Problemy leczenia

dzieci z cukrzycą

Dr n. med. Agnieszka

Szadkowska

Klinika Chorób Dzieci

Uniwersytet Medyczny w Łodzi

0 0.5 1 5 10 15 20 25 30 35 40 45 50 55 60 65 70 75 80 85 90
[years]

Typ 1

Typ 2

Wiek rozpoznania

MODY

MIDD

PND
T

IR Syndr.

Cukrzyca w wieku rozwojowym

w regionie łódzkim

Problemy

• Wzrastająca zapadalność na

cukrzycę typu 1 w populacji wieku
rozwojowego

Współczynnik zapadalności na cukrzycę

typu 1

w populacji dzieci regionu łódzkiego

w latach 1983-2004

ŁA

C

IA

T

E

ŚRODOWISKO

Wirusy

Dieta

Toksyny

HN

N
H

Cellular
response

IMMUNOLOGIA

DESTRUKCJA
KOMÓREK
BETA

Etiopatogeneza cukrzycy

tupu 1

GENETYKA

CUKRZYCA

Otyłość
Brak
aktywności
Fizycznej

ŁA

C

IA

T

E

ŚRODOWISKO

Wirusy

Dieta

Toksyny

HN

N
H

Cellular
response

IMMUNOLOGIA

DESTRUKCJA
KOMÓREK
BETA

Etiopatogeneza cukrzycy

tupu 1

GENETYKA

CUKRZYCA

Otyłość
Brak
aktywności
Fizycznej

Ostre powikłania cukrzycy

• Kwasica ketonowa (śpiączka

ketonowa)

• Niedocukrzenie (śpiączka

hipoglikemiczna

Przewlekłe powikłania

cukrzycy

• Mikronaczyniowe:

nefropatia → niewydolność nerek
retinopatia → ślepota

• Makroangiopatia

udar mózgu, zawał serca

• Neuropatia

Cele leczenia cukrzycy

• Zapobieganie ostrym powikłaniom

• Profilaktyka rozwoju przewlekłych

powikłań cukrzycy

• Zapewnienie pacjentom jakości życia

jak najbardziej zbliżonej do sposobu
życia osób zdrowych

Insulinoterap
ia

Dieta

Wysiłe
k
fizyczn
y

Edukacja

Leczenie cukrzycy typu 1

METODY INSULINOTERAPII

potrzeby metaboliczne wynikające z
indywidualnych cech patofizjologicznych
cukrzycy,

styl życia chorego,

możliwości techniczne, rodzaje preparatów
insuliny oraz sprzęt do wstrzykiwania,

możliwości finansowe i intelektualne
pacjenta, jego rodziny oraz ich preferencje

Wybierając sposób insulinoterapii należy uwzględnić:

Insulina
krótko działająca

Insulina
o pośrednim czasie
działania

RODZAJE

INSULINY

Analog insuliny
szybko działający

Analog insuliny
długo działający

KONWENCJONALNA

INSULINOTERAPIA

Godziny
doby

7

13 19

3

Godziny
doby

7

13 19

3

ZINTENSYFIKOWANA

INSULINOTERAPIA

METODA WIELOKROTNYCH

WSTRZYKNIĘĆ

METODA WIELOKROTNYCH

WSTRZYKNIĘĆ

Godziny
doby

7

13 19

3

ZINTENSYFIKOWANA

INSULINOTERAPIA

METODA WIELOKROTNYCH

WSTRZYKNIĘĆ

ANALOGI INSULINOWE

Godziny
doby

7

13 19

3

ZINTENSYFIKOWANA

INSULINOTERAPIA

RODZAJE

INSULINY

Początek

działania

2 - 4 godziny

Szczyt działania

brak,

zależny od dawki

Czas działania

24 godziny

Analog insuliny
długo działający

LANTUS (glargina)

LEVEMIR (detemir)

PROBLEMY

Analogi insuliny długo działające

LANTUS (glargina)

LEVEMIR (detemir)

100% odpłatność – brak refundacji

CIĄGŁA PODSKÓRNA

INSULINOTERAPIA

Godziny
doby

7

13 19

3

ZINTENSYFIKOWANA

INSULINOTERAPIA

Ciągły podskórny wlew

insuliny

„terapia pompowa”

Ciągłe podawanie insuliny przez
wkłucie podskórne połączone
cewnikiem z pompą insulinową,
która podaje insulinę w dawce
ustalonej przez użytkownika

OBECNIE STOSOWANE

POMPY INSULINOWE

NIE SĄ SZTUCZNYMI

TRZUSTKAMI

POMPA INSULINOWA

–

urządzenie
elektroniczne

Wielkość ok. 8-10 x 5-6 x 2 cm
Waga ok. 100 g
Składa się z silnika i

mikroprocesora zawiadującego

podawaniem insuliny.

Zalety CSII

• Lepiej dostosowana dawka insuliny

do ilości spożywanych
węglowodanów, białek i tłuszczy.

• Większa precyzja w dawkowaniu

insuliny.

• Obecnie najbardziej fizjologiczna

podaż insuliny.

• Stabilniejsze wchłanianie insuliny z

tkanki podskórnej.

Zalety CSII

• Większa swoboda sposobu życia
• Możliwość częstych zmian pór i

wielkości posiłków

• Redukcja ilości wkłuć podskórnych
• Dostosowanie dawki insuliny do

efektu brzaskowego – brak
konieczności dostrzykiwania insuliny
w nocy.

• Mniejsza ilość hipoglikemii, zwłaszcza

nocnych

Wady CSII

• Większe ryzyko wystąpienia kwasicy

ketonowej (mniejsze depot w skórze).

• Konieczność noszenie na stałe pompy

insulinowej.

