PEDAGOGIKA OGÓLNA

PEDAGOGIKA OGÓLNA

Ćwiczenia

Ćwiczenia

Zagadnienia wprowadzające

Zagadnienia wprowadzające

Chełm 2010

Chełm 2010

SPOTKANIE I

SPOTKANIE I

mgr Augustyn Okoński

mgr Augustyn Okoński

2

2

Proponowan

Proponowan

a

a

literatura

literatura

Pedagogika ogólna - ćwiczenia

Pedagogika ogólna - ćwiczenia

mgr Augustyn Okoński

mgr Augustyn Okoński

3

3

Literatura obowiązkowa:

Literatura obowiązkowa:

1.

1.

M. Nowak. Pedagogika otwarta. Lublin 1999.

M. Nowak. Pedagogika otwarta. Lublin 1999.

2.

2.

A. Bogaj. Rozwój pedagogiki ogólnej. Inspiracje i ograniczenia

A. Bogaj. Rozwój pedagogiki ogólnej. Inspiracje i ograniczenia

kulturowe oraz poznawcze. Warszawa-Kielce 2001.

kulturowe oraz poznawcze. Warszawa-Kielce 2001.

3.

3.

Z. Kwieciński. B. Śliwerski (red.) Pedagogika, T. I i II. Warszawa

Z. Kwieciński. B. Śliwerski (red.) Pedagogika, T. I i II. Warszawa

2003.

2003.

4.

4.

S. Kunowski. Podstawy współczesnej pedagogiki. Warszawa

S. Kunowski. Podstawy współczesnej pedagogiki. Warszawa

2000.

2000.

Literatura uzupełniająca:

Literatura uzupełniająca:

1.

1.

W. Brezinka. Wychowanie i pedagogika w dobie przemian

W. Brezinka. Wychowanie i pedagogika w dobie przemian

kulturowych. Kraków 2005.

kulturowych. Kraków 2005.

2.

2.

J. Kostkiewicz. Wprowadzenie do pedagogiki ogólnej. Stalowa

J. Kostkiewicz. Wprowadzenie do pedagogiki ogólnej. Stalowa

Wola 1997.

Wola 1997.

3.

3.

R. Głogowska. Teoretyczna wiedza pedagogiczna w praktyce

R. Głogowska. Teoretyczna wiedza pedagogiczna w praktyce

edukacyjnej. Kraków 2004.

edukacyjnej. Kraków 2004.

Pedagogika ogólna - ćwiczenia

Pedagogika ogólna - ćwiczenia

mgr Augustyn Okoński

mgr Augustyn Okoński

4

4

Literatura dodatkowa:

Literatura dodatkowa:

1. L. Chmaj, Prądy i kierunki w pedagogice XIX/XX wieku.

1. L. Chmaj, Prądy i kierunki w pedagogice XIX/XX wieku.

2. Folkierska, Pytania o pedagogikę,

2. Folkierska, Pytania o pedagogikę,

3. M. Godlewski, Pedagogika, podręcznik akademicki.

3. M. Godlewski, Pedagogika, podręcznik akademicki.

4. Janowski, Psychologia społeczna a zagadnienia wychowania,

4. Janowski, Psychologia społeczna a zagadnienia wychowania,

5. T. Jaworska, R. Lepem, Wprowadzenie do pedagogiki (wybór tekstów),

5. T. Jaworska, R. Lepem, Wprowadzenie do pedagogiki (wybór tekstów),

6. J. Konopnicki, Powodzenie i niepowodzenie szkolne,

6. J. Konopnicki, Powodzenie i niepowodzenie szkolne,

7. Cz. Kupisiewicz, Podstawy dydaktyki ogólnej,

7. Cz. Kupisiewicz, Podstawy dydaktyki ogólnej,

8. Cz. Kupisiewicz, Dydaktyka ogólna,

8. Cz. Kupisiewicz, Dydaktyka ogólna,

9. T. Lewowicki, Przemiany oświaty,

9. T. Lewowicki, Przemiany oświaty,

10. Z. Łomny, Człowiek a edukacja wobec przemian globalnych,

10. Z. Łomny, Człowiek a edukacja wobec przemian globalnych,

11. T. Pilch, Zasady badan pedagogicznych,

11. T. Pilch, Zasady badan pedagogicznych,

12. T. Pilch, I. Lepalczyk, Pedagogika społeczna,

12. T. Pilch, I. Lepalczyk, Pedagogika społeczna,

13. W. Pomykało, Encyklopedia pedagogiczna,

13. W. Pomykało, Encyklopedia pedagogiczna,

14. J. Stochmiałek, Pedagogika wobec kryzysów życiowych,

14. J. Stochmiałek, Pedagogika wobec kryzysów życiowych,

15. B. Suchodolski, Zarys pedagogiki,

15. B. Suchodolski, Zarys pedagogiki,

16. B. Suchodolski, Pedagogika, podręcznik dla kandydatów na

16. B. Suchodolski, Pedagogika, podręcznik dla kandydatów na

nauczycieli,

nauczycieli,

17. B. Suchodolski, Wychowanie mimo wszystko,

17. B. Suchodolski, Wychowanie mimo wszystko,

18. S. Wołoszyn, Nauki o wychowaniu w Polsce XX wieku.

18. S. Wołoszyn, Nauki o wychowaniu w Polsce XX wieku.

Pedagogika ogólna - ćwiczenia

Pedagogika ogólna - ćwiczenia

mgr Augustyn Okoński

mgr Augustyn Okoński

5

5

Według Leksykonu PWN pedagogika ogólna to

Według Leksykonu PWN pedagogika ogólna to

dział pedagogiki zajmujący się jej podstawami

dział pedagogiki zajmujący się jej podstawami

teoretycznymi.

teoretycznymi.

W skład zagadnień pedagogiki ogólnej wchodzą

W skład zagadnień pedagogiki ogólnej wchodzą

następujące kompleksy tematyczne:

następujące kompleksy tematyczne:

1) współczesne kierunki i ideologie pedagogiczne;

1) współczesne kierunki i ideologie pedagogiczne;

2) filozofia wychowania;

2) filozofia wychowania;

3) aksjologia wychowania;

3) aksjologia wychowania;

4) metodologiczne przesłanki pedagogiki;

4) metodologiczne przesłanki pedagogiki;

5) antyczne podstawy wychowania i jego funkcje społeczne;

5) antyczne podstawy wychowania i jego funkcje społeczne;

6) język pedagogiki i ustalenia terminologiczne;

6) język pedagogiki i ustalenia terminologiczne;

7) tożsamość pedagogiki;

7) tożsamość pedagogiki;

8) metateoria pedagogiki;

8) metateoria pedagogiki;

9) relacje między teorią i praktyką edukacyjną;

9) relacje między teorią i praktyką edukacyjną;

10) miejsce pedagogiki w kontekście przemian

10) miejsce pedagogiki w kontekście przemian

cywilizacyjnych.

cywilizacyjnych.

Pedagogika ogólna - ćwiczenia

Pedagogika ogólna - ćwiczenia

mgr Augustyn Okoński

mgr Augustyn Okoński

6

6

Według Encyklopedii PWN pedagogika ogólna to

Według Encyklopedii PWN pedagogika ogólna to

dział pedagogiki zajmujący się podstawami, strukturą i

dział pedagogiki zajmujący się podstawami, strukturą i

celami wychowania, metodologią badań pedagogicznych,

celami wychowania, metodologią badań pedagogicznych,

analizą

analizą

ogólnych doktryn pedagogicznych oraz

ogólnych doktryn pedagogicznych oraz

filozoficznych, podstawami edukacji i wychowania.

filozoficznych, podstawami edukacji i wychowania.

