Soczewka
Soczewka
Przejrzysta dwuwypukła struktura
Przejrzysta dwuwypukła struktura
odpowiadająca w przybliżeniu w
odpowiadająca w przybliżeniu w
25% za moc refrakcyjną oka
25% za moc refrakcyjną oka
Soczewka odpowiada za jakość
Soczewka odpowiada za jakość
oraz ilość światła, które dociera do
oraz ilość światła, które dociera do
siatkówki
siatkówki
W ciągu życia zwiększa się jej wielkość i gęstość
W ciągu życia zwiększa się jej wielkość i gęstość
Zwiększenie liczby dodatkowych warstw
Zwiększenie liczby dodatkowych warstw
włókien (podobnie jak liczba warstw cebuli)
włókien (podobnie jak liczba warstw cebuli)
Długość osiowa soczewki wzrasta o 28%
Długość osiowa soczewki wzrasta o 28%
odpowiednio dla osób w wieku
odpowiednio dla osób w wieku
15-20
15-20
oraz
oraz
70
70
lat
lat
W wieku 15-20 lat jej grubość wynosi około
W wieku 15-20 lat jej grubość wynosi około
3.6mm, a w wieku 70 lat około 4.6mm
3.6mm, a w wieku 70 lat około 4.6mm
Można się spodziewać zmian wady refrakcji przy
Można się spodziewać zmian wady refrakcji przy
wzroście grubości soczewki - zmiany refrakcji w
wzroście grubości soczewki - zmiany refrakcji w
kierunku krótkowzroczności w oku z zaćmą u
kierunku krótkowzroczności w oku z zaćmą u
starszych pacjentów
starszych pacjentów
Nie zdaża się to, gdyż długość osiowa oka
Nie zdaża się to, gdyż długość osiowa oka
maleje z wiekiem
maleje z wiekiem
Soczewki mają zmienny współczynnik refrakcji
Soczewki mają zmienny współczynnik refrakcji
od centrum ku obwodowi, gradient ulega
od centrum ku obwodowi, gradient ulega
zmianie z wiekiem, aby skompensować
zmianie z wiekiem, aby skompensować
zwiększenie grubości
zwiększenie grubości
Utrata elastyczności torebki soczewki
Utrata elastyczności torebki soczewki
i macierzy prowadzi do utraty
i macierzy prowadzi do utraty
akomodacji
akomodacji
Największa redukcja występuje w
Największa redukcja występuje w
przedziale wiekowym
przedziale wiekowym
45-55
45-55
lat
lat
Redukcja do zera dioptrii około 70 roku
Redukcja do zera dioptrii około 70 roku
życia
życia
Zmniejszenie przezroczystości i
Zmniejszenie przezroczystości i
postępująca zmiana koloru na żółty z
postępująca zmiana koloru na żółty z
powodu zmian w metabolizmie i
powodu zmian w metabolizmie i
uwodnieniu
uwodnieniu
Zwiększona absorpcja światła,
Zwiększona absorpcja światła,
zwłaszcza w zakresie fal krótkich
zwłaszcza w zakresie fal krótkich
Zażółcenie soczewki prowadzi do
Zażółcenie soczewki prowadzi do
selektywnej absorpcji i zwiększonego
selektywnej absorpcji i zwiększonego
rozproszenia światła niebieskiego
rozproszenia światła niebieskiego
Zwiększone rozproszenie światła
Zwiększone rozproszenie światła
związane ze zwiększoną gęstością
związane ze zwiększoną gęstością
soczewki
soczewki
Przednie rozproszenie od źródła światła
Przednie rozproszenie od źródła światła
skierowanego w kierunku siatkówki
skierowanego w kierunku siatkówki
Tylne rozproszenie z soczewki w
Tylne rozproszenie z soczewki w
kierunku źródła światła
kierunku źródła światła
Przednie rozproszenie jest bardziej istotne w
