapia ogólna
i miejscowa. W przypadku tworzenia

się

ropnia należy rozważyć jego

nacięcie

wraz z drenażem.

postać przewlekła, której

najczęstszym objawem

jest łzawienie związane z

nawracającym

zapaleniem spojówek oraz

obrzękiem

kąta wewnętrznego.
Leczenie operacyjne - DCR