Soczewka

Soczewka



Przejrzysta dwuwypukła struktura

Przejrzysta dwuwypukła struktura

odpowiadająca w przybliżeniu w

odpowiadająca w przybliżeniu w

25% za moc refrakcyjną oka

25% za moc refrakcyjną oka



Soczewka odpowiada za jakość

Soczewka odpowiada za jakość

oraz ilość światła, które dociera do

oraz ilość światła, które dociera do

siatkówki

siatkówki



W ciągu życia zwiększa się jej wielkość i gęstość

W ciągu życia zwiększa się jej wielkość i gęstość



Zwiększenie liczby dodatkowych warstw

Zwiększenie liczby dodatkowych warstw

włókien (podobnie jak liczba warstw cebuli)

włókien (podobnie jak liczba warstw cebuli)



Długość osiowa soczewki wzrasta o 28%

Długość osiowa soczewki wzrasta o 28%

odpowiednio dla osób w wieku

odpowiednio dla osób w wieku

15-20

15-20

oraz

oraz

70

70

lat

lat



W wieku 15-20 lat jej grubość wynosi około

W wieku 15-20 lat jej grubość wynosi około

3.6mm, a w wieku 70 lat około 4.6mm

3.6mm, a w wieku 70 lat około 4.6mm



Można się spodziewać zmian wady refrakcji przy

Można się spodziewać zmian wady refrakcji przy

wzroście grubości soczewki - zmiany refrakcji w

wzroście grubości soczewki - zmiany refrakcji w

kierunku krótkowzroczności w oku z zaćmą u

kierunku krótkowzroczności w oku z zaćmą u

starszych pacjentów

starszych pacjentów



Nie zdaża się to, gdyż długość osiowa oka

Nie zdaża się to, gdyż długość osiowa oka

maleje z wiekiem

maleje z wiekiem



Soczewki mają zmienny współczynnik refrakcji

Soczewki mają zmienny współczynnik refrakcji

od centrum ku obwodowi, gradient ulega

od centrum ku obwodowi, gradient ulega

zmianie z wiekiem, aby skompensować

zmianie z wiekiem, aby skompensować

zwiększenie grubości

zwiększenie grubości



Utrata elastyczności torebki soczewki

Utrata elastyczności torebki soczewki

i macierzy prowadzi do utraty

i macierzy prowadzi do utraty

akomodacji

akomodacji



Największa redukcja występuje w

Największa redukcja występuje w

przedziale wiekowym

przedziale wiekowym

45-55

45-55

lat

lat



Redukcja do zera dioptrii około 70 roku

Redukcja do zera dioptrii około 70 roku

życia

życia



Zmniejszenie przezroczystości i

Zmniejszenie przezroczystości i

postępująca zmiana koloru na żółty z

postępująca zmiana koloru na żółty z

powodu zmian w metabolizmie i

powodu zmian w metabolizmie i

uwodnieniu

uwodnieniu



Zwiększona absorpcja światła,

Zwiększona absorpcja światła,

zwłaszcza w zakresie fal krótkich

zwłaszcza w zakresie fal krótkich



Zażółcenie soczewki prowadzi do

Zażółcenie soczewki prowadzi do

selektywnej absorpcji i zwiększonego

selektywnej absorpcji i zwiększonego

rozproszenia światła niebieskiego

rozproszenia światła niebieskiego



Zwiększone rozproszenie światła

Zwiększone rozproszenie światła

związane ze zwiększoną gęstością

związane ze zwiększoną gęstością

soczewki

soczewki



Przednie rozproszenie od źródła światła

Przednie rozproszenie od źródła światła

skierowanego w kierunku siatkówki

skierowanego w kierunku siatkówki



Tylne rozproszenie z soczewki w

Tylne rozproszenie z soczewki w

kierunku źródła światła

kierunku źródła światła



Przednie rozproszenie jest bardziej istotne w

