Choroby krwi

Dr n. med. Anna Beata Sobol

Klinika Chorób Wewnętrznych

i Diabetologii Uniwersytetu

Medycznego w Łodzi

Kierownik Kliniki: Prof. dr hab.

med. Jerzy Loba

Krew – istotne znaczenie dla

życia i funkcji organizmu

Funkcje krwi
dostarczanie środków odżywczych
usuwanie końcowych produktów

przemiany materii

zapewnienie stałości środowiska

wewnętrznego

Składniki krwi

zawiesina elementów komórkowych –

45% (krwinek czerwonych, białych,
płytek krwi)

osocze (roztwór białkowy) – 55%

8 % masy ciała = 80ml/kg = 3200ml/m

2

powierzchni ciała

wytwarzanie elementów morfotycznych

w szpiku (tzw. szpik czerwony)

Hematopoeza

• Okres szpikowy

hematopoezy

(tworzenie

komórek krwi) rozpoczyna się ok. 20

tygodnia życia płodowego.

• Początkowo (2-6 tydzień życia

zarodkowego), wysepki krwiotwórcze

powstają w ścianie pęcherzyka żółtkowego

(tzw. okres mezoblastyczny

hematopoezy),

od 16 tygodnia funkcje

krwiotworzenia przejmuje wątroba i w

mniejszym stopniu śledziona

(okres

wątrobowo-śledzionowy hematopoezy).

Hematopoeza

Tkanka krwiotwórcza obejmuje trzy rodzaje komórek:
  

macierzysta komórka krwiotwórcza

(wieloczynnościowa komórka niezróżnicowana,

komórka pnia, hemocytoblast – pluripotential stem

cell)

– daje początek wszystkim komórkom serii

szpikowej – mieloidalnej (erytrocyty, granulocyty,

monocyty i płytki krwi) i limfoidalnej ( limfocyty,

plazmocyty)

  prekursory ukierunkowane dla

określonych linii

komórkowych

 dojrzewające (dojrzałe) komórki

szpiku i krwi

obwodowej

Krwinki czerwone -

erytrocyty

kształt okrągłego, dwuwklęsłego

dysku

, o średnicy 7,7 mikrometra, o

powierzchni 126 µm

2

i objętości 90 fl

(nadmiar powierzchni w stosunku do

objętości), brak jądra

duża

elastyczność, odkształcalność i

oporność na niszczenie

transport

tlenu do tkanek i usuwanie z

nich dwutlenku węgla

(rola

hemoglobiny)

Wskaźniki

czerwonokrwinkowe

• Wskaźniki czerwonokrwinkowe służą

do oceny erytrocytów i są obliczane
w oparciu o wartość hematokrytu,
hemoglobiny i liczbę erytrocytów

Wskaźniki

czerwonokrwinkowe

1. Średnia objętość krwinki

czerwonej (ŚOK, MCV – mean
corpuscular volume) –

wartości

prawidłowe 80 –94 µm

3

(fl ).

Wskaźniki

czerwonokrwinkowe

• W oparciu o wartość MCV

klasyfikujemy niedokrwistości jako

niedokrwistości mikrocytowe

– ze

zmniejszeniem wartości MCV (<80
µm

3

) (np. niedokrwistość z niedoboru

żelaza).

Wskaźniki

czerwonokrwinkowe

 Niedokrwistości makrocytowe

charakteryzują się zwiększoną wartością
MCV (>94 µm

3

) (np. niedokrwistości

megaloblastyczne na tle niedoboru
witaminy B

12,

kwasu foliowego).

 Niedokrwistości normocytowe

określamy, jeśli MCV jest prawidłowe (np.
w niedokrwistości aplastycznej na skutek
uszkodzenia szpiku)

Wskaźniki

czerwonokrwinkowe

2. Średnia masa hemoglobiny w
krwince (ŚOK, MCH – mean corpuscular
hemoglobin)

- wartości prawidłowe 30-34

pg* (1,7- 2,1 fmol)**

 Przy wartościach

MCH < 30 pg mówimy o

niedokrwistości niedobarwliwej

, przy

MCHC > 34 pg o niedokrwistości
nadbarwliwej,

przy wartościach

30-34 pg

o niedokrwistości normobarwliwej.

