Zarządzanie bezpieczeństwem w małych
zakładach,
w których występuje duże nasilenie wypadków
przy pracy
Ocena ryzyka zawodowego
1
www.pip.gov.pl
2
Zarządzanie bezpieczeństwem jest
Zarządzanie bezpieczeństwem jest
integralną częścią zarządzania
integralną częścią zarządzania
przedsiębiorstwem
przedsiębiorstwem
Koszty wypadków mogą być
Koszty wypadków mogą być
poważną stratą firmy a nawet
poważną stratą firmy a nawet
prowadzić do utraty płynności
prowadzić do utraty płynności
finansowej
finansowej
Rola badania okoliczności i przyczyn
Rola badania okoliczności i przyczyn
wypadku przy pracy
wypadku przy pracy
www.pip.gov.pl
Koszty wypadków przy pracy ponoszone przez
pracodawców:
koszt czasu straconego wskutek wypadku,
koszt pomocy medycznej i transportu,
koszt nadgodzin,
koszt zastępstw,
koszt zakłóceń w produkcji,
koszt strat materialnych,
koszt napraw,
koszt odszkodowań z tytułu OC,
inne.
Rola badania okoliczności i przyczyn
Rola badania okoliczności i przyczyn
wypadku
wypadku
przy pracy
przy pracy
www.pip.gov.pl
4
Na koszty wypadków przy pracy składa się
suma kosztów:
ponoszonych przez pracodawców,
ponoszonych indywidualnie przez samych
poszkodowanych i ich rodziny, jak
pogorszenie się
jakości życia, koszty leków i rehabilitacji
niezwracanych przez instytucje
ubezpieczające,
ponoszonych przez całe społeczeństwo w
postaci
składek na ubezpieczenie zdrowotne i
podatków.
Rola badania okoliczności i przyczyn
Rola badania okoliczności i przyczyn
wypadku przy pracy
wypadku przy pracy
www.pip.gov.pl
5
Wśród wypadków ogółem koszty
przeniesione na społeczeństwo
stanowią 79,1% ogólnego przeciętnego
kosztu wypadku, w tym koszty ZUS –
42,7% oraz koszty leczenia – 36,4%.
Koszty ponoszone przez
poszkodowanego i jego rodzinę
stanowią 12,5%.
Koszty ponoszone przez
przedsiębiorstwa wynoszą 8,5%
ogólnego przeciętnego kosztu wypadku
przy pracy.
*według danych 2007r. CIOP-PIB
Rola badania okoliczności i przyczyn
Rola badania okoliczności i przyczyn
wypadku
wypadku
przy pracy
przy pracy
www.pip.gov.pl
6
6
Koszty wypadków przy pracy
www.pip.gov.pl
7
Koszty wszystkich wypadków przy
pracy
w Polsce w 2007 r. wyniosły 3,1 mld zł*, w tym:
koszty wypadków powodujących absencję
powyżej
1miesiąca – 1,3 mld zł,
wypadków rentowych – 1,1 mld zł,
wypadków powodujących absencję do 1
miesiąca
włącznie – 0,4 mld zł,
wypadków śmiertelnych – 0,3 mld zł.
*według danych CIOP-PIB
Rola badania okoliczności i przyczyn
Rola badania okoliczności i przyczyn
wypadku
wypadku
przy pracy
przy pracy
www.pip.gov.pl
8
Rola badania okoliczności i przyczyn
Rola badania okoliczności i przyczyn
wypadku
wypadku
przy pracy
przy pracy
Art. 36 ustawy o ubezpieczeniu społecznym z
tytułu wypadków przy pracy i chorób
zawodowych nakłada na inspektora pracy
możliwość wystąpienia do jednostki organizacyjnej
Zakładu Ubezpieczeń Społecznych właściwej ze
względu na siedzibę płatnika składek z wnioskiem o
podwyższenie płatnikowi składek, u którego w czasie
dwóch kolejnych kontroli stwierdzono rażące
naruszenie przepisów bezpieczeństwa i higieny
pracy, o 100% stopy procentowej składki na
ubezpieczenie wypadkowe ustalanej na najbliższy rok
składkowy.
www.pip.gov.pl
9
Wybrane aspekty
Wybrane aspekty
dokumentowania
dokumentowania
ustale
ustale
ń
ń
przez zespół powypadkowy –
przez zespół powypadkowy –
wnioski z praktyki kontrolnej
wnioski z praktyki kontrolnej
PIP
PIP
Rola badania okoliczności i przyczyn
Rola badania okoliczności i przyczyn
wypadku
wypadku
przy pracy
przy pracy
www.pip.gov.pl
Najczęstsze błędy zespołów powypadkowych popełniane
podczas
ustalania okoliczności i przyczyn wypadków przy pracy:
niepełne
ustalenie
okoliczności
wypadku
uniemożliwiające
ustalenie faktycznych jego przyczyn:
lapidarny opis okoliczności zdarzenia;
nie odnoszenie się do stanu technicznego maszyn i urządzeń, przy
stosowaniu których dochodziło do wypadków;
nie ustalanie wszystkich cech przedmiotów pracy (np. masy,
rozmiarów, cech fizyko-chemicznych : jak temperatura, skład
chem.itp);
nie odnoszenie czasu zaistnienia wypadku do czasu pracy
poszkodowanego (np. praca w godzinach nadliczbowych);
nie uwzględnianie informacji dotyczących znajomości przez
poszkodowanego zagrożeń występujących na stanowisku pracy,
konieczności stosowania SOI, przydziału SOI, dostępności instrukcji
bhp, prawidłowości sprawowania nadzoru itp.