Przednie rozproszenie jest bardziej istotne w
widzeniu
widzeniu
Rozproszenie światła od soczewki do obrazie
Rozproszenie światła od soczewki do obrazie
na siatkówce rzuca obraz ‘zawoalowany’ czego
na siatkówce rzuca obraz ‘zawoalowany’ czego
skutkiem jest zmniejszenie kontrastu i ostrości
skutkiem jest zmniejszenie kontrastu i ostrości
widzenia
widzenia
Z wiekiem szybciej pojawia się wzrost
Z wiekiem szybciej pojawia się wzrost
rozproszenia przedniego niż tylnego
rozproszenia przedniego niż tylnego
Rozproszenie światła różni się zależnie od
Rozproszenie światła różni się zależnie od
pigmentacji tęczówki
pigmentacji tęczówki
Jasne tęczówki częściej dają lekkie
Jasne tęczówki częściej dają lekkie
rozproszenie niż tęczówki ciemne
rozproszenie niż tęczówki ciemne
Tylne rozproszenie może nieznacznie
Tylne rozproszenie może nieznacznie
zmniejszyć ilość światła docierającego na
zmniejszyć ilość światła docierającego na
siatkówkę
siatkówkę
Pomiary tylnego rozproszenia wykazują
Pomiary tylnego rozproszenia wykazują
stopniowy wzrost powyżej 40 roku życia,
stopniowy wzrost powyżej 40 roku życia,
bardziej zauważalny w wieku późniejszym
bardziej zauważalny w wieku późniejszym
W przedziale wiekowym
W przedziale wiekowym
40
40
–
–
80
80
lat liczba
lat liczba
rozproszeń tylnych wzrasta 16 razy
rozproszeń tylnych wzrasta 16 razy
Ciało szkliste
Ciało szkliste
Jasna, galaretowata substancja
Jasna, galaretowata substancja
pomagająca w utrzymaniu kształtu
pomagająca w utrzymaniu kształtu
gałki ocznej
gałki ocznej
Rozproszenie światła poprzez ciało
Rozproszenie światła poprzez ciało
szkliste wzrasta z wiekiem i związane
szkliste wzrasta z wiekiem i związane
jest ze zmianą budowy ciała
jest ze zmianą budowy ciała
szklistego
szklistego
Rozpływ ciała szklistego jest związany z
Rozpływ ciała szklistego jest związany z
obkurczaniem się żelu szklistego, oddzieleniem
obkurczaniem się żelu szklistego, oddzieleniem
komponentów stałych i płynnych
komponentów stałych i płynnych
Z wiekiem wzrasta upłynnienie i zmniejsza się
Z wiekiem wzrasta upłynnienie i zmniejsza się
objętość żelu
objętość żelu
Tylne odłączenie ciała szklistego skutkuje
Tylne odłączenie ciała szklistego skutkuje
upłynnieniem ciała szklistego i przerwaniem jego
upłynnieniem ciała szklistego i przerwaniem jego
ciągłości oraz upływem do przestrzeni
ciągłości oraz upływem do przestrzeni
szklistkowo-siatkówkowej
szklistkowo-siatkówkowej
Ryzyko odwarstwienia siatkówki
Ryzyko odwarstwienia siatkówki
Wzrost ilości i prędkości poruszania się mętów
Wzrost ilości i prędkości poruszania się mętów
Po 60 roku życia prawie u wszystkich ludzi
Po 60 roku życia prawie u wszystkich ludzi
występuje tylne odłączenie ciała szklistego
występuje tylne odłączenie ciała szklistego
Siatkówka
Siatkówka
Anatomia siatkówki – część
Anatomia siatkówki – część
2
2
Sensoryczna część siatkówki ma 9 różnych
Sensoryczna część siatkówki ma 9 różnych
warstw (od szklistki po nabłonek barwnikowy
warstw (od szklistki po nabłonek barwnikowy
siatkówki
siatkówki
):
):
1.
1.