Wskaźniki

czerwonokrwinkowe

3. Średnie stężenie hemoglobiny w

krwince czerwonej (ŚSH, MCHC-

mean corpuscular hemoglobin

concentration)

- wartości prawidłowe 32-

36 g/dl (20-22 mmol/l).

 Zwiększenie MCHC jest

charakterystyczne dla sferocytozy,

rzadziej występuje w niedokrwistości

megaloblastycznej. Zmniejszone MCHC

charakteryzuje niedokrwistość z

niedoboru żelaza.

Prawidłowe wartości morfologiczne

krwi

 

Kobiety

Mężczyźni

Wskaźnik
hematokrytowy

0.37 – 0.47

0.40 - 0.52

(%)

(37 - 47)

(40 - 52)

Hemoglobina g/dl

12.2 - 16.2

14.0 - 18.0

(g%)

śr. 13.8

śr. 15.5

Krwinki czerwone:

 

 

Liczba w x 10

12

/l

3.8 - 5.0

4.3 - 5.7

(1µl)

(3800000 -

5000000)

(4300000 -

5700000)

 

śr. 4.4 (4400000)

śr. 5.15

(5150000)

Leczenie niedokrwistości

niedobarwliwej

 usunięcie przyczyny, jeśli to możliwe

(operacja mięśniaków macicy,

 leczenie choroby wrzodowej itd.,

leczenie preparatami żelaza (najlepiej
preparaty doustne) przez wiele
tygodni lub miesięcy,

Leczenie niedokrwistości

niedobarwliwej

 podawanie preparatów

domięśniowych (iniekcje są bolesne,
powodują ciemne zabarwienie skóry
w miejscu wstrzyknięcia),

 leczenie preparatami dożylnymi w

rzadkich przypadkach, zawsze po
próbie (możliwość wstrząsu
anafilaktycznego (uczuleniowego).

Leczenie niedokrwistości

niedobarwliwej



Podczas leczenia doustnymi preparatami

żelaza występuje ciemne zabarwienie stolca

(trudności w interpretacji z objawami

krwawienia z przewodu pokarmowego).



Skuteczność leczenia oceniamy na

podstawie retykulocytozy (wzrost po 7-14

dniach leczenia) zwiększeniem stężenia

hemoglobiny po 3-4 tygodniach, po 2

miesiącach powrót do wartości

prawidłowych).

Niedokrwistość

megaloblastyczna

Przyczyny: niedobór witaminy B

12

i/lub kwasu foliowego na skutek

niewłaściwej diety (zwłaszcza niedobór

kwasu foliowego) u alkoholików, ludzi

starszych, upośledzonego wchłaniania,

zwiększonego zapotrzebowania w

ciąży (kwas foliowy), stosowania

niektórych leków (cytostatyki,

przeciwdrgawkowe), zapalenia jelita

cienkiego, nieżytu żołądka .

Niedokrwistość Addisona-

Biermera

Wśród niedokrwistości
megaloblastycznych

najczęstsza

jest niedokrwistość Addisona-
Biermera (kiedyś nazywana
niedokrwistością złośliwą)

Niedokrwistość Addisona-

Biermera

Ma charakter

autoimmunologiczny

;

występują przeciwciała przeciwko
czynnikowi wewnętrznemu i przeciw
komórkom okładzinowym żołądka.

W konsekwencji komórki żołądka

przestają produkować czynnik
wewnętrzny (IF) niezbędny do
wchłaniania witaminy B

12

.

