Diplopia

Diplopia

(Dwojenie)

(Dwojenie)

Diplopia

Diplopia

wynikająca z zaburzeń

wynikająca z zaburzeń

sprzężonych ruchów gałek

sprzężonych ruchów gałek

ocznych

ocznych



Zez nabyty

Zez nabyty



Porażenie nerwu

Porażenie nerwu



Nerw

Nerw

III

III

okoruchowy unerwia mięsień prosty

okoruchowy unerwia mięsień prosty

górny, mięsień prosty przyśrodkowy, mięsień

górny, mięsień prosty przyśrodkowy, mięsień

prosty dolny i mięsień skośny dolny

prosty dolny i mięsień skośny dolny



Nerw

Nerw

IV

IV

bloczkowy unerwia mięsień skośny

bloczkowy unerwia mięsień skośny

górny

górny



Nerw

Nerw

VI

VI

odwodzący zaopatruje mięsień

odwodzący zaopatruje mięsień

prosty boczny

prosty boczny



Porażenie nerwów zaopatrujących mięśnie

Porażenie nerwów zaopatrujących mięśnie

okoruchowe

okoruchowe



Porażenie sprzężonych ruchów gałek ocznych

Porażenie sprzężonych ruchów gałek ocznych



Porażenie mięśni oka - oftalmoplegia

Porażenie mięśni oka - oftalmoplegia



Dwojenie powoduje krytyczną sytuację, mdłości,

Dwojenie powoduje krytyczną sytuację, mdłości,

nierównowagę posturalną, deficyty koordynacji

nierównowagę posturalną, deficyty koordynacji

oko-ręka i oko-noga oraz trudności w poruszaniu

oko-ręka i oko-noga oraz trudności w poruszaniu

się

się



Rzadko występuje tłumienie

Rzadko występuje tłumienie



Dwojenie może być poziome, pionowe lub skośne

Dwojenie może być poziome, pionowe lub skośne



Zmienne w czasie trwania, natężeniu i stopniu

Zmienne w czasie trwania, natężeniu i stopniu

ustępowania

ustępowania



Około

Około

80%

80%

problemów wynikających z nabytego

problemów wynikających z nabytego

porażenia mięśni skutkującego porażeniem

porażenia mięśni skutkującego porażeniem

sprzężonych ruchów gałek ocznych ustępuje w

sprzężonych ruchów gałek ocznych ustępuje w

przeciągu 3-6 miesięcy

przeciągu 3-6 miesięcy



Porażenie sprzężonych ruchów gałek ocznych

Porażenie sprzężonych ruchów gałek ocznych

występuje w

występuje w

29%

29%

prawostronnego

prawostronnego

CVA

CVA

i w

i w

25%

25%

lewostronnego

lewostronnego

CVA

CVA

Prowadzenie

Prowadzenie



Zasłonięcie oka

Zasłonięcie oka



pryzmat

pryzmat



Jeżeli objawy nie ustąpią w okresie 1

Jeżeli objawy nie ustąpią w okresie 1

roku należy rozważyć chirurgię zeza

roku należy rozważyć chirurgię zeza

Zasłanianie oka/okluzja

Zasłanianie oka/okluzja



Naprzemienne zasłanianie oka

Naprzemienne zasłanianie oka



Kalistenia oczna pozwala uniknąć przykurczu mięśni

Kalistenia oczna pozwala uniknąć przykurczu mięśni



Jednoocznego następnie obuocznego

Jednoocznego następnie obuocznego



Okluzja może być pełna, częściowa lub stopniownaa

Okluzja może być pełna, częściowa lub stopniownaa



Okluzja może być

Okluzja może być

:

:



Z opatrunku elastycznego

Z opatrunku elastycznego



Taśmy samoprzylepnej

Taśmy samoprzylepnej

,

,

soczewki okularowej matowionej

soczewki okularowej matowionej

,

,

soczewki przesłaniającej

soczewki przesłaniającej



Soczewka kontaktowa w przymglonym widzeniu lub

Soczewka kontaktowa w przymglonym widzeniu lub

monowizji

monowizji



Okluzja w postaci plamy [widzenia centralnego] w

Okluzja w postaci plamy [widzenia centralnego] w

pierwotnym porażeniu sprzężonych ruchów gałek ocznych

pierwotnym porażeniu sprzężonych ruchów gałek ocznych

pozwala na świadomość widzenia obwodowego

pozwala na świadomość widzenia obwodowego

pryzmat

pryzmat



Opcje pryzmatu

Opcje pryzmatu



Fresnel

Fresnel



Szkła optyczne

Szkła optyczne



pryzmat

pryzmat

Fresnel

Fresnel

a

a

można stosować wyłącznie w

można stosować wyłącznie w

porażeniu sprzężonych ruchów gałek ocznych

porażeniu sprzężonych ruchów gałek ocznych

wywołującym diplopię

wywołującym diplopię



Mniejszy niż

Mniejszy niż

8

8

Δ

Δ

można nałożyć na jedno oko,

można nałożyć na jedno oko,

większy niż

większy niż

8

8

Δ

Δ

jest zalecany do rozdzielenia na

jest zalecany do rozdzielenia na

dwoje oczu

dwoje oczu



Przy skośnym uwzględnić komponent poziomy na

Przy skośnym uwzględnić komponent poziomy na

jedno oko i komponent pionowy na drugie oko

jedno oko i komponent pionowy na drugie oko



Stosować najmniejszą wartość aby uzyskać i

Stosować najmniejszą wartość aby uzyskać i

utrzymać fuzję, to jest mniejszą niż wartość pełnego

utrzymać fuzję, to jest mniejszą niż wartość pełnego

odchylenia

odchylenia



Pacjenci nie potrafiący zrozumieć często nie są

Pacjenci nie potrafiący zrozumieć często nie są

zdolni do fuzji we wszystkich kierunkach spojrzenia.

zdolni do fuzji we wszystkich kierunkach spojrzenia.