Pojęcie pedagogiki odnosi się do

Pojęcie pedagogiki odnosi się do

praktycznej sztuki

praktycznej sztuki

wychowania.

wychowania.

Obecnie pojęcie pedagogiki odnosi się także do

Obecnie pojęcie pedagogiki odnosi się także do

paradygmatu edukacyjnego, który może przybierać

paradygmatu edukacyjnego, który może przybierać

postać doktryny pedagogicznej, ideologii edukacyjnej

postać doktryny pedagogicznej, ideologii edukacyjnej

bądź ukrytego programu wychowawczego np. szkoły (wg

bądź ukrytego programu wychowawczego np. szkoły (wg

Leksykon 2000-Sośnicki i inni)

Leksykon 2000-Sośnicki i inni)

Pedagogika- jest nauką

Pedagogika- jest nauką

badającą w jaki sposób

badającą w jaki sposób

realizować określone z góry założone i pożądane stany

realizować określone z góry założone i pożądane stany

rzeczy nazywane wychowaniem. (wg Leksykonu

rzeczy nazywane wychowaniem. (wg Leksykonu

Pedagogicznego )

Pedagogicznego )

Pedagogika ogólna - ćwiczenia

Pedagogika ogólna - ćwiczenia

mgr Augustyn Okoński

mgr Augustyn Okoński

7

7

Wychowanie to:

Wychowanie to:

- wszelkie celowe oddziaływanie ludzi dojrzałych

- wszelkie celowe oddziaływanie ludzi dojrzałych

(wychowawców) przede wszystkim na dzieci i młodzież

(wychowawców) przede wszystkim na dzieci i młodzież

(wychowanków), aby w nim kształtować określone

(wychowanków), aby w nim kształtować określone

pojęcia, uczucia, postawy, dążenia,

pojęcia, uczucia, postawy, dążenia,

-

-

działanie wychowawcze

działanie wychowawcze

zawiera w sobie opiekę,

zawiera w sobie opiekę,

dostarczanie rozrywki i kultury, wychowanie fizyczne,

dostarczanie rozrywki i kultury, wychowanie fizyczne,

umysłowe, moralne, społeczne, estetyczne, ideowe, a

umysłowe, moralne, społeczne, estetyczne, ideowe, a

obok tego nauczanie, szkolenie, przygotowanie do

obok tego nauczanie, szkolenie, przygotowanie do

różnych zadań,

różnych zadań,

-

-

działalność wychowawcza

działalność wychowawcza

jest społecznie

jest społecznie

zorganizowana, popierana, aprobowana, odbywa się w

zorganizowana, popierana, aprobowana, odbywa się w

ramach życia określonych grup społecznych, które

ramach życia określonych grup społecznych, które

stają się instytucjami wychowującymi (dom rodzinny,

stają się instytucjami wychowującymi (dom rodzinny,

szkoła, organizacja młodzieżowa, zakład pracy)

szkoła, organizacja młodzieżowa, zakład pracy)

Pedagogika ogólna - ćwiczenia

Pedagogika ogólna - ćwiczenia

mgr Augustyn Okoński

mgr Augustyn Okoński

8

8

Zjawiska przemian w wychowaniu

Zjawiska przemian w wychowaniu

ROZSZERZANIE TERENU ODDZIAŁYWAŃ WYCHOWAWCZYCH

ROZSZERZANIE TERENU ODDZIAŁYWAŃ WYCHOWAWCZYCH

- dotyczy nie tylko dzieci w domu i uczniów w szkole, czy wiernych w Kościele, obejmuje

- dotyczy nie tylko dzieci w domu i uczniów w szkole, czy wiernych w Kościele, obejmuje

niemowlęta, opiekę nad matką, przygotowanie do małżeństwa i założenia rodziny, młodzież

niemowlęta, opiekę nad matką, przygotowanie do małżeństwa i założenia rodziny, młodzież

pracującą i akademicką, starców – wychowanie odnosi się do całego życia ludzkiego –

pracującą i akademicką, starców – wychowanie odnosi się do całego życia ludzkiego –

wychowanie ,,całożyciowe”.

wychowanie ,,całożyciowe”.