Błona graniczna wewnętrzna
Błona graniczna wewnętrzna
2.
2.
Warstwa włókien nerwowych siatkówki
Warstwa włókien nerwowych siatkówki
3.
3.
Warstwa komórek zwojowych siatkówki
Warstwa komórek zwojowych siatkówki
4.
4.
Warstwa splotowata wewnętrzna siatkówki
Warstwa splotowata wewnętrzna siatkówki
5.
5.
Warstwa jądrowa wewnętrzna siatkówki
Warstwa jądrowa wewnętrzna siatkówki
6.
6.
Warstwa splotowata zewnętrzna siatkówki
Warstwa splotowata zewnętrzna siatkówki
7.
7.
Warstwa jądrzasta zewnętrzna siatkówki
Warstwa jądrzasta zewnętrzna siatkówki
8.
8.
Błona graniczna zewnętrzna siatkówki
Błona graniczna zewnętrzna siatkówki
9.
9.
Część wewnętrzna i zewnętrzna komórek
Część wewnętrzna i zewnętrzna komórek
pręcikowych i komórek czopkowych
pręcikowych i komórek czopkowych
Nabłonek barwnikowy siatkówki
Nabłonek barwnikowy siatkówki
(
(
NBS
NBS
):
):
Jednorodna warstwa pojedynczych komórek położona
Jednorodna warstwa pojedynczych komórek położona
pomiędzy warstwą sensoryczną a błoną Brucha
pomiędzy warstwą sensoryczną a błoną Brucha
Mocno pigmentowana drobinami melaniny zawartymi w
Mocno pigmentowana drobinami melaniny zawartymi w
cytoplazmie
cytoplazmie
Komórki są ze sobą ściśle połączone i wykazują funkcje
Komórki są ze sobą ściśle połączone i wykazują funkcje
:
:
Utrzymywanie struktur razem
Utrzymywanie struktur razem
Tworzenie bariery pomiędzy częścią sensoryczną
Tworzenie bariery pomiędzy częścią sensoryczną
siatkówki a błoną naczyniową (bariera naczyniowo-
siatkówki a błoną naczyniową (bariera naczyniowo-
siatkówkowa)
siatkówkowa)
Procesy metaboliczne
Procesy metaboliczne
Absorpcja światła
Absorpcja światła
Błona Brucha:
Błona Brucha:
Wraz z NBS tworzy barierę i
Wraz z NBS tworzy barierę i
podtrzymuje strukturę siatkówki
podtrzymuje strukturę siatkówki
5
5
warstw
warstw
:
:
1.
1.
Błona podstawna NBS
Błona podstawna NBS
2.
2.
Strefa (warstwa) kolagenowa wewnętrzna
Strefa (warstwa) kolagenowa wewnętrzna
3.
3.
Warstwa elastyczna
Warstwa elastyczna
4.
4.
Strefa (warstwa) kolagenowa zewnętrzna
Strefa (warstwa) kolagenowa zewnętrzna
5.
5.