Niedokrwistość Addisona-

Biermera

Konsekwencje:
zaburzenie syntezy DNA
i występowanie komórek
megaloblastycznych

Niedokrwistość Addisona-

Biermera

• Badania laboratoryjne:

niedokrwistość ma charakter

niedokrwistości makrocytowej (MCV
>94µm

3

) i nadbarwliwej (MCH>34

pg),

występuje poikilocytoza,

anizocytoza, obecność
megaloblastów we krwi obwodowej,

Niedokrwistość Addisona-

Biermera

obniżenie liczby płytek krwi i krwinek

białych, wzrost odsetka granulocytów
obojętnochłonnych o wielopłatowym
jądrze tzw. hypersegmentacja jąder
granulocytów obojętnochłonnych,

Niedokrwistość Addisona-

Biermera

obniżenie stężenia witaminy B

12

w

surowicy,

wzrost stężenia bilirubiny i żelaza,
upośledzenie wchłaniania witaminy

B

12

w teście Schillinga,

bezkwaśmość soku żołądkowego

oporna na histaminę i pentagastrynę.

Niedokrwistość Addisona-

Biermera

Objawy kliniczne:

poza objawami ogólnymi

niedokrwistości (które rozwijają się dopiero
po dłuższym czasie i znacznie obniżonym
stężeniu hemoglobiny (ok. 6 g/dl)),

 występują

zaburzenia żołądkowo-jelitowe

związane z nieżytem żołądka,

 objawy neurologiczne

(drażliwość,

charakterystyczny chód chorego na
„szerokiej podstawie”), zaburzenia
psychiczne,

Niedokrwistość Addisona-

Biermera

podżółtaczkowe zabarwienie

skóry i

błon śluzowych,

zapalenie języka

(tzw. język Huntera -

czerwony, wygładzony, nadmiernie
wrażliwy),

nieznaczne powiększenie wątroby i

śledziony

Niedokrwistość Addisona-

Biermera

Leczenie:

podawanie witaminy B

12

domięśniowo

początkowo codziennie

w większej dawce, potem w dawkach
podtrzymujących przez kilka tygodni
lub miesięcy. Po 5-6 dniach leczenia
następuje wzrost retykulocytozy , a
następnie poprawa parametrów
morfologii krwi.

Niedokrwistość

megaloblastyczna

Inne rodzaje niedokrwistości
megaloblastycznych z niedoboru
witaminy B

12

(po resekcji

żołądka, w raku żołądka )mają
podobny przebieg kliniczny i
obraz hematologiczny (brak jest
tylko przeciwciał przeciw
czynnikowi wewnętrznemu)

Niedokrwistość z niedoboru

kwasu foliowego

w zespole upośledzonego

wchłaniania ma charakter
makrocytowy, charakteryzuje się
zwiększeniem wydalania kwasu
formiminoglutaminowego (FIGLU).

 W leczeniu stosuje się kwas foliowy

doustnie, ewentualnie uzupełnienie
niedoborów innych witamin.

Sferocytoza wrodzona

wrodzona niedokrwistość

sferocytowa, wrodzona żółtaczka
hemolityczna, (choroba Chaufarda i
Minkowskiego)

Jest to

najczęściej występująca

w

naszej szerokości geograficznej
postać

wrodzonej niedokrwistości

hemolitycznej.

Sferocytoza wrodzona

 Defekt jest dziedziczony

autosomalnie

dominująco.

 Towarzyszą mu

cechy fenotypowe

: wieżowata

czaszka, gotyckie - wysokie podniebienie).

 Rozpad krwinek czerwonych ma miejsce w

śledzionie (powiększenie śledziony).

 Hemoliza powoduje wzrost bilirubiny (wolnej),

co klinicznie manifestuje się

żółtaczką.

 Charakterystyczny jest wzrost

retykulocytozy.

Sferocytoza wrodzona

W przebiegu choroby mogą
występować groźne dla życia tzw.

przełomy hemolityczne

(masywne

niszczenie erytroctyów, żółtaczka,
zwiększona retykulocytoza, bóle
brzucha, objawy zapaści
naczyniowej), wywoływane przez
infekcje, stres, ciążę.