Najbardziej istotnym jest pozycja pierwotna

Najbardziej istotnym jest pozycja pierwotna

spojrzenia (na wprost) do dali i spojrzenie ku dołowi

spojrzenia (na wprost) do dali i spojrzenie ku dołowi

do pracy do bliży

do pracy do bliży



Pamiętaj o czasie adaptacji pryzmatu

Pamiętaj o czasie adaptacji pryzmatu



Można użyć pryzmatu dla zwiększenia odchylenia

Można użyć pryzmatu dla zwiększenia odchylenia

tworzącego szerszą separację obrazów w widzeniu

tworzącego szerszą separację obrazów w widzeniu

podwójnym

podwójnym

Kontrola okoruchowa

Kontrola okoruchowa



Techniki standardowgo leczenia,

Techniki standardowgo leczenia,

modyfikowane w razie konieczności

modyfikowane w razie konieczności



Ruchomość gałki ocznej

Ruchomość gałki ocznej



Ruchy sakkadyczne

Ruchy sakkadyczne



Ruchy podążające

Ruchy podążające



Fuzja obuoczna

Fuzja obuoczna

Ubytki pola widzenia

Ubytki pola widzenia

Niedowidzeni

Niedowidzeni

e połowicze

e połowicze

CVA

CVA

i ubytki pola widzenia

i ubytki pola widzenia



Ubytki połowicze i

Ubytki połowicze i

CVA

CVA

~36%

~36%

prawostronnych

prawostronnych

CVA

CVA

ma

ma

lewostronne ubytki połowicze

lewostronne ubytki połowicze

~ 25%

~ 25%

lewostronnych

lewostronnych

CVA

CVA

ma

ma

prawostronne ubytki połowicze

prawostronne ubytki połowicze

[Przeoczone?] Zaniedbane

[Przeoczone?] Zaniedbane

~ 82%

~ 82%

prawostronnych

prawostronnych

CVA

CVA

~ 65%

~ 65%

lewostronnych

lewostronnych

CVA

CVA

Jednostronne

Jednostronne

inattention

inattention

[niedostrzeganie] lub przeoczanie?

[niedostrzeganie] lub przeoczanie?



Nieuwaga jednostronna lub zaniedbanie

Nieuwaga jednostronna lub zaniedbanie



Częściej występuje przy uszkodzeniu prawej części

Częściej występuje przy uszkodzeniu prawej części

ośrodkowego układu nerwowego

ośrodkowego układu nerwowego



Może wystąpić z lub bez ubytku w polu widzenia

Może wystąpić z lub bez ubytku w polu widzenia



Ciało pacjenta zmienia pozycję w kierunku

Ciało pacjenta zmienia pozycję w kierunku

przeciwnym do strony dotkniętej

przeciwnym do strony dotkniętej



Osłabienie lub brak ruchów sakkadycznych po

Osłabienie lub brak ruchów sakkadycznych po

stronie dotkniętej

stronie dotkniętej



Ocena zjawiska wygaszania podczas

Ocena zjawiska wygaszania podczas

badania pola widzenia

badania pola widzenia



Inne badania obejmują

Inne badania obejmują

:

:

cancellation test,

cancellation test,

line bisection test

line bisection test

i test pociągania?

i test pociągania?

Jednostronne

Jednostronne

inattention

inattention

[niedostrzeganie] lub przeoczanie?

[niedostrzeganie] lub przeoczanie?



Nieuwaga jednostronna lub zaniedbanie

Nieuwaga jednostronna lub zaniedbanie



Częściej występuje przy uszkodzeniu prawej części

Częściej występuje przy uszkodzeniu prawej części

ośrodkowego układu nerwowego

ośrodkowego układu nerwowego



Może wystąpić z lub bez ubytku w polu widzenia

Może wystąpić z lub bez ubytku w polu widzenia



Ciało pacjenta zmienia pozycję w kierunku

Ciało pacjenta zmienia pozycję w kierunku

przeciwnym do strony dotkniętej

przeciwnym do strony dotkniętej



Osłabienie lub brak ruchów sakkadycznych po

Osłabienie lub brak ruchów sakkadycznych po

stronie dotkniętej

stronie dotkniętej



Ocena zjawiska wygaszania podczas

Ocena zjawiska wygaszania podczas

badania pola widzenia

badania pola widzenia



Inne badania obejmują

Inne badania obejmują

:

:

cancellation test,

cancellation test,

line bisection test

line bisection test

i test pociągania?

i test pociągania?

Jednostronne niedostrzeganie lub

Jednostronne niedostrzeganie lub

przeoczanie(?)

przeoczanie(?)

Jednostronne niedostrzeganie lub

Jednostronne niedostrzeganie lub

przeoczanie (?)

przeoczanie (?)



Częściej występuje przy uszkodzeniu prawej części

Częściej występuje przy uszkodzeniu prawej części

ośrodkowego układu nerwowego

ośrodkowego układu nerwowego



Może wystąpić z lub bez ubytku w polu widzenia

Może wystąpić z lub bez ubytku w polu widzenia



Ciało pacjenta zmienia pozycję w kierunku przeciwnym

Ciało pacjenta zmienia pozycję w kierunku przeciwnym

do strony dotkniętej

do strony dotkniętej



Osłabienie lub brak ruchów sakkadycznych po stronie

Osłabienie lub brak ruchów sakkadycznych po stronie

dotkniętej

dotkniętej



Ocena zjawiska wygaszania podczas badania pola

Ocena zjawiska wygaszania podczas badania pola

widzenia

widzenia



Inne badania obejmują

Inne badania obejmują

:

:

cancellation test, line

cancellation test, line

bisection test

bisection test

i test pociągania?

i test pociągania?

Dlaczego stosować

Dlaczego stosować

pryzmat

pryzmat

?

?



Obiekty w brakującym polu mogą być

Obiekty w brakującym polu mogą być

rozpoznane wskutek małych ruchów

rozpoznane wskutek małych ruchów

gałek ocznych

gałek ocznych



System może powodować mroczki lub

System może powodować mroczki lub

skakanie obrazu

skakanie obrazu



Pryzmat o mocy 1 dioptrii może

Pryzmat o mocy 1 dioptrii może

przesunąć obraz o

przesunąć obraz o

0.57

0.57

stopnia w

stopnia w

kierunku wierzchołka

kierunku wierzchołka

1

1

Δ

Δ

=0.57°

=0.57°

Pryzmat jako pomoc w odnalezieniu

Pryzmat jako pomoc w odnalezieniu

brakującego fragmentu pola widzenia

brakującego fragmentu pola widzenia



Pryzmat może być pokrywać obszar

Pryzmat może być pokrywać obszar

niewidziany lub obszar widoczny

niewidziany lub obszar widoczny



Jeżeli na obszar niewidziany, pacjent

Jeżeli na obszar niewidziany, pacjent

musi patrzeć przez pryzmat

musi patrzeć przez pryzmat



Pryzmat działa jak pomoc w

Pryzmat działa jak pomoc w

odnalezieniu brakującego fragmentu

odnalezieniu brakującego fragmentu

pola widzenia

pola widzenia

Niektórzy praktycy

Niektórzy praktycy

stosują metody alternatywne

stosują metody alternatywne

:

:

żółte

żółte

włókna celulozowe

włókna celulozowe

yellow acetate

yellow acetate

(‘

(‘

kiedy widzą na żółto, następuje

kiedy widzą na żółto, następuje

zmiana i patrzą na obiekt

zmiana i patrzą na obiekt

’)

’)

lub czarny

lub czarny

marker, aby wykreślić linię na soczewce

marker, aby wykreślić linię na soczewce

Leczenie w niedowidzeniu

Leczenie w niedowidzeniu

połowiczym

połowiczym



Pr

Pr

yzmat

yzmat



Podstawą w kierunku defektu

Podstawą w kierunku defektu



Strefa

Strefa



Press on

Press on

(Fresnel)