Błona podstawna naczyń włosowatych
Błona podstawna naczyń włosowatych
naczyniówki
naczyniówki
Błona naczyniowa/naczynia włosowate
Błona naczyniowa/naczynia włosowate
naczyniówki są odpowiedzialne za odżywianie
naczyniówki są odpowiedzialne za odżywianie
drogą naczyniową NBS i zewnętrznej 1/3 części
drogą naczyniową NBS i zewnętrznej 1/3 części
sensorycznej siatkówki
sensorycznej siatkówki
Naczynia włosowate naczyniówki to zamknięty
Naczynia włosowate naczyniówki to zamknięty
kompleks naczyń włosowatych sąsiadujący z
kompleks naczyń włosowatych sąsiadujący z
błoną Brucha
błoną Brucha
Bardziej gęsty w okolicach plamki
Bardziej gęsty w okolicach plamki
Zrąb naczyniówki znajduje się tuż obok naczyń
Zrąb naczyniówki znajduje się tuż obok naczyń
włosowatych naczyniówki
włosowatych naczyniówki
Naczynia krwionośne, nerwy, komórki układu
Naczynia krwionośne, nerwy, komórki układu
immunologicznego, fibroblasty, kolagenowa
immunologicznego, fibroblasty, kolagenowa
tkanka podtrzymująca i melanocyty
tkanka podtrzymująca i melanocyty
Nadnaczyniówka znajduje się pomiędzy
Nadnaczyniówka znajduje się pomiędzy
naczyniówką i twardówką
naczyniówką i twardówką
Zmiany siatkówkowe
Zmiany siatkówkowe
Ubytek komórek fotoreceptorowych w
Ubytek komórek fotoreceptorowych w
części nerwowej siatkówki
części nerwowej siatkówki
Komórki czopkowe
Komórki czopkowe
Obniżenie w błonach [
Obniżenie w błonach [
decrease in membranes
decrease in membranes
]
]
Zmniejszenie gęstości
Zmniejszenie gęstości
Pojawienie się różnych komórek pod względem wielkości
Pojawienie się różnych komórek pod względem wielkości
Dezorganizacja warstwy jądrzastej siatkówki i warstwy
Dezorganizacja warstwy jądrzastej siatkówki i warstwy
splotowatej zewnętrznej siatkówki
splotowatej zewnętrznej siatkówki
Komórki pręcikowe
Komórki pręcikowe
Z wiekiem dochodzi do zmiany ich kształtu
Z wiekiem dochodzi do zmiany ich kształtu
Z wiekiem prowadzi do wytworzenia tarcz
Z wiekiem prowadzi do wytworzenia tarcz
Obniżenie gęstości elementów nerwowych
Obniżenie gęstości elementów nerwowych
najbardziej w wewnętrznych warstwach
najbardziej w wewnętrznych warstwach
siatkówki
siatkówki
Obniżenie ilości komórek zwojowych siatkówki i
Obniżenie ilości komórek zwojowych siatkówki i
włókien nerwu wzrokowego
włókien nerwu wzrokowego
Ubytek 5000 aksonów rocznie w oku człowieka
Ubytek 5000 aksonów rocznie w oku człowieka
Obrzęk aksonów i krętość i wydłużenie
Obrzęk aksonów i krętość i wydłużenie
dendrytów
dendrytów
Wzrost gromadzenia lipofusyny w komórkach
Wzrost gromadzenia lipofusyny w komórkach
zwojowych
zwojowych
Zmiany w błonie Brucha i w NBS
Zmiany w błonie Brucha i w NBS
powodują powstanie druzów i
powodują powstanie druzów i
cętkowane ubarwienie siatkówki
cętkowane ubarwienie siatkówki
Z wiekiem błona Brucha grubieje i
Z wiekiem błona Brucha grubieje i
gromadzi materiał włóknikowy i
gromadzi materiał włóknikowy i
amorficzny (złogi podstawne
amorficzny (złogi podstawne
linearne – możliwa dezintegracja
linearne – możliwa dezintegracja
komórek NBS)
komórek NBS)