• Większe ryzyko wystąpienia ropni po

wkłuciach podskórnych (konieczna
lepsza pielęgnacja miejsc wkłucia)

• Koszt pompy insulinowej

Wady CSII

• Większe ryzyko wystąpienia kwasicy

ketonowej (mniejsze depot w skórze).

• Konieczność noszenie na stałe pompy

insulinowej.

• Większe ryzyko wystąpienia ropni po

wkłuciach podskórnych (konieczna
lepsza pielęgnacja miejsc wkłucia)

• Koszt pompy insulinowej

Problemy

• Cena pompy: 10.000 – 16.000 PLN
• Finansowanie zakupu pomp

insulinowych

Finansowanie pomp

• Wielka Orkiestra Świątecznej Pomocy
• Fundacja POLSAT
• Prywatni sponsorzy
• Zbiórki pieniędzy przez fundacje,

parafie, szkoły

• Własne środki

Finansowanie pomp

• Wielka Orkiestra Świątecznej Pomocy
• Fundacja POLSAT
• Prywatni sponsorzy
• Zbiórki pieniędzy przez fundacje,

parafie, szkoły

• Własne środki

Oddział Łódzki NFZ nie
zakupił ani jednej pompy
insulinowej

Finansowanie osprzętu

do pomp

• Miesięczny koszt utrzymania pompy –

średnio 400 PLN

• NFZ finansuje osprzęt do sumy 300

PLN do 18 roku życia, czyli do II klasy
szkoły ponadgimnazjalnej.

Kontrola poziomów

glikemii przy użyciu

glukometrów

0

7

1
0

1
3

3

2
4

1
8

2
1

1
5

100

200

300

400

6
0

160

Kontrola poziomów

glikemii przy użyciu

glukometrów

0

7

1
0

1
3

3

2
4

1
8

2
1

1
5

100

200

300

400

6
0

160

System ciągłego

monitorowania glikemii

Continuous glucose

monitoring system (CGMS)

Umożliwia wyznaczenie dobowego
profilu glikemii na podstawie
oznaczeń stężeń glukozy w płynie
śródtkankowym wykonywanym co
minutę i uśrednianym co 5 minut
(288 pomiarów na dobę).

System ciągłego

monitorowania glikemii

Stopień wyrównania

metabolicznego cukrzycy (CSGM)

Stopień wyrównania

metabolicznego cukrzycy (CSGM)

Guardian RT

System PARADIGM

zintegrowany system podawania insuliny za pomocą

pompy z ciągłym odczytem glikemii w czasie

rzeczywistym.

Edukacja

• Zasady samokontroli cukrzycy
• Zasady dawkowania insuliny
• Zapobieganie ostrym powikłaniom
• Postępowanie w ostrych powikłaniach
• Postępowanie w chorobach

infekcyjnych

CHORZY NA CUKRZYCĘ,
KTÓRZY WIEDZĄ WIĘCEJ
ŻYJĄ DŁUŻEJ

PROF. M. JOSLIN

Epidemia otyłości

1970

1980

2000

1990

2010

Otyłoś
ć

C

zę

st

o

ść

w

y

st

ę

p

o

w

a

n

ia

Komisja Europejska rozpoczyna

walkę z otyłością

• Według danych KE na nadwagę lub otyłość

cierpi w Unii około 50% dorosłych.

• W Polsce otyłych jest co najmniej 10%

mężczyzn i 12% kobiet.

• W ostatnich latach problem ten coraz

częściej zaczyna dotyczyć także dzieci.

• Szacuje się, że ponad 21 mln dzieci w UE

ma nadwagę i liczba to co roku rośnie o

kolejne

400 tys.

Epidemia otyłości

1970

1980

2000

1990

2010

Otyłoś
ć

Cukrzyca typu
2

Cukrzyca typu
1

C

zę

st

o

ść

w

y

st

ę

p

o

w

a

n

ia

Problemy

• Występowanie cukrzycy typu 2 u

dzieci
i młodzieży

• Spowodowane wzrastającą

częstością występowania nadwagi i
otyłości oraz zmniejszającą się
aktywnością fizyczną

Komisja Europejska rozpoczyna

walkę z otyłością

• Zmiany w etykietowaniu produktów

spożywczych, bardziej
odpowiedzialne reklamy, redukcja
zawartości soli, tłuszczów i cukrów w
pożywieniu

• Promocja aktywności fizycznej

Leki doustne -
metformina

Dieta

Wysiłe
k
fizyczn
y

Edukacja

Leczenie cukrzycy typu 2

Postęp

Postęp



Rozwój wiedzy

Rozwój wiedzy

dotyczącej

dotyczącej

etiopatogenezy cukrzycy

etiopatogenezy cukrzycy

u dzieci (np. przetrwała

u dzieci (np. przetrwała

cukrzyca noworodkowa)

cukrzyca noworodkowa)



Nowe metody

Nowe metody

samokontroli

samokontroli

i leczenia

i leczenia



Lepsze wyrównanie

Lepsze wyrównanie

metaboliczne cukrzycy

metaboliczne cukrzycy



Mniej przewlekłych

Mniej przewlekłych

powikłań choroby

powikłań choroby



Koszty leczenia

Koszty leczenia

cukrzycy ponoszone

cukrzycy ponoszone

przez pacjentów

przez pacjentów



Nadwaga, otyłość

Nadwaga, otyłość

i brak aktywności

i brak aktywności

fizycznej u dzieci

fizycznej u dzieci



Wzrastająca częstość

Wzrastająca częstość

występowania

występowania

cukrzycy typu 1

cukrzycy typu 1

i typu 2

i typu 2

Problemy

Problemy