Ćwiczenia
rozluźniające
Są to ćwiczenia powodujące, wpływające
na obniżenie napięcia mięśniowego.
Są to ćwiczenia uczące lub wyrabiające
umiejętność świadomego i
kontrolowanego zmniejszania napięcia /
wzmożonego/ do wielkości spoczynkowej.
Są to pozycje lub ruchy zapewniające –
umożliwiające zmniejszenie napięcia
przez poczucie pełnej wygody, swobody,
bezwładności.
Cel
Dążenie do uzyskania
świadomego i kontrolowanego
zmniejszenia napięcia mięśni.
Wskazania
Każdy przepadek skierowany na
zabiegi kinezyterapeutyczne a w
szczególności np.:
Stany po złamaniach i innych
urazach,
Po udarach mózgu, mięśnia
sercowego,
Stresogenne wzmożone napięcie
mięśni.
Wykonanie
Ćwiczenia rozluźniające mogą być
wykonywane jako: ogólne i miejscowe.
Czas od 20 do 30 minut.
Częstość 1 lub 2 razy dziennie,
Pomieszczenie dobrze ogrzane, wolne od
hałasu.
Wydawanie poleceń i rozmowa z
pacjentem głosem łagodnym,
spokojnym, miękkim.
Sposoby rozluźniania
ogólnego
Uzyskuje się je poprzez przyjęcie
odpowiedniej pozycji.
Podstawowym wymogiem dla
uzyskania rozluźnienia ogólnego jest
konieczność podparcia całego ciała z
jednoczesnym, jak najmniejszym
rozciągnięciem ciała.
Całkowite
podwieszenie chorego
w UGUL-u
Zanurzenie
w wodzie
Dla zapewnienia bezpieczeństwa
fizycznego i komfortu
psychicznego zakłada się koła lub
mankiety napełnione powietrzem
w tych samych miejscach jak
zakładamy podwieszki,
Obowiązkowa, stała obecność
fizjoterapeuty.
Obok małego basenu- wanny, w
basenie – fizjoterapeuta w wodzie
Temperatura wody około 35
o
Metod Jacobsona
Metoda ta jest ukierunkowana na uzyskanie
rozluźnienia ogólnego poprzez opanowanie
umiejętności regulacji napięcia poszczególnych
grup mięśniowych.
Zadaniem tej metody jest doprowadzenie do
ekonomicznego zużycia energii w czasie wysiłku.
Uzyskuje się to przez opanowanie umiejętności
różnicowania bodźców płynących z mięśni.
Ćwiczenia prowadzi się w pozycji leżącej a
następnie siedzącej.
Nauka napinania i rozluźniania 1 grupy mięśniowej
trwa około 1 godz.
Program leczenia – nauczania świadomego
rozluźniania trwa np. dla mięśni szyi od 6 dni
natomiast dla mięśni artykulacyjnych do 12 dni.
Trening autogenny
Schulza
Metoda ukierunkowana jest na rozluźnienie
ogólne przez uzyskiwanie rozluźnienia
poszczególnych części ciała.
Trening polega:
- na wywołaniu wyobrażenia sobie
poszczególnych części ciała,
-na dowolnym zahamowaniu napięcia
toniczno-emocjonalnego w podświadomości,
Wykonanie – leżenie lub wygodny siad,
trening obejmuje 8 seansów powtarzanych
od 2 do 3 razy po 15 minut.
Seans prowadzi się przy spokojnej muzyce.
Sposoby rozluźnienia
miejscowego
Rozluźnienie przez ćwiczenia czynne:
ruchy wahadłowe zwisającej kończyny
Nauka naprzemiennego napinania i
rozluźniania mięśni
Ćwiczenia wspomagane przez
sprzężenie zwrotne
Poizometryczne rozluźnianie mięśnia.
Nauka naprzemiennego napinania i
rozluźniania mięśni
Stosuje się dla grup mięśni nadmiernie
napiętych oraz ich antagonistów.
W czasie trwania skurczu nie powinien
odbywać się żaden ruch w stawie.
Sposób wykonania:
Terapeuta ustawia odcinek ciała w określonej
pozycji nie wywołującej bólu,
stawiając maksymalny opór kolejno
agonistom i antagonistom wywołuje ich
naprzemiennie napięcie izometryczne
Ćwiczenia
wspomagane przez
sprzężenie zwrotne
Biofeedback, biologiczne
sprzężenie zwrotne polega na
dostarczaniu człowiekowi informacji
zwrotnej („feedback”) o zmianach
jego stanu fizjologicznego.
Zmiany fizjologiczne organizmu
monitorowane są przez
odpowiednie urządzenie.
Przekazywanie to odbywa się inną
niż normalnie drogą.
Dlatego nazywamy je sprzężeniem
zastępczym.
Przekaźnikami informacji do CUN
są telereceptory / wzrok, słuch/ i
eksteroreceptory, skóra/
Cel
Dostarczanie stałego,
niezakłóconego dopływu
informacji z obwodu o jego
aktualnej sytuacji.
Przykłady:
1.
Biofeedback EMG (ElektroMioGrafia) –
Punktem wyjścia jest wzmożone napięcie
mięśniowe.
2.
Urządzenie wychwytuje elektryczne
sygnały w mięśniach a następnie
przekłada je na formę zrozumiałą dla
pacjenta, np. żarówka błyska lub włącza
się sygnał dźwiękowy, gdy mięsień się
napina natomiast zanika jak mięsień się
rozluźnia.
2. Biofeedback temperaturowy /termistor/
Punktem wyjścia jest zmniejszona
temperatura skóry.
Urządzenie zakłada się na opuszek palca.
Celem treningu jest osiągnięcie wyższej
temperatury od wyjściowej.
Biofeedback temperaturowy stosowany jest
do treningu relaksu, ale także w medycynie
do leczenia niedokrwienia kończyn,
chorobie reumatycznej, astmie.
Rozluźnienie bierne
Przez podwieszenie,
Przez spokojne ruchy
bierne,
Przez spokojny masaż
suchy, wirowy,
podwodny,
Przez stosowanie ciepła,
Przez stosowanie
wyciągów,
Poizometryczne
rozluźnianie mięśnia
Cel:
Rozluźnienie mięśni
antagonistycznych w celu
ułatwienia pracy agonistów.
Wykonanie
Pacjent czynnie lub przeciwko optymalnemu oporowi
terapeuty napina mięśnie agonistyczne osiągając
maksymalny zakres ruchu.
Terapeuta zmienia swój chwyt, polecając pacjentowi
napięcie mięśni antagonistycznych.
Po kilku sekundach pacjent i terapeuta całkowicie się
rozluźniają.
Następnie pacjent ponownie czynnie lub przeciwko
optymalnemu oporowi terapeuty napina mięśnie
agonistyczne osiągając nowy, maksymalny zakres
ruchu.
W nowo osiągniętej pozycji powtarza się opisaną
technikę doprowadzając do zmęczenia mięśni
antagonistycznych.