(Fresnel)

lub matowienie

lub matowienie



Metoda

Metoda

Peli

Peli



Pełne pole

Pełne pole



Cienkie pryzmaty

Cienkie pryzmaty

Fresnel

Fresnel

a powszechnie

a powszechnie

stosowane

stosowane



Zwykłe pryzmaty także mogą być

Zwykłe pryzmaty także mogą być

przymocowane

przymocowane



12D

12D

do

do

20D

20D

najbardziej powszechne

najbardziej powszechne



Pryzmat jest dobry dla pacjentów

Pryzmat jest dobry dla pacjentów

niezdyscyplinowanych

niezdyscyplinowanych

Pomniejszanie do czytania

Pomniejszanie do czytania



Może być stosowany zarówno przy ogólnym

Może być stosowany zarówno przy ogólnym

ubytku jak i ubytku w niedowidzeniu

ubytku jak i ubytku w niedowidzeniu

połowiczym

połowiczym



słabe soczewki ujemne jeżeli pacjent ma

słabe soczewki ujemne jeżeli pacjent ma

wystarczająca akomodację

wystarczająca akomodację



Może być stosowane jako soczewki minusowe

Może być stosowane jako soczewki minusowe

trzymane poza płaszczyzną okularów lub w

trzymane poza płaszczyzną okularów lub w

płaszczyźnie okularów

płaszczyźnie okularów



Częściej stosowane na okulary

Częściej stosowane na okulary



Nie należy stosować powiększenia do czytania

Nie należy stosować powiększenia do czytania

u pacjentów z niedowidzeniem połowiczym

u pacjentów z niedowidzeniem połowiczym



Wykluczone szkła plusowe dla pacjentów ze

Wykluczone szkła plusowe dla pacjentów ze

starczowzrocznością

starczowzrocznością

Czytanie przy ubytku pola

Czytanie przy ubytku pola

widzenia w niedowidzeniu

widzenia w niedowidzeniu

połowiczym

połowiczym



Niedowidzenie połowicze prawostronne może powodować

Niedowidzenie połowicze prawostronne może powodować

trudność w rozpoznaniu następnego słowa w linii druku

trudność w rozpoznaniu następnego słowa w linii druku



Książka może być zrotowana kompensacyjnie w

Książka może być zrotowana kompensacyjnie w

kierunku wskazówek zegara

kierunku wskazówek zegara



Niedowidzenie połowicze lewostronne może powodować

Niedowidzenie połowicze lewostronne może powodować

trudność w rozpoznaniu początku następnej linii druku

trudność w rozpoznaniu początku następnej linii druku



Książka, w celu kompensacji, może być odwracana w

Książka, w celu kompensacji, może być odwracana w

kierunku przeciwnym do ruchu wskazówek zegara

kierunku przeciwnym do ruchu wskazówek zegara



Książka w jasnych kolorach z zaznaczonym lewym i/lub

Książka w jasnych kolorach z zaznaczonym lewym i/lub

prawym marginesem

prawym marginesem



Typoskopy mogą być pomocne w defektach innego

Typoskopy mogą być pomocne w defektach innego

rodzaju

rodzaju



Wskazywanie miejsca palcem także jest pomocne

Wskazywanie miejsca palcem także jest pomocne

Deficyty

Deficyty

wzrokowopercepcyjne

wzrokowopercepcyjne



Jednostronne niedostrzeganie lub przeoczanie (?)

Jednostronne niedostrzeganie lub przeoczanie (?)



Bocznie/bezpośrednio

Bocznie/bezpośrednio



Orientacja wzrokowa/przestrzenna

Orientacja wzrokowa/przestrzenna



Rozpoznanie obiektu

Rozpoznanie obiektu

Podsumowanie skutków utraty

Podsumowanie skutków utraty

widzenia związanego z wiekiem

widzenia związanego z wiekiem



Zmniejszenie ruchomości

Zmniejszenie ruchomości



↓ “

↓ “

aktywności dnia codziennego

aktywności dnia codziennego

”

”



↑

↑

prawdopodobieństwo upadków i

prawdopodobieństwo upadków i

złamania (złamań) biodra

złamania (złamań) biodra



Skojarzone ze

Skojarzone ze

↑

↑

dolegliwościami

dolegliwościami

fizycznymi i

fizycznymi i

↓ apet

↓ apet

y

y

t

t

u

u



sukces programów rehabilitacji

sukces programów rehabilitacji



↓

↓

morale; ↑ depres

morale; ↑ depres

ja

ja

; ↑

; ↑

izolacja

izolacja

społeczna

społeczna

; ↓

; ↓

dowartościowanie i

dowartościowanie i

poczucie bezpieczeństwa

poczucie bezpieczeństwa

Systemic Disease:

Systemic Disease:

Delirium, Dementia,

Delirium, Dementia,

Alzheimer’s,

Alzheimer’s,

Depression

Depression

Choroby systemowe

Choroby systemowe

:

:

d

d

elirium,

elirium,

otępienie,

otępienie,

choroba

choroba

Alzheimer

Alzheimer

a

a

,

,

d

d

epres

epres

ja

ja

[opis planszy – 1]

[opis planszy – 1]



Normal-Age Related Forgetfulness – normalne

Normal-Age Related Forgetfulness – normalne

związane z wiekiem zaburzenia pamięci

związane z wiekiem zaburzenia pamięci



Niekiedy mylą się miejsca położenia kluczy,

Niekiedy mylą się miejsca położenia kluczy,

okularów i innych przedmiotów.

okularów i innych przedmiotów.



Momentalne zapominanie znajomego nazwiska.

Momentalne zapominanie znajomego nazwiska.



sporadyczne „poszukiwanie” słów.

sporadyczne „poszukiwanie” słów.



zapominanie wydarzenia z odległej przeszłości.

zapominanie wydarzenia z odległej przeszłości.



Przy prowadzeniu pojazdu zapominanie o zmianie

Przy prowadzeniu pojazdu zapominanie o zmianie

kierunku jazdy/skręceniu. Szybkie orientowanie się

kierunku jazdy/skręceniu. Szybkie orientowanie się

i nadanie właściwego kierunku jazdy.

i nadanie właściwego kierunku jazdy.



Żarty na temat utraty pamięci.

Żarty na temat utraty pamięci.

[opis planszy – 2]

[opis planszy – 2]



Mild Cognitive Impairment – lekkie zaburzenia świadomości

Mild Cognitive Impairment – lekkie zaburzenia świadomości



Częste mylenie przedmiotów.

Częste mylenie przedmiotów.



Częste zapominanie nazwisk ludzi i powolne ich

Częste zapominanie nazwisk ludzi i powolne ich

przypominanie sobie.

przypominanie sobie.



Dobieranie właściwych słów sprawia wiele trudności.

Dobieranie właściwych słów sprawia wiele trudności.



Początki zapominania ważnych zdarzeń i dat spotkań

Początki zapominania ważnych zdarzeń i dat spotkań

Możliwość zapominania niedawnych zdażeń i niedawno

Możliwość zapominania niedawnych zdażeń i niedawno

przeczyczytanych informacji.

przeczyczytanych informacji.



