Bruzdogłowiec szeroki
Diphyllobothrium latum
Morfologia
Osiąga od 3 do nawet 20 m długości jest
najdłuższym tasiemcem, jaki pasożytuje u
człowieka. Składa się z około 3000
proglotydów. Skoleks pasożyta jest mały (2-3
mm długości, około 1 mm szerokości),
spłaszczony grzbietowo-brzusznie,
zaopatrzony w bruzdy czepne (bothria). Za
skoleksem znajduje się rozciągliwa cienka
szyjka. Około 20% pierwszych członów jest
jałowych, męskich i hermafrodytycznych.
Dalsze 80% jest dojrzałych, w których
znajduje się macica zawierająca jaja.
Występowanie
Występuje na półkuli północnej, w rejonach
podbiegunowych i w klimacie umiarkowanym.
W Europie spotykany przede wszystkim w
krajach nadbałtyckich, w Irlandii, Szwajcarii,
w delcie Dunaju; także w Azji, w Turkiestanie,
Izraelu, północnej Mandżurii, Japonii, na
Syberii. Do Ameryki Północnej
prawdopodobnie zawleczony został z falą
emigrantów z Europy na początku XX wieku.
Pojedyncze przypadki zachorowań na
difylobotriozę notowano w Kanadzie, w Afryce
wschodniej, na Madagaskarze, w Australii.
Pojecia:
• Koracidium: I forma larwalna, wolno pływająca, która zostaje połknięta przez I żywiciela pośredniego, z gatunku
widłonogów - oczlika (raczek słodkowodny).
• Procerkoid: II forma larwalna, wystepuje w oczliku, przekształcone koracidium.
• Plerocerkoid: III forma larwalna, powstaje w organizmie ryby która polknela skorupiaka zawierajacego procerkoid
Tą III formą larwy zaraża się żywiciel ostateczny, człowiek lub też inne liczne ssaki mięsożerne.
Cykl rozwojowy
Zapłodnione jaja wydostają się wraz z
kałem do wody (zbiorniki i cieki wodne).
Wylęgłe onkosfery (koracidia) dzięki
posiadaniu rzęsek pływają; wyposażone są
w 6 haków. Zostają pożarte przez widłonogi
- oczliki. W jelicie widłonoga (Cyclops,
Diaptomus) koracidium traci rzęski,
przebija się do jamy ciała i przekształca w
procerkoid Procerkoid posiada cerkomer,
czyli wachlarzykowaty ogonek z 6 hakami.
Cykl rozwojowy c.d.
• W ciele ryby procerkoid traci
cerkomer i rozwija się w finnę
pleurocerkoid (forma wągra
niepęcherzykowata).
Pleurocerkoid zasiedla tkankę
mięśniową i wątrobę ryby.
Cykl rozwojowy c.d.
• Człowiek lub inny ssak staje się
żywicielem ostatecznym po spożyciu
ryby z finnami. Pasożyt
rozpowszechniony jest wśród ludności
spożywającej ryby surowe lub półsurowe
(Kanada, Norwegia, Finlandia, kraje
byłego Związku Radzieckiego, Alaska,
Afryka, Eskimosi).
Objawy
Tasiemiec chłonie znaczne ilości kobaltu i
witaminy B12, przez co człowiek narażony jest
na wystąpienie niedokrwistości
megaloblastycznej (Addisona-Biermera).
Istotna jest rozmowa z pacjentem na temat
stosowanej diety i zwyczajów dietetycznych,
co może ułatwić podjęcie właściwych metod
diagnostycznych. U chorych występują
nudności, wymioty, zgaga, wilczy głód lub
brak łaknienia, rozszerzenie źrenic,
wychudzenie, biegunka, eozynofilia, bóle
brzucha, dreszcze nocne.
Unikanie zarażenia:
• Przyczyną zakażenia jest spożywanie
przez ludzi niedogotowanego lub
niedosmażonego mięsa rybiego.
Przykładowo żywicielem pośrednim
pasożyta są smaczne i popularne
szczupaki, okonie a także łososie.
Zakażenia można uniknąć gotując mięso
ryb i soląc, gdyż postacie larwalne są
mało odporne na sól i temperaturę.
LECZENIE TASIEMCZYC
Skutecznymi lekami przeciwrobaczymi
niszczącymi tasiemce są np.
albendazol.
Albendazol jest wskazany w leczeniu
bąblowicy, wągrzycy układu
nerwowego (oraz większości inwazji
nicieni jelitowych). Nie wolno go
jednak podawać kobietom
ciężarnym!).