KONFLIKT
KOREAŃSKI
GENEZA SYTUACJI NA
PÓŁWYSPIE
Do roku 1911 półwysep koreański był formalnie częścią
Chin.
Już od lat 90. XIX w. stał się on przedmiotem sporów między
Rosją a Japonią.
Po klęsce w bitwie morskiej u ujścia rzeki Yalu i traktacie
pokojowym z Shimonoseki znalazł się pod wpływem Japonii
(1895 r.).
Po japońskim zwycięstwie nad Rosją w 1905 r. (upadek Port
Artur, klęski pod Cuszimą i Mukdenem) Korea stała się de
facto protektoratem Japonii.
Od 1911 r. kraj ten stał się formalnie częścią Japonii,
choć pełna inkorporacja nastąpiła w 1942 r.
W wyniku ustaleń konferencji w Teheranie i Kairze (22 listopada
– 1 grudnia 1943 r.) alianci zachodni i ZSRR uzgodnili, że po
wojnie Korea będzie podlegała okupacji obu państw
sprzymierzonych.
Linia rozdzielenia sił przebiegać miała wzdłuż 38
równoleżnika (linię tę uzgodniono dopiero 15 sierpnia 1945 r)
OKRES 1945 - 1947
W 1945 r po klęsce Japonii Korea znalazła się
pod okupacją sił sowieckich i amerykańskich.
Armia Czerwona dotarła do 38 równoleżnika 3 września 1945
r.
Tego samego dnia w Korei lądowały (w Inczon) pierwsze
oddziały amerykańskie.
W grudniu 1945 r. na konferencji ministrów
spraw zagranicznych w Moskwie uzgodniono, że
w przyszłości Korea powinna mieć jeden rząd.
Do realizacji tych postanowień nigdy jednak nie doszło,
bowiem zarówno ZSRR jak USA wyobrażały sobie ten rząd
zupełnie inaczej.
W 1947 r. Zgromadzenie Ogólne ONZ wydało
rezolucję wzywającą do zorganizowania
wyborów w Korei.
Komisja ONZ ds. Korei w dniu 14 listopada 1947 r. nie została
wpuszczona do sowieckiej strefy okupacyjnej.
POWSTANIE DWÓCH KOREI
W dniu 6 maja 1948 r. Li Syng Man ogłosił
powstanie na Półwyspie Republiki Korei.
Zorganizowane w maju 1948 r. wybory
powszechne na Południu wygrał Li Syng Man
i jego zwolennicy.
100 miejsc w zgromadzeniu parlamentarnym
zarezerwowano dla delegatów z Północy.
Korea Płd. stała się uznanym przez ONZ
reprezentantem całego narodu koreańskiego.
Jako pierwszy niepodległość Korei uznał Watykan.
W reakcji na te kroki 9 września 1948 r. na
północy powstała Koreańska Republika
Ludowo-Demokratyczna, kierowana przez Kim Ir
Sena.
LI SYNG MAN
Li Syng Man vel Syngman Rhee,
(ur. 23 marca 1875, zm. 19 lipca 1965)
koreański polityk i działacz niepodległościowy,
pierwszy prezydent Korei Południowej
Urodził się w Whangae w Korei. Nauki pobierał w szkole
metodystów, gdzie przyjął chrześcijaństwo.
Od 1896r. współzałożyciel i działacz Klubu
Niepodległości, którego celem było doprowadzenie do
niezależności kraju, wówczas okupowanego przez Japonię.
Za działalność niepodległościową więziony w latach 1898
-1904 r.
Po wyjściu na wolność wyjechał do USA, gdzie w 1910 r.
uzyskał tytuł doktorski na Uniwersytecie Harvarda.
Uczestnik antyjapońskiego powstania ludowego w 1919 r.,
polityk a następnie prezydent Emigracyjnego
Tymczasowego Rządu Korei w Szanghaju.
Prezydent Republiki Korei (1948).
KIM IR SEN
Kim Ir Sen (Kim Il-Song), właściwe nazwisko
Kim Song Ju (Kim Son Dżu)
(ur. 15 kwietnia 1912 w Mongyongdae koło
Pyongjangu, zm. 8 lipca 1994 w Pyongjang) – przywódca Korei
Północnej.
