OBJAWY

OBJAWY

chorobowe w

chorobowe w

pediatrii

pediatrii

Klinika Pediatrii, Kardiologii Prewencyjnej i Immunologii Wieku

Rozwojowego

Uniwersytetu Medycznego w Łodzi

dr n. med. Marzenna Wosik -Erenbek

częsty objaw chorobowy u dzieci

częsty objaw chorobowy u dzieci

wysokość nie koreluje z ciężkością choroby

wysokość nie koreluje z ciężkością choroby

powyżej 38 st. C

powyżej 38 st. C

40-41 gorączka nadmierna

40-41 gorączka nadmierna

do 38 st. C stan podgorączkowy

do 38 st. C stan podgorączkowy

narastanie ( dreszcze), szczyt ( kilka dni),

narastanie ( dreszcze), szczyt ( kilka dni),

spadek ( zlewne poty)

spadek ( zlewne poty)

tor gorączki:

tor gorączki:

ciągły

ciągły

( wahania dzienne mniej niż 1 s tC)

( wahania dzienne mniej niż 1 s tC)

zwalniający

zwalniający

( wahania 1,1 - 1,5 st. C, krzywa

( wahania 1,1 - 1,5 st. C, krzywa

ząbkowana,

ząbkowana,

( posocznica, choroby nowotworowe)

( posocznica, choroby nowotworowe)

trawiąca

trawiąca

( septyczna) wahania większe od 2-4stC

( septyczna) wahania większe od 2-4stC

przerywana o charakterze napadowym ( zimnica )

przerywana o charakterze napadowym ( zimnica )

GORĄCZKA

PRZYCZYNY

PRZYCZYNY

1/ infekcyjne

1/ infekcyjne

2/ nieinfekcyjne: choroby krwi, układu

2/ nieinfekcyjne: choroby krwi, układu

krwiotwórczego, endokrynologiczne,

krwiotwórczego, endokrynologiczne,

reakcje polekowe, , urazy z rozległymi

reakcje polekowe, , urazy z rozległymi

krwiakami, pochodzenia mózgowego,

krwiakami, pochodzenia mózgowego,

noworodki i niemowlęta: przegrzanie,

noworodki i niemowlęta: przegrzanie,

odwodnienie, krwawienie śródczaszkowe,

odwodnienie, krwawienie śródczaszkowe,

stany podgorączkowe : często trudne

stany podgorączkowe : często trudne

diagnostycznie

diagnostycznie

GORĄCZKA

OBJAWY GORĄCZKI

OBJAWY GORĄCZKI

apatia, ciepła, sucha skóra, zwłaszcza na głowie i

apatia, ciepła, sucha skóra, zwłaszcza na głowie i

plecach

plecach

wilgotna , zimna skóra na ramionach i nogach

wilgotna , zimna skóra na ramionach i nogach

przyśpieszone tętno

przyśpieszone tętno

przyśpieszony oddech

przyśpieszony oddech

zwiększone pragnienie

zwiększone pragnienie

może być biegunka

może być biegunka

POWIKŁANIA GORĄCZKI

POWIKŁANIA GORĄCZKI

odwodnienie

odwodnienie

drgawki gorączkowe

drgawki gorączkowe

GORĄCZKA

POSTĘPOWANIE

POSTĘPOWANIE

1/ zmierzyć temperaturę

1/ zmierzyć temperaturę

2/ napoić - koniecznie!

2/ napoić - koniecznie!