Sferocytoza wrodzona

Leczenie niedokrwistości polega na

usunięciu śledziony – (splenektomia)

-

narządu, gdzie ma miejsce niszczenie
erytrocytów, by zapobiec przełomom
hemolitycznym.
Optymalny czas wykonania zabiegu to 6-7
lat. Po splenektomii może występować
zwiększona skłonność do infekcji jako
wyraz braku odporności.

Nadkrwistości

Nadkrwistość charakteryzuje się
zwiększeniem ponad wartości
prawidłowe stężenia hemoglobiny,
liczby krwinek czerwonych (często
również pozostałych elementów
morfotycznych) i hematokrytu.

Czerwienica prawdziwa

 należy do

chorób rozrostowych i

charakteryzuje się rozrostem układu

czerwonokrwinkowego, granulocytowego i

płytkowego

 w odróżnieniu od

nadkrwistości

objawowych

, gdzie występuje tylko

wybiórcze pobudzenie układu

czerwonokrwinkowego (liczba krwinek

białych i krwinek płytkowych pozostaje w

normie).

Czasem (u ok. 13% chorych)

może przekształcić się w białaczkę.

Czerwienica prawdziwa



Liczba krwinek czerwonych ulega

zwiększeniu powyżej 6 x 10

12

/l u mężczyzn

i powyżej 5 x 10

12

/l u kobiet, hematokryt

powyżej 55 i 47% odpowiednio,
zwiększeniu ulega liczba płytek krwi i
krwinek białych.



Zwiększeniu ulega także lepkość krwi,

opadanie krwinek czerwonych (odczyn OB)
jest znacznie zwolnione niemal do 0/h.

Czerwienica prawdziwa

Objawy kliniczne obejmują:

bóle i zawroty głowy,
szum w uszach,
osłabienie,
zaczerwienie skóry i błon śluzowych,
skłonność do procesów zakrzepowych,
 skłonność do powikłań krwotocznych.

Czerwienica prawdziwa

Leczenie: stosowanie cytostatyków,
fosforu radioaktywnego, upusty krwi.

Nadkrwistości objawowe

Powstają na skutek

niedotlenienia tkanek,

zwiększonego wytwarzania erytropoetyny,
hormonów kory nadnerczy (w przebiegu
różnych chorób: serca, płuc i nerek,
choroby nowotworowej)

charakteryzują się zwiększonymi
wartościami hematokrytu, hemoglobiny i
krwinek czerwonych przy prawidłowych
wartościach krwinek czerwonych i płytek
krwi.

Nadkrwistości objawowe

Leczenie: usunięcie przyczyny,

upusty krwi.

Krwinki białe - leukocyty

 Granulocyty

– obojętnochłonne -neutrofile

kwasochłonne - eozynofile

zasadochłonne – bazofile

 Agranulocyty

– monocyty

- limfocyty

OBRONA ORGANIZMU PRZED INWAZJĄ
DROBNOUSTROJÓW PRZEZ

FAGOCYTOZĘ

Prawidłowe wartości morfologiczne

krwi

Krwinki białe:

 

Liczba w x 10

9

/l

4.0 - 10.0

(1µl)

(4000 - 10000)

Granulocyty
obojętnochłonne:

 

postaci młode %

0-1

postaci pałeczkowate
%

1 - 5

postaci podzielone %

50 - 70

Granulocyty

kwasochłonne %

1-5

Granulocyty

zasadochłonne %

0-2

Zaburzenia ilościowe krwinek

białych

1.

Granulocytopenia

- neutropenia
- eozynopenia

2.

Granulocytoza

- neutrofilia
- eozynofilia
- bazofilia

Przyczyny eozynofilii

Choroby alergiczne (astma

oskrzelowa, alergia na pyłki, trawy,
kurz, leki, pokarmy itp.)

Choroby pasożytnicze (tasiemczyca,

owsiki, glista ludzka itp.)