Przerwanie błony Brucha prowadzi
Przerwanie błony Brucha prowadzi
do nie typowych zmian związanych
do nie typowych zmian związanych
ze starzeniem się, takich jak
ze starzeniem się, takich jak
neowaskularyzacja naczyniówkowa
neowaskularyzacja naczyniówkowa
Zmiany nabłonka barwnikowego
Zmiany nabłonka barwnikowego
siatkówki
siatkówki
:
:
Zmiana w wielkości i kształtu komórek i ich jąder
Zmiana w wielkości i kształtu komórek i ich jąder
Komórki obwodowej części nabłonka
Komórki obwodowej części nabłonka
barwnikowego siatkówki stają się bardziej płaskie
barwnikowego siatkówki stają się bardziej płaskie
i szersze, może dochodzić do ubytku barwnika
i szersze, może dochodzić do ubytku barwnika
Nabłonek barwnikowy okolicy plamki staje się
Nabłonek barwnikowy okolicy plamki staje się
bardziej wąski i wysoki i występuje nieregularna
bardziej wąski i wysoki i występuje nieregularna
dystrybucja pigmentu ( obserwuje się cętkowate
dystrybucja pigmentu ( obserwuje się cętkowate
wybarwienie siatkówki)
wybarwienie siatkówki)
Utrata zdolności
Utrata zdolności
to
to
lizy i usuwania zbędnych
lizy i usuwania zbędnych
struktur komórkowych, co skutkuje
struktur komórkowych, co skutkuje
akumulowaniem częściowo zdegradowanego
akumulowaniem częściowo zdegradowanego
materiału zwanego ziarnami lipofusyny
materiału zwanego ziarnami lipofusyny
Obecność lipofusyny w ludzkim oku
Obecność lipofusyny w ludzkim oku
stwierdza się w wieku 10 lat
stwierdza się w wieku 10 lat
U osób w wieku 80 lat 20% objętości
U osób w wieku 80 lat 20% objętości
cytoplazmatycznej nabłonka
cytoplazmatycznej nabłonka
barwnikowego siatkówki stanowi
barwnikowego siatkówki stanowi
lipofuscyna
lipofuscyna
Naczynia siatkówki i błony
Naczynia siatkówki i błony
naczyniowej stają się węższe i
naczyniowej stają się węższe i
stwardniałe
stwardniałe
Może dochodzić do wynaczyniania
Może dochodzić do wynaczyniania
włośniczkowego
włośniczkowego
Ele
Ele
ktrofizjologia
ktrofizjologia
Zmiany elektrofizjologiczne
Zmiany elektrofizjologiczne
skorelowane z zaburzeniami
skorelowane z zaburzeniami
anatomicznymi powstającymi w
anatomicznymi powstającymi w
przebiegu procesu starzenia się
przebiegu procesu starzenia się
Elektroretinografia błyskowa pozwala
Elektroretinografia błyskowa pozwala
zmierzyć odpowiedź bioelektryczną
zmierzyć odpowiedź bioelektryczną
elementów nerwowych w 2/3 zewnętrznej
elementów nerwowych w 2/3 zewnętrznej
części siatkówki
części siatkówki
Z wiekiem amplituda elektroretinogramu
Z wiekiem amplituda elektroretinogramu
błyskowego maleje
błyskowego maleje
Elektroretinografia typu pattern pozwala na
Elektroretinografia typu pattern pozwala na
dokonanie pomiaru odpowiedzi
dokonanie pomiaru odpowiedzi
bioelektrycznej w 1/3 wewnętrznej części
bioelektrycznej w 1/3 wewnętrznej części
siatkówki, przede wszystkim zaś aktywności
siatkówki, przede wszystkim zaś aktywności
komórek zwojowych siatkówki
komórek zwojowych siatkówki
Z wiekiem amplituda elektroretinogramu
Z wiekiem amplituda elektroretinogramu
typu pattern maleje
typu pattern maleje
Wzrokowe potencjały wywołane