ZMIANA CHARAKTERU WYCHOWANIA Z INDYWIDUALNEGO NA GRUPOWE

ZMIANA CHARAKTERU WYCHOWANIA Z INDYWIDUALNEGO NA GRUPOWE

- nie wystarcza wychowanie jednostek, musi się ono odbywać w zespołach (rodzeństwo,

- nie wystarcza wychowanie jednostek, musi się ono odbywać w zespołach (rodzeństwo,

klasa szkolna, drużyna harcerska), chęć wpłynięcia na masy społeczne.

klasa szkolna, drużyna harcerska), chęć wpłynięcia na masy społeczne.

POWSTAWANIE NOWYCH INSTYTUCJI WYCHOWAWCZYCH

POWSTAWANIE NOWYCH INSTYTUCJI WYCHOWAWCZYCH

- specjalizujących się w opiece nad małym dzieckiem (żłobki, przedszkola), nad dzieckiem

- specjalizujących się w opiece nad małym dzieckiem (żłobki, przedszkola), nad dzieckiem

opuszczonym (dom dziecka, pogotowie opiekuńcze, zakład wychowawczy).

opuszczonym (dom dziecka, pogotowie opiekuńcze, zakład wychowawczy).

PEDAGOGIZACJA WIELU INSTYTUCJI

PEDAGOGIZACJA WIELU INSTYTUCJI

- tradycyjnie nie wychowawczych – wojsko, sądownictwo dla nieletnich, związki zawodowe

- tradycyjnie nie wychowawczych – wojsko, sądownictwo dla nieletnich, związki zawodowe

wychowujące ludzi do pracy, a nawet handel, w którym wystawy mają wychowywać

wychowujące ludzi do pracy, a nawet handel, w którym wystawy mają wychowywać

upodobania klienta.

upodobania klienta.

PEDAGOGIZACJA STARYCH INSTYTUCJI WYCHOWAWCZYCH

PEDAGOGIZACJA STARYCH INSTYTUCJI WYCHOWAWCZYCH

- szkoły, uniwersytety, domy akademickie – uświadamianie rodziców, nauczycieli i

- szkoły, uniwersytety, domy akademickie – uświadamianie rodziców, nauczycieli i

wychowawców o ich zadaniach wychowawczych.

wychowawców o ich zadaniach wychowawczych.

PEDAGOGIZACJA DUSZPASTERSTWA W KOŚCIELE

PEDAGOGIZACJA DUSZPASTERSTWA W KOŚCIELE

- dokształcanie duchowieństwa w naukach pedagogicznych oraz wychowawcze kształcenie

- dokształcanie duchowieństwa w naukach pedagogicznych oraz wychowawcze kształcenie

kleryków, aby udoskonalić oddziaływanie religii na współczesnego człowieka.

kleryków, aby udoskonalić oddziaływanie religii na współczesnego człowieka.

ZASTOSOWANIE NAJNOWOCEŚNIEJSZEJ TECHNIKI DO ODDZIAŁYWANIA MASOWEGO NA LUDZI

ZASTOSOWANIE NAJNOWOCEŚNIEJSZEJ TECHNIKI DO ODDZIAŁYWANIA MASOWEGO NA LUDZI

- przez prasę, plakaty, grafikę, kino, radio, telewizję, komputery – zbliżenie i udostępnianie

- przez prasę, plakaty, grafikę, kino, radio, telewizję, komputery – zbliżenie i udostępnianie

dzieł masom społecznym.

dzieł masom społecznym.