Kim Ir Sen urodził się w rodzinie głęboko wierzących
protestantów. Ojciec, Kim Hyong Jik, był działaczem
chrześcijańsko–narodowej opozycji wobec japońskiej okupacji
Korei. Mimo starań, takich jak zapisanie do szkoły misyjnej, nie
udało mu się zaszczepić w synu wiary chrześcijańskiej.
Od 1924 roku Kim Ir Sen przebywał w Chinach, gdzie wstąpił do
młodzieżowego ruchu marksistowskiego.
Należał do partyzantki koreańskiej w latach 30. XX wieku,
walczącej z okupacją japońską. Od 1931 należał do
Komunistycznej Partii Korei, na której czele stanął w 1945 (od
1948 r. jest to Partia Pracy Korei). Zdobył wykształcenie wojskowe
i polityczne w ZSRR, podczas II wojny światowej służył w Armii
Czerwonej, dowodząc oddziałem Koreańczyków (w stopniu
majora).
WYCOFANIE AMERYKANÓW I
SOWIETÓW
Amerykanie uznali, że sytuacja w Korei stabilizuje
się i w 1949 r. prezydent Harry Truman polecił
wycofać z półwyspu oddziały amerykańskie.
Operację zakończono do 1 lipca 1949 r. 15 sierpnia 1949
r. Amerykanie oficjalnie przekazali całość władzy w Korei
rządowi Li Syng Mana.
Półwysep opuściły też oddziały sowieckie.
Wydarzenia te zbiegły się z klęską chińskich
nacjonalistów w wojnie domowej z komunistami
Mao, co w USA określano mianem “utraty Chin”, a
w bloku sowieckim przyjęto z entuzjazmem.
W sowieckich planach Korea była buforem
między ZSRR, komunistycznymi Chinami a
niezatapialnym lotniskowcem Amerykanów,
jakim była Japonia.
RÓŻNICE W UZBROJENIU
Korea Południowa
jej armia liczyła 8 dywizji piechoty wyposażonych
wyłącznie w broń strzelecką pochodzącą z
japońskiego demobilu.
broń pancerną reprezentował pułk samochodów
pancernych (28 sztuk!).
lotnictwo posiadało 65 samolotów, a marynarka
wojenna 79 okrętów – głównie patrolowców.
armia Południa licząca łącznie 50 tys. ludzi nie miała
de facto artylerii (90 dział z demobilu japońskiego).
jej charakter był czysto policyjny, a amerykańscy
doradcy szkolili ją głównie do zwalczania
partyzantki, która – inspirowana przez Północ
działała na Południu od 1949 r. Z tym przeciwnikiem
żołnierze Południa radzili sobie zadowalająco.
RÓŻNICE W UZBROJENIU
Korea Północna - jej armia liczyła
10 dywizji piechoty z artylerią, brygadę
pancerną,
2 pułki rozpoznawcze,
5 brygad wojsk ochrony pogranicza,
19 okrętów wojennych
293 samoloty.
łącznie przed mobilizacją siły te miały 250
tys. żołnierzy i 160 czołgów (głównie T-34).
ogólną pieczę nad tymi siłami sprawował szef
sowieckiej misji wojskowej i późniejszy szef
GRU generał Matwiej Zacharow
PRZYCZYNY KONFLIKTU
W historiografii pokutuje teza
rozpowszechniona przez Nikitę
Chruszczowa, a powielona przez wielu
historyków (w tym tak znanych jak Alan
Bullock), iż atak Północy na Południe był
działaniem własnym Kim Ir Sena z jego
wyłącznej inicjatywy.
W kwietniu 1950 r. (według innych
źródeł 7 lub 12 maja 1950 r.) Stalin
udzielił Kimowi „błogosławieństwa”,
a w maju uzgodniono kwestie
współdziałania z reprezentującymi
Chiny Mao i Czou En Lajem.
PRZEBIEG WOJNY – ROK 1950
25 czerwca 1950 r. (a raczej w nocy z 24 na
25 czerwca) oddziały Północy przekroczyły
granicę z Południem.
Przewaga Północy (zaskoczenie, uzbrojenie) była tak
miażdżąca (pierwszy rzut liczył 175 tys. żołnierzy), że
atak na całej długości frontu przyniósł sukcesy.
Już 28 czerwca 1950 r. padła stolica Południa –
Seul, a do 5 lipca oddziały Północy zamknęły
wokół ocalałych jednostek koreańskich pierścień
okrążenia w okolicy portu Pusan na południowym-
wschodzie półwyspu.