3/ okłady, kąpiel

3/ okłady, kąpiel

4/ środki farmakologiczne

4/ środki farmakologiczne

GORĄCZKA

DRGAWKI GORĄCZKOWE

DRGAWKI GORĄCZKOWE

6 m.ż - 5 r.ż

6 m.ż - 5 r.ż

proste

proste

złożone

złożone

postępowanie

postępowanie

GORĄCZKA

czynność odruchowa lub dowolna

czynność odruchowa lub dowolna

choroba różnych części układu

choroba różnych części układu

oddechowego

oddechowego

drażnienie przewodów słuchowych

drażnienie przewodów słuchowych

zewnętrznych

zewnętrznych

choroby układu krążenia

choroby układu krążenia

guzy śródpiersia

guzy śródpiersia

nerwica

nerwica

różne nasilenie

różne nasilenie

napady kaszlu ( krztusiec), mukowiscydoza,

napady kaszlu ( krztusiec), mukowiscydoza,

alergie

alergie

KASZEL

RODZAJE KASZLU

RODZAJE KASZLU

* napady kaszlu

* napady kaszlu

- krztusiec, ciało obce, często w nocy

- krztusiec, ciało obce, często w nocy

*kaszel krtaniowy

*kaszel krtaniowy

- ochrypły podźwięk, szczekający

- ochrypły podźwięk, szczekający

*kaszel bitonalny- w zapaleniu krtani,

*kaszel bitonalny- w zapaleniu krtani,

tchawicy, oskrzeli I oskrzelików

tchawicy, oskrzeli I oskrzelików

*kaszel wilgotny z odpluwaniem

*kaszel wilgotny z odpluwaniem

wydzieliny ( zap.oskrzeli I rozstrzenie

wydzieliny ( zap.oskrzeli I rozstrzenie

oskrzeli)

oskrzeli)

*kaszel noworodków - przetoka

*kaszel noworodków - przetoka

przełykowo- tchawiczna

przełykowo- tchawiczna

*kaszel bolesny : zapalenie opłucnej,

*kaszel bolesny : zapalenie opłucnej,

krtani

krtani

KASZEL

DUSZNOŚĆ

DUSZNOŚĆ

uczucie utrudnienia oddechu

uczucie utrudnienia oddechu

pochodzenia : płucne, sercowo- naczyniowe,

pochodzenia : płucne, sercowo- naczyniowe,

metaboliczne, psychogenne, nerwowo-

metaboliczne, psychogenne, nerwowo-

mięśniowe

mięśniowe

wdechowa,

wdechowa,

wydechowa,

wydechowa,

wdechowo-wydechowa

wdechowo-wydechowa

( zapalenie płuc,

( zapalenie płuc,

choroby opłucnej, ciało obce w tchawicy,

choroby opłucnej, ciało obce w tchawicy,

ucisk z zewnątrz)

ucisk z zewnątrz)

1/ zaporowa lub obturacyjna

1/ zaporowa lub obturacyjna

2/ ograniczająca, restrykcyjna

2/ ograniczająca, restrykcyjna

3/ blok pęcherzykowo- wło

3/ blok pęcherzykowo- wło

śniczkowy

śniczkowy

DUSZNOŚ
Ć

Duszność przewlekła

Duszność przewlekła

napadowa

napadowa

duszność w następstwie kwasicy

duszność w następstwie kwasicy

metabolicznej

metabolicznej

pochodzenia mózgowego

pochodzenia mózgowego

zatrucia np. salicylanami

zatrucia np. salicylanami

psychogenna z hiperwentylacją

psychogenna z hiperwentylacją

DUSZNOŚ
Ć

Duszność

Duszność

lekka

lekka

: przy chodzeniu, przy

: przy chodzeniu, przy

jedzeniu, trudności ze ssaniem

jedzeniu, trudności ze ssaniem

duszność

duszność

umiarkowana

umiarkowana

: uczucie

: uczucie

duszności przy mówieniu, niemowlę na

duszności przy mówieniu, niemowlę na

duszność reaguje cichym płaczem, lęk ,

duszność reaguje cichym płaczem, lęk ,

strach, dziecko nie chce się położyć

strach, dziecko nie chce się położyć

duszność

duszność

ciężka

ciężka

: w trakcie spoczynku,

: w trakcie spoczynku,

nie chce jeść pić, gra skrzydełek nosa,

nie chce jeść pić, gra skrzydełek nosa,

chory siedzi przygarbiony, wciąganie

chory siedzi przygarbiony, wciąganie

międzyżebrzy,

międzyżebrzy,

,

,

DUSZNOŚ
Ć

1/w przebiegu różnych chorób

1/w przebiegu różnych chorób

2/powodują: odwodnienie, zaburzenia elektrolitowe i kw-

2/powodują: odwodnienie, zaburzenia elektrolitowe i kw-

zas., acetonemia, niedobory energii

zas., acetonemia, niedobory energii

3/sporadyczne ( połykanie plwociny, kaszel, zmuszanie do

3/sporadyczne ( połykanie plwociny, kaszel, zmuszanie do

jedzenia)

jedzenia)

4/ lub stałe

4/ lub stałe

5/przyczyny

5/przyczyny

choroby:

choroby:

przewodu pokarmowego ( biegunka, zatrucia

przewodu pokarmowego ( biegunka, zatrucia

pokarmowe, błędy w żywieniu. Wady rozwojowe przewodu

pokarmowe, błędy w żywieniu. Wady rozwojowe przewodu

pokarmowego, niewydolność wpustu lub achalazja,

pokarmowego, niewydolność wpustu lub achalazja,

przepuklina rozworu przełykowego, pylorospasmus,

przepuklina rozworu przełykowego, pylorospasmus,

pylorostenosis, zespół niedokonanego zwrotu krezki,

pylorostenosis, zespół niedokonanego zwrotu krezki,

choroba Hirschsprunga

choroba Hirschsprunga

choroby zakaźne,

choroby zakaźne,

zapalenie ucha środkowego

zapalenie ucha środkowego

WYMIOT
Y

Ważne!!!! wymioty w przebiegu chorób układu

Ważne!!!! wymioty w przebiegu chorób układu

nerwowego ( stany zapalne, urazy, guzy, wylewy, )

nerwowego ( stany zapalne, urazy, guzy, wylewy, )

Wymioty

Wymioty

nawykowe: aerofagia, dzieci neuropatyczne, wymioty

nawykowe: aerofagia, dzieci neuropatyczne, wymioty

acetonemiczne

acetonemiczne

inne przyczyny: zakażenia układu moczowego, nerek,

inne przyczyny: zakażenia układu moczowego, nerek,

kamica nerkowa, choroby wątroby, cukrzyca, mocznica,

kamica nerkowa, choroby wątroby, cukrzyca, mocznica,

pasożyty przewodu pokarmowego, zatrucia

pasożyty przewodu pokarmowego, zatrucia

zewnątrzpochodne, choroby błędnika, zatrucia lekami,

zewnątrzpochodne, choroby błędnika, zatrucia lekami,

bulimia , anorexia nervosa, alergie pokarmowe

bulimia , anorexia nervosa, alergie pokarmowe

niedrożność jelit,

niedrożność jelit,

WYMIOTY

CHOROBY JAMY BRZUSZNEJ

CHOROBY JAMY BRZUSZNEJ

POZA JAMĄ BRZUSZNĄ

POZA JAMĄ BRZUSZNĄ

przyczyny chirurgiczne:

przyczyny chirurgiczne:

ostre schorzenia jamy brzusznej, biegunki, zaparcia, kolki

ostre schorzenia jamy brzusznej, biegunki, zaparcia, kolki

jelitowe, jelito drażliwe,

jelitowe, jelito drażliwe,

inne przyczyny:

inne przyczyny:

choroby pasożytnicze, nieżyt żołądka, choroba wrzodowa,

choroby pasożytnicze, nieżyt żołądka, choroba wrzodowa,

wrzodziejące zapalenie jelita grubego, odmiedniczkowe

wrzodziejące zapalenie jelita grubego, odmiedniczkowe

zapalenie nerek, wodonercze, zapalenie pęcherza

zapalenie nerek, wodonercze, zapalenie pęcherza

moczowego, zapalenia i dyskinezy dróg żółciowych,

moczowego, zapalenia i dyskinezy dróg żółciowych,

kamica żółciowa, zapalenie trzustki, choroba Crohna,

kamica żółciowa, zapalenie trzustki, choroba Crohna,

przepukliny, zapalenie węzłów krezkowych,

przepukliny, zapalenie węzłów krezkowych,

choroba Schonleina-Henocha, anginy, grypa, zapalenie

choroba Schonleina-Henocha, anginy, grypa, zapalenie

opłucnej i płuc,

opłucnej i płuc,

zapalenie przydatków, skręt torbieli jajnika,

zapalenie przydatków, skręt torbieli jajnika,

miesiączkowanie, przełomy hematologiczne, zespół

miesiączkowanie, przełomy hematologiczne, zespół

nerczycowy, cukrzyca, padaczka,

nerczycowy, cukrzyca, padaczka,

BÓLE BRZUCHA

ZAPARCIA

ZAPARCIA

nagłe i przewlekłe,

nagłe i przewlekłe,

wykluczenie przyczyn organicznych, atonia jelita grubego

wykluczenie przyczyn organicznych, atonia jelita grubego

, stany spastyczne jelita grubego

, stany spastyczne jelita grubego

ZAPARCIA

zależy od fazy rozwoju, niemowlęta największe i dzieci w

zależy od fazy rozwoju, niemowlęta największe i dzieci w

okresie dojrzewania,

okresie dojrzewania,

utrata łaknienia:

utrata łaknienia:

choroby ( ostre lub przewlekłe)

choroby ( ostre lub przewlekłe)

jednostronne odżywianie

jednostronne odżywianie

nastolatek : nadużywanie alkoholu, narkotyków, palenie

nastolatek : nadużywanie alkoholu, narkotyków, palenie

papierosów

papierosów

problemy psychiczne

problemy psychiczne

zaparcia

zaparcia

skutki uboczne zażywanych leków

skutki uboczne zażywanych leków

dolegliwości (bóle brzucha, głowy)

dolegliwości (bóle brzucha, głowy)

anorexia

anorexia

bulimia

bulimia

ŁAKNIENIE

ULEWANIE

ULEWANIE

fizjologiczna reakcja polegajaca na wylaniu

fizjologiczna reakcja polegajaca na wylaniu

niewielkiej ilości treści pokarmowej kącikiem ust

niewielkiej ilości treści pokarmowej kącikiem ust

po zjedzeniu posiłku przez dziecko,

po zjedzeniu posiłku przez dziecko,

charakterystyczne dla niemowląt i noworodków,

charakterystyczne dla niemowląt i noworodków,

niewydolność zwieracza przełyku.

niewydolność zwieracza przełyku.

mija samoistnie w miarę dojrzewania układu

mija samoistnie w miarę dojrzewania układu

pokarmowego oraz zmiany diety.

pokarmowego oraz zmiany diety.

Jeśli dziecko prawidłowo przybiera na wadze nie

Jeśli dziecko prawidłowo przybiera na wadze nie

musi być tak bardzo niepokojące.

musi być tak bardzo niepokojące.

Ulewanie zaraz po posiłku lub nawet do godziny

Ulewanie zaraz po posiłku lub nawet do godziny

, wtedy treść może być nadtrawiona przez soki

, wtedy treść może być nadtrawiona przez soki

żołądkowe

żołądkowe

może przypominać twarożek

może przypominać twarożek

ULEWANIE

cd.

cd.

inne przyczyny

inne przyczyny

1/ duża ilość pokarmu matki

1/ duża ilość pokarmu matki

oraz połykane powietrze

oraz połykane powietrze

2/ przekarmianie dziecka

2/ przekarmianie dziecka

3/ nietolerancja pokarmu ( np. uczulenie na

3/ nietolerancja pokarmu ( np. uczulenie na

pokarm )

pokarm )

