Wykład 4
Rynek
nieruchomości
–
podstawowe definicje
POJĘCIE RYNKU
OGÓŁ WARUNKÓW EKONOMICZNYCH,
W KTÓRYCH DOCHODZI DO ZAWIERANIA
TRANSAKCJI
WYMIENNYCH
MIĘDZY
SPRZEDAWCAMI
OFERUJĄCYMI
TOWARY
I USŁUGI A NABYWCAMI REPREZENTUJĄCYMI
POTRZEBY
POPARTE
OKREŚLONYMI
FUNDUSZAMI NABYWCZYMI
NIERUCHOMOŚĆ JAKO
TOWAR
Towarem są prawa
do:
1.Gruntu
2.Budynku lub jego
części
3.Urządzeń trwale
związanych z
gruntem
4.Drzew i innych
roślin
5.Przestrzeni nad i
pod powierzchnią
ziemi
TOWAREM NA RYNKU NIERUCHOMOŚCI SĄ
PRAWA
RYNEK NIERUCHOMOŚCI
OGÓŁ WARUNKÓW
W KTÓRYCH ODBYWA SIĘ TRANSFER PRAW DO
NIERUCHOMOŚCI I SĄ ZAWIERANE UMOWY
USTANAWIAJĄCE WZAJEMNE PRAWA I OBOWIĄZKI
POŁĄCZONE Z WŁADANIEM NIERUCHOMOŚCIAMI
Kucharska – Stasiak (2006)
podaje, że rynkiem nieruchomości
nazywamy:
Działania i interakcje ludzi zajmujących się kupnem,
sprzedażą, wymianą, użytkowaniem i rozwijaniem
nieruchomości;
Działalność gospodarczą, w wyniku której dochodzi do
wymiany towarów;
Umowę, dzięki której kupujący i sprzedający spotykają się
by ustalić cenę, za którą dojdzie do wymiany:
Zbiór mechanizmów, za pomocą których przekazywane
są prawa i udziały w nieruchomościach, ustalane są ceny;
Forum do kupowania i sprzedawania;
Zestaw układów, w których nabywcy i sprzedawcy
spotykają się poprzez mechanizm cenowy, wzajemne
oddziaływania osób, które wymieniają prawa własności do
nieruchomości na inne aktywa;
Rynek nieruchomości jako system
Podsystem obrotu
nieruchomościami
Podsystem
finansowania
nieruchomości
Podsystem
inwestowania
w nieruchomości
Podsystem
zarządzania
nieruchomościami
RYNEK
RYNEK
NIERUCHOMOŚ
NIERUCHOMOŚ
CI
CI
O
to
cz
en
ie
sp
ołe
cz
ne
(sy
s.
sp
ołe
czn
y)
O
to
cz
en
ie
go
sp
od
ar
cz
e
(s
ys
te
m
go
sp
.)
O
to
cz
en
ie
po
lit
yc
zn
e
sy
s.
po
lit
yc
zn
y
O
to
cz
en
ie
pr
aw
ne
(sy
s.
pra
wn
y)
Wybrane kryteria klasyfikacji rynków
nieruchomości
kryterium podmiotowe,
kryterium funkcji nieruchomości,
kryterium zasięgu przestrzennego,
kryterium lokalizacyjne,
kryterium pozycji gospodarczej,
kryterium jakościowe,
kryterium cenowe,
kryterium formy prawnej wymiany dóbr,
kryterium praw do nieruchomości,
kryterium fazy obrotu,
Klasyfikacja rynków nieruchomości
wg.kryterium podmiotowego
rynek nieruchomości państwowych,
rynek nieruchomości samorządowych
(w szczególności komunalne),
rynek nieruchomości prywatnych (osób
fizycznych, osób prawnych, spółdzielni),
KLASYFIKACJA
RYNKU
NIERUCHOMOŚCI
WEDŁUG
KRYTERIUM
PRZEDMIOTOWE
GO
RYNEK
NIERUCHOMOŚCI
MIESZKANIOWYCH
RYNEK
NIERUCHOMOŚCI
KOMERCYJNYCH
RYNEK
NIERUCHOMOŚCI
PRZEMYSŁOWYCH
RYNEK
NIERUCHOMOŚCI
ROLNYCH
RYNEK
NIERUCHOMOŚCI
REKREACYJNYCH
RYNEK
NIERUCHOMOŚCI
SPECJALISTYCZNYCH
PODZIAŁ RYNKU
NIERUCHOMOŚCI
WEDŁUG KRYTERIUM
ZASIĘGU
PRZESTRZENNEGO
RYNEK LOKALNY
RYNEK
REGIONALNY
RYNEK KRAJOWY
RYNEK
MIĘDZYNARODOWY
Klasyfikacja rynków nieruchomości
wg. kryterium pozycji gospodarczej
uczestników rynku
rynek profesjonalny (po obu stronach
występują podmioty instytucjonalne –
gmina, bank, firma deweloperska),
rynek nieprofesjonalny (okazjonalny, w
którym uczestniczą głównie osoby
fizyczne),
Klasyfikacja rynków nieruchomości
wg. kryterium fazy obrotu
rynek pierwotny,
rynek wtórny,
Sektor nieruchomości i jego
klasyfikacja
Sektor
nieruchomości
Rynek
nieruchomości
Rynek budowlany
Rynek
lokat
Rynek
najmu
Klasyfikacja rynku
nieruchomości według kryterium
struktury podmiotowej i
przedmiotowej
Rynek użytkowników
Rynek aktywów finansowych
Rynek działań deweloperskich
Rynek gruntów
Miejsce rynku nieruchomości
Sektor
nieruchomoś
ci
Rynek
nieruchomoś
ci
Rynek
budowlan
y
Rynek lokat
nieruchomościowy
ch
Rynek
najmu
Faza
tworzenia
Faza
wymiany
Faza
konsumpc
ji
Rynek
finansowy
Rynek
pieniężny
Rynek
kapitałowy
Rynek
papierów
wartościowych
Rynek
kredytowy
„
Popyt na nieruchomości jest funkcją popytu
na dobra i usługi wytwarzane w tychże
nieruchomościach”
(Fraser 1993).
