POWIKL POTR III akt

background image

POWIKŁANIA

POPRZETOCZENIOWE

Ewa Małyszczak

Regionalne Centrum Krwiodawstwa i
Krwiolecznictwa
im. prof. dr hab. T. Dorobisza we
Wrocławiu

background image

Klasyfikacja powikłań

Powikłania wczesne-

występują do

24

godz

od

rozpoczęcia transfuzji

-immunologiczne
-nieimmunologiczne

Powikłania późne-

występują po 24 godz.

-immunologiczne
-nieimmunologiczne

background image

POWIKŁANIA WCZESNE

NA TLE IMMUNOLOGICZNYM

1. Ostry poprzetoczeniowy odczyn
hemolityczny
2. Niehemolityczne reakcje gorączkowe
3. Odczyny alergiczne: -pokrzywka
-wstrząs

anafilaktyczny

4. Ostra potransfuzyjna niewydolność

płuc

background image

Powikłania wczesne

immunlogiczne

Ostry poprzetoczeniowy
odczyn

hemolityczny

Częstość występowania:
1:20.000 j. przetoczonych KKCz

reakcja antygen- p/ciało, aktywacja dopełniacza

hemoliza wewnątrznaczyniowa

uwalniają się duże ilości hemoglobiny

charakterystyczny dla p/ciał z klasy IgM

anty-A, anty-B

background image

Ostry poprzetoczeniowy odczyn

hemolityczny

Objawy:

-wzrost temperatury, dreszcze

-nudności, wymioty
-bóle w okolicy lędźwiowej, w klatce

piersiowej,

bóle głowy
-duszność, niepokój
-skąpomocz, hemoglobinuria,
-hypotonia
Objawy mogą wystąpić już po przetoczeniu

niewielkiej ilości krwi niezgodnej grupowo!

background image

Konsekwencje

ostrego odczynu

hemolitycznego

Wstrząs

Ostra niezapalna niewydolność nerek

D I C /zespół rozsianego wykrzepiania

śródnaczyniowego/

Uwaga na biorców nieprzytomnych!

background image

Postępowanie w przypadku

wystąpienia

odczynu poprzetoczeniowego:

W przypadku niepożądanych objawów nasuwających
podejrzenie wystąpienia odczynu

poprzetoczeniowego,

należy niezwłocznie przeprowadzić pomiar:
- temperatury ciała,
- tętna
- ciśnienia tętniczego krwi.

W przypadku duszności poprzetoczeniowej lub TRALI
konieczne jest wykonanie rtg. płuc

background image

Postępowanie w przypadku

wystąpienia

odczynu poprzetoczeniowego:

1. przerwać przetoczenie
2. powiadomić lekarza odpowiedzialnego za przetoczenie
3. odłączyć pojemnik ze składnikiem krwi, utrzymać

wkłucie

dożylne i podać przez nowy zestaw do przetaczania
0,9 % NaCl,
4. sprawdzić tożsamość chorego, jego grupę krwi i

wyniki

prób zgodności oraz dane na wszystkich pojemnikach
przetaczanych składników,
5. powiadomić pracownię serologii transfuzjologicznej,

która

wykonywała badania przed przetoczeniem

background image

Postępowanie w przypadku

wystąpienia

odczynu poprzetoczeniowego:

6.powiadomić centrum, z którego otrzymano składniki

krwi

7. pobrać próbki krwi od pacjenta z innego miejsca

wkłucia

- 10 ml. na skrzep i 2ml. na antykoagulant – do badań
serologicznych
8.przesłać do RCKiK
-wszystkie próbki krwi pacjenta / pobrane przed
i po transfuzji / oraz krwi dobieranej do przetoczenia
-wszystkie pojemniki z resztkami krwi lub jej składnika
i zestawem do przetoczenia
-protokół z danymi o odczynie

background image

Ostry poprzetoczeniowy odczyn
hemolityczny cd.

Ocena stanu chorego:
- nasilenie hemolizy ( stężenie Hb, Htk, haptoglobiny,
poziom wolnej bilirubiny, hemoglobinuria )
- funkcja nerek ( diureza godzinowa, stężenie mocznika,
kreatyniny, poziom elektrolitów )
- dynamika DIC ( liczba płytek krwi, APTT, FDP, ATIII )

Prowadzić wymuszoną diurezę.

