styl życia

background image

1

Styl życia

Styl życia

background image

2

Sześć dziedzin stylu życia

warunkujących zdrowie:

papierosy



alkohol

dieta

seksualn
ość

aktywność fizyczna

bezpieczeństwo na
drogach

background image

3

Styl życia -

wybór kultury

Styl życia

– zachowanie lub

zachowania charakterystyczne
dla jednostki lub grupy

Styl życia

– element stratyfikacji

społecznej

Styl życia

- pozwala na

samoidentyfikację jednostki
lub identyfikację grupową

background image

4

Zasady zdrowia

wziąć odpowiedzialność za swoje
zdrowie

przestać palić papierosy

jeść umiarkowanie (nie przejadać
się)

spać odpowiednia ilość godzin

stresować się w miarę

nie wojować z rodziną

unikać wypadków

pić alkohol umiarkowanie

unikać nadmiaru leków

pamiętać o bezpiecznym seksie

zdrowi
e

społeczeńst
wo

background image

5

Teoria dysonansu poznawczego

potrzeba ryzykownych zachowań,

przeciwstawienie się informacjom

mówiącym
o

zagrożeniach

zdrowotnych

wynikających
z nieprawidłowych wzorów żywienia,

selektywna

ocena

informacji

-

jedzenie

daje

przyjemność, odpręża, nie jest więc
szkodliwe

dla

zdrowia,

istnieją bardziej niebezpieczne dla

zdrowia
zachowania (np.. palenie, picie, itd.),

background image

6

Teoria dysonansu poznawczego cd.

nieprzyjmowanie do wiadomosci

mozliwości

występowania

konsekwencji

nieprawidłowego

odżywianie się, bagatelizowanie
informacji

mówiących

o

konsekwencjach zdrowotnych,

przekonanie o panowaniu nad

jedzeniem (jeśli nie chcę nie jem
- potrafię się ograniczać itd.)

background image

7

Żywienie jako wartość:

instrumentalna -

zaspokajanie

głodu

zaspakajanie innych

potrzeb

autoteliczna --

jedzenie jako

wartość sama
w sobie

background image

8

Funkcje pożywienia

1. Fizjologiczne

2. Kulturowe
a/ symboliczne
b/ religijne

3. Społeczne - integrujące ludzi,
forma zachowań towarzyskich

Zachowania związane z pożywieniem:

ceremoniał spożywania posiłków,

posiłki

jako

forma

społecznej

integracji,

posiłki jako zachowania ceremonialne.

background image

9

Determinanty zachowań

Indywidualne

Społeczne

Biologiczne

Socjalizacja
Instytucje
Rządy

(polityka)
Ekonomia

Postawy,
Wierzenia,
Motywacje

Genetyczn

e,
Hormonal

ne,
Wiek, Płeć

Źródła zmiany
zachowań

Zewnętrzne

Wewnętrzne

Zmiana czynników
System edukacji
Instytucjonalne zasoby

Świadomość,

poziom

wiedzy
procesy

poznawcze

dostrzeganie

znaków

dawanych

przez

organizm

background image

10

Zachowania w chorobie

Sposoby reakcji jednostek na
symptomy organiczne, to jak
kontrolują

one

stany

wewnętrzne, jak definiują i
interpretują

symptomy

chorobowe, jakie podejmują
środki

zaradcze,

jak

korzystają z nieformalnych
źródeł opieki

background image

11

Zachowania w chorobie

Stopień tolerowania
występujących
objawów chorobowych,

Umiejętność obserwacji
właściwego
organizmu rozpoznawania
zmian
chorobowych

Samoleczenie różnych
objawów

Decyzja szukania fachowej
pomocy
lekarskiej

Doświadczenia osobiste

background image

12

Zachowania w chorobie

Stopień tolerowania występujących
objawów
chorobowych,

Umiejętność obserwacji właściwego
organizmu
rozpoznawania zmian chorobowych,

Samoleczenie różnych objawów,

Decyzja szukania fachowej pomocy
lekarskiej,

a

/ fakt, że ktoś bliski zmarł z powodu

podobnych objawów,
b/ zaburzenia relacji z otoczeniem,
c/ presja otoczenia, aby zgłosić się do
lekarza,
d/ niemożność kontynuacji pełnionych ról
(np. pracy),
e/”wyznaczenie czasu tolerowania objawów”
jeśli nie
przejdą np. do poniedziałku zgłaszam się
do lekarza.