PRZEBIEG WOJNY – ROK 1950
W dniu ataku (25 czerwca) zebrała się
Rada Bezpieczeństwa ONZ.
Delegat sowiecki (Andriej Gromyko) bojkotował
obrady tego gremium w proteście przeciw
nieuznawaniu przez Narody Zjednoczone
dyktatury Mao. Okazało się jednak, że zgodnie z
regulaminem decyzje mogą zapadać pod
nieobecność jednego ze stałych członków…
Rada Bezpieczeństwa wezwała do
zaprzestania walk, a 27 czerwca
uznała Północ za agresora i wezwała
do wycofania wojsk za 38 równoleżnik.
PRZEBIEG WOJNY – ROK 1950
ONZ wezwała wszystkie kraje do zaprzestania
pomocy agresorowi – czyli Korei Północnej
ZSRR i blok komunistyczny świadomie złamały rezolucję
Rady Bezpieczeństwa ONZ
7 lipca ONZ wezwała kraje członkowskie do
niesienia pomocy i stworzenia kontyngentu
wojskowego oraz gwarantował niepodległość Korei
Południowej.
Obok USA udział swoich jednostek zgłosiły od razu
Francja, Wielka Brytania i Australia. Potem dołączyły do
nich Nowa Zelandia, RPA, Filipiny, Tajlandia, Turcja
(trzeci pod względem liczebności kontyngent po
amerykańskim i brytyjskim), Holandia, Kolumbia,
Norwegia, Belgia, Etiopia, Grecja, Kanada, Luksemburg
(co ciekawe ten kraj wysłał największy kontyngent
proporcjonalnie do liczebności armii i ludności – 300
ludzi), Dania, Włochy, a neutralna Szwecja wysłała
szpital polowy. Podobnie uczyniły Indie.
PRZEBIEG WOJNY – ROK 1950
27 czerwca prezydent Truman polecił
Mac Arthurowi wykonanie ataków
lotniczych na atakujące oddziały
koreańskie
wcześniej komunistyczne lotnictwo zaatakowało
i zniszczyło kilka samolotów USAF dokonujących
ewakuacji amerykańskich i europejskich cywili –
był to więc akt piractwa powietrznego.
Amerykańskie bombowce pojawiły się
na niebie Korei 28 czerwca.
Wobec faktu, że Amerykanie dysponowali w
Japonii 1170 samolotami (nie licząc lotnictwa
marynarki i samolotów innych krajów) lotnictwo
Północy bardzo szybko przestało istnieć.
PRZEBIEG WOJNY – ROK 1950
30 czerwca Truman polecił skierować
Mac Arthurowi oddziały lądowe na
Półwysep Koreański.
Jednostki te określono mianem 8 Armii, a jej
dowódcą został generał Walter Walker (7 lipca
– objął też dowództwo wojsk lądowych ONZ).
Mac Arthur został Naczelnym
Dowódcą Sił Alianckich oraz
Naczelnym Dowódcą Amerykańskich
Sił Zbrojnych na Dalekim Wschodzie.
7 lipca Mac Arthur został też Naczelnym
Dowódcą Sił ONZ w Korei.
PRZEBIEG WOJNY – ROK 1950
Amerykanie już 1 lipca
przerzucili na półwysep pierwsze
oddziały.
Na front dotarły 3 dywizje piechoty,
dywizja kawalerii oraz brygada piechoty
morskiej (wszystkie zmotoryzowane).
Dodatkowo dołączyły do nich oddziały
innych krajów członkowskich ONZ, które
zareagowały na apel.
PRZEBIEG WOJNY – ROK 1950
5 lipca udało się spowolnić natarcie
komunistów.
Mimo olbrzymich strat (komuniści uzupełniali swoje szeregi
miejscowymi rekrutami) koreański „walec drogowy” przesuwał
się nadal.
Wkrótce żołnierze Północy opanowali 95%
terytorium półwyspu.
Oddziały ONZ i resztki zdemoralizowanych oddziałów Południa
zgrupowały się wokół portu Pusan.
Wokół „worka Pusan” w lipcu i sierpniu rozgorzały
krwawe walki. Zgromadzono 91 tys. żołnierzy armii
Południa, 87 tys. żołnierzy amerykańskich i 2 tys.
brytyjskich. Dopiero 22 sierpnia 1950 r. udało się
ostatecznie powstrzymać natarcie.
3 września 1950 alianci rozpoczęli
kontrofensywę z worka pusańskiego. Rezultaty
były mierne, ale chodziło o związanie sił Północy.