Utrzymywać ciśnienie krwi.

Brak diurezy po dużych dawkach furosemidu może być
wskazaniem do dializy pozaustrojowej

.

background image

Postępowanie w przypadku

wystąpienia

odczynu poprzetoczeniowego:

Informacje o zabiegu przetoczenia i

powikłaniach

odnotowuje się w:
-książce transfuzyjnej
-historii choroby
-karcie informacyjnej pacjenta
-księdze raportów pielęgniarskich

background image

Powikłania wczesne
immunologiczne

Niehemolityczne reakcje gorączkowe

najczęściej występujący odczyn poprzetoczeniowy:

1: 100j. KKCz , 1: 30 preparatów KKP

Przyczyny:

1.obecność w krążeniu biorcy przeciwciał przeciwko

antygenom leukocytarnym lub płytkowym dawcy

/najczęściej anty- HLA/ - odpowiedź wtórna
2. cytokiny uwalniane przez leukocyty dawcy w

trakcie przechowywania krwi

background image

Niehemolityczne reakcje

gorączkowe

wykluczyć inne powody gorączki!

można podać leki przeciwgorączkowe

/ Nie należy profilaktycznie stosować leków
przeciwgorączkowych przed transfuzją! /

-15% biorców ma ponowne odczyny

Zapobieganie:

- ubogoleukocytarne /filtrowane/ KKCz i KKP -
stosuje się tylko w przypadku 2-krotnego

wystąpienia

niehemolitycznych odczynów gorączkowych.

background image

Powikłania wczesne

immunologiczne

Ostra potransfuzyjna niewydolność płuc

TRALI

(transfusion related acute lung

injury)

częstość występowania

: 1 na 10 000 jednostek

przetoczonych preparatów krwi

przyczyna

: reakcja przeciwciał dawcy z antygenami

leukocytów biorcy /najczęściej z antygenami HLA/
lub odwrotnie ; z udziałem dopełniacza
Agregacja leukocytów w tkance płucnej.

początek objawów

: 1- 6 godz. po przetoczeniu

background image

TRALI

Objawy kliniczne:

niekardiogenny obrzęk płuc

-nagła duszność, hypoksemia
-umiarkowana gorączka, dreszcze, tachykardia
-spadek ciśnienia tętniczego krwi

Konieczne wykonanie zdjęcia rtg. płuc!

Typowo objawy ustępują w ciągu 48-96 godz.

zmiany w rtg. utrzymują się dłużej.

Śmiertelność ok. 10%

background image

TRALI

Postępowanie:

-

intensywne leczenie obrzęku płuc

- tlenoterapia, wspomaganie oddechu / OIOM /

Zapobieganie:

-eliminacja dawców, których krew może stwarzać

zagrożenie TRALI /np. obecność przeciwciał
przeciwko antygenom leukocytów/

-stosowanie preparatów ubogoleukocytarnych
-stosowanie preparatów pozbawionych osocza

/płukanych/

background image

Powikłania wczesne

immunologiczne

Pokrzywka

Drugi co do częstości występowania odczyn

potransfuzyjny-

1:1000 j. przetoczonych preparatów.
Może pojawić się po przetoczeniu każdego
ze składników krwi.

Mechanizm:

obecność przeciwciał

skierowanych przeciwko białkom osocza dawcy
-reakcja antygen p/ciało- uwolnienie histaminy-
rumień, bąble, wysypka, świąd
Charakterystyczny jest brak gorączki.

Początek:

tuż po rozpoczęciu transfuzji

background image

Pokrzywka

Postępowanie:

-czasowe przerwanie transfuzji /dostęp do żyły, 0,9%

NaCl/

-uważna obserwacja pacjenta /możliwość wystąpienia

poważnych reakcji alergicznych/

-podanie leków antyhistaminowych
-do rozważenia kontynuacja transfuzji, gdy pokrzywka

ustąpi

Zapobieganie:

-przy dwukrotnym wystąpieniu łagodnych reakcji
alergicznych rozważyć profilaktyczne podanie leków
antyhistaminowych / difenhydramina, Tavegyl/
-nie należy profilaktycznie stosować kortykosterydów!