Przednie rozproszenie jest bardziej istotne w

widzeniu

widzeniu



Rozproszenie światła od soczewki do obrazie

Rozproszenie światła od soczewki do obrazie

na siatkówce rzuca obraz ‘zawoalowany’ czego

na siatkówce rzuca obraz ‘zawoalowany’ czego

skutkiem jest zmniejszenie kontrastu i ostrości

skutkiem jest zmniejszenie kontrastu i ostrości

widzenia

widzenia



Z wiekiem szybciej pojawia się wzrost

Z wiekiem szybciej pojawia się wzrost

rozproszenia przedniego niż tylnego

rozproszenia przedniego niż tylnego



Rozproszenie światła różni się zależnie od

Rozproszenie światła różni się zależnie od

pigmentacji tęczówki

pigmentacji tęczówki



Jasne tęczówki częściej dają lekkie

Jasne tęczówki częściej dają lekkie

rozproszenie niż tęczówki ciemne

rozproszenie niż tęczówki ciemne



Tylne rozproszenie może nieznacznie

Tylne rozproszenie może nieznacznie

zmniejszyć ilość światła docierającego na

zmniejszyć ilość światła docierającego na

siatkówkę

siatkówkę



Pomiary tylnego rozproszenia wykazują

Pomiary tylnego rozproszenia wykazują

stopniowy wzrost powyżej 40 roku życia,

stopniowy wzrost powyżej 40 roku życia,

bardziej zauważalny w wieku późniejszym

bardziej zauważalny w wieku późniejszym



W przedziale wiekowym

W przedziale wiekowym

40

40

–

–

80

80

lat liczba

lat liczba

rozproszeń tylnych wzrasta 16 razy

rozproszeń tylnych wzrasta 16 razy

Ciało szkliste

Ciało szkliste



Jasna, galaretowata substancja

Jasna, galaretowata substancja

pomagająca w utrzymaniu kształtu

pomagająca w utrzymaniu kształtu

gałki ocznej

gałki ocznej



Rozproszenie światła poprzez ciało

Rozproszenie światła poprzez ciało

szkliste wzrasta z wiekiem i związane

szkliste wzrasta z wiekiem i związane

jest ze zmianą budowy ciała

jest ze zmianą budowy ciała

szklistego

szklistego



Rozpływ ciała szklistego jest związany z

Rozpływ ciała szklistego jest związany z

obkurczaniem się żelu szklistego, oddzieleniem

obkurczaniem się żelu szklistego, oddzieleniem

komponentów stałych i płynnych

komponentów stałych i płynnych



Z wiekiem wzrasta upłynnienie i zmniejsza się

Z wiekiem wzrasta upłynnienie i zmniejsza się

objętość żelu

objętość żelu



Tylne odłączenie ciała szklistego skutkuje

Tylne odłączenie ciała szklistego skutkuje

upłynnieniem ciała szklistego i przerwaniem jego

upłynnieniem ciała szklistego i przerwaniem jego

ciągłości oraz upływem do przestrzeni

ciągłości oraz upływem do przestrzeni

szklistkowo-siatkówkowej

szklistkowo-siatkówkowej



Ryzyko odwarstwienia siatkówki

Ryzyko odwarstwienia siatkówki



Wzrost ilości i prędkości poruszania się mętów

Wzrost ilości i prędkości poruszania się mętów



Po 60 roku życia prawie u wszystkich ludzi

Po 60 roku życia prawie u wszystkich ludzi

występuje tylne odłączenie ciała szklistego

występuje tylne odłączenie ciała szklistego

Siatkówka

Siatkówka

Anatomia siatkówki – część

Anatomia siatkówki – część

2

2



Sensoryczna część siatkówki ma 9 różnych

Sensoryczna część siatkówki ma 9 różnych

warstw (od szklistki po nabłonek barwnikowy

warstw (od szklistki po nabłonek barwnikowy

siatkówki

siatkówki

):

):

1.

1.

Błona graniczna wewnętrzna

Błona graniczna wewnętrzna

2.

2.

Warstwa włókien nerwowych siatkówki

Warstwa włókien nerwowych siatkówki

3.

3.

Warstwa komórek zwojowych siatkówki

Warstwa komórek zwojowych siatkówki

4.

4.

Warstwa splotowata wewnętrzna siatkówki

Warstwa splotowata wewnętrzna siatkówki

5.

5.

Warstwa jądrowa wewnętrzna siatkówki

Warstwa jądrowa wewnętrzna siatkówki

6.

6.

Warstwa splotowata zewnętrzna siatkówki

Warstwa splotowata zewnętrzna siatkówki

7.

7.

Warstwa jądrzasta zewnętrzna siatkówki

Warstwa jądrzasta zewnętrzna siatkówki

8.

8.

Błona graniczna zewnętrzna siatkówki

Błona graniczna zewnętrzna siatkówki

9.

9.

Część wewnętrzna i zewnętrzna komórek

Część wewnętrzna i zewnętrzna komórek

pręcikowych i komórek czopkowych

pręcikowych i komórek czopkowych



Nabłonek barwnikowy siatkówki

Nabłonek barwnikowy siatkówki

(

(

NBS

NBS

):

):



Jednorodna warstwa pojedynczych komórek położona

Jednorodna warstwa pojedynczych komórek położona

pomiędzy warstwą sensoryczną a błoną Brucha

pomiędzy warstwą sensoryczną a błoną Brucha



Mocno pigmentowana drobinami melaniny zawartymi w

Mocno pigmentowana drobinami melaniny zawartymi w

cytoplazmie

cytoplazmie



Komórki są ze sobą ściśle połączone i wykazują funkcje

Komórki są ze sobą ściśle połączone i wykazują funkcje

:

:



Utrzymywanie struktur razem

Utrzymywanie struktur razem



Tworzenie bariery pomiędzy częścią sensoryczną

Tworzenie bariery pomiędzy częścią sensoryczną

siatkówki a błoną naczyniową (bariera naczyniowo-

siatkówki a błoną naczyniową (bariera naczyniowo-

siatkówkowa)

siatkówkowa)



Procesy metaboliczne

Procesy metaboliczne



Absorpcja światła

Absorpcja światła



Błona Brucha:

Błona Brucha:



Wraz z NBS tworzy barierę i

Wraz z NBS tworzy barierę i

podtrzymuje strukturę siatkówki

podtrzymuje strukturę siatkówki



5

5

warstw

warstw

:

:

1.

1.

Błona podstawna NBS

Błona podstawna NBS

2.

2.

Strefa (warstwa) kolagenowa wewnętrzna

Strefa (warstwa) kolagenowa wewnętrzna

3.

3.

Warstwa elastyczna

Warstwa elastyczna

4.

4.

Strefa (warstwa) kolagenowa zewnętrzna

Strefa (warstwa) kolagenowa zewnętrzna

5.

5.

Błona podstawna naczyń włosowatych

Błona podstawna naczyń włosowatych

naczyniówki

naczyniówki



Błona naczyniowa/naczynia włosowate

Błona naczyniowa/naczynia włosowate

naczyniówki są odpowiedzialne za odżywianie

naczyniówki są odpowiedzialne za odżywianie

drogą naczyniową NBS i zewnętrznej 1/3 części

drogą naczyniową NBS i zewnętrznej 1/3 części

sensorycznej siatkówki

sensorycznej siatkówki



Naczynia włosowate naczyniówki to zamknięty

Naczynia włosowate naczyniówki to zamknięty

kompleks naczyń włosowatych sąsiadujący z

kompleks naczyń włosowatych sąsiadujący z

błoną Brucha

błoną Brucha



Bardziej gęsty w okolicach plamki

Bardziej gęsty w okolicach plamki



Zrąb naczyniówki znajduje się tuż obok naczyń

Zrąb naczyniówki znajduje się tuż obok naczyń

włosowatych naczyniówki

włosowatych naczyniówki



Naczynia krwionośne, nerwy, komórki układu

Naczynia krwionośne, nerwy, komórki układu

immunologicznego, fibroblasty, kolagenowa

immunologicznego, fibroblasty, kolagenowa

tkanka podtrzymująca i melanocyty

tkanka podtrzymująca i melanocyty



Nadnaczyniówka znajduje się pomiędzy

Nadnaczyniówka znajduje się pomiędzy

naczyniówką i twardówką

naczyniówką i twardówką

Zmiany siatkówkowe

Zmiany siatkówkowe



Ubytek komórek fotoreceptorowych w

Ubytek komórek fotoreceptorowych w

części nerwowej siatkówki

części nerwowej siatkówki



Komórki czopkowe

Komórki czopkowe



Obniżenie w błonach [

Obniżenie w błonach [

decrease in membranes

decrease in membranes

]

]



Zmniejszenie gęstości

Zmniejszenie gęstości



Pojawienie się różnych komórek pod względem wielkości

Pojawienie się różnych komórek pod względem wielkości



Dezorganizacja warstwy jądrzastej siatkówki i warstwy

Dezorganizacja warstwy jądrzastej siatkówki i warstwy

splotowatej zewnętrznej siatkówki

splotowatej zewnętrznej siatkówki



Komórki pręcikowe

Komórki pręcikowe



Z wiekiem dochodzi do zmiany ich kształtu

Z wiekiem dochodzi do zmiany ich kształtu



Z wiekiem prowadzi do wytworzenia tarcz

Z wiekiem prowadzi do wytworzenia tarcz



Obniżenie gęstości elementów nerwowych

Obniżenie gęstości elementów nerwowych

najbardziej w wewnętrznych warstwach

najbardziej w wewnętrznych warstwach

siatkówki

siatkówki



Obniżenie ilości komórek zwojowych siatkówki i

Obniżenie ilości komórek zwojowych siatkówki i

włókien nerwu wzrokowego

włókien nerwu wzrokowego



Ubytek 5000 aksonów rocznie w oku człowieka

Ubytek 5000 aksonów rocznie w oku człowieka



Obrzęk aksonów i krętość i wydłużenie

Obrzęk aksonów i krętość i wydłużenie

dendrytów

dendrytów



Wzrost gromadzenia lipofusyny w komórkach

Wzrost gromadzenia lipofusyny w komórkach

zwojowych

zwojowych



Zmiany w błonie Brucha i w NBS

Zmiany w błonie Brucha i w NBS

powodują powstanie druzów i

powodują powstanie druzów i

cętkowane ubarwienie siatkówki

cętkowane ubarwienie siatkówki



Z wiekiem błona Brucha grubieje i

Z wiekiem błona Brucha grubieje i

gromadzi materiał włóknikowy i

gromadzi materiał włóknikowy i

amorficzny (złogi podstawne

amorficzny (złogi podstawne

linearne – możliwa dezintegracja

linearne – możliwa dezintegracja

komórek NBS)

komórek NBS)



Przerwanie błony Brucha prowadzi

Przerwanie błony Brucha prowadzi

do nie typowych zmian związanych

do nie typowych zmian związanych

ze starzeniem się, takich jak

ze starzeniem się, takich jak

neowaskularyzacja naczyniówkowa

neowaskularyzacja naczyniówkowa



Zmiany nabłonka barwnikowego

Zmiany nabłonka barwnikowego

siatkówki

siatkówki

:

:



Zmiana w wielkości i kształtu komórek i ich jąder

Zmiana w wielkości i kształtu komórek i ich jąder



Komórki obwodowej części nabłonka

Komórki obwodowej części nabłonka

barwnikowego siatkówki stają się bardziej płaskie

barwnikowego siatkówki stają się bardziej płaskie

i szersze, może dochodzić do ubytku barwnika

i szersze, może dochodzić do ubytku barwnika



Nabłonek barwnikowy okolicy plamki staje się

Nabłonek barwnikowy okolicy plamki staje się

bardziej wąski i wysoki i występuje nieregularna

bardziej wąski i wysoki i występuje nieregularna

dystrybucja pigmentu ( obserwuje się cętkowate

dystrybucja pigmentu ( obserwuje się cętkowate

wybarwienie siatkówki)

wybarwienie siatkówki)



Utrata zdolności

Utrata zdolności

to

to

lizy i usuwania zbędnych

lizy i usuwania zbędnych

struktur komórkowych, co skutkuje

struktur komórkowych, co skutkuje

akumulowaniem częściowo zdegradowanego

akumulowaniem częściowo zdegradowanego

materiału zwanego ziarnami lipofusyny

materiału zwanego ziarnami lipofusyny



Obecność lipofusyny w ludzkim oku

Obecność lipofusyny w ludzkim oku

stwierdza się w wieku 10 lat

stwierdza się w wieku 10 lat



U osób w wieku 80 lat 20% objętości

U osób w wieku 80 lat 20% objętości

cytoplazmatycznej nabłonka

cytoplazmatycznej nabłonka

barwnikowego siatkówki stanowi

barwnikowego siatkówki stanowi

lipofuscyna

lipofuscyna



Naczynia siatkówki i błony

Naczynia siatkówki i błony

naczyniowej stają się węższe i

naczyniowej stają się węższe i

stwardniałe

stwardniałe



Może dochodzić do wynaczyniania

Może dochodzić do wynaczyniania

włośniczkowego

włośniczkowego

Ele

Ele

ktrofizjologia

ktrofizjologia



Zmiany elektrofizjologiczne

Zmiany elektrofizjologiczne

skorelowane z zaburzeniami

skorelowane z zaburzeniami

anatomicznymi powstającymi w

anatomicznymi powstającymi w

przebiegu procesu starzenia się

przebiegu procesu starzenia się



Elektroretinografia błyskowa pozwala

Elektroretinografia błyskowa pozwala

zmierzyć odpowiedź bioelektryczną

zmierzyć odpowiedź bioelektryczną

elementów nerwowych w 2/3 zewnętrznej

elementów nerwowych w 2/3 zewnętrznej

części siatkówki

części siatkówki



Z wiekiem amplituda elektroretinogramu

Z wiekiem amplituda elektroretinogramu

błyskowego maleje

błyskowego maleje



Elektroretinografia typu pattern pozwala na

Elektroretinografia typu pattern pozwala na

dokonanie pomiaru odpowiedzi

dokonanie pomiaru odpowiedzi

bioelektrycznej w 1/3 wewnętrznej części

bioelektrycznej w 1/3 wewnętrznej części

siatkówki, przede wszystkim zaś aktywności

siatkówki, przede wszystkim zaś aktywności

komórek zwojowych siatkówki

komórek zwojowych siatkówki



Z wiekiem amplituda elektroretinogramu

Z wiekiem amplituda elektroretinogramu

typu pattern maleje

typu pattern maleje



Wzrokowe potencjały wywołane

Wzrokowe potencjały wywołane

pozwalają dokonać pomiaru czynności

pozwalają dokonać pomiaru czynności

kory wzrokowej i tylnych dróg

kory wzrokowej i tylnych dróg

wzrokowych

wzrokowych



Wzrokowe potencjały wywołane także

Wzrokowe potencjały wywołane także

wykazują wzrost latencji i redukcję

wykazują wzrost latencji i redukcję

amplitudy związanych z wiekiem

amplitudy związanych z wiekiem

Nerw wzrokowy

Nerw wzrokowy



Ubytek

Ubytek

5500

5500

aksonów rocznie

aksonów rocznie



Nerw wzrokowy tworzy przeciętnie

Nerw wzrokowy tworzy przeciętnie

około

około

1,200,000

1,200,000

włókien nerwowych

włókien nerwowych



W wieku 100 lat stwierdza się ubytek

W wieku 100 lat stwierdza się ubytek

prawie połowy ilości włókien

prawie połowy ilości włókien

nerwowych

nerwowych

Kora wzrokowa

Kora wzrokowa



Zmniejszenie gęstości neuronów

Zmniejszenie gęstości neuronów



Zwiększenie gęstości komórek glejowych

Zwiększenie gęstości komórek glejowych



Utrata komórek

Utrata komórek



Zwyrodnienie neurofibryllarne

Zwyrodnienie neurofibryllarne



Atrofia dendrytów

Atrofia dendrytów



Zmniejszenie poziomu neurotransmiterów

Zmniejszenie poziomu neurotransmiterów



Akumulacja lipofusyny w korze

Akumulacja lipofusyny w korze

prążkowanej

prążkowanej

VOSH 2007

VOSH 2007

Mexico

Mexico

Ostrość wzroku

Ostrość wzroku



Zdolność oka do rozróżniania precyzyjnych

Zdolność oka do rozróżniania precyzyjnych

detali obiektu

detali obiektu



Zdolność rozdzielcza

Zdolność rozdzielcza



Wysoki kontrast ostrości wzroku jest dobrze

Wysoki kontrast ostrości wzroku jest dobrze

zachowany aż do wieku

zachowany aż do wieku

65-70

65-70

lat, kiedy to

lat, kiedy to

dochodzi do różnego stopnia jej pogorszenia

dochodzi do różnego stopnia jej pogorszenia

przy braku chorób narządu wzroku

przy braku chorób narządu wzroku

Pitts, DG and Weale, RA in

Pitts, DG and Weale, RA in

Treating Vision

Treating Vision

Problems in the Older Adult

Problems in the Older Adult

60-69

60-69

lat

lat

70-79

70-79

lat

lat

80

80

lat i więcej

lat i więcej

>50%

>50%

widzi

widzi

20/20

20/20

25%

25%

widzi

widzi

20/20

20/20

14%

14%

widzi

widzi

20/20

20/20

(33%

(33%

powyżej

powyżej

80

80

roku

roku

życia widzi

życia widzi

20/50

20/50

lub

lub

gorzej

gorzej

)

)

Weale, RA

Weale, RA



Pogorszenie widzenia na starość,

Pogorszenie widzenia na starość,

przy braku patologii narządu wzroku,

przy braku patologii narządu wzroku,

może być bezpośrednio przypisane

może być bezpośrednio przypisane

wielkości utraty neuronów w mózgu

wielkości utraty neuronów w mózgu

Haegerstrom-Portnoy,et al.,

Haegerstrom-Portnoy,et al.,

1999

1999



Przebadał funkcję wzroku u

Przebadał funkcję wzroku u

900

900

osób

osób

w przedziale wiekowym

w przedziale wiekowym

58-102

58-102

lat

lat



Przebadał obuocznie ze zwyczajową

Przebadał obuocznie ze zwyczajową

korekcją

korekcją

Haegerstrom-Portnoy,et al.,

Haegerstrom-Portnoy,et al.,

1999

1999



Badania przeprowadzono przy użyciu

Badania przeprowadzono przy użyciu

:

:



Bailey-Lovie (

Bailey-Lovie (

wysoki i niski kontrast

wysoki i niski kontrast

)

)



SKILL Card (

SKILL Card (

niski i wysoki kontrast do bliży przy

niski i wysoki kontrast do bliży przy

zredukowanym oświetleniu

zredukowanym oświetleniu

)

)



Testu

Testu

Berkeley Glare (

Berkeley Glare (

niski kontrast do bliży z i

niski kontrast do bliży z i

bez olśnienia

bez olśnienia

)

)



SKILL

SKILL

test czasu olśnienia

test czasu olśnienia



Pelli-Robson

Pelli-Robson



Farnsworth D-15

Farnsworth D-15



Amsler

Amsler



Test skroniowej rozdzielczości i test czułości

Test skroniowej rozdzielczości i test czułości



Test stereo

Test stereo

Frisby

Frisby

`ego

`ego

Haegerstrom-Portnoy,et al.,

Haegerstrom-Portnoy,et al.,

1999

1999



Utrata

Utrata

5.5 l

5.5 l

iter na dekadę przy

iter na dekadę przy

wysokiej ostrości kontrastu

wysokiej ostrości kontrastu



Utrata

Utrata

8.0 l

8.0 l

iter na dekadę przy

iter na dekadę przy

niskiej ostrości kontrastu

niskiej ostrości kontrastu



Utrata

Utrata

9.0 l

9.0 l

iter na dekadę przy

iter na dekadę przy

niskiej ostrości kontrastu i przy słabej

niskiej ostrości kontrastu i przy słabej

iluminacji

iluminacji



Utrata

Utrata

10.5 l

10.5 l

iter

iter

na dekadę przy

na dekadę przy

niskiej ostrości kontrastu i olśnieniu

niskiej ostrości kontrastu i olśnieniu

Haegerstrom-Portnoy,et al.,

Haegerstrom-Portnoy,et al.,

1999

1999



Badania te wskazują na znaczące

Badania te wskazują na znaczące

osłabienie ostrości wzroku w

osłabienie ostrości wzroku w

niestandandardowych testach

niestandandardowych testach



Zmniejszone oświetlenie

Zmniejszone oświetlenie



Zmniejszony kontrast

Zmniejszony kontrast



Zwiększone olśnienie

Zwiększone olśnienie



Bardziej odnoszą się do

Bardziej odnoszą się do

rzeczywistych sytuacji życiowych

rzeczywistych sytuacji życiowych

Wrażliwość na kontrast

Wrażliwość na kontrast

[czułość kontrastu]

[czułość kontrastu]



Pomiar zdolności oka do wykrywania

Pomiar zdolności oka do wykrywania

subtelnych różnic pomiędzy oświetlonymi i

subtelnych różnic pomiędzy oświetlonymi i

nieoświetlonymi obiektami z określonej

nieoświetlonymi obiektami z określonej

odległości

odległości



Wrażliwość na kontrast to najmniejsza ilość

Wrażliwość na kontrast to najmniejsza ilość

kontrastu wymagana pomiędzy obiektem a

kontrastu wymagana pomiędzy obiektem a

jego tłem aby te obiekt spostrzec

jego tłem aby te obiekt spostrzec



Funkcja wrażliwości na kontrast danej osoby

Funkcja wrażliwości na kontrast danej osoby

określa próg kontrastu dla różnych zdolności

określa próg kontrastu dla różnych zdolności

rozdzielczych

rozdzielczych



Z wiekiem następuje ogólne obniżenie

Z wiekiem następuje ogólne obniżenie

wrażliwości na kontrast, większa utrata

wrażliwości na kontrast, większa utrata

przy wysokiej zdolności rozdzielczej

przy wysokiej zdolności rozdzielczej



Ubytek niskiej częstotliwości

Ubytek niskiej częstotliwości

może uniemożliwić orientację

może uniemożliwić orientację

przestrzenną i poruszanie

przestrzenną i poruszanie

Haegerstrom-Portnoy

Haegerstrom-Portnoy

wsp.

wsp.

Opisał zmniejszenie poczucia

Opisał zmniejszenie poczucia

kontrastu liter

kontrastu liter

4.6 /de

4.6 /de

k

k

ad

ad

ę

ę



Haegerstrom-Portnoy, et al., cont.

Haegerstrom-Portnoy, et al., cont.



Badanie ostrości wzroku do bliży przy

Badanie ostrości wzroku do bliży przy

niskim kontraście i słabej iluminacji przy

niskim kontraście i słabej iluminacji przy

użyciu kart

użyciu kart

SKILL

SKILL



Utrata 9 liter na dekadę przy słabej

Utrata 9 liter na dekadę przy słabej

iluminacji/niskim kontraście

iluminacji/niskim kontraście



Utrata

Utrata

5.5

5.5

liter na dekadę przy wysokim

liter na dekadę przy wysokim

kontraście/wysokiej iluminacji

kontraście/wysokiej iluminacji



Przyczyny obniżenia czułości

Przyczyny obniżenia czułości

kontrastu

kontrastu

1.

1.

Op

Op

tyczne

tyczne

2.

2.

Neurosenso

Neurosenso

ryczne

ryczne



Redukcja iluminacji siatkówkowej i wzrost

Redukcja iluminacji siatkówkowej i wzrost

wewnątrzgałkowego rozpraszania światła

wewnątrzgałkowego rozpraszania światła

mogą być źródłami obniżenia wrażliwości na

mogą być źródłami obniżenia wrażliwości na

kontrast związanej z wiekiem

kontrast związanej z wiekiem



Sloane, Owsley

Sloane, Owsley

oraz

oraz

Alvarez

Alvarez

rozszerzali

rozszerzali

źrenice starszych pacjentów, aby zwiększyć

źrenice starszych pacjentów, aby zwiększyć

iluminację siatkówkową i zahamować

iluminację siatkówkową i zahamować

obniżanie się wrażliwości na kontrast

obniżanie się wrażliwości na kontrast



Leczenie chirurgiczne zaćmy może

Leczenie chirurgiczne zaćmy może

zahamować część (lecz nie wszystko)

zahamować część (lecz nie wszystko)

zmniejszenia wrażliwości na kontrast

zmniejszenia wrażliwości na kontrast

poprzez usunięcie głównego źródła

poprzez usunięcie głównego źródła

nadmiernego rozpraszania światła

nadmiernego rozpraszania światła



Czynniki

Czynniki

neuronalne są

neuronalne są

także

także

odpowiedzialne za

odpowiedzialne za

ubytki wrażliwości

ubytki wrażliwości

na kontrast

na kontrast



Karty do badania ostrości wzroku do

Karty do badania ostrości wzroku do

bliży mają przeciętnie

bliży mają przeciętnie

93.1%

93.1%

kontrastu, natomiast jak wynika z

kontrastu, natomiast jak wynika z

badań gazety mają przeciętnie

badań gazety mają przeciętnie

65.4%

65.4%

kontrastu

kontrastu

(Cohen, J. 1993)

(Cohen, J. 1993)



Osoba starsza wymaga około

Osoba starsza wymaga około

dwukrotnie większego kontrastu niż

dwukrotnie większego kontrastu niż

osoba młoda do rozpoznawania

osoba młoda do rozpoznawania

znaków na autostradzie

znaków na autostradzie



Podczas czytania: tekst z czarnymi

Podczas czytania: tekst z czarnymi

literami na białym tle i odwróconą

literami na białym tle i odwróconą

polarnością, białe litery na czarnym tle,

polarnością, białe litery na czarnym tle,

nie ma preferencji wśród czytających z

nie ma preferencji wśród czytających z

normalną wrażliwością na kontrast

normalną wrażliwością na kontrast



Pacjenci z obniżoną wrażliwością na

Pacjenci z obniżoną wrażliwością na

kontrast ogólnie wolą odwróconą

kontrast ogólnie wolą odwróconą

polarność

polarność



Białe tło działa jak źródło olśnienia

Białe tło działa jak źródło olśnienia



Rozlane rozpraszanie światła w starzejącym

Rozlane rozpraszanie światła w starzejącym

się oku zmniejsza kontrast czarnych liter na

się oku zmniejsza kontrast czarnych liter na

białym tle bardziej niż redukcja kontrastu

białym tle bardziej niż redukcja kontrastu

druku białego na czarnym

druku białego na czarnym