PRZEBIEG WOJNY – ROK 1950
Plany desantu pod Inczon (10–17 września
1950 r.) opracowywano od 7 lipca 1950 r.
Operacja „Chromite” (bo taki kryptonim
uzyskał desant) kompletnie zaskoczyła
komunistów do tej pory niedoceniających
Amerykanów i ich sojuszników.
Przy potężnym wsparciu floty (ponad 230
większych okrętów wojennych m.in. z USA,
Wielkiej Brytanii, Kanady, Australii, Nowej
Zelandii, Holandii, Francji i Tajlandii) i lotnictwa,
alianci dokonali desantu morsko-powietrznego i
bardzo szybko doprowadzili oddziały
komunistyczne do odwrotu , a potem panicznej
ucieczki.
PRZEBIEG WOJNY – ROK 1950
28 września 1950 r. wyzwolono Seul.
ok. 50 tys. żołnierzy komunistycznych
okrążono i wzięto do niewoli.
Alianci zdobywali sprzęt i zaopatrzenie
(wśród tego ciężarówki i samoloty z Lend-
Lease czasu II wojny przesłane do ZSRS).
Zniszczono 290 czołgów (z 300 którymi
dysponowała w tym momencie Północ).
W dniu 1 października alianci
znaleźli się na linii granicznej sprzed
wojny
PRZEBIEG WOJNY – ROK 1950
1 października siły ONZ wkroczyły do Korei
Północnej.
ONZ podobnie jak Truman i Połączony Komitet
Szefów Sztabów uległy euforii. Powszechnie
wierzono, że kraj zostanie zjednoczony.
Alianci kroczyli od zwycięstwa do
zwycięstwa. 20 października
spadochroniarze ze 187 pułku powietrzno-
desantowego oraz oddziały 27 brygady
brytyjskiej i 1 Dywizji Kawalerii zamknęły
w okrążeniu 40 tys. żołnierzy Północy.
PRZEBIEG WOJNY – ROK 1950
Truman określił nieformalnie granicę działań
wojsk ONZ na rzece Yalu. Wojska Korei
Południowej miały uzyskać prawo do pościgu
nawet poza granicę chińsko-koreańską.
19 października 1950 r. alianci zdobyli
stolicę Północy - Phenian.
24 października pierwsze oddziały dotarły do
granicy z Chinami i rzeki Yalu.
26 października przeprowadzono kolejną
operację desantowa tym razem pod Wosan
na wschodnim wybrzeżu.
21 listopada oddziały alianckie wyszły
szerokim frontem nad rzekę Yalu.
PRZEBIEG WOJNY – ROK 1950
Doskonale zapowiadająca się
ofensywa nagle zamieniła się w
klęskę. Sprawiły to trzy czynniki:
gwałtowna zmiana pogody –
rozpoczęła się wyjątkowo surowa
(mroźna) koreańska zima,
interwencja armii chińskiej,
pojawienie się na niebie
doskonałych myśliwców MiG 15.
PRZEBIEG WOJNY – ROK 1950
25 września 1950 r. Chiny
przekazały za pośrednictwem Indii
ostrzeżenie, że nie będą tolerowały
„klęski ludowej Korei”.
1 października Mao oświadczył, że
„Chiny wesprą zagrożoną agresją KRLD”.
Alianci zignorowali te groźby choć były one
przedmiotem spotkania między Trumanem,
a Mac Arthurem na Wake 15 października
1950 r. Mac Arthur zapewnił Trumana, że
groźby Chińczyków to blef.
PRZEBIEG WOJNY – ROK 1950
Pierwsze oddziały chińskie przekroczyły Yalu
prawdopodobnie 13 lub 14 października 1950 r.
25 października po raz pierwszy starły się z oddziałami
Południa. Mimo tego ich obecność bagatelizowano.
29 października Chińczycy rozbili jedną z dywizji armii
Południa. Mac Arthur i Walker nadal bagatelizowali
problem (nie wierzyli, że podobny los może spotkać
Amerykanów).
1 listopada doszło do pierwszego wielkiego starcia pod
Usan.
Mac Arthur polecił rozpocząć naloty na południowe krańce
mostów granicznych na Yalu i strefę graniczną.
Nie miał pojęcia, że linie komunikacyjne są wszędzie, a
żołnierze chińscy są w dużej mierze autonomiczni i
niezależni od dróg i transportu kołowego.
