Kultura
Definicje.
Cechy i treść kultury.
Wielość kultur.
Obszary regulacji kulturowej.
Definicja kultury
Definicja kultury: (S. Czarnowski, J.A.Szczepański)
Kultura to ogół wytworów działalności ludzkiej, na które
składają się:
materialne i niematerialne wartości
oraz uznawane sposoby postępowania
które są zobiektywizowane i przyjęte w zbiorowości,
przekazywane innym zbiorowościom i następnym pokoleniom.
Rodzaje definicji kultury (Kroeber):
wyliczające (enumeratywne)
historyczne (nacisk na społeczne dziedzictwo)
normatywne (nacisk na imperatywne funkcje kultury, to co
obowiązuje)
psychologiczne (nacisk na psychologiczne mechanizmy
kształtowania się kultury)
strukturalistyczne (nacisk na całościowy charakter kultury
jako systemu
)
Definicja kultury
Definicja Murdocka : - Kultura jest zawsze wyuczona,
obejmuje nawyki, które kształtują się pod wpływem
społecznego doświadczenia, wpajane są na zasadzie
transmisji społecznej. - Ma charakter ideacyjny - występuje
w postaci idealnej, jest uświadamiana za pomocą norm i
wzorów. - Jest aparatem zaspokajania potrzeb ludzkich. -
Mimo że jest systemem otwartym, jest zintegrowana.
Definicja Herskovitza: - Kultura nie jest zjawiskiem
wrodzonym, lecz nabytym . - Wywodzi się z elementów
psychologiczno-historycznych - Ma charakter strukturalny i
obejmuje wiele aspektów, - Ewoluuje w czasie i w
przestrzeni, - Wykazuje prawidłowości, które pozwalają na
jej naukowe badanie - Jest narzędziem, przy pomocy
którego jednostka adaptuje się do środowiska, wykazuje
środki swoich możliwości twórczych.
Cechy i treść kultury
Cechy kultury
obejmuje całość życia człowieka
nie ma charakteru wartościującego (kulturowy vs
kulturalny)
jest tworem zbiorowym, nie indywidualnym
rozwija się i przekształca w czasie
Treść kultury
Wzory (idealne – realne; jawne - ukryte)
Wartości (hierarchie, systemy, konflikty)
Normy (rodzaje; ład aksjonormatywny)
Sankcje (kary; nagrody)
Wielość kultur, kultura a
cywilizacja
Wielość kultur
Kryteria rozróżnienia
Subkultury
Kontrkultury
Kultura
Cywilizacja
Kultura wartości Kultura rzeczywistości
Sfera celów
Sfera środków
Racjonalizacja życia
Kumulacja dziedzictwa
Obszary regulacji kulturowej:
kultura normatywna
Opisy działań właściwych, przyjętych w danej kulturze, oraz
działań niewłaściwych lub zabronionych. Charakterystyka działania
obarczona sugestia powinności lub zakazu – wzorzec normatywny.
kultura idealna (symboliczna)
Uznane przekonania, poglądy, idee, standardowe symbole –
określa właściwe sposoby myślenia, definiuje znaczenia, ustala
obowiązujące sensy zdarzeń czy zjawisk.
kultura materialna (cywilizacja materialna
techniczna)
Przedmioty i urządzenia wymyślone / skonstruowane przez
człowieka oraz zmodyfikowane / przetworzone obiekty
przyrodnicze.