Częste okresowe gubienie. Częste kłopoty ze zrozumieniem

Częste okresowe gubienie. Częste kłopoty ze zrozumieniem

i czytaniem mapy.

i czytaniem mapy.



Martwienie się utratą pamięci. Rodzina i znajomi zauważają

Martwienie się utratą pamięci. Rodzina i znajomi zauważają

błędy.

błędy.

[opis planszy – 3]

[opis planszy – 3]



Dementia – otępienie

Dementia – otępienie



Zapominanie do czego służy dany przedmiot lub

Zapominanie do czego służy dany przedmiot lub

pozostawianie przedmiotu w nieodpowiednim miejscu.

pozostawianie przedmiotu w nieodpowiednim miejscu.



zapominanie znajomych osób.

zapominanie znajomych osób.



Początki utraty zdolności mówienia. Wycofywanie się ze

Początki utraty zdolności mówienia. Wycofywanie się ze

współdziałania społecznego.

współdziałania społecznego.



Utrata poczucia czasu. Niewiedza o aktualnym dniu.

Utrata poczucia czasu. Niewiedza o aktualnym dniu.



Pamięć krótkoterminowa jest poważnie zaburzona.

Pamięć krótkoterminowa jest poważnie zaburzona.

Trudności w czytaniu i pamiętaniu nowych informacji.

Trudności w czytaniu i pamiętaniu nowych informacji.



Początki lekkiej dezorientacji lub gubienie się w znanych

Początki lekkiej dezorientacji lub gubienie się w znanych

sobie miejscach. Często na wiele godzin.

sobie miejscach. Często na wiele godzin.



Niewielka lub brak świadomości zaburzeń kognitywnych.

Niewielka lub brak świadomości zaburzeń kognitywnych.

Alzheimer’s Disease

[opis planszy – 1]

[opis planszy – 1]



Symptoms - objawy

Symptoms - objawy



Mild dementia – otępienie lekkiego stopnia

Mild dementia – otępienie lekkiego stopnia



- osłabiona pamięć krótkoterminowa

- osłabiona pamięć krótkoterminowa



- odkładanie rzeczy na niewłaściwe miejsce; gubienie

- odkładanie rzeczy na niewłaściwe miejsce; gubienie

rzeczy wartościowych jak portfel czy portmonetka

rzeczy wartościowych jak portfel czy portmonetka



-trudności w znalezieniu właściwego słowa, „mam to na

-trudności w znalezieniu właściwego słowa, „mam to na

końcu języka”

końcu języka”



- osoby wydają się „nieswoje” i przejawiają nietypowe

- osoby wydają się „nieswoje” i przejawiają nietypowe

zachowania

zachowania



-błędy w osądach

-błędy w osądach



-trudności w rachunku pamięciowym i liczeniu pieniędzy

-trudności w rachunku pamięciowym i liczeniu pieniędzy

[opis planszy – 2]

[opis planszy – 2]



-dezorientacja w nieznanych miejscach i sytuacjach

-dezorientacja w nieznanych miejscach i sytuacjach



Częsta apatia i wyobcowanie, unikanie sytuacji

Częsta apatia i wyobcowanie, unikanie sytuacji

kontaktów społecznych

kontaktów społecznych



-większa trudność w rutynowych czynnościach

-większa trudność w rutynowych czynnościach

wykonywanych w pracy i w domu lub dłuższe ich

wykonywanych w pracy i w domu lub dłuższe ich

wykonywanie

wykonywanie



Moderate dementia – otępienie umiarkowane

Moderate dementia – otępienie umiarkowane



-potrzeba pomocy w czynnościach dnia

-potrzeba pomocy w czynnościach dnia

codziennego jak przygotowanie posiłku, kąpiel,

codziennego jak przygotowanie posiłku, kąpiel,

ubieranie się, toaleta i sprzątanie

ubieranie się, toaleta i sprzątanie

[opis planszy – 3]

[opis planszy – 3]



-wymóg większego nadzoru celem uniknięcia obrażeń i

-wymóg większego nadzoru celem uniknięcia obrażeń i

wypadków

wypadków



-krótszy okres zachowania uwagi

-krótszy okres zachowania uwagi



- bardzo utrudnione czytanie i zapamiętywanie nowych

- bardzo utrudnione czytanie i zapamiętywanie nowych

tekstów

tekstów



- wyraźnie zaznaczona dezorientacja co do czasu i

- wyraźnie zaznaczona dezorientacja co do czasu i

miejsca

miejsca



- wyraźne myślenie paranoidalne lub złudzenia;

- wyraźne myślenie paranoidalne lub złudzenia;

halucynacje

halucynacje



-niezdolność rozpoznawania samego siebie w lustrze

-niezdolność rozpoznawania samego siebie w lustrze



Myślenie zaczyna sprawiać problem

Myślenie zaczyna sprawiać problem



Trudności w czytaniu, rozmowie i mowie

Trudności w czytaniu, rozmowie i mowie

[opis planszy – 4]

[opis planszy – 4]



- niezdolność do rzeczowego wypowiadania się

- niezdolność do rzeczowego wypowiadania się



-niezdolność do rozumienia lub wykonania złożonych zadań

-niezdolność do rozumienia lub wykonania złożonych zadań



-niepokój lub spokój

-niepokój lub spokój



Zaburzenia snu

Zaburzenia snu



- drażliwość i pobudzenie

- drażliwość i pobudzenie



Severe dementia – otępienie ciężkie

Severe dementia – otępienie ciężkie



-niemożność wykonywania bez pomocy czynności dnia

-niemożność wykonywania bez pomocy czynności dnia

codziennego

codziennego



- wymóg całodobowej opieki

- wymóg całodobowej opieki



-całkowita utrata pamięci krótkoterminowej

-całkowita utrata pamięci krótkoterminowej



-ubytki w pamięci długoterminowej

-ubytki w pamięci długoterminowej

[opis planszy – 5]

[opis planszy – 5]



- przesypianie większości czasu

- przesypianie większości czasu



- nie rozpoznawanie członków rodziny

- nie rozpoznawanie członków rodziny



- możliwość utraty zdolności mowy; może wystąpić

- możliwość utraty zdolności mowy; może wystąpić

mowa niespójna, „odburkiwanie”, jęczenie lub płacz

mowa niespójna, „odburkiwanie”, jęczenie lub płacz



- niezdolność do samodzielnego chodzenia, siedzenie

- niezdolność do samodzielnego chodzenia, siedzenie

w pozycji wyprostowanej lub z opuszczoną głową

w pozycji wyprostowanej lub z opuszczoną głową



-utrudnione połykanie

-utrudnione połykanie



- ubytek wagi

- ubytek wagi



- niezdolność kontrolowania jelit i pęcherza

- niezdolność kontrolowania jelit i pęcherza



- zgon zwykle wskutek infekcji skóry, płuc oraz dróg

- zgon zwykle wskutek infekcji skóry, płuc oraz dróg

moczowych lub wskutek upadku

moczowych lub wskutek upadku

Delirium

Delirium



Ostra utrata przytomności z

Ostra utrata przytomności z

osłabieniem świadomości i zdolności

osłabieniem świadomości i zdolności

do utrzymywania uwagi

do utrzymywania uwagi



Także odnosi się do ostrego stanu

Także odnosi się do ostrego stanu

splątania

splątania

(ACS),

(ACS),

ostrego zespołu

ostrego zespołu

mózgowego i psychozy toksycznej

mózgowego i psychozy toksycznej



Gwałtowny rozwój objawów

Gwałtowny rozwój objawów

:

:



Fluktuacja funkcji kognitywnych

Fluktuacja funkcji kognitywnych

(szczególnie nocą)

(szczególnie nocą)



Zaburzenia snu

Zaburzenia snu



Zaburzenia pamięci

Zaburzenia pamięci



Problemy z orientacją

Problemy z orientacją



Zredukowana świadomość najbliższego

Zredukowana świadomość najbliższego

otoczenia

otoczenia



Zaburzenia uwagi

Zaburzenia uwagi



Poprawa świadomości po leczeniu pod

Poprawa świadomości po leczeniu pod

warunkiem jego kontynuacji

warunkiem jego kontynuacji



Objaw

Objaw

Hallmark

Hallmark

a jest główną zmianą w

a jest główną zmianą w

stanie umysłowym w przeciągu godzin i dni

stanie umysłowym w przeciągu godzin i dni



Przyczyny

Przyczyny

:

:



Guz

Guz



Choroby układu sercowo-naczyniowego

Choroby układu sercowo-naczyniowego



Choroby naczyń mózgowych

Choroby naczyń mózgowych



Uraz głowy

Uraz głowy



Infekcja układowa

Infekcja układowa



Zaburzenia metaboliczne

Zaburzenia metaboliczne



Ciężki uraz

Ciężki uraz



Deprywacja sensoryczna

Deprywacja sensoryczna



Zaburzenia termoregulacji

Zaburzenia termoregulacji



Substancje egzogenne

Substancje egzogenne



Czynniki towarzyszące wpływające

Czynniki towarzyszące wpływające

na pogłębienie stanu

na pogłębienie stanu

delirium

delirium



Zaburzenia sensoryczne

Zaburzenia sensoryczne



Utrata pamięci

Utrata pamięci



Nadużywanie leków

Nadużywanie leków



Pozbawienie snu

Pozbawienie snu



Ostre choroby fizyczne w połączeniu z

Ostre choroby fizyczne w połączeniu z

słabością stanu psychicznego

słabością stanu psychicznego



Postępowanie

Postępowanie



Identyfikacja i leczenie po stwierdzeniu

Identyfikacja i leczenie po stwierdzeniu

przyczyny

przyczyny

Otępienie

Otępienie



Postępujący spadek zdolności

Postępujący spadek zdolności

intelektualnych

intelektualnych



Mowa, pamięć, osąd i nastrój mogą być

Mowa, pamięć, osąd i nastrój mogą być

zaburzone

zaburzone



Otępienie najczęściej występuje w

Otępienie najczęściej występuje w

populacji osób powyżej 75 roku życia

populacji osób powyżej 75 roku życia



Ważne jest szybkie rozpoznanie i

Ważne jest szybkie rozpoznanie i

leczenie

leczenie



Nie mniej niż

Nie mniej niż

15%

15%

przypadków ma

przypadków ma

potencjalnie charakter nawrotowy

potencjalnie charakter nawrotowy

Prezentacja kliniczna i przebieg

Prezentacja kliniczna i przebieg



Otępienie to zespół charakteryzujący się

Otępienie to zespół charakteryzujący się

uogólnionym i utrzymującym się

uogólnionym i utrzymującym się

spadkiem funkcji intelektualnych w

spadkiem funkcji intelektualnych w

stosunku do wcześniejszego poziomu

stosunku do wcześniejszego poziomu

sprawności

sprawności



Postępujące zaburzenie typowo

Postępujące zaburzenie typowo

utrzymujący się przez miesiące i lata

utrzymujący się przez miesiące i lata



Osłabienie pamięci, zdolności

Osłabienie pamięci, zdolności

kognitywnych, zachowania adaptacyjnego

kognitywnych, zachowania adaptacyjnego

bez zaburzeń przytomności

bez zaburzeń przytomności



Objawy początkowe

Objawy początkowe



Zapominanie

Zapominanie



Zaburzenia uwagi

Zaburzenia uwagi



Zaburzenia koncentracji

Zaburzenia koncentracji



Wzrost powtarzalności lub niekonsekwencji w

Wzrost powtarzalności lub niekonsekwencji w

typowym zachowaniu

typowym zachowaniu



Objawy późniejsze

Objawy późniejsze



Zaburzenia osądu

Zaburzenia osądu



Niezdolność do abstrahowania lub

Niezdolność do abstrahowania lub

generalizowania

generalizowania



Zmiany osobowościowe

Zmiany osobowościowe



Sztywność, zachowawczość, drażliwość,

Sztywność, zachowawczość, drażliwość,

łatwość zmieszania

łatwość zmieszania



Niezdolność utrzymania higieny osobistej i

Niezdolność utrzymania higieny osobistej i

odżywiania się

odżywiania się



Pierwotne uwarunkowania

Pierwotne uwarunkowania

neurologiczne

neurologiczne



Choroba

Choroba

Alzheimer

Alzheimer

a

a

:

:

zanik mózgu z

zanik mózgu z

powiększeniem komór, niewielkie zaburzenia

powiększeniem komór, niewielkie zaburzenia

naczyniowe. Ubytek neuronów, splątanie

naczyniowe. Ubytek neuronów, splątanie

włókien nerwowych i płytki starcze, znacząca

włókien nerwowych i płytki starcze, znacząca

kumulacja białek beta-amyloidowych w mózgu.

kumulacja białek beta-amyloidowych w mózgu.



Otępienie naczyniopochodne

Otępienie naczyniopochodne

:

:

udary, choroby

udary, choroby

naczyniowe.

naczyniowe.



Choroby mieszane

Choroby mieszane

:

:

choroba Alzheimera i

choroba Alzheimera i

choroba naczyniowa

choroba naczyniowa

.

.



Wodogłowie normalnego ciśnienia

Wodogłowie normalnego ciśnienia

:

:

odwracalna

odwracalna

forma wskutek słabej absorpcji płynu

forma wskutek słabej absorpcji płynu

mózgowo-rdzeniowego

mózgowo-rdzeniowego



Zmiany zajmujące przestrzeń

Zmiany zajmujące przestrzeń

:

:

guzy,

guzy,

krwiaki

krwiaki

.

.



Depresja

Depresja

:

:

bardzo ciężkie przypadki mogą

bardzo ciężkie przypadki mogą

prowadzić do otępienia

prowadzić do otępienia



Inne pierwotne choroby neurologiczne

Inne pierwotne choroby neurologiczne

:

:

choroba

choroba

Parkinson

Parkinson

a

a

,

,

choroba

choroba

Wilson

Wilson

a

a

,

,

stwardnienie rozsiane

stwardnienie rozsiane

,

,

choroba

choroba

Jacob

Jacob

a

a

,

,

kiła

kiła

układu nerwowego oraz pląsawica

układu nerwowego oraz pląsawica

Huntington

Huntington

a

a

.

.



Inne etiologie

Inne etiologie

:

:

toksyny, infekcje,

toksyny, infekcje,

zaburzenia metabolizmu i zaburzenia

zaburzenia metabolizmu i zaburzenia

odżywiania

odżywiania

Postępowanie

Postępowanie



Właściwa diagnoza i leżąca u jej

Właściwa diagnoza i leżąca u jej

podstaw etiologia

podstaw etiologia



Wysiłek prowadzenia lekarskiego

Wysiłek prowadzenia lekarskiego

uwzględniające stan całego

uwzględniające stan całego

organizmu i wszystkich objawów

organizmu i wszystkich objawów



Zapewnienie wsparcie

Zapewnienie wsparcie

Choroba

Choroba

Alzheimer

Alzheimer

a

a

Disease

Disease



Stanowi ponad ½ otępień w wieku starczym

Stanowi ponad ½ otępień w wieku starczym



Choroba neurodegeneracyjna o nieznanej etiologii

Choroba neurodegeneracyjna o nieznanej etiologii



Około

Około

5-7%

5-7%

osób po 65 roku życia cierpi na

osób po 65 roku życia cierpi na

chorobę

chorobę

Alzheimer

Alzheimer

a

a



Około

Około

20%

20%

osób w wieku powyżej 8o roku życia

osób w wieku powyżej 8o roku życia

cierpi na chorobę

cierpi na chorobę

Alzheimer

Alzheimer

a

a



Przebieg choroby Alzheimera trwa różnie od 2 do

Przebieg choroby Alzheimera trwa różnie od 2 do

20 lat, zwykle objawia się na 6 – 10 lat przed

20 lat, zwykle objawia się na 6 – 10 lat przed

śmiercią

śmiercią

Prezentacja kliniczna i przebieg

Prezentacja kliniczna i przebieg



Nieznaczne zapominanie

Nieznaczne zapominanie



Zmniejszona umiejętność wykonywania

Zmniejszona umiejętność wykonywania

zadanych prac i znalezienia się w

zadanych prac i znalezienia się w

sytuacjach społecznych

sytuacjach społecznych



Słaba koncentracja

Słaba koncentracja



Defekty wzrokowo-przestrzenne

Defekty wzrokowo-przestrzenne



Problemy z wysławianiem się

Problemy z wysławianiem się



Utrata pamięci krótkoterminowej

Utrata pamięci krótkoterminowej



Niezdolność do samodzielnej podróży

Niezdolność do samodzielnej podróży



Nie jest możliwe wykonanie złożonego zadania

Nie jest możliwe wykonanie złożonego zadania



Zmniejszona wiedza nt. bieżących wydarzeń

Zmniejszona wiedza nt. bieżących wydarzeń



Złudzenia

Złudzenia



Depresja

Depresja



Pobudzenie

Pobudzenie



Niepełnosprawność

Niepełnosprawność



dezorientacja

dezorientacja



Nietrzymanie

Nietrzymanie



Zmiany osobowościowe i emocjonalne

Zmiany osobowościowe i emocjonalne



Śmierć

Śmierć



W początkowym stadium mogą wystąpić

W początkowym stadium mogą wystąpić

nieokreślone dolegliwości wzrokowe

nieokreślone dolegliwości wzrokowe



‘

‘

agnozja wzrokowa

agnozja wzrokowa

’

’



Trudności w czytaniu

Trudności w czytaniu



Wpadanie na przedmioty

Wpadanie na przedmioty



Nieprawidłowa percepcja wzrokowa i procesy

Nieprawidłowa percepcja wzrokowa i procesy

wzrokowo-przestrzenne

wzrokowo-przestrzenne



redukcja wzrokowych potencjałów wywołanych

redukcja wzrokowych potencjałów wywołanych

VEP

VEP



Postępowanie obejmuje

Postępowanie obejmuje

:

:



Leki poprawiające pamięć

Leki poprawiające pamięć



Postępowanie w splątaniu i

Postępowanie w splątaniu i

pobudzeniu

pobudzeniu



Prowadzenie zaburzeń w zachowaniu

Prowadzenie zaburzeń w zachowaniu



Adaptacja do środowiska domowego

Adaptacja do środowiska domowego



Postępowanie rodziny

Postępowanie rodziny

Depresja

Depresja

Patogeneza i patofizjologia

Patogeneza i patofizjologia

1.

1.

Podłoże psychodynamiczne = trudności z

Podłoże psychodynamiczne = trudności z

formowaniem i utrzymaniem szacunku dla

formowaniem i utrzymaniem szacunku dla

samego siebie

samego siebie

2.

2.

Perspektywa kognitywna=konsekwencja

Perspektywa kognitywna=konsekwencja

negatywnego lub zniekształconego myślenia

negatywnego lub zniekształconego myślenia

3.

3.

Uwarunkowania genetyczne=wywiad rodzinny

Uwarunkowania genetyczne=wywiad rodzinny

4.

4.

Funkcja neurotransmiterów=zaburzony

Funkcja neurotransmiterów=zaburzony

m,etabolizm neurotransmiterów

m,etabolizm neurotransmiterów

5.

5.

Hipotezy neuroendokrynne=zaburzenia

Hipotezy neuroendokrynne=zaburzenia

produkcji/uwalniania/działania hormonów

produkcji/uwalniania/działania hormonów



Przejawy psychologiczne

Przejawy psychologiczne



Przygnębienie

Przygnębienie



Drażliwość

Drażliwość



Zniechęcenie

Zniechęcenie



Utrata zainteresowań

Utrata zainteresowań



Niepokój

Niepokój



Frustracja

Frustracja



Obniżone libido

Obniżone libido



Zaburzenia pamięci, koncentracji i wyobrażeniu

Zaburzenia pamięci, koncentracji i wyobrażeniu

o samym sobie

o samym sobie



Przejawy somatyczne

Przejawy somatyczne



Zaburzony sen

Zaburzony sen



Brak energii

Brak energii



Obniżony apetyt

Obniżony apetyt



Leczenie obejmuje podawanie

Leczenie obejmuje podawanie

środków przeciwdepresyjnych i

środków przeciwdepresyjnych i

psychoterapię

psychoterapię

Zaburzenia słuchu

Zaburzenia słuchu



4

4

typy utraty słuchu w zależności od

typy utraty słuchu w zależności od

obszaru uszkodzenia drogi słuchowej

obszaru uszkodzenia drogi słuchowej



doprowadzający

doprowadzający



Ucho środkowe, upośledzona percepcja wszystkich

Ucho środkowe, upośledzona percepcja wszystkich

częstotliwości

częstotliwości



sensoneuralne

sensoneuralne



Ślimak (sensoryczny) lub nerw słuchowy, dotyczy

Ślimak (sensoryczny) lub nerw słuchowy, dotyczy

przede wszystkim częstotliwości wysokich

przede wszystkim częstotliwości wysokich



mieszany

mieszany



Ucho zewnętrzne lub środkowe

Ucho zewnętrzne lub środkowe



C

C

entralny

entralny



Utrata wzdłuż drogi słuchowej przez pień mózgu do

Utrata wzdłuż drogi słuchowej przez pień mózgu do

kory słuchowej

kory słuchowej



Przy pogorszeniu słuchu wzrok staje się

Przy pogorszeniu słuchu wzrok staje się

bardziej istotny

bardziej istotny



Utrata słuchu związana z wiekiem

Utrata słuchu związana z wiekiem



Presby

Presby

cusis

cusis



Często zaburzenia słuchu sensoneuralne

Często zaburzenia słuchu sensoneuralne

powodują centralną utratę słuchu

powodują centralną utratę słuchu



Wrażliwość słuchowa i zrozumienie

Wrażliwość słuchowa i zrozumienie

mowy są obniżone

mowy są obniżone



Dotyczy dźwięków wysokiej

Dotyczy dźwięków wysokiej

częstotliwości

częstotliwości

Poruszanie się

Poruszanie się

upadki,

upadki,

prowadzenie

prowadzenie

pojazdów

pojazdów

Ruchliwość

Ruchliwość



Słabnące umiejętności wzrokowe

Słabnące umiejętności wzrokowe

naraża ludzi starszych na ryzyko

naraża ludzi starszych na ryzyko

związane z poruszaniem się

związane z poruszaniem się



Używanie laski, chodzika lub wózka

Używanie laski, chodzika lub wózka

dla zwiększenia bezpieczeństwa

dla zwiększenia bezpieczeństwa

Upadki

Upadki



Upadek jest najczęstszą przyczyną

Upadek jest najczęstszą przyczyną

śmiertelności w populacji osób starszych

śmiertelności w populacji osób starszych



Upadki i obawa przed upadnięciem

Upadki i obawa przed upadnięciem

najbardziej dotykają tej populacji

najbardziej dotykają tej populacji



Obawa przed upadnięciem prowadzi do

Obawa przed upadnięciem prowadzi do

ograniczenia aktywności i utraty

ograniczenia aktywności i utraty

samodzielności

samodzielności



Częstość upadków wzrasta u osób z

Częstość upadków wzrasta u osób z

zaburzeniami widzenia

zaburzeniami widzenia



Badania wskazują, że od 30 do 50%

Badania wskazują, że od 30 do 50%

osób powyżej 65 roku życia upada

osób powyżej 65 roku życia upada

każdego roku

każdego roku



6%

6%

upadków kończy się złamaniami

upadków kończy się złamaniami



Statystyki pokazują, iż osoby powyżej

Statystyki pokazują, iż osoby powyżej

65 roku życia stanowią 72% ofiar

65 roku życia stanowią 72% ofiar

śmiertelnych upadków w Stanach

śmiertelnych upadków w Stanach

Zjednoczonych

Zjednoczonych



Uwarunkowania medyczne

Uwarunkowania medyczne

związane ze wzrostem ryzyka

związane ze wzrostem ryzyka

upadku obejmują

upadku obejmują

:

:

choroby układu

choroby układu

sercowo-naczyniowego, posturalne

sercowo-naczyniowego, posturalne

niedociśnienie [zab. ortostatyczne],

niedociśnienie [zab. ortostatyczne],

czynniki neurologiczne (łącznie z

czynniki neurologiczne (łącznie z

widzeniem), zmiany mięśniowo-

widzeniem), zmiany mięśniowo-

szkieletowe, nagłe przypadki, leki i

szkieletowe, nagłe przypadki, leki i

czynniki psychologiczne

czynniki psychologiczne



Leki najczęściej stosowane przez osoby,

Leki najczęściej stosowane przez osoby,

które doznały upadku na pochyłościach

które doznały upadku na pochyłościach

:

:



Diuretyki, szczególnie furosemid

Diuretyki, szczególnie furosemid

(Lasix)

(Lasix)



Środki nasenne i uspokajające, szczególnie

Środki nasenne i uspokajające, szczególnie

flurazepam (Dalmane)

flurazepam (Dalmane)



Chlorpothixene (Taractan)

Chlorpothixene (Taractan)



Chlordiazepoxide (Librium)

Chlordiazepoxide (Librium)



Leki te mogą zaburzać równowagę,

Leki te mogą zaburzać równowagę,

napięcie mięśniowe, poziom

napięcie mięśniowe, poziom

świadomości, orientację i koordynację

świadomości, orientację i koordynację

Framingham Study

Framingham Study

Złamania kości biodrowej

Złamania kości biodrowej



Występuje jedynie u

Występuje jedynie u

3%

3%

osób z

osób z

ostrością wzroku

ostrością wzroku

20/25

20/25



U

U

8.5%

8.5%

osób z ostrością wzroku

osób z ostrością wzroku

od

od

20/30

20/30

do

do

20/80

20/80



U

U

11.3%

11.3%

osób z ostrością wzroku

osób z ostrością wzroku

20/100

20/100

lub mniejszą

lub mniejszą



Turano

Turano

i

i

Rubin,

Rubin,

i wsp.

i wsp.

,

,

badali wpływ widzenia na

badali wpływ widzenia na

stabilizację posturalną oraz upadanie/obawę przed

stabilizację posturalną oraz upadanie/obawę przed

upadkiem

upadkiem



Turano

Turano

i

i

Rubin,

Rubin,

i wsp

i wsp

.,

.,

wskazują w opublikowanych

wskazują w opublikowanych

danych, iż do większości upadków dochodzi na

danych, iż do większości upadków dochodzi na

obszarach takich jak wejścia i stopnie schodów

obszarach takich jak wejścia i stopnie schodów



Cox,

Cox,

i wsp

i wsp

.,

.,

wskazują, iż wśród 537 pacjentów w

wskazują, iż wśród 537 pacjentów w

wieku 65 lat i powyżej, którzy doznali upadku i

wieku 65 lat i powyżej, którzy doznali upadku i

złamania kości biodrowej 66% miało zaburzenia

złamania kości biodrowej 66% miało zaburzenia

wzroku związane z nieskorygowaną wadą refrakcji i

wzroku związane z nieskorygowaną wadą refrakcji i

nie leczoną zaćmą

nie leczoną zaćmą



Posturalne kołysanie się/chwianie się jest

Posturalne kołysanie się/chwianie się jest

związane z ostrością wzroku, wrażliwością

związane z ostrością wzroku, wrażliwością

na kontrast, progiem ruch- obraz i

na kontrast, progiem ruch- obraz i

zwężeniem pola widzenia

zwężeniem pola widzenia



Obniżenie funkcji wzrokowych skutkuje

Obniżenie funkcji wzrokowych skutkuje

redukcją informacji somatosensorycznych i

redukcją informacji somatosensorycznych i

wzrostem posturalnego kołysania się

wzrostem posturalnego kołysania się



Zwiększone posturalne kołysanie się

Zwiększone posturalne kołysanie się

zwiększa ryzyko upadku

zwiększa ryzyko upadku



Udział czynników wzrokowych w

Udział czynników wzrokowych w

stabilizacji posturalnej jest większy u

stabilizacji posturalnej jest większy u

osób nie ulegających upadkom w

osób nie ulegających upadkom w

stosunku do osób ulegających upadkom

stosunku do osób ulegających upadkom



Osoby ulegające upadkom mają większe

Osoby ulegające upadkom mają większe

posturalne kołysanie się niż osoby nie

posturalne kołysanie się niż osoby nie

ulegające upadkom

ulegające upadkom



Wrażliwość na kontrast jest znacząco

Wrażliwość na kontrast jest znacząco

związana ze stabilizacją wzrokową

związana ze stabilizacją wzrokową



Osoby obawiające się upadku i osoby

Osoby obawiające się upadku i osoby

nie obawiające się upadku mają

nie obawiające się upadku mają

podobną stabilizację wzrokową

podobną stabilizację wzrokową



Zalecane

Zalecane

:

:



Lepsze oświetlenie, unikanie miejsc

Lepsze oświetlenie, unikanie miejsc

zacienionych, jednolite oświetlenie, używanie

zacienionych, jednolite oświetlenie, używanie

podpórek i znakowanie schodów, poręcze,

podpórek i znakowanie schodów, poręcze,

bezpieczne dywany, buty zapobiegające

bezpieczne dywany, buty zapobiegające

poślizgnięciu się, laska/chodzik

poślizgnięciu się, laska/chodzik

Prowadzenie

Prowadzenie

pojazdów

pojazdów

Dr. Morgan

Dr. Morgan

‘

‘

uznaję prowadzenie o zmierzchu – dokładnie

uznaję prowadzenie o zmierzchu – dokładnie

przed zapadnięciem rzeczywistej ciemności

przed zapadnięciem rzeczywistej ciemności

– na frustrujące ponieważ czuję, że

– na frustrujące ponieważ czuję, że

powinienem postrzegać więcej szczegółów

powinienem postrzegać więcej szczegółów

obiektów niż mogę to zrobić. Uważam też,

obiektów niż mogę to zrobić. Uważam też,

że mam nieznacznie większe problemy z

że mam nieznacznie większe problemy z

lokalizacją przestrzenną

lokalizacją przestrzenną

.’

.’

‘

‘

Prowadzenie nocą może być nieco bardziej

Prowadzenie nocą może być nieco bardziej

uciążliwe, obecnie mało prowadzę nocą,

uciążliwe, obecnie mało prowadzę nocą,

trudno jest mi jednoznacznie stwierdzić czy

trudno jest mi jednoznacznie stwierdzić czy

sprawia mi to znacznie więcej trudności

sprawia mi to znacznie więcej trudności

.’

.’

‘

‘

czuję, że trudno mi dostrzec szczegóły

czuję, że trudno mi dostrzec szczegóły

w miejscach zacienionych w

w miejscach zacienionych w

obszarach o dużym kontraście. np. W

obszarach o dużym kontraście. np. W

terenie zalesionym. Zauważam to

terenie zalesionym. Zauważam to

szczególnie podczas prowadzenia

szczególnie podczas prowadzenia

gdy słońce oświetla część drogi i

gdy słońce oświetla część drogi i

następują szybkie zmiany w

następują szybkie zmiany w

oświetleniu; wskutek tych warunków

oświetleniu; wskutek tych warunków

prowadzenie jest mniej pewne

prowadzenie jest mniej pewne

.’

.’

Prowadzenie pojazdów

Prowadzenie pojazdów



Jest to złożone zadanie psycho-fizyczne

Jest to złożone zadanie psycho-fizyczne



Uwzględnia wiele zmiennych, a wśród

Uwzględnia wiele zmiennych, a wśród

nich parametry widzenia,

nich parametry widzenia,

doświadczenie, świadomość, czynniki

doświadczenie, świadomość, czynniki

uwagi, zdolności fizyczne, stan drogi,

uwagi, zdolności fizyczne, stan drogi,

model i stan pojazdu, pogodę, stan

model i stan pojazdu, pogodę, stan

słuchu, leki, konstrukcje umysłową, porę

słuchu, leki, konstrukcje umysłową, porę

prowadzenia (nocą lub za dnia),

prowadzenia (nocą lub za dnia),

roztargnienie, zdolności kognitywne

roztargnienie, zdolności kognitywne

,

,

i

i

inne zmienne

inne zmienne



Wymagania wzrokowe do

Wymagania wzrokowe do

prowadzenia pojazdów obejmują

prowadzenia pojazdów obejmują

ostrość wzroku

ostrość wzroku

VA,

VA,

wrażliwość na

wrażliwość na

kontrast

kontrast

CS,

CS,

widzenie barwne

widzenie barwne

CV,

CV,

UVOF,

UVOF,

obuoczne poczucie głębi,

obuoczne poczucie głębi,

umiejętności percepcji wzrokowej,

umiejętności percepcji wzrokowej,

czas powrotu funkcji po olśnieniu i

czas powrotu funkcji po olśnieniu i

przetwarzanie informacji

przetwarzanie informacji

Znaczenie prowadzenia

Znaczenie prowadzenia

pojazdów

pojazdów



Szeroki dostęp do transportu

Szeroki dostęp do transportu



Prowadzenie jest jedną z form

Prowadzenie jest jedną z form

przemieszczania się

przemieszczania się



Możliwość czucia się „niezależnym”

Możliwość czucia się „niezależnym”

od innych osób

od innych osób

Czy aktualne stadardy są

Czy aktualne stadardy są

przekonujące?

przekonujące?



W Ameryce badanie ostrości wzroku jest

W Ameryce badanie ostrości wzroku jest

w większości stanów jest stosowana

w większości stanów jest stosowana

jako badanie przesiewowe dla

jako badanie przesiewowe dla

kierowców

kierowców

.

.



Jaki rodzaj ostrości wzroku

Jaki rodzaj ostrości wzroku

?

?



statyczny

statyczny

–

–

stosowany najczęściej

stosowany najczęściej

,

,

plansze do badania ostrości wzroku

plansze do badania ostrości wzroku



vernier–

vernier–

wykrywający oddzielne linie

wykrywający oddzielne linie

dynamiczny

dynamiczny

–

–

ostrość wzroku przy

ostrość wzroku przy

poruszających się planszach

poruszających się planszach