Nagle przed liniami Amerykanów wyrosło kilkaset
tysięcy Chińczyków.
PRZEBIEG WOJNY – ROK 1950
Falowe ataki mas ludzkich
załamały amerykańską ofensywę i
zmusiły 8 armię, a potem także X
korpus do odwrotu. Amerykańska
piechota morska poznała smak
porażki i ewakuacji na miarę
Dunkierki pod Chosin. Sytuacja była
dramatyczna.
30 listopada na konferencji
prasowej prezydent Truman
zagroził użyciem broni atomowej.
PRZEBIEG WOJNY – ROK 1950
8 grudnia 1950 r. wprowadzono embargo na
handel z Chinami.
W dniach 4-8 grudnia 1950 r. Truman spotkał się z
premierem Wielkiej Brytanii Clementem Attlee.
Przerażony przywódca brytyjski proponował opuszczenie Korei
i ewakuację Tajwanu (oraz Hongkongu) uważał bowiem atak
chiński za preludium do ofensywy Stalina na Europę.
Prezydent Truman zaniedbał uzyskania zgody
Kongresu w postaci wypowiedzenia wojny co sprawiło,
że mobilizacja społeczeństwa do wojny była
utrudniona.
W tej sytuacji polityka USA uległa reorientacji 14
grudnia 1950 r.
ONZ zaproponował zawieszenie broni. USA zaczęły
sygnalizować, chęć rozmów.
DZIAŁANIA WOJENNE
VI – X 1950
PRZEBIEG WOJNY (1951 –
1953)
12 stycznia 1951 r. alianci
rozpoczęli ofensywę i do 21
kwietnia 1951 r. ponownie
przekroczyli 38 równoleżnik
18 marca 1951 r. odzyskano Seul.
1 lutego 1951 r. Zgromadzenie Ogólne
ONZ uznało Chiny za agresora. Mimo
to cały czas usiłowano z nimi zawrzeć
zawieszenie broni.
PRZEBIEG WOJNY (1951 –
1953)
Z punktu widzenia Trumana Mac Arthur łamał
dyscyplinę wojskową a zwłaszcza Executive Order
z 6 grudnia 1950 r.
(„wszyscy urzędnicy i wojskowi muszą prowadzić
politykę zgodną z oficjalną polityką administracji”).
Zdaniem Trumana rolą generała było wykonywanie
poleceń Waszyngtonu a nie dyskutowanie czy
prowadzenie własnej polityki.
4 kwietnia 1951 r. Truman zaproponował zawarcie pokoju
na kompromisowych warunkach.
Mac Arthur uważał, że jest to dowód słabości (i miał
słuszność, tak bowiem odczytano to w Pekinie).
11 kwietnia 1951 r. wobec wypowiedzi Maca został on
zdymisjonowany (pretekstem był tzw. otwarty list Mac
Arthura do kongresu wzywający do ataku na Chiny –
wszelako list pochodził z marca 1951 r.) i zastąpiony
przez dowódcę spadochroniarzy Mathew Ridgway’a
PRZEBIEG WOJNY (1951 –
1953)
Kolejna ofensywa chińska została
zatrzymana, a 10 maja alianci wrócili na
pozycje wyjściowe.
Straty chińskie oceniano na 250 tys.
Do 1 czerwca alianci byli znów na północ od 38
równoleżnika, ale zakazano im posuwać się dalej.
Zastosowana strategia oddawała całą inicjatywę
strategiczną w ręce komunistów. Wojna
przekształciła się w wojnę na wyczerpanie, toteż
wielu autorów porównywało ją do działań z
czasów pierwszej wojny światowej.
Kolejne ofensywy komunistyczne (22 kwietnia
1951, 10 maja 1951, 14 czerwca 1953) były z
krwawymi stratami odpierane przez Amerykanów.
PRZEBIEG WOJNY (1951 –
1953)
Obie strony toczyły wojnę propagandową
oskarżając się wzajemnie o:
agresję (w Rosji, Chinach i KRLD do dziś
utrzymuje się przekonanie, że to Południe
napadło na Północ,
zbrodnie wojenne (komunistyczna
propaganda zdołała nawet spowodować
powstanie tzw. sztokholmskiego apelu
pokojowego – obecnie wiadomo, że cała akcja
była kontrolowana przez sowieckich agentów
wpływu) oraz
stosowanie broni masowego rażenia
(chemicznej i biologicznej).