Rola badania okoliczności i przyczyn
Rola badania okoliczności i przyczyn
wypadku
wypadku
przy pracy
przy pracy
www.pip.gov.pl
Przykład:
„W dniu 14 sierpnia 2007 roku Pan Jan Kowalski rozpoczął pracę o godz.
6.30 (na pierwszej zmianie) na hali nr 1 przy foliowaniu opakowań
jednostkowych. Pan Kowalski zafoliowane zgrzewki układał na palecie,
którą wózkiem paletowym transportował na miejsce składowania palet.
Transport odbywał się wewnątrz hali produkcyjnej, po terenie płaskim o
twardej nawierzchni. Przy przemieszczaniu piątej palety o godz. 13.00
poszkodowany poczuł pieczenie w pachwinach kończyn dolnych.
Przerywając pracę udał się do toalety, gdzie stwierdził w lewej pachwinie
uwypuklenie. Ponieważ zbliżał się koniec zmiany roboczej poszkodowany
nie przerwał powierzonych obowiązków służbowych, niemniej jednak nie
przewoził już w tym dniu palet.
Poszkodowany posiada aktualne zaświadczenie lekarskie o braku
przeciwwskazań zdrowotnych do wykonywania pracy na stanowisku
operator linii technologicznej oraz zaświadczenie o ukończonym
instruktażu stanowiskowym.”
Rola badania okoliczności i przyczyn
Rola badania okoliczności i przyczyn
wypadku
wypadku
przy pracy
przy pracy
www.pip.gov.pl
Dobra praktyka: stosowanie np. jednej z popularniejszych
metod badania wypadków TOL – metoda ustalania
przyczyn technicznych, organizacyjnych i ludzkich
wypadków przy pracy.
Wykres: L. Pietrzak Analiza wypadków
przy pracy dla potrzeb prewencji, PIP
2007
www.pip.gov.pl
Dobra praktyka – przykłady innych metod do badania
wypadków przy pracy:
Metoda analizy bezpieczeństwa pracy
Metoda „co-gdy”
Metoda STEP
Metoda w oparciu o model OARU
Analiza drzewa przyczyn
Metoda analizy odchyleń
Metoda „4x dlaczego?”
i inne…
Rola badania okoliczności i przyczyn
Rola badania okoliczności i przyczyn
wypadku
wypadku
przy pracy
przy pracy
www.pip.gov.pl
Najczęstsze
błędy
zespołów
powypadkowych
popełniane podczas ustalania okoliczności i przyczyn
wypadków przy pracy (3)
Ustalanie
wniosków
i
zaleceń
profilaktycznych
nieadekwatnych do ustalonych okoliczności i przyczyn:
Przykład (kontynuacja):
- szkolenie bhp dla kierowników działu i mistrzów ze zwróceniem
szczególnej uwagi na obowiązki osób nadzorujących pracę, w
tym bezpieczne planowanie prac ręcznych
- zapoznanie pracowników ze szczegółami wypadku, omówienie
zasad wykonywania ręcznych prac transportowych oraz
właściwego przemieszczania ładunków przy pomocy sprzętu
pomocniczego;
- Opracowanie INSTRUKCJI BEZPIECZNEGO WYKONYWANIA
RĘCZNYCH PRAC TRANSPORTOWYCH”
Rola badania okoliczności i przyczyn
Rola badania okoliczności i przyczyn
wypadku
wypadku
przy pracy
przy pracy
www.pip.gov.pl
Po analizie dokumentacji oceny ryzyka zawodowego inspektor
pracy stwierdził braki odnoszące się do analizowanego stanowiska
pracy, które polegały m.in. na:
- niezidentyfikowaniu zagrożeń wynikających z ręcznego
transportu przedmiotów, co świadczy o nieuwzględnieniu
wymagań wskazanych w rozporządzeniu w sprawie bhp przy
ręcznych pracach transportowych.
Skutkiem tego mogło być wprowadzenie nieodpowiedniego
sprzętu pomocniczego, jak też niepoinformowanie o zagrożeniach
faktycznie występujących na tym stanowisku pracy.
Rola badania okoliczności i przyczyn
Rola badania okoliczności i przyczyn
wypadku
wypadku
przy pracy
przy pracy