background image

Powikłania wczesne

immunologiczne

Wstrząs anafilaktyczny

1 na 150 000 przetoczeń

Mechanizm:

obecność p/ciał anty IgA klasy IgG

u biorców z niedoborem IgA (0,15% populacji)
reakcja antygen p/ciało , aktywacja komplementu,

anafilaksja

Objawy

natychmiastowe: niepokój, dreszcze pokrzywka,

obrzęk głośni, skurcz oskrzeli, wymioty, bóle brzucha,
wstrząs; bez gorączki


background image

Wstrząs anafilaktyczny

Zapobieganie:

-w przyszłości stosować płukane preparaty

krwiopochodne /pozbawione osocza/

-u pacjentów IgA ujemnych wskazane jest

przetaczanie preparatów krwi od dawców nie
posiadających IgA

-u chorych, u których wystąpił wstrząs unikać

podawania FFP

/

świeżo mrożonego osocza/

background image

POWIKŁANIA WCZESNE

NIEIMMUNOLOGICZNE

1. Przeciążenie układu krążenia
2. Powikłania bakteryjne
3. Hemoliza nieimmunologiczna
4. Hipokalcemia
5. Hipotermia

background image

Powikłania wczesne

Przeciążenie układu krążenia

Mechanizm-

przetoczenie zbyt dużej objętości krwi

lub zbyt szybkie jej podanie.
Przeciążenie płynem układu krążenia.
Zastoinowa niewydolność serca. Obrzęk płuc.

Grupa ryzyka-

pacjenci z chorobą serca

Objawy-

w trakcie transfuzji lub krótko po

background image

Przeciążenie krążenia

Postępowanie:

- pobudzenie diurezy
- pozycja siedząca, tlenoterapia
- leczenie niewydolności krążenia
- w razie konieczności krwioupust
- ograniczyć dalsze przetaczanie płynów

Zapobieganie:

- przetaczać krew powoli
- małe porcje

background image

Powikłania wczesne

nieimmunologiczne

Zakażenia bakteryjne:

KKCz - Yersinia enterocolitica, Pseudomonas

KKP - Staphylococcus, Streptococcus, E.
coli

Częstość występowania:
1:700- KKP zlewane
1:4000- KKP af.
1:31000- KKCz

background image

Zakażenia bakteryjne

Przebieg dramatyczny, wysoka śmiertelność.

Objawy:

gorączka, dreszcze, spadek RR, duszność,

nudności, wymioty, biegunka;
wstrząs septyczny, DIC, ostra niewydolność nerek
- w trakcie lub po transfuzji

Rozpoznanie:

-wykonanie preparatu bezpośredniego /metoda

Grama/

i posiewów

-ważna makroskopowa ocena preparatu przed

transfuzją

/ skrzepy, zmętnienie /

background image

Powikłania wczesne

Hemoliza nieimmunologiczna

zniszczenie erytrocytów na skutek działania czynników

fizycznych lub chemicznych /podgrzewanie, zamrożenie
dodanie leków, niewłaściwe przechowywanie preparatu/

Objawy:

hemoglobinemia i hemoglobinuria

Główne powikłania

: niewydolność nerek oraz

zaburzenia rytmu serca związane z hyperkaliemią

background image

Powikłania wczesne

Hipokalcemia

Przyczyna

: szybkie przetoczenie preparatu

zawierającego

cytrynian, który wiąże jony wapnia i magnezu
-najwięcej cytrynianu: KKP i osocze

Objawy:

mrowienie, drżenia mięśniowe, drętwienie

kończyn i wokół ust, aż do wystąpienia

pełnoobjawowej tężyczki , zaburzenia rytmu serca

Postępowanie:

podanie preparatów wapnia,

zwolnienie szybkości przetaczania

background image

Powikłania wczesne

Hiperkaliemia

w trakcie przechowywania krwi dochodzi do

przenikania potasu z krwinek do osocza.

istotne u dzieci i osób z niewydolnością nerek.