PRZEBIEG WOJNY (1951 –
1953)
Ataki na froncie nie przyniosły sukcesów a
nowa administracja republikańska Eisenhowera
była mniej niż Truman skłonna do ustępstw.
W ZSRR 5 marca 1953 zmarł Stalin i trwała
walka o władzę. Jeden z sowieckich
przywódców – ówczesny premier Georgij
Malenkow wspominał o „pokojowym
współistnieniu”
Słabe Chiny i nie licząca się Północ wróciły do
stołu rozmów.
20 kwietnia - 3 maja wymieniono chorych i
rannych jeńców.
PRZEBIEG WOJNY (1951 –
1953)
27 lipca 1953 r. doszło do podpisania
zawieszenia broni i wstrzymania walk w ciągu
12 godzin.
Powołano komisję do spraw przestrzegania
zawieszenia broni w skład której weszły Szwecja,
Szwajcaria oraz PRL i Czechosłowacja.
Wymiana jeńców (począwszy od 4 września 1953)
objęła ostatecznie 5194 aliantów oraz 5100
Chińczyków oraz 54 tys. wojskowych i 447 cywili z
Północy. Pozostali ze 132 tys., jeńców odmówili
powrotu... Ustalono limity stanów liczebności i
uzbrojenia armii Północy i Południa od lat łamane
zresztą przez Północ. Utworzono pomiędzy
walczącymi krajami 4 km strefę zdemilitaryzowaną.
DZIAŁANIA
WOJSK USA I ONZ
W WOJNIE
KOREANSKIEJ
1950 - 1953
BILANS WOJNY - GOSPODARKA
Koszty finansowe wojny dla USA
zamknęły się kwotą około 20 mld. $.
Olbrzymie straty poniosła gospodarka Korei
choćby w wyniku przejścia frontu (sam Seul
3 - krotnie przechodził z rąk do rąk).
Koszty prowadzenia wojny dla ZSRS, ChRL
oraz ich satelitów są niemożliwe do
oszacowania, zwłaszcza biorąc pod uwagę
niestosowanie przez te kraje zasad wolnego
rynku i normalnej (klasycznej) ekonomii.
Wiadomo, że musiały one być olbrzymie.
W Chinach spowodowały najprawdopodobniej
kolejną klęskę głodu.
BILANS WOJNY - OFIARY
Siły zbrojne Korei Południowej straciły 41,5
tys. poległych, 150 tys. rannych i 80 tys.
wziętych do niewoli.
Siły zbrojne USA – 33,6 tys. poległych, 110
tys. rannych i 12 tys. w niewoli.
Inne armie ONZ 3,3 tys. poległych (w tym
Wielka Brytania –1236 poległych, Turcja 900)
i 8 tys. w niewoli.
Straty sił komunistycznych są nieznane.
Ocenia się, że poległo od 520 tys. do 1, 7 mln.
Koreańczyków z Północy, a 3,5 mln. było rannych.
Siły chińskie straciły od 900 tys. do 1, 6 mln. poległych.
Straty sowieckie (w Korei służyło około 22 tys. żołnierzy sił
zbrojnych ZSRS) są nieznane.
Dodatkowo na Północy poległo w wyniku działań obu stron
ok. 1 mln. cywili.
INNE SKUTKI WOJNY
W dziedzinie lotnictwa nastąpił znaczący postęp w postaci
masowego użycia samolotów odrzutowych.
W Korei doszło też do pierwszego użycia w działaniach
lotniczych pocisków kierowanych.
Wojna w Korei zantagonizowała na ponad 30 lat
Waszyngton i Pekin.
W dziedzinie militarnej wojna wpłynęła na przyspieszenie
wyścigu zbrojeń (wzrosła np. produkcja broni atomowej i
środków jej przenoszenia). Wydatki zbrojeniowe USA
wzrosły z 10,9 mld. $ w 1949 do 14,5 mld. $ w 1950 i 33
mld. $ w 1951. W ZSRR wydatki wzrosły z 13,1 mld. $ w
1949 do 15,5 mld. $ w 1950 i 20 mld. $ w 1951.
W ZSRR wojna uzmysłowiła komunistycznemu
establishmentowi, że otwarta konfrontacja z Zachodem nie
może zakończyć się sukcesem.
Militarnie i politycznie wojna zakończyła się patem czy też
remisem ze wskazaniem na Narody Zjednoczone.