Okres zdrowienia

Płytki krwi

najmniejsze elementy morfotyczne,
wartości prawidłowe: 150-350

tys./mm

3

ROLA W HEMOSTAZIE =
W ZATRZYMANIU KRWAWIENIA

Przesunięcie w lewo

Zwiększenie liczby krwinek białych
ze wzrostem odsetka granulocytów
obojętnochłonnych pałeczkowatych
i segmentowanych, a czasem
również form młodszych (mielocyty,
metamielocyty) nazywamy

„przesunięciem w lewo” lub
„odczynem rzekomobiałaczkowym”

Przesunięcie w lewo

występuje fizjologicznie w okresie
ciąży, porodu, po intensywnym
wysiłku fizycznym.

Przesunięcie w lewo

W stanach patologicznych wzrost

leukocytozy z przesunięciem wzoru

odsetkowego w lewo obserwujemy:

 w ostrych zakażeniach bakteryjnych,
 w ostrych stanach w jamie brzusznej (ostre

zapalenie wyrostka robaczkowego)

 po operacjach, oparzeniach, urazach,
 w zawale serca,
 zatruciach lekami,
 w kwasicy i śpiączkach,

Przesunięcie w lewo

po krwotokach, w ostrej hemolizie,
w chorobach nowotworowych,
w chorobach rozrostowych układu

krwiotwórczego (białaczka szpikowa,

czerwienica prawdziwa,

mielofibroza),

 po leczeniu kortykosteroidami

Odczyn

rzekomobiałaczkowy

• Diagnostycznie istotny problem stanowi

odróżnienie tzw.

odczynu

rzekomobiałaczkowego

(który może

sugerować obrazem krwi białaczkę:

zwiększenie liczby krwinek białych nawet

do 100 x 10

9

/l i odmłodzenie obrazu

granulocytów obojętnochłonnych),

towarzyszącego ciężkim zakażeniom,

przerzutom nowotworowym, nasilonej

hemolizie erytrocytów, od białaczki,

choroby rozrostowej krwi.

Odczyn

rzekomobiałaczkowy

Odczyn rzekomobiałaczkowy

ustępuje po zniknięciu przyczyny
i nigdy nie przekształca się w
białaczkę.

Odczyn

rzekomobiałaczkowy

Ponadto w odróżnieniu od białaczki
(przewlekłej białaczki szpikowej)
w odczynie rzekomobiałaczkowym

widoczne są ziarnistości toksyczne w
granulocytach

, a także w przeciwieństwie

do białaczki obserwuje się

wysoką

aktywność fosfatazy zasadowej (FAG) i
brak patologicznego chromosomu Ph
(Philadelphia).

Białaczka - leukaemia

Białaczka – należy do grupy chorób

nowotworowych układu

krwiotwórczego,

nieprawidłowa proliferacja, dojrzewanie

i uwalnianie krwinek białych ze szpiku

obecność niedojrzałych postaci tych

komórek we krwi obwodowej

obecność nacieków w narządach i

tkankach

Białaczka - leukaemia

Istotę choroby stanowi

niekontrolowany (nowotworowy)
rozrost określonej linii komórkowej

,

stąd wyróżnia się różne rodzaje
białaczki w zależności od przewagi
komórek ulegających rozrostowi.

Białaczka - leukaemia

Przyczyny białaczki nie zostały w
pełni wyjaśnione.

Wymienia się czynniki dziedziczne,
warunki środowiska (promieniowanie
jonizujące, środki chemiczne),
wirusy, niektóre leki, predyspozycja u
osób obciążonych wadami
rozwojowymi (np. zespół Downa).

Białaczka - leukaemia

Wyodrębnia się:


ostrą białaczkę limfoblastyczną ( acute

lymphocytic leukaemia – ALL) ,

 ostrą białaczkę szpikową –

nielimfoblastyczną – acute myeloid

leukaemia – AML),

a wśród niej

następujące typy: niezróżnicowana,

mieloblastyczna, promielocytowa,

mielomonocytowa, monocytowa,

erytroleukemia, megakarioblastyczna,

Białaczka - leukaemia

przewlekłą białaczkę szpikową
przewlekłą białaczkę limfatyczną.

