1

Bruzdogłowiec szeroki

(Diphilobothrium latum)

Tasiemiec bruzdogłowy (właściwa jego nazwa bruzdogłowiec szeroki pochodzi stąd, że
tasiemiec ten ma na główce dwie bruzdowate szczeliny, za pomocą których przytwierdza się
do błony śluzowej jelita), jest to najdłuższy robak pasożytujący w organizmie ludzkim.
Długość jego dochodzi do 20 metrów. Ciało bruzdogłowca, podobnie jak i innych
tasiemców, jest płaskie, składa się ono z główki, szyi i reszty ciała złożonej z wielu członów,
których liczba może dochodzić do kilkuset. Człony te naładowane są tysiącami jajeczek, które
wydalane są wraz z kałem na zewnątrz.

Aby mogły rozwinąć się z nich dorosłe tasiemce, jajeczka muszą znaleźć się w wodzie. Tu
wykluwają się z nich maleńkie orzęsione larwy. Larwy te stanowią doskonały pokarm dla
małych raczków, zwanych oczlikami, które przebywają w wodzie. Wewnątrz oczlika larwa
rozwija się dalej. Do dalszego jednak jej rozwoju konieczne jest, aby raczek został połknięty
przez rybę, taką jak szczupak, okoń, miętus, sielawa i inne.

Dostawszy się dc przewodu pokarmowego ryby wraz z połkniętymi oczlikami larwy tasiemca
zaczynają wędrówkę po jej organizmie i ostatecznie usadawiają się w mięśniach. Jeśli
człowiek zje taką zarażoną rybę niezbyt dobrze ugotowaną lub usmażoną, to larwa tasiemca
znalazłszy się w przewodzie pokarmowym człowieka przyczepia się do ścianek jelita i
zaczyna rozwijać się dalej, a po 5—6 tygodniach przekształca się w dojrzałego pasożyta,
produkującego do miliona jaj dziennie.

Ryc. 10. Bruzdogłowiec szeroki: a — głowa, b — człony,

c — jajo

Najczęściej spotyka się tego tasiemca na terenach bogatych w duże zbiorniki słodkowodne i
rzeki — w Europie w Finlandii i w krajach nadbałtyckich, w Polsce dość rzadko, w
północnowschodniej części — w Olsztyńskiem i Białostockiem. Należy zaznaczyć, że
bruzdogłowiec szeroki pasożytuje u człowieka bardzo długo, nawet do 20 lat.

2

Człowiek będący żywicielem tego tasiemca, mimo wielkiego apetytu, jest blady,
rozdrażniony, ma bóle głowy, wygląda mizernie. Łatwo to sobie wytłumaczyć, jeśli sobie
uprzytomnimy, że długość tego robaka, jak powiedziano wyżej, dochodzi do 20 metrów.

Anemia, rozwijająca się u ludzi zarażonych tasiemcem bruzdogłowym, jest tym większa, im
bliżej żołądka osiedlają się pasożyty, a poziom hemoglobiny może obniżyć się do 25—50%
normy. Niepoślednią rolę w powstawaniu anemii w przebiegu inwazji tego pasożyta jest
obniżenie się poziomu witaminy B

12

(czynnika nieodzownego do odnowy krwi), ponieważ

tasiemiec ten wchłania duże ilości tej witaminy z pożywienia człowieka. Przy leczeniu tej
anemii nie tylko usuwamy pasożyta, ale i uzupełniamy niedobór witaminy B

12

.

Ryc. 11. Droga rozwoju tasiemca bruzdogłowego: jaja tasiemca, po znalezieniu się w wodzie, jeżeli

zostaną połknięte przez raczka zwanego oczlikiem, rozwijają się w jego wnętrzu. Larwa połknięta wraz

z oczlikiem przez rybę (np. szczupaka, miętusa) przeobraża się w niej dalej. Po zjedzeniu zarażonej

ryby przez człowieka larwy bruzdogłowca stają się w ludzkim przewodzie pokarmowym dojrzałymi

tasiemcami.

Leczenie jest podobne jak przy tasiemcach uzbrojonych i nieuzbrojonych. Obecnie
najczęściej używanym lekiem jest Y o m e s a n, znany też pod nazwą S a g i m i d,
Niclosamide. Sposób podawania tego leku dokładnie omówiono w rozdziale „

Tasiemiec

nieuzbrojony

”.