Dostrzeganie korzyści i straty wejścia w rolę osoby chorej

background image

13

Zachowania

w

chorobie

Motywacja zdrowotna -

umiejętność

rozwiązywania problemów,

Postrzeganie względnego
niebezpieczeństwa
z związanego objawami,

Percepcja potencjalnej ciężkości -
(powagi)
choroby,

Wierzenia na temat możliwości
medycyny -
leczenia danych objawów i innych
metod ich
usunięcia,

Wierzenia na temat fizycznych,
psychicznych
i społecznych konsekwencji choroby,

Reakcja na różne krytyczne
wydarzenia,
związane z występującymi objawami.

background image

14

Zachowania w chorobie

Obserwacja stanu
zdrowia,

pojawienie się
objawów,

ocena stopnia
zagrożenia,

dysfunkcje,
zakłócenia

w pełnieniu ról,

szukanie pomocy

u
nieprofesjonalistów

Rodzaj
instytucji
medycznej,

dostępność,
ilość i rodzaj
lekarzy,

rodzaje
badań,

diagnoza,
prowadzone
leczenie,

rodzaj
informacji
o chorobie,

zalecenia

Decyzja

szukania

konsulta

cji

lekarski

ej

background image

15

Czynniki decydujące o

podjęciu decyzji szukania

fachowej pomocy

widoczność, rozpoznawalność objawów, tzw.

„rzucanie się
w oczy”, objawów lub dewiacyjnych
zachowań,

stopień, w jakim występujące objawy

chorobowe zakłócają
życie rodzinne, pracę zawodową i inne formy
aktywności
społecznej osób chorych,

stopień,

w

jakim

występujące

objawy

postrzegane są jako poważne tzn. w jakim
stopniu chory ocenia obecne i przyszłe
niebezpieczeństwo,

związane

z

tymi

objawami,

częstość pojawiania się nieprawidłowych

(patologicznych) objawów lub sygnałów, ich
trwanie, powtarzalność,

tolerancję okazywana osobom, u których

wystąpiły określone objawy, sposób oceniania
tych objawów przez otoczenie.

background image

16

Czynniki decydujące o podjęciu

decyzji szukania fachowej

pomocy

właściwa informacja, wiedza o

występujących objawach;kulturowo
ukształtowane wyobrażenia o przyczynach
tych objawów i sposób ich rozumienia,

rodzaj potrzeb, których realizacja zmusza

do opanowania objawów (dokonania
zmian),

potrzeby zdrowotne chorego,

właściwą interpretację występujących

symptomów, gdy zostaną one prawidłowo
rozpoznane,

zasoby medyczne, przewidywane koszty

leczenia, dostępność do instytucji
medycznych (odległość), psychospołeczne
koszty decyzji zgłoszenia się do lekarza
(stigma, izolacja upokorzenia).

background image

17

Demograficzne
cechy:

wiek,

płeć,

stan cywilny

Medyczne

(kliniczne

aspekty)

diagnoza,

leczenie,

przeżycie

etap choroby,

inne choroby

Symptomy stress

Psychospołeczne aspekty:

orientacja na życie,

wsparcie emocjonalne,

satysfakcja z życia
rodzinnego,

ogólna satysfakcja

Sposób postrzegania opieki:

liczba lekarzy,

satysfakcja z informacji
o leczeniu,

ocena indywidualnych
potrzeb

background image

18

Emocje towarzyszące chorobie

nowotworowej

Groźba utraty życia,

Obniżenie sprawności funkcjonalnej,

Zmiany w nastroju, objawy depresji,

Groźba zmiany „image”,

Groźba niemożności pełnienia ról
społecznych
(w rodzinie, pracy),

Groźba konsekwencji ekonomicznych,

Groźba utraty kontaktów międzyludzkich,

Wysiłek niezbędny do osiągnięcia adaptacji,

Groźba Stigmy,

Groźba chronicznego bólu, cierpienia,

Nieakceptowana terapia,

Konsekwencje terapii (chirurgicznej,
chemioterapii itd.)

background image

19

Napięcia związane z:

przeszłość - czuję się winny, że
zachorowałem,

teraźniejszość - postrzeganie
ograniczeń,

przyszłość - niepewność co do
rokowań

background image

20

Znaczenie choroby w życiu
chorego

Na ile zaburza codzienną
aktywność
życiową,

Na ile staje się sytuacja
kryzysową

Na ile wyzwala w chorym
postawę
przezwyciężenia tej sytuacji
kryzysowej

background image

21

Helath Belief Model zaadaptowany do wyjaśnienia

zachowań w roli chorego

Uwarunkowania

demograficzne

Strukturalne:

koszty,

czas trwania,
poczucie
bezpieczeństwa,
gotowość poddania
się zaleceniom,
potrzeba nowych
wzorów zachowań

Postawy:

satysfakcje

z konsultacji
medycznych, relacje
ze służbą zdrowia,
postępowanie
medyczne

Interakcje:

rodzaj

oczekiwań, jakość i
typ relacji lekarz-
pacjent, empatia
okazywana przez
lekarza,

Możliwości:

doświadczenia w
podejmowaniu
stosownych działań z
chorobą, leczeniem,
źródła porady i
samoleczenie

Wartość zdrowia-

ograniczenia groźby

choroby

subiektywna ocena:
przekonanie o podatności
na chorobę (oraz
przekonanie o
diagnozie,podatność na
choroby (ogólna),
oszacowanie możliwości
zmian w rolach
społecznych,obecne lub
uprzednie

doświadczenia

Prawdopo
dobieństw
o
zastosowa
nia się do
zaleceń
medyczny
ch
(lekarstw
a, dieta)
wzory
zachowań
np. w
pracy,
kontynuo-
wanie
zaleceń

Motywacje

dotyczące zdrowia
(ogólnie
)

gotowość szukania i
akceptowania zaleceń
lekarskich,

pozytywne zachowania
zdrowotne

Prawdopodobieństwo, że
zachow.
w chorobie zredukuje
zagrożenia chorobą,

Subiektywna ocena:

akcept. proponowanego
leczenia, szansa
odzyskania zdrowia

background image

22

Helath Belief Model zaadaptowany do wyjaśnienia

zachowań w roli chorego

Liczba
Umiejscowienie
Widoczność
Poziom stresu

Ograniczenia w
stanie
fizycznym,
psychicznym,
społecznym

Sposób
definiowania
symptomu
przez:
a/
zainteresowane
go
b/ inne osoby

Uporczywość,
trwałość
symptomów

Postrzeganie
zagrożenia
wynikające z objawów,

Prawdopodobieństwo
określonej choroby,

Negatywne oceniane
konsekwencje

Postrzeg
ane
wartości

wynikając
e
z
działania,

Korzyści,

Bariery

Zmienne
demograficzno-
społeczne

motywacja społeczna

wiedza medyczna

Zwykle stosowane
mechanizmy radzenia
sobie

system
nieformalnego
doradztwa i leczenia

wsparcie społeczne

doświadczenia

inne wskazówki do
działania

Prawdopodo-
bieństwo
zaangażowan
ia się w
działania
związane z
leczeniem
choroby

Czynniki modyfikujące

Zachowan
ia

Symptomy


Document Outline


Wyszukiwarka

Podobne podstrony:
Styl życia- higiena- biologia, Gimnazjum
Styl życia współczesnej młodzieży, wypracowania
Cw 12 Styl życia
3 Formy spędzania czasu wolnego, okresy życia, styl życia
Styl życia kobiety współczesnej w astrologii, Astrologia
Styl życia a osiągnięcia w nauce, Szkolenia rodziców
Styl życia, Nowe
5 Zdrowy styl życia Czynniki warunkujące zdrowie Higiena osobista
zdrowy styl zycia
Styl życia, EDUKACJA ZDROWOTNA, zdrowie publiczne
Propozycje scenariuszy propagujących zdrowy styl życia
Program Treningowy, Zdrowy styl życia, ĆWICZENIA, AEROBIK
Zdrowy styl zycia
Styl życia, Kosmetologia i kosmetyka
Zdrowy styl życia - mam czyste i zdrowe zęby, Scenariusze zajęć
Styl życia polskich blokersów, Studia I, Socjologia, eseje

więcej podobnych podstron