Pedagogika ogólna - ćwiczenia

Pedagogika ogólna - ćwiczenia

mgr Augustyn Okoński

mgr Augustyn Okoński

9

9

ROLA I FUNKCJE WYCHOWANIA

ROLA I FUNKCJE WYCHOWANIA

-

-

znaczenie techniczne

znaczenie techniczne

wychowania w zakresie

wychowania w zakresie

przygotowania do pracy produkcyjnej, kształcenia

przygotowania do pracy produkcyjnej, kształcenia

zawodowego – pedagogika pracy,

zawodowego – pedagogika pracy,

-

-

znaczenie kulturotwórcze

znaczenie kulturotwórcze

– przekazanie dorobku kultury

– przekazanie dorobku kultury

następnym pokoleniom, osiągnięcie rozwoju uzdolnień

następnym pokoleniom, osiągnięcie rozwoju uzdolnień

twórczych w różnych dziedzinach kultury,

twórczych w różnych dziedzinach kultury,

-

-

znaczenie psychologiczne

znaczenie psychologiczne

– ćwiczenie myślenia,

– ćwiczenie myślenia,

inteligencji, rozwijanie mowy, kształtowanie zainteresowań i

inteligencji, rozwijanie mowy, kształtowanie zainteresowań i

uzdolnień,

uzdolnień,

-

-

znaczenie patriotyczne

znaczenie patriotyczne

– wychowanie ducha miłości do

– wychowanie ducha miłości do

ojczyzny,

ojczyzny,

-

-

znaczenie ekonomiczne

znaczenie ekonomiczne

– wyrobienie zmysłu oszczędności,

– wyrobienie zmysłu oszczędności,

gospodarności społecznej,

gospodarności społecznej,

-

-

znaczenie polityczne

znaczenie polityczne

– pokojowe współżycie

– pokojowe współżycie

międzynarodowe lub agresja w stosunku do innych narodów.

międzynarodowe lub agresja w stosunku do innych narodów.

Pedagogika ogólna - ćwiczenia

Pedagogika ogólna - ćwiczenia

mgr Augustyn Okoński

mgr Augustyn Okoński

10

10

„

„

WYCHOWANIE

WYCHOWANIE

przez wszechstronny

przez wszechstronny

rozwój przyczynia się do zapewnienia

rozwój przyczynia się do zapewnienia

maksymalnych warunków

maksymalnych warunków

uszczęśliwienia jednostek ludzkich,

uszczęśliwienia jednostek ludzkich,

dając im wykształcenie i przygotowanie

dając im wykształcenie i przygotowanie

życiowe, rozumienie świata i życia,

życiowe, rozumienie świata i życia,

zadowolenie z pracy i miłości

zadowolenie z pracy i miłości

wzajemnej, radość kulturalnego

wzajemnej, radość kulturalnego

spędzania wolnego czasu, a nawet

spędzania wolnego czasu, a nawet

zadatek wiecznego szczęścia”.

zadatek wiecznego szczęścia”.

/ Stefan Kunowski – Podstawy współczesnej pedagogiki/

/ Stefan Kunowski – Podstawy współczesnej pedagogiki/

Pedagogika ogólna - ćwiczenia

Pedagogika ogólna - ćwiczenia

mgr Augustyn Okoński

mgr Augustyn Okoński

11

11

Zagadnienia do opracowania na

Zagadnienia do opracowania na

przyszłe zajęcia:

przyszłe zajęcia:

1.

1.

Pojęcie pedagogiki jako nauki.

Pojęcie pedagogiki jako nauki.

2.

2.

Miejsce pedagogiki w systemie

Miejsce pedagogiki w systemie

nauk.

nauk.

3.

3.

Metody badań pedagogicznych.

Metody badań pedagogicznych.

4.

4.

Nauki współpracujące z

Nauki współpracujące z

pedagogiką.

pedagogiką.

Pedagogika ogólna - ćwiczenia

Pedagogika ogólna - ćwiczenia