Wzrokowe potencjały wywołane
pozwalają dokonać pomiaru czynności
pozwalają dokonać pomiaru czynności
kory wzrokowej i tylnych dróg
kory wzrokowej i tylnych dróg
wzrokowych
wzrokowych
Wzrokowe potencjały wywołane także
Wzrokowe potencjały wywołane także
wykazują wzrost latencji i redukcję
wykazują wzrost latencji i redukcję
amplitudy związanych z wiekiem
amplitudy związanych z wiekiem
Nerw wzrokowy
Nerw wzrokowy
Ubytek
Ubytek
5500
5500
aksonów rocznie
aksonów rocznie
Nerw wzrokowy tworzy przeciętnie
Nerw wzrokowy tworzy przeciętnie
około
około
1,200,000
1,200,000
włókien nerwowych
włókien nerwowych
W wieku 100 lat stwierdza się ubytek
W wieku 100 lat stwierdza się ubytek
prawie połowy ilości włókien
prawie połowy ilości włókien
nerwowych
nerwowych
Kora wzrokowa
Kora wzrokowa
Zmniejszenie gęstości neuronów
Zmniejszenie gęstości neuronów
Zwiększenie gęstości komórek glejowych
Zwiększenie gęstości komórek glejowych
Utrata komórek
Utrata komórek
Zwyrodnienie neurofibryllarne
Zwyrodnienie neurofibryllarne
Atrofia dendrytów
Atrofia dendrytów
Zmniejszenie poziomu neurotransmiterów
Zmniejszenie poziomu neurotransmiterów
Akumulacja lipofusyny w korze
Akumulacja lipofusyny w korze
prążkowanej
prążkowanej
VOSH 2007
VOSH 2007
Mexico
Mexico
Ostrość wzroku
Ostrość wzroku
Zdolność oka do rozróżniania precyzyjnych
Zdolność oka do rozróżniania precyzyjnych
detali obiektu
detali obiektu
Zdolność rozdzielcza
Zdolność rozdzielcza
Wysoki kontrast ostrości wzroku jest dobrze
Wysoki kontrast ostrości wzroku jest dobrze
zachowany aż do wieku
zachowany aż do wieku
65-70
65-70
lat, kiedy to
lat, kiedy to
dochodzi do różnego stopnia jej pogorszenia
dochodzi do różnego stopnia jej pogorszenia
przy braku chorób narządu wzroku
przy braku chorób narządu wzroku
Pitts, DG and Weale, RA in
Pitts, DG and Weale, RA in
Treating Vision
Treating Vision
Problems in the Older Adult
Problems in the Older Adult
60-69
60-69
lat
lat
70-79
70-79
lat
lat
80
80
lat i więcej
lat i więcej
>50%
>50%
widzi
widzi
20/20
20/20
25%
25%
widzi
widzi
20/20
20/20
14%
14%
widzi
widzi
20/20
20/20
(33%
(33%
powyżej
powyżej
80
80
roku
roku
życia widzi
życia widzi
20/50
20/50
lub
lub
gorzej
gorzej
)
)
Weale, RA
Weale, RA
Pogorszenie widzenia na starość,
Pogorszenie widzenia na starość,
przy braku patologii narządu wzroku,
przy braku patologii narządu wzroku,
może być bezpośrednio przypisane
może być bezpośrednio przypisane
wielkości utraty neuronów w mózgu
wielkości utraty neuronów w mózgu
Haegerstrom-Portnoy,et al.,
Haegerstrom-Portnoy,et al.,
1999
1999
Przebadał funkcję wzroku u
Przebadał funkcję wzroku u
900
900
osób
osób
w przedziale wiekowym
w przedziale wiekowym
58-102
58-102
lat
lat
Przebadał obuocznie ze zwyczajową
Przebadał obuocznie ze zwyczajową
korekcją
korekcją
Haegerstrom-Portnoy,et al.,
Haegerstrom-Portnoy,et al.,
1999
1999
Badania przeprowadzono przy użyciu
Badania przeprowadzono przy użyciu
:
:
Bailey-Lovie (
Bailey-Lovie (
wysoki i niski kontrast
wysoki i niski kontrast
)
)
SKILL Card (
SKILL Card (
niski i wysoki kontrast do bliży przy
niski i wysoki kontrast do bliży przy
zredukowanym oświetleniu
zredukowanym oświetleniu
)
)
Testu
Testu
Berkeley Glare (
Berkeley Glare (
niski kontrast do bliży z i
niski kontrast do bliży z i
bez olśnienia
bez olśnienia
)
)
SKILL
SKILL
test czasu olśnienia
test czasu olśnienia
Pelli-Robson
Pelli-Robson
Farnsworth D-15
Farnsworth D-15
Amsler
Amsler
Test skroniowej rozdzielczości i test czułości
Test skroniowej rozdzielczości i test czułości
Test stereo
Test stereo
Frisby
Frisby
`ego
`ego
Haegerstrom-Portnoy,et al.,
Haegerstrom-Portnoy,et al.,
1999
1999
Utrata
Utrata
5.5 l
5.5 l
iter na dekadę przy
iter na dekadę przy
wysokiej ostrości kontrastu
wysokiej ostrości kontrastu
Utrata
Utrata
8.0 l
8.0 l
iter na dekadę przy
iter na dekadę przy
niskiej ostrości kontrastu
niskiej ostrości kontrastu
Utrata
Utrata
9.0 l
9.0 l
iter na dekadę przy
iter na dekadę przy
niskiej ostrości kontrastu i przy słabej
niskiej ostrości kontrastu i przy słabej
iluminacji
iluminacji
Utrata
Utrata
10.5 l
10.5 l
iter
iter
na dekadę przy
na dekadę przy
niskiej ostrości kontrastu i olśnieniu
niskiej ostrości kontrastu i olśnieniu
Haegerstrom-Portnoy,et al.,
Haegerstrom-Portnoy,et al.,
1999
1999
Badania te wskazują na znaczące
Badania te wskazują na znaczące
osłabienie ostrości wzroku w
osłabienie ostrości wzroku w
niestandandardowych testach
niestandandardowych testach
Zmniejszone oświetlenie
Zmniejszone oświetlenie
Zmniejszony kontrast
Zmniejszony kontrast
Zwiększone olśnienie
Zwiększone olśnienie
Bardziej odnoszą się do
Bardziej odnoszą się do
rzeczywistych sytuacji życiowych
rzeczywistych sytuacji życiowych
Wrażliwość na kontrast
Wrażliwość na kontrast
[czułość kontrastu]
[czułość kontrastu]
Pomiar zdolności oka do wykrywania
Pomiar zdolności oka do wykrywania
subtelnych różnic pomiędzy oświetlonymi i
subtelnych różnic pomiędzy oświetlonymi i
nieoświetlonymi obiektami z określonej
nieoświetlonymi obiektami z określonej
odległości
odległości
Wrażliwość na kontrast to najmniejsza ilość
Wrażliwość na kontrast to najmniejsza ilość
kontrastu wymagana pomiędzy obiektem a
kontrastu wymagana pomiędzy obiektem a
jego tłem aby te obiekt spostrzec
jego tłem aby te obiekt spostrzec
Funkcja wrażliwości na kontrast danej osoby
Funkcja wrażliwości na kontrast danej osoby
określa próg kontrastu dla różnych zdolności
określa próg kontrastu dla różnych zdolności
rozdzielczych
rozdzielczych
Z wiekiem następuje ogólne obniżenie
Z wiekiem następuje ogólne obniżenie
wrażliwości na kontrast, większa utrata
wrażliwości na kontrast, większa utrata
przy wysokiej zdolności rozdzielczej
przy wysokiej zdolności rozdzielczej
Ubytek niskiej częstotliwości
Ubytek niskiej częstotliwości
może uniemożliwić orientację
może uniemożliwić orientację
przestrzenną i poruszanie
przestrzenną i poruszanie
Haegerstrom-Portnoy
Haegerstrom-Portnoy
wsp.
wsp.
Opisał zmniejszenie poczucia
Opisał zmniejszenie poczucia
kontrastu liter
kontrastu liter
4.6 /de
4.6 /de
k
k
ad
ad
ę
ę
Haegerstrom-Portnoy, et al., cont.
Haegerstrom-Portnoy, et al., cont.
Badanie ostrości wzroku do bliży przy
Badanie ostrości wzroku do bliży przy
niskim kontraście i słabej iluminacji przy
niskim kontraście i słabej iluminacji przy
użyciu kart
użyciu kart
SKILL
SKILL
Utrata 9 liter na dekadę przy słabej
Utrata 9 liter na dekadę przy słabej
iluminacji/niskim kontraście
iluminacji/niskim kontraście
Utrata
Utrata
5.5
5.5
liter na dekadę przy wysokim
liter na dekadę przy wysokim
kontraście/wysokiej iluminacji
kontraście/wysokiej iluminacji
Przyczyny obniżenia czułości
Przyczyny obniżenia czułości
kontrastu
kontrastu
1.
1.
Op
Op
tyczne
tyczne
2.
2.
Neurosenso
Neurosenso
ryczne
ryczne
Redukcja iluminacji siatkówkowej i wzrost
Redukcja iluminacji siatkówkowej i wzrost
wewnątrzgałkowego rozpraszania światła
wewnątrzgałkowego rozpraszania światła
mogą być źródłami obniżenia wrażliwości na
mogą być źródłami obniżenia wrażliwości na
kontrast związanej z wiekiem
kontrast związanej z wiekiem
Sloane, Owsley
Sloane, Owsley
oraz
oraz
Alvarez
Alvarez
rozszerzali
rozszerzali
źrenice starszych pacjentów, aby zwiększyć
źrenice starszych pacjentów, aby zwiększyć
iluminację siatkówkową i zahamować
iluminację siatkówkową i zahamować
obniżanie się wrażliwości na kontrast
obniżanie się wrażliwości na kontrast
Leczenie chirurgiczne zaćmy może
Leczenie chirurgiczne zaćmy może
zahamować część (lecz nie wszystko)
zahamować część (lecz nie wszystko)
zmniejszenia wrażliwości na kontrast
zmniejszenia wrażliwości na kontrast
poprzez usunięcie głównego źródła
poprzez usunięcie głównego źródła
nadmiernego rozpraszania światła
nadmiernego rozpraszania światła
Czynniki
Czynniki
neuronalne są
neuronalne są
także
także
odpowiedzialne za
odpowiedzialne za
ubytki wrażliwości
ubytki wrażliwości
na kontrast
na kontrast
Karty do badania ostrości wzroku do
Karty do badania ostrości wzroku do
bliży mają przeciętnie
bliży mają przeciętnie
93.1%
93.1%
kontrastu, natomiast jak wynika z
kontrastu, natomiast jak wynika z
badań gazety mają przeciętnie
badań gazety mają przeciętnie
65.4%
65.4%
kontrastu
kontrastu
(Cohen, J. 1993)
(Cohen, J. 1993)
Osoba starsza wymaga około
Osoba starsza wymaga około
dwukrotnie większego kontrastu niż
dwukrotnie większego kontrastu niż
osoba młoda do rozpoznawania
osoba młoda do rozpoznawania
znaków na autostradzie
znaków na autostradzie
Podczas czytania: tekst z czarnymi
Podczas czytania: tekst z czarnymi
literami na białym tle i odwróconą
literami na białym tle i odwróconą
polarnością, białe litery na czarnym tle,
polarnością, białe litery na czarnym tle,
nie ma preferencji wśród czytających z
nie ma preferencji wśród czytających z
normalną wrażliwością na kontrast
normalną wrażliwością na kontrast
Pacjenci z obniżoną wrażliwością na
Pacjenci z obniżoną wrażliwością na
kontrast ogólnie wolą odwróconą
kontrast ogólnie wolą odwróconą
polarność
polarność
Białe tło działa jak źródło olśnienia
Białe tło działa jak źródło olśnienia
Rozlane rozpraszanie światła w starzejącym
Rozlane rozpraszanie światła w starzejącym
się oku zmniejsza kontrast czarnych liter na
się oku zmniejsza kontrast czarnych liter na
białym tle bardziej niż redukcja kontrastu
białym tle bardziej niż redukcja kontrastu
druku białego na czarnym
druku białego na czarnym