Białaczka - leukaemia

• Przebieg kliniczny i rokowanie zależy

od rodzaju białaczki. Ostra białaczka

szpikowa może przebiegać bardzo

gwałtownie i prowadzić do zgonu w ciągu

kilku tygodni od rozpoznania. Najlepsze

rokowanie dotyczy chorych z

przewlekłą białaczką limfatyczną; u

ok.20% chorych nie występują żadne

objawy, a rozpoznanie jest postawione

przypadkowe w trakcie wykonywania

badań morfologii krwi z innych przyczyn.

Białaczka - leukaemia

Ostra białaczka limfoblastyczna

jest najczęstszą postacią
białaczki wieku dziecięcego.

Białaczka promielocytowa

(typ

ostrej białaczki szpikowej) przebiega
z objawami

skazy krwotocznej na

skutek rozsianego krzepnięcia
śródnaczyniowego (DIC).

Białaczka - leukaemia

Objawy kliniczne w białaczce wynikają z:

A/ niewydolności prawidłowego utkania

szpikowego:

 niedokrwistość

i związane z tym

osłabienie, łatwe męczenie się,

 granulocytopenia

i w konsekwencji

infekcje trudno gojące się, nacieki zapalne,

ropowica, gorączka, dreszcze,

 małopłytkowość

i jej następstwa w postaci

krwawień ze skóry, błon śluzowych,

przewodu pokarmowego i moczowego

Białaczka - leukaemia

B/ nacieczenia przez
patologiczne komórki szpiku
(bóle kostne) i narządów

(powiększenie wątroby, śledziony,
węzłów chłonnych, przerost dziąseł,
objawy oponowe).

Białaczka - leukaemia

Najgroźniejsze powikłania
białaczki,

które mogą być przyczyną

zgonu stanowią :

zakażenia

(skutek

granulocytopenii) i

skaza

krwotoczna

(skutek

malopłytkowości, zespołu rsianego
wykrzepiania śródnaczyniowego i
niedoboru czynników krzepnięcia w
osoczu krwi).

Białaczka - leukaemia

Rozpoznanie białaczki opiera się
na stwierdzeniu nieprawidłowych
komórek w szpiku i we krwi
obwodowej (30-100% wszystkich
komórek).
Leukocytoza w postaciach typowych
jest podwyższona (nieraz znacznie
>150 x 10

9

/l ), może być jednak

obniżona.

Białaczka - leukaemia

 Rodzaj białaczki ustala się na podstawie

cech morfologicznych komórek

patologicznych, badań cytochemicznych,

cytoenzymatycznych i immunologicznych.

 U większości chorych występuje

niedokrwistość normocytowa i

normochromiczna. Liczba płytek krwi jest

obniżona u ponad 75% chorych.

 U ponad połowy chorych występuje

zwiększone stężenie kwasu moczowego

(skutek rozpadu komórek białaczkowych).

Białaczka - leukaemia

Leczenie różnych postaci białaczek

obejmuje w wybranych przypadkach

przeszczepienie allogenicznego (od

obcego dawcy) szpiku kostnego

lub/i

leczenie cytostatykami (chemioterapia).

Prowadzenie agresywnej terapii

cytostatykami (kilka leków według

odpowiednich schematów) ma na celu

uzyskanie

remisji

(wywołanie aplazji lub

hipoplazji szpiku, wycofanie objawów

klinicznych), następnie utrzymanie tej remisji

jak najdłużej.

Białaczka - leukaemia

Powikłania leczenia cytostatykami obejmują
m.in.

pancytopenię (niedokrwistość,

leukopenię i małopłytkowość),

co wymaga z

kolei leczenia antybiotykami, przetaczania
preparatów krwiopochodnych (koncentratu
krwinek czerwonych, płytek krwi,
leukocytów). Inne powikłania po
cytostatykach to utrata owłosienia,
uszkodzenie mięśnia sercowego, wątroby,
nerek, nudności i wymioty.

Pancytopenia

Pancytopenia

oznacza zmniejszenie

liczby wszystkich elementów

komórkowych krwi obwodowej

(leukocytów, erytrocytów i

trombocytów), nie stanowi jednej

jednostki chorobowej, ale objaw wielu

chorób ( białaczki, szpiczak,

chłoniaki, mielofibroza, posocznica i

inne, po stosowaniu leków, środków

chemicznych, promieniowania).

Ziarnica złośliwa (choroba

Hodgkina)

jest to proces rozrostowy należący do

grupy tzw.

chłoniaków złośliwych.

Występuje głównie u osób młodych,

przebiega z wysoką gorączką,

potami, powiększeniem węzłów

chłonnych (szyjnych i

nadobojczykowych), świądem i złym

stanem ogólnym. zastosowaniu

leczenia jest bardzo dobre.

Ziarnica złośliwa (choroba

Hodgkina)



W badaniach dodatkowych

charakterystyczne jest
trzycyfrowe OB,



niedokrwistość,



biopsja węzła wykazuje

typowe zmiany histologiczne.

Ziarnica złośliwa (choroba

Hodgkina)

Leczenie uwzględnia radioterapię

(napromienianie), kobaltoterapię,
chemioterapię.

Ziarnica złośliwa należy do tych

chorób, gdzie rokowanie po
zastosowaniu leczenia jest bardzo
dobre.

Szpiczak plazmocytowy (szpiczak

mnogi –plasmocytoma)

jest chorobą nowotworową

polegającą na rozroście
plazmocytów na różnym etapie
dojrzewania i różnicowania.

Dotyczy osób starszych (średnia

wieku 62 lata).

Szpiczak plazmocytowy (szpiczak

mnogi –plasmocytoma)

przyspieszony OB, białkomocz, białko

monoklonalne we krwi i białko Bence-
Jonesa w moczu, a następnie
niedokrwistość, osłabienie, złamania
patologiczne kości, niewydolność
nerek, nawracające zakażenia.

Szpiczak plazmocytowy (szpiczak

mnogi –plasmocytoma)

 Zmiany kostne dotyczą kości zawierających

czerwony szpik kostny: czaszki, żebra,
mostek, kręgi, kości obręczy barkowej i
biodrowej) i towarzyszą im silne bóle.

 Metodą leczenia jest chemioterapia,

czasem radioterapia.

 Rokowanie w zależności od zaawansowania

choroby, średni czas przeżycia 30-40
miesięcy od rozpoczęcia leczenia.

Prawidłowe wartości morfologiczne

krwi

 

Kobiety

Mężczyźni

Wskaźnik
hematokrytowy

0.37 – 0.47

0.40 - 0.52

(%)

(37 - 47)

(40 - 52)

Hemoglobina g/dl

12.2 - 16.2

14.0 - 18.0

(g%)

śr. 13.8

śr. 15.5

Krwinki czerwone:

 

 

Liczba w x 10

12

/l

3.8 - 5.0

4.3 - 5.7

(1µl)

(3800000 -

5000000)

(4300000 -

5700000)

 

śr. 4.4 (4400000)

śr. 5.15

(5150000)

Prawidłowe wartości morfologiczne

krwi

Krwinki białe:

 

Liczba w x 10

9

/l

4.0 - 10.0

(1µl)

(4000 - 10000)

Granulocyty
obojętnochłonne:

 

postaci młode %

0-1

postaci pałeczkowate
%

1 - 5

postaci podzielone %

50 - 70

Granulocyty

kwasochłonne %

1-5

Granulocyty

zasadochłonne %

0-2

Prawidłowe wartości morfologiczne

krