2 RKZ podstawy CMKP

background image

Mirosława Nowacka

Diagnostyka

laboratoryjna zaburzeń

równowagi kwasowo -

zasadowej

background image

Homeostaza jonu

wodorowego

CO

2

H

+

bufory

pH - 7,36 –
7,44

background image

Wpływ pH na aktywność

enzymów

pH

A

k

ty

w

n

o

ść

e

n

zy

m

u


aktywności

aktywno

ś

ci

Aktywność optymalna

Aktywność optymalna

 aktywności

 aktywn

ci

background image

pH poniżej 6.8 i powyżej 7.8 jest najczęściej

związane z bezpośrednim zagrożeniem życia

pacjenta.

background image

Produkcja nielotnych

kwasów

 Produkcja H

+

Dorosły - ok. 1 mmol H

+

/ kg masy ciała /dobę

Dziecko – ok. 2 mmol H

+

/ kg masy ciała /dobę

 Produkowane kwasy –

Siarkowy

Fosforowy

Mlekowy

- hydroksymasłowy

Acetooctowy

H

+

background image

Produkcja CO

2

 CO

2

+ H

2

O H

2

CO

3

H

+

+

HCO

3-

20 moli CO

2

/dobę

ok. 450 l/dobę

background image

Bilansowy charakter

RKZ

pH

CO

2

Produkcja

H

+

7,36 - 7,42

Wydalanie

CO

2

H

+

background image

pH = - log H

+

 Siła elektromotoryczna półogniw

pomiarowych (elektroda szklana) jest
wprost proporcjonalna do –logH

+

(pH)

10

-14

10

-7

10

0

background image

pH czy [H

+

] (nmol/l) ?

Różnica jednej jednostki pH

oznacza 10 krotną różnicę
stężenia jonów wodorowych

9

15,8

7,80

15

25

7,60

23

40

7,40

37

63

7,20

58

100

7,00

158

6,80

nmol/l

nmol/l

pH

160

80

100

120

140

60

40

20

00

[H+

]

6,80

6,90

7,00

7,10

7,20
7,30
7,40

7,80

7,50

pH

7,60

background image

Równanie Hendersona -

Hasselbalcha

K

[H

+

]

=

[HA]

[A

-

]

x

[H

+

]

[A

-

]

x

HA

=
K

Słaby kwas

Zasad
a

H

+

HA

A

-

+

pH

=

- log K

[HA]

[A

-

]

x

pH

=

- log K

[HA]

[A

-

]

-
log

pH

=

pK

[HA]

[A

-

]

-
log

pH

=

pK

[HA]

[A

-

]

+
log

background image

Bufory mają zdolność

łagodzenia zmian pH w

roztworach wodnych

bufor

1M HCl

H

2

O

1M HCl

pH
1.04

pH
4.02

background image

HA

H

+

+ A

-

pH

=

pK

[HA]

[A

-

]

+
log

Bufor jest to roztwór

słabego kwasu i sprzężonej

z nim zasady

background image

Buforowanie

Buforowanie nie powoduje usuwania jonu
wodorowego z ustroju

HCl

H

+

+

Cl

-

Silny
kwas

H

+

+ A

-

HA

HA / A

-

H

+

pH

=

pK

[HA]

[A

-

]

+
log

background image

Pojemność buforowa

H

2

O

Bufor fosforanowy pH 7,4

2,0

p
H

6,6

7,
0

3,
0

5
mmol/l

25
mmol/l

60
mmol/l

HCl – 10
mmol/l

background image

Bufor wodorowęglanowy

 CO

2

+

H

2

O

H

2

CO

3

H

+

+

HCO

3-

(800)

(1)

(0,03
)

(0,03
)

Krew żylna

pO

2

- 40 mmHg

pCO

2

– 46 mmHg

Krew tętnicza

pO

2

- 95 mmHg

pCO

2

– 40 mmHg

pO

2

- 159 mmHg

pCO

2

– 0,23

mmHg

Powietrze
pęcherzykowe

pO

2

- 100 mmHg

pCO

2

– 40 mmHg

background image

pH

=

pK

[HA]

[A

-

]

+
log

pH

=

pK

[H

2

CO

3

]

[HCO

3

-

]

+ log

pK H

2

CO

3

=

6,1

pH

~

 x pCO

2

[HCO

3

-

]

- wsp.rozp.CO

2

(37

o

C) – 0,03 mmol/l x mmHg)

pH

~

p CO

2

[HCO

3

-

]

background image

6,2
0

7,1
7

7,2
9

pH

~


p

CO

2

[HCO

3

-

]

pH

~


p

CO

2

[HCO

3

-

]

pH

~


p

CO

2

[HCO

3

-

]

Układ
zamknięty

Układ
otwarty

Układ
otwarty,
kompensowa
ny

HCl – 10
mmol/l

H

+

+ HCO

3

-

CO

2

+

H

2

O

Bufor wodorowęglanowy ; pH 7,4;
25 mmol/l

background image

Zasady buforowe krwi

52%

35%

8%

5%

Bufor

wodorowęglanowy

(lotny )

Bufory niewodorowęglanowe
(nielotne)

hemoglobinianow
y

białczano
wy

fosforanowy

 x pCO

2

[HCO

3

-

]

[HB

-

]

[HB

-

H]

[Białka

-

]

[Białka

-

H]

[HPO

4

2-

]

[H

2

PO

4

-

]

background image

pH

krwi

~

 x pCO

2

[ZB]

pH

krwi

~

 x pCO

2

[HCO

3

-

] +

[HB

-

]

+

[Białka

-

]

+

[HPO

4

2-

]

background image

Nadmiar / Niedobór zasad

NZ ( BE)

mmol/l

mmol/l

ZB

N
Z

0

+2,
5

-2,5

-7

+7

4
8

45,
5

41

50,5

55

NZB

Nadmiar zasad

Niedobór
zasad

pH

krwi

~

 x pCO

2

NZ

background image

Stan równowagi kwasowo zasadowej

można ocenic za pomoca trzech

parametrow:

pCO2 pH

NZ (ZB)

1

20

background image

Fizjologia

CO

2

HCO

3

-

7.
4

KWASICA

ZASADOWICA

7.
8

7.
0

pH

~

CO

2

[HCO

3

-

]

background image

Kwasica metaboliczna

niewyrównana

KWASICA

ZASADOWICA

7.
4

7.
0

7.
8

HCO

3

-

pH

~

CO

2

[HCO

3

-

]

CO

2

background image

Kwasica metaboliczna częściowo

wyrównana

KWASICA

ZASADOWICA

7.
4

7.
8

7.
0

HCO

3

-

pH

~

CO

2

[HCO

3

-

]

CO

2

background image

Kwasica metaboliczna

całkowicie

wyrównana

CO

2

HCO

3

-

7.
4

KWASICA

ZASADOWICA

7.
8

7.
0

pH

~

CO

2

[HCO

3

-

]

background image

Czas odpowiedzi na zaburzenia

RKZ

Sprawnie funkcjonujący
układ oddechowy
potrzebuje

minut

do

kompensacji zaburzeń
metabolicznych

Sprawnie funkcjonujący
układ wydalniczy
potrzebuje

2 -3 dni

do

kompensacji zaburzeń
oddechowych

background image

Luka anionowa (aniony

zalegające)

Na

+

-

140

Cl

-

-

102

HCO

3

-

25

LA -
24

K

+

- 4

Ca

+ +

–5

Mg

+ +

-2

[ mEq/l
]

LA= Na

+

– (Cl

-

+

HCO

3

-

)

LA = 8 – 16
mEq/l

background image

Luka anionowa odzwierciedla

różnicę pomiędzy „nie

mierzonymi” anionami i

kationami

Aniony

vs

Kationy

Białczany 15
mEq/L

Ca 5 mEq/L

Kwasów
organicznych
5 mEq/L

K 4.5 mEq/L

Fosforany 2 mEq/L

Mg 1.5 mEq/L

Siarczany 1 mEq/L

Suma: 23 mEq/L

11 mEq/L

background image

Przykłady kwasic z

podwyższoną luką anionową

Anion

Przyczyna

- hydroksymaślan
Acetooctan

Kwasica ketonowa

Fosforan, Siarczan

Mocznica

Salicylan

Zatrucie salicylanami

Mleczan

Kwasica mleczanowa –sepsa ,
niewydolność lewokomorowa

Mrówczan, Mleczan

Zatrucie metanolem

Glioksalan,
szczawian,
mrówczan

Zatrucie glikolem

background image

Buforowanie komórkowe

HA

H

+

A

-

LA

CO

2

K

+

bufo
ry

background image

Oszacowanie stężenia potasu w

zaburzenia gospodarki kwasowo-

zasadowej

Stężenie potasu będzie się zmniejszać o 0.6

mmol/l na każdy wzrost pH o 0.1

Jakie będzie oczekiwane stężenie potasu

przy zmianie pH z 7.2 do 7.4, jeśli

wyjściowe stężenie potasu = 4.0 mmol/l
7.4 – 7.2 = 0.2
0.2 x 0.6 mmo/l = 1.2 mmol/l
4.0 mmol/l – 1.2 mmol/l =

2.8 mmol/l

K

+

H

+

background image

Ośrodek oddechowy

Rdzeń przedłużony

Regulacja wydalania CO

2

Chemoreceptory
obwodowe

Łuk aorty, zatoka szyjna

pO

2

Chemoreceptory centralne

Rdzeń przedłużony

pCO

2

H

+

Mechanoreceptory płuc

background image

Homeostaza ciśnienia

parcjalnego tlenu

O

2

CO

2

H+

2,3 DPG

temp.

2,3 DPG

temp.

H+

pCO

2

pCO

2

pO

2

- 65 - 95 mmHg

HbO

2

sat. - 92 - 96 %

Efekt
Bohra

background image

Regulacja nerkowa RKZ

Kłębuszek nerkowy
 Wodorowęglany dostają się swobodnie do moczu pierwotnego
 GFR – 100 ml/min
 HCO

3-

- 24 mmol/l

 Do moczu pierwotnego filtrowane jest ok. HCO

3-

3460 mmol/dobę

 Całkowita ustrojowa pula HCO

3-

wynosi ok. 500 mmol.

background image

Kanalik proksymalny

 W kanaliku bliższym resorbuje się ~ 90% Na i

90% HCO

3-

Na

+

HCO

3

-

Cl

-

Mocz pierwotny

background image

Kanalik dystalny

 Odtwarza i transportuje do krwi

HCO

3-

(w takiej ilości w

jakiej zostały zużyte do zbuforowania nielotnych
kwasów).

 Wydala z moczem jon wodorowy w ilości równej

powstającym z dysocjacji nielotnych kwasów.

Glu-
NH

2

Glu

Na

Na

CO

2

H

2

O

HCO

3

-

H

+

K

+

HPO

4

2-

NH

3

NH

4

+

;

H

2

PO

4

-

K

+

background image

Wydalanie jonu wodorowego

Wydalanie jonu H

+

= Kwaśność miareczkowa +

NH

4

+

-

HCO

3

-

< 1 mmol/dobę

HCO

3-

10 – 30 mmol/dobę

Kwaśność miareczkowa

30 – 50 mmol/dobę

NH4

+

30 – 80 mmol/dobę

Wydalanie

H

+

4,5 – 8,0

pH

background image

Wartości referencyjne

Krew tętnicza

pH

7,36 – 7,42

PCO

2

(mmHg)

36 - 45

BE (mmol/l)

0 + 2,5

HCO

3

-

(mmol/l)

21 - 26

PO

2

(mmHg)

65 - 95

HbO

2sat.

(%)

92 - 96

background image

Diagnostyka laboratoryjna

zaburzeń gospodarki kwasowo

- zasadowej

pH

krwi

~

 x pCO

2

NZ

pH

krwi

<7,36

Kwasica

>7,42

Zasadowica

7,36 - 7,42

Fizjologia

??

background image

Określenie pierwotnej przyczyny

zaburzenia

Kwasica

pCO

2

?

NZ ?

pH

~

pCO

2

NZ

pH

~

pCO

2

NZ

Zasadowica

pCO

2

?

NZ ?

pH

~

pCO

2

NZ

pH

~

pCO

2

NZ

Metaboliczna

Oddechowa

background image

Niewyrównana

Kwasic
a

metaboliczna

pH

NZ

pCO

2

?

pH

~

pCO

2

NZ

pH

~

pCO

2

NZ

Zasadowi
ca

metaboliczna

pH

NZ

pH

~

pCO

2

NZ

pH

~

pCO

2

NZ

pCO

2

?

Częściowo

wyrównana

Ocena kompensacji zaburzeń

metabolicznych

background image

Niewyrównana

pH

~

pCO

2

NZ

Kwasic
a

oddechowa

pH

pCO

2

NZ

?

pH

~

pCO

2

NZ

Zasadowi
ca

oddechowa

pH

pCO

2

pH

~

pCO

2

NZ

pH

~

pCO

2

NZ

NZ

?

Częściowo

wyrównana

Ocena kompensacji zaburzeń

oddechowych

background image

pH

~

pCO

2

NZ

pH

~

pCO

2

NZ

pH

~

pCO

2

NZ

Kwasica metaboliczna

Całkowicie wyrównana

pH

~

pCO

2

NZ

pH

~

pCO

2

NZ

pH

~

pCO

2

NZ

Zasadowica oddechowa

Całkowicie wyrównana

?

Kwasica metaboliczna i zasadowica oddechowa

background image

Diagnostyka laboratoryjna

zaburzeń mieszanych

pH- 7,23; pCO

2

- 47 mmHg; NZ -

(-) 8 mmol/l

pH

~

pCO

2

NZ

Kwasica metaboliczna i oddechowa

pH- 7,46; pCO

2

- 31 mmHg; NZ - (+)

10 mmol/l

pH

~

pCO

2

NZ

Zasadowica metaboliczna i oddechowa

background image

background image

background image

background image

background image

background image

Inne badania niezbędne do

oceny przyczyn zaburzeń RKZ.

 Elektrolity - Na, K, Cl
 Aniony zalegające
 Glukoza
 Mocznik, kreatynina
 Kwas mlekowy
 Fosforany
 Testy czynnościowe - np. respirometria

background image

 Całkowity CO

2

(HCO

3

-

-95% i CO

2

-5%) jest oznaczany łącznie w surowicy

krwi.

  w kwasicy oddechowej i zasadowicy metabolicznej
  w kwasicy metabolicznej i wyrównanej zasadowicy oddechowej i

niewydolności nerek

 W środowisku alkalicznym cały CO2 przechodzi w wodorowęglan.Reaguje z

fosfoenolopirogronianem przy udziale karboksylazy PEP z wytworzeniem

szczawiooctanu, który w drugiej reakcji katalizowanej przez

dehydrogenazę jabłczanową z udziałem NADH jest redukowany do

jabłczanu

.

Carbon dioxide 22- 30

mmol/l

pH ~

NZ (HCO

3

-

)

pCO

2

background image

Analiza laboratoryjna jest badaniem

pomocniczym, pełną diagnostykę
zaburzeń gospodarki kwasowo –
zasadowej można przeprowadzić

tylko

w oparciu o stan kliniczny

pacjenta.

pH

NZ

pCO

2

background image

pH

pCO2

mmHg

BE

mmol

/l

Interpretacja

7.40

37

(-) 1

7.30

31

(-) 10

7.26

37

(-) 10

7.30

60

(+) 1

7.35

60

(+) 6

7.46

51

(+)

10

7.53

40

(+)

10

7.52

24

(-) 1

7.45

24

(-) 6

7.69

24

(+)

10

7.37

24

(-) 10

7.40

60

(+)

10

7.14

60

(-) 10

background image

pCO
2

BE

+

_

N

7.7

7.1

20

80

Ostra hiperkapnia

Przewlekła
hiperkapnia

Ostra hipokapnia

Przewlekła
hipokapnia

Ostry deficyt zasad

Przewlekły deficyt
zasad

Przewlekły nadmiar
zasad

Acute hipercapnia

Chronic hipercapnia

Acute hipocapnia

Chronic hipocapnia

Acute base deficit

Chronic base deficit

Chronic base excess

background image

80

pH

pCO
2

NZ
(BE
)

Ostra
hiperkapni
a

Przewlekla
hiperkapni
a

Przewlekla
zasadowica
metaboliczna

Przewlekła
kwasica
metaboliczna

Ostra kwasica
metaboliczna

N

7.7

7.1

+

-

Ostra
hipokapnia

Przewlekla
hipokapnia

background image

Płyny ciała

pH

Sok żołądkowy

1.5-2.0

Skóra-pot

4.5-6.0

Płyn pochwowy

4.4.-5.6

Sok dwunastniczy

5.0

Mocz

4.8-8.0

Ślina

5.0-7.5)

Treść ropna

6.0-6.8

Intensywne poty

7.0-8.0

Łzy

7.2

Płyn mózgowo - rdzeniowy

7.3-7.5

Mleko

6.6-6.9

Krew

7,36-7,42

Soki jelitowe

7.7

Treść wewnątrzmaciczna

8.0-8.8

Płyn z kanalików nasiennych

8.3

Sok trzustkowy

8.0

Nasienie

8.9-9.5

background image

Dziękuję

za uwagę

background image

background image

background image

background image

background image


Document Outline


Wyszukiwarka

Podobne podstrony:
Podstawy onkologii klinicznej CMKP
Podstawowe zasady udzielania pomocy przedlekarskiej rany i krwotoki
Farmakologia pokazy, Podstawy Farmakologii Ogólnej (W1)
Podstawy fizyczne
CZLOWIEK I CHOROBA – PODSTAWOWE REAKCJE NA
Podstawy elektroniki i miernictwa2
podstawy konkurencyjnosci
KOROZJA PODSTAWY TEORETYCZNE I SPOSOBY ZAPOBIEGANIA
PODSTAWOWE ZABIEGI RESUSCYTACYJNE (BLS) U DZIECI
PODSTAWY STEROWANIA SILNIKIEM INDUKCYJNYM
06 Podstawy syntezy polimerówid 6357 ppt
4 socjalizacja jako podstawowy proces spoeczny
Podstawy MN 2007
Podstawy zzl 3

więcej podobnych podstron