główny objaw- zaburzenia rytmu serca

leczenie: - 10% glukoza, insulina

- wydłużenie czasu trwania transfuzji

/ewentualnie płukanie preparatów krwi/

background image

Powikłania wczesne

Hipotermia

Przyczyna:

masywne transfuzje krwi

przechowywanej

w temperaturze 2-6ºC

Objawy:

obniżona temperatura ciała, kwasica

metaboliczna, koagulopatia, zaburzenie funkcji
płytek, niemiarowość akcji serca

- Spadek temp. ciała poniżej 32ºC stwarza znaczne
ryzyko zaburzeń układu krążenia i zgonu.

background image

POWIKŁANIA PÓŹNE

NA TLE IMMUNOLOGICZNYM

1.Opóźniony odczyn hemolityczny
2.Małopłytkowa plamica poprzetoczeniowa
3.Potransfuzyjna choroba przeszczep

przeciwko gospodarzowi TA-GVHD

4.Alloimmunizacja na antygeny krwinek
lub białek osocza

background image

Powikłania późne

immunologiczne

Opóźniony odczyn hemolityczny

1:2500 przetoczonych KKCz

hemoliza pozanaczyniowa- 2-14 dni po transfuzji

p/ciała odpornościowe klasy IgG np. anty Rh, Kell,

Duffy, Kidd , brak aktywacji dopełniacza

odpowiedź anamnestyczna /wtórna/

- najczęściej u wielokrotnych biorców lub kobiet

będących wcześniej w ciąży

niszczenie śródnarządowe, udział makrofagów

fagocytujących

background image

Opóźniony

odczyn

hemolityczny

Objawy:

przejściowa gorączka, nieznacznie

nasilona

żółtaczka, zmęczenie, duszność, niedokrwistość
Konieczna ocena funkcji nerek.

Zapobieganie:

identyfikacja przeciwciał,

przetaczanie

krwi po odpowiednim dobraniu
Wskazana jest długotrwała kontrola pacjenta
po każdej transfuzji!

background image

Powikłania późne

Potransfuzyjna choroba przeszczep

przeciwko gospodarzowi TA-GVHD

mechanizm:

proliferacja limfocytów T dawcy

w organizmie biorcy- naciekanie narządów bogatych
w antygeny HLA /limfocyty T dawcy rozpoznają

antygeny HLA biorcy jako obce/

-gdy dawca jest homozygotą w stosunku do
antygenów HLA, dla których biorca jest heterozygotą
-jednokierunkowy dobór HLA

początek:

2-50 dni po przetoczeniu

background image

TA-GVHD

Objawy:

-wysypka skórna, erytrodermia
-biegunka, nudności, wymioty, uszkodzenie

wątroby

-pancytopenia, infekcje

Śmiertelność:

90% w ciągu 3 tygodni od chwili

pojawienia się objawów

Ryzyko wystąpienia:

1) u biorców z niesprawnym układem

odpornościowym

2) gdy dawcami są bliscy krewni / pokrewieństwo
I i II stopnia /

background image

TA-GVHD

Zapobieganie:

naświetlanie promieniami gamma komórkowych
składników krwi przed przetoczeniem: 25-50 Gy
KP, KKCz, KKP, KG

Wskazania do naświetlania preparatów krwi:

-wrodzony lub nabyty niedobór odporności
-chorzy leczeni immunosupresyjnie
-noworodki z małą masą urodzeniową
-transfuzje dopłodowe
-transfuzje od dawców rodzinnych
-przetoczenia składników krwi dobieranych w układzie

HLA

background image

Plamica poprzetoczeniowa

małopłytkowa

Mechanizm:

obecność p/ciał przeciwpłytkowych gł. anty HPA-1a
u osób nie posiadających tego antygenu (5%

populacji);

reakcja antygen p/ciało,
niszczenie płytek przetoczonych i własnych
-wtórna odpowiedź immunologiczna

Początek:

7-10 dni po transfuzji płytek krwi

Objawy:

skaza

skórna i śluzówkowa,

krwawienia,

znacznie nasilona małopłytkowość

Samoistna

remisja

po ok. 3 tygodniach.

background image

Plamica poprzetoczeniowa

małopłytkowa

Leczenie:

-immunoglobulina IgG i.v.

0,4g/kg m.c./dz. przez 5 dni
- plazmafereza
Nie zaleca się przetaczania KKP.
- W przypadku konieczności podania KKCz
powinien być on pozbawiony płytek i osocza,
w którym są rozpuszczalne antygeny

płytkowe.

- W kolejnych transfuzjach zaleca się przetaczanie
płytek zgodnych antygenowo.

background image

POWIKŁANIA PÓŹNE

NIEIMMUNOLOGICZNE

1. Przeciążenie żelazem /hemochromatoza/

2. Zakażenia krwiopochodne

background image

Powikłania późne

Hemochromatoza

1 j. KKCz zawiera ok. 200 mg żelaza

u przewlekłych biorców krwi / np. wrodzona anemia

hemolityczna, aplazja szpiku /

żelazo odkłada się w komórkach narządów

wewnętrznych / wątroba, serce, gruczoły

endokrynne /

leczenie: deferoksamina ( Desferal )

1mg. usuwa z organizmu 10-30 mg. Fe

background image

Powikłania późne

Przeniesienie zakażeń

wirusy :

HAV, HBV, HCV, HIV- 1,2 , CMV

WNV, EBV, HSV-6 , HTLV I/II, pVB19…

bakterie:

kiła, bruceloza

pasożyty:

malaria, toksoplazmoza

choroba Chagasa, babesjoza

priony

background image

POWIKŁANI

E

PRZYCZYN

A

ZAPOBIEGANI

E

ostry odczyn
hemolityczny

niezgodność w

zakresie
antygenów

erytrocytów
- ukł. ABO

-odpowiedni dobór krwi
-kontrola dokumentacji

niehemolityczne
reakcje
gorączkowe

1)przeciwciała

przeciw

antygenom

leukocytów
lub płytek dawcy

2)przetoczenie

cytokin

filtrowanie preparatów

/przetaczać
ubogoleukocytarne

składniki krwi/

pokrzywka

p/ciała przeciw

białkom osocza

dawcy

-rozważyć

zastosowanie
premedykacji przed

transf.
-płukanie preparatów

wstrząs

anafilaktyczny

p/ciała anty IgA
u biorcy

płukanie preparatów
/ przetaczać skladniki

krwi
pozbawione osocza /

background image

POWIKŁANI

E

PRZYCZYN

A

ZAPOBIEGANI

E

TRALI

reakcja przeciwciał

antyleukocytarnyc

h dawcy z

antygenami biorcy

lub odwrotnie

-eliminacja dawców

posiadających

p/ciała
anty HLA
-filtrowanie, płukanie

preparatów krwi

opóźniony

odczyn
hemolityczny

p/ciała

odpornościowe
układu Rh, Kell,

Duffy, Kidd

identyfikacja

przeciwciał
i przetaczanie krwi po

odpowiednim dobraniu

poprzetoczeniow
a plamica
małopłytkowa

p/ciała

przeciwpłytkowe
u biorców

przetaczanie płytek

krwi zgodnych

antygenowo

TAGvHD

przetoczenie

limfocytów, które

niszczą komórki

biorcy

napromienianie

komórkowych

składników krwi

background image

Dziękuję za

uwagę


Document Outline


Wyszukiwarka

Podobne podstrony:
Akt Inkorporacji Ziem Pruskich z 6 III 1454
Akt III zartwychwstanie
AKT III, Kulturoznawstwo
Marinetti - Akt założycielski i manifest futuryzmu, POLONISTYKA, III ROK, HLP
Akt kapitulacji III. Rzeszy, POLITOLOGIA
Akt Inkorporacji Ziem Pruskich z 6 III 1454
Julian Ursyn Niemcewicz, Powrót posła akt II i III, oprac Marta Frączek
Alojzy Feliński Barbara Radziwiłłówna akt III, IV, V, oprac Karolina Bobula
45 Franciszek Zabłocki, Sarmatyzm, oprac L Biernacki, Kraków 2002, AKT III, opracowała Karolina Ruc
Esbecki bloger III RP Czy IPN zbadał już sprawę palenia akt przez płk SB Wiesława Poczmańskiego
Wagner Tannhäuser libretto (English) akt III
Akt kapitulacji III Rzeszy
3 tydzień Wielkanocy, III piątek
Leki w fizjot 2 akt
Jezus III
TBL WYKŁAD III Freud
plsql III

więcej podobnych podstron