Istota produktu turystycznego

Istota produktu turystycznego

– Historyczny rozwój produktu turystycznego, a więc

dostępnych na rynku wszelkich dóbr materialnych i
niematerialnych (usług), umożliwiających odbywanie podróży
turystycznych, przebiegał w sposób ewolucyjny.

–

Rozwój produktu turystycznego, co doskonale przedstawia

powyższy rysunek, posiada fazy wzrostu oraz upadku, czyli

wykazuje cztery okresy:

• Antyczny

– charakter podróży elitarny i jednorodny.

• Uniwersytecki

– charakter podróży elitarny i różnorodny.

• Industrialny

– charakter podróży powszechny i

jednorodny.

• Globalny (informatyczny)

– charakter podróży

powszechny i różnorodny.

– Aktualnie można mówić o istnieniu dojrzałego etapu

industrialnego z przemysłem turystycznym zorientowanym

na wytwarzanie masowego produktu turystycznego.

– Pojęcie produktu turystycznego

:

– „Wszystko to, co można zaoferować nabywcom do konsumpcji,

użytkowania lub dalszego przerobu. Oprócz rzeczy fizycznych

do produktów zalicza się również wszelkiego rodzaju usługi,

czynności, osoby, miejsca, organizacje, pomysły (projekty)

technologiczne, organizacyjne i inne oraz idee”.

– Produktem jest „wszystko to, co stanowi przedmiot wymiany

rynkowej” lub ujmując nieco inaczej, jest to „oferta czy

propozycja sprzedawcy weryfikowana przez rynek”

– Produkt turystyczny to kompletne przeżycia od czasu, kiedy

turysta opuszcza dom do czasu, kiedy do niego wraca. –

podejście składnikowe - „wiązkę różnych usług składających się

na jedną całość odbieraną w postaci pewnej kompozycji usług,

nabywanej przez konsumentów”.

– Pojęcie produktu turystycznego

:

– J. Altkorn produktem określa wszystko to, „co jest oferowane

na rynku, aby zaspokoić potrzeby i pragnienia konsumentów”.

– M. Mruk i J.P. Rutkowski, produkt turystyczny zdefiniowali,

jako wszystko to, co można zaoferować potencjalnym

nabywcom do konsumpcji, użytkowania lub dalszego

przerobu.

– Zdaniem Ph. Kotlera, produktem turystycznym może być

„cokolwiek, co możemy znaleźć na rynku, zyskać uwagę,

zostać nabyte, użyte lub skonsumowane, zaspokajając czyjeś

pragnienie, określoną potrzebę lub jeszcze bardziej ogólnie

produktem jest „wszystko to, co można zaoferować w celu

zaspokojenia potrzeby lub pragnienia”.

– Ujęcie produktu turystycznego w podejściu strukturalnym i

psychologicznym zaprezentował S. Medlik, który wyróżnił produkt

turystyczny sensu stricte i sensu largo:

– sensu stricte – wszystko to, co turyści kupują oddzielnie lub w

formie pewnego zestawu (pakietu) usług

:

• dobra i usługi, dla których czynnikiem popytotwórczym jest

wyłącznie turystyka, np. przejazdy, noclegi, usługi

przewodnickie,

• dobra i usługi, których zakup występuje w związku z

uprawianiem turystyki, ale które stanowią pewną substytucję w

innych okresach, np. obuwie, ubiór,

• dobra i usługi, które zaspokajają te same potrzeby zarówno

turystów, jak i osób niebędących turystami, np. ochrona zdrowia,

łączność,

– sensu largo – kompozycja tego, co turyści robią oraz walorów

urządzeń i usług, z których w tym celu korzystają.

– Ze względu na różnorodność wyżej wspomnianych

użyteczności można dokonać wydzielenia kilku

rodzajów produktów turystycznych:

– rzecz – jest to wyłącznie dobro materialne, które może

funkcjonować samodzielnie lub, zazwyczaj, jest tylko

dodatkiem do innych produktów, np. przewodniki i mapy

turystyczne, pamiątki, sprzęt turystyczny,

– usługa – obejmuje pojedynczą usługę turystyczną, np.

hotelarską, gastronomiczną, transportową,

– wydarzenie – może istnieć samodzielnie lub być częścią

składową produktu turystycznego – impreza lub produktu

turystycznego – miejsca, charakteryzuje się dużą spójnością

tematyczną, organizacyjną oraz konkretnym umiejscowieniem

w czasie i przestrzeni,

– impreza – składa się z zestawu kilku usług i dóbr materialnych

(rzeczy), oferowanych przez organizatorów turystyki (touroperatorów i

agentów), można utożsamiać go z pojęciami: pakiet turystyczny,

impreza all inclusive (podróż zryczałtowana)

– obiekt – to występowanie jednej głównej atrakcji (usługi) i dodatkowo

kilku usług towarzyszących, skupionych w jednym miejscu (obiekcie),

mający z punktu widzenia kartograficznego charakter punktowy, np.

muzeum, zabytek, hala widowiskowo-sportowa, hotel, jaskinia,

– szlak – składa się z wielu miejsc lub obiektów związanych z pewną

nadrzędną ideą, połączonych ze sobą, wytyczoną, zwykle oznakowaną

trasą (np. pieszą, wodną lub samochodową) oraz z różnorodnej

infrastruktury turystycznej zlokalizowanej wzdłuż szlaku,

– obszar – wyznaczony geograficznie (np. region, powiat, miejscowość,

park narodowy), stanowi wewnętrznie złożony zbiór elementów

wyróżnionych ze względu na swoją konkretną lokalizację w

przestrzeni, charakteryzującą się walorami turystycznymi.

– Cechy wyróżniające produkt turystyczny – obszar, to przede

wszystkim:

• zdeterminowanie przestrzenne – wypadkową środowiska

geograficznego, dziedzictwa historycznego i kulturowego

danego obszaru,

• złożoność – zbiór elementów oraz relacji zachodzących

pomiędzy nimi,

• multiwytwarzalność – ma wielu wytwórców,

• komplementarność – wzajemnie dopełnianie się

elementów produktu,

– Cechy wyróżniające produkt turystyczny – obszar, to przede

wszystkim:

• synergiczność – zintegrowane działania wielu podmiotów

kreujących produkt zmniejszają koszty jego przygotowania

i promocji,

• silnie uzależnienie od trudnych do przewidzenia czynników

psychospołecznych,

• nie posiadanie jednej ceny i jednego standardu,

• konsumpcja może być rozłożona w czasie – odwiedzanie

danego miejsce w różnych okresach, przy różnych

okazjach.

– Usługi produktu turystycznego miejsca mogą zaspokajać

następujące potrzeby przeżyć:

• estetycznych, mające swe źródło w obcowaniu z pięknem,

niezwykłością, odrębnością, niecodziennością i

wyjątkowością miejsca,

• poznawczych zjawisk przyrodniczych czy kulturowych w

danym miejscu,

• emocjonalnych, związanych z rolą miejsca w historii, życiu

religijnym, kulturowym lub społecznym,

• spokoju i wypoczynku, jakie dają miejsca oddalone i

izolowane od miejsca codziennego życia,

• rekreacji w miejscach, które ze względu na swoje walory

przyrodnicze sprzyjają uprawianiu turystyki aktywnej,

• relaksu (fizycznego czy intelektualnego), jakie doznaje się w

związku z pobytem lub wycieczką do ciekawych obiektów czy

terenów, imprezami turystycznymi czy spotkaniami,

• uczestniczenia we wspólnych imprezach sportowych,

kulturalnych lub innych,

• kontaktów profesjonalnych, popularnych wśród naukowców,

biznesmenów i różnego rodzaju specjalistów, organizowanych

w celach wymiany myśli i doświadczeń, którym sprzyja

atmosfera związana ze specyfiką, odrębnością i szczególnymi

walorami miejsca,

• odwiedzin znajomych, bliskich lub krewnych.

– W strukturze produktu turystycznego wyróżnia się przede

wszystkim:

– Dobra i urządzenia turystyczne:

• dobra podstawowe – walory turystyczne (naturalne i kulturowe),
• dobra komplementarne – infrastruktura turystyczna (baza

noclegowa, baza gastronomiczna, sieć transportowa, środki
transportu, baza towarzysząca).

– Usługi turystyczne:

• usługi podstawowe – transportowe, noclegowe, gastronomiczne,
• usługi komplementarne – przewodnickie, wypożyczanie sprzętu,

kulturalne, rozrywkowe.

5. Produkt turystyczny

A – piramida potrzeb Maslowa;
B – hierarcha podróży turystycznych według W. Łazarka;
C – piramida potrzeb podróży turystycznej według Rico-Scherriba

– Najpopularniejszą formą sprzedaży produktu turystycznego,

jest tworzenie

pakietów turystycznych

, który zdefiniowany

może być, jako „kombinacja dwóch lub więcej elementów

sprzedawanych, jako jeden produkt po zryczałtowanej cenie,

w której koszty poszczególnych pozycji nie są wyodrębnione.

W podróżach turystyce termin ten jest używany, jako

synonim

podróży zryczałtowanej

”.

– V.T.C. Middleton zdefiniował

pakiet

, jako „standardowe,

znajdujące się pod kontrolą jakościową, powtarzalne oferty

składające się z dwóch lub więcej składników: transportu,

zakwaterowania, wyżywienia, atrakcji turystycznych, innych

urządzeń oraz usług”.

– Ze względu na różnorodne struktury pakietów można

wytypować następujące rodzaje:

• pakiet podstawowy – obejmuje dobra i usługi

podstawowe (w kategoriach turystycznych), np. nocleg,

wyżywienie, transport itp.,

• pakiet poszerzony – obejmuje oprócz pakietu

podstawowego, także usługi i dobra dodatkowe,

zwiększające atrakcyjność oferty, na wybór których klient

(turysta) zazwyczaj nie ma wpływu,

• pakiet fakultatywny – obejmuje wszystkie elementy

uzupełniające pakiet podstawowy (lub poszerzony), które

turysta może zamówić za określoną dopłatą, mogą być one

swobodnie wybierane w różnych konfiguracjach przez

klientów,

• pakiety standardowe – pakiety przygotowane dla

wszystkich klientów, z docelowego segmentu rynku,

produkowane na szeroką skalę, opisywane i reklamowane

w celu znalezienia chętnych na ich zakup,

• pakiety specjalne – przygotowane na konkretne

zamówienie, zgodnie z życzeniami klienta.