Psychospołeczne warunki
skutecznego wychowania

I warunek skutecznego wychowania – podmiotowe
traktowanie wychowanków – poszanowanie ich
prawa do własnej podmiotowości, czyli niezależności
(autonomii) i odrębności (niepowtarzalności);
- humanistyczne, partnerskie podejście;

- poszanowanie w nich człowieczeństwa;

- miejsce na współdziałanie i współpracę z uczniem,
(przeciwstawne – instrumentalne traktowanie,
przedmiotowe)

Akceptacja - wyrazem bezwarunkowego uznania
wychowanków jako osób – uznanie ich takimi , jakimi
są naprawdę, tj. bez stawiania im specjalnych
warunków, bez względu na to, czy spełniają ,lub nie
oczekiwane wymagania;
- w wychowanku tkwią konstruktywne możliwości
samoaktualizacji i samodoskonalenia;

-zaufanie i poszanowanie;

- traktowanie bez chłodnej rezerwy i
powściągliwości;

-

zachęcanie do samodzielnego myślenia;

- wzrasta poczucie własnej wartości i
odpowiedzialności za podejmowane decyzje;

- akceptacja wyklucza komenderowanie, grożenie,
moralizowanie, pouczanie, krytykowanie, ocenianie;

- akceptacja ułatwia nawiązywanie bliskich
kontaktów;

- wyzwala wzajemną serdeczność, poszanowanie,
troskliwość.

Autentyzm nauczycieli i wychowawców

- przeciwieństwo zachowania obronnego;

- prawdziwość, zgodność, poczucie realizmu;

- szczerość (pozorowanie – odgrywanie roli), bycie
sobą;

- zgodność myślenia, uczuć tego co mówi i
zachowania;

- granice autentyzmu (u osób o niezintegrowanej
wewnętrznie osobowości może budzić wątpliwości)

Rozumienie empatyczne dzieci i młodzieży
- każdy żyje w swym własnym wewnętrznym świecie
przeżyć i postrzega świat zewnętrzny w osobliwy
sposób, nadając mu tylko przez niego samego
odczuwane znaczenie.;

-zrozumieć zachowanie drugiego można poprzez
podjęcie próby widzenia świata zewnętrznego jego
własnymi oczami, tj. przez pryzmat jego
wewnętrznych doświadczeń i przeżyć;

- przeciwieństwo – rozumienie oceniające;

Podobne – rozumienie wychowanków w sensie
personalistycznym

II warunek skutecznego wychowania

Demokratyczny styl kierowania
wychowawczego – demokratyczny styl pracy
wychowawczej – postawa demokratyczna;
- nawiązują z dziećmi serdeczne, życzliwe i
przyjacielskie kontakty, nie wyzwalają lęku, nie
stosują czysto formalnej kontroli;

- odwołują się do ich inicjatywy i pomysłowości
oraz liczą się z ich zamierzeniami i wspólnie
podjętymi decyzjami;

- udzielają im gruntownej informacji;

- nierzadko występują w roli równorzędnych
członków kierowanego przez nich zespołu
wychowawczego;

- pełnią wobec dzieci rolę inicjatorów,
animatorów, doradców.

Autokratyczny styl wychowania – skrajne
przeciwieństwo demokratycznego;

- nauczyciel przejmuje odpowiedzialność za
wszelkie zachowania wychowanków;

- podstawowe sposoby oddziaływań
wychowawczych- metody nagradzania i karania,
nakazy, zakazy.

Liberalny styl wychowania – A. Neill – dawanie
wychowankom szerokiego zakresu swobody;
- minimalny wpływ na dziecko, nauczyciel bierny –
nie zachęca do zachowań społecznie i moralnie
wartościowych;
- nie ocenia, doradza wtedy, gdy jest poproszony.