Popyt
Zapotrzebowanie na dane dobro w
danym czasie, na danym rynku przy
każdej cenie
Ujawnione
przez
nabywców
wynikające z potrzeb zamiary zakupu
poparte
realnymi
funduszami
nabywczymi
Popyt na nieruchomości oznacza:
Liczbę potencjalnych kupujących lub
najemców poszukujących, po różnych
cenach danego rodzaju nieruchomości
na danym rynku i w danym czasie,
przy założeniu, że inne czynniki, takie
jak liczba ludności, poziom dochodu,
przyszłe
ceny
i
preferencje
konsumentów pozostają niezmienione
Podaż
Ilość
dóbr
zaoferowanych
do
sprzedaży w danym czasie, na
danym rynku po każdej cenie
Ujawnione
przez
sprzedawców
zamiary sprzedaży określonej ilości
towarów w danych warunkach i po
danej cenie
Podaż
na
rynku
nieruchomości oznacza:
Liczbę nieruchomości dostępnych
na danym rynku i w danym czasie
do sprzedaży lub wynajęcia po
różnych cenach, przy założeniu, że
koszty pracy i produkcji pozostaną
niezmienione
Wartość ekonomiczna
Wartość wykreowana przez czynniki:
Użyteczność
Rzadkość
Dostępność (zdolność do wymiany)
UŻYTECZNOŚ
Ć
RZADKOŚĆ
ZBYWALNOŚĆ
POPYT
OBRÓT
PODAŻ
WARTOŚĆ
RYNEK
CENA
Cechy rynku nieruchomości
1.
Niejednolitość
Wywołana rozwarstwieniem popytu
Wywołana zróżnicowanym zasięgiem
przestrzennym
Wywołana zróżnicowanym charakterem
nabywanych praw
Wywołana zróżnicowaną strukturą
podmiotową
i przedmiotową uczestników rynku
2. Niedoskonałość (brak informacji o rynku, brak
racjonalności aktów kupna-sprzedaży,
różnorodność dóbr, spekulacje, rozpiętość cen)
3. Mała elastyczność cenowa popytu i podaży
4. Wymóg fachowej obsługi
5. Lokalny charakter
6. Efektywność rynku na niskim poziomie
7. Duża doza interwencjonizmu publicznego
Cechy rynku doskonałego
Homogeniczność
Doskonała wiedza o rynku
Duża liczba kupujących i sprzedających
Swoboda wejścia i wyjścia
Pełna substytucyjność towarów
Rodzaje nietypowych
zależności pomiędzy cenami
a popytem
Paradoks Veblena – efekt
prestiżowy
Efekt snobizmu
Efekt spekulacyjny
Paradoks Giffena
DEMOGRAFICZNE
•
ludność
•
gospodarstwa domowe i
rodziny
•
migracje wewnętrzne i
zewnętrzne
•
zatrudnienie
•
bezrobocie
ZASOBOWE
•
rozmiary podaży
•
dostępność gruntów
•
zapotrzebowanie na
nieruchomości
•
rozwój sieci przedsiębiorstw
•
zarobki społeczeństwa
•
zasoby pieniężne ludności
•
konkurencja innych opcji
inwestycyjnych
EKONOMICZNE
•
Produkt Krajowy Brutto
•
inflacja
•
koniunktura gospodarcza
•
podział administracyjny kraju
•
aktywność rynku
nieruchomości
•
obsługa rynku nieruchomości
INSTRUMENTALNE
•
ustawodawstwo
•
ceny, opłaty
•
czynsze
•
ubezpieczenia
•
prywatyzacja
•
podatki
•
umowy notarialne, kataster
•
eksmisje
RYNEK NIERUCHOMOŚCI
Czynniki wpływające na rynek nieruchomości (Kałkowski 2003)
PODMIOTY
DZIAŁAJĄCE
NA RYNKU
NIERUCHOMOŚCI
INWESTORZY
KREDYTODAWCY
DEWELOPERZY
POŚREDNICY
SPECJALIŚCI
Z ZAKRESU
OBSŁUGI
NIERUCHOMOŚCI
FUNKCJE RYNKU
NIERUCHOMOŚCI
FUNKCJA
WYMIANY
FUNKCJA
INFORMACYJN
A
FUNKCJA
KORYGOWANI
A
PRZESTRZENI