4/ nieprawidłowości postępowania po

4/ nieprawidłowości postępowania po

karmieniu : zbyt

karmieniu : zbyt

pozioma pozycja, brak

pozioma pozycja, brak

odpowiedniej przerwy

odpowiedniej przerwy

pomiędzy

pomiędzy

karmieniami, nerwowe

karmieniami, nerwowe

postępowanie z dzieckiem

postępowanie z dzieckiem

5/ nieprawidłowości w diecie - zbyt wczesne

5/ nieprawidłowości w diecie - zbyt wczesne

wprowadzenie pokarmów

wprowadzenie pokarmów

stałych

stałych

6/ zmiany morfologiczne : przepuklina rozworu

6/ zmiany morfologiczne : przepuklina rozworu

przełykowego, zwężenie

przełykowego, zwężenie

odźwiernika

odźwiernika

7/ inne: uczulenia na leki, zatrucia

7/ inne: uczulenia na leki, zatrucia

ULEWANIE

cd.

cd.

objawy niepokojące:

objawy niepokojące:

- niewielki przybór masy ciała bądź jego

- niewielki przybór masy ciała bądź jego

brak

brak

- nagłe wystąpienie wymiotów poprzedzone

- nagłe wystąpienie wymiotów poprzedzone

okresem bezobjawowym

okresem bezobjawowym

- stwierdzenie krwi w wymiocinach

- stwierdzenie krwi w wymiocinach

- nawracające zakażenia układu

- nawracające zakażenia układu

oddechowego

oddechowego

- chlustające wymioty po każdym posiłku

- chlustające wymioty po każdym posiłku

ULEWANIE

BADANIE PODMIOTOWE

BADANIE PODMIOTOWE

-

-

ogólnie przyjęte zasady

ogólnie przyjęte zasady

-odr

-odr

ębności wieku rozwojowego

ębności wieku rozwojowego

-wywiad

-wywiad

-z uwagą słuchamy rodziców

-z uwagą słuchamy rodziców

-zachowujemy inicjatywę

-zachowujemy inicjatywę

-książeczka zdrowia

-książeczka zdrowia

-informacje o obecnym zachorowaniu

-informacje o obecnym zachorowaniu

-okres przed zachorowaniem ( ciąża, poród, okres

-okres przed zachorowaniem ( ciąża, poród, okres

noworodkowy, rozwój psychoruchowy, somatyczny,

noworodkowy, rozwój psychoruchowy, somatyczny,

żywienie dziecka, tryb życia, przebyte choroby,

żywienie dziecka, tryb życia, przebyte choroby,

szczepienia, wywiad rodzinny , warunki bytowe,

szczepienia, wywiad rodzinny , warunki bytowe,

rozwój mowy, ząbkowanie, zapobieganie krzywicy,

rozwój mowy, ząbkowanie, zapobieganie krzywicy,

dojrzewanie płciowe, nauka, trudności wychowawcze,

dojrzewanie płciowe, nauka, trudności wychowawcze,

choroby matki w ciąży, nałogi, żywienie matki ,

choroby matki w ciąży, nałogi, żywienie matki ,

przyjmowane leki

przyjmowane leki

,

,

BADANIE PRZEDMIOTOWE

BADANIE PRZEDMIOTOWE

Ocena stanu ogólnego

Ocena stanu ogólnego

Ocena zachowania dziecka

Ocena zachowania dziecka

Ocena budowy ciała

Ocena budowy ciała

Ocena rozwoju somatycznego

Ocena rozwoju somatycznego

Ocena rozwoju psychoruchowego

Ocena rozwoju psychoruchowego

Odżywienie dziecka

Odżywienie dziecka

Ocena skóry

Ocena skóry

Węzłów chłonnych

Węzłów chłonnych

BADANIE PRZEDMIOTOWE SZCZEGÓŁOWE

BADANIE PRZEDMIOTOWE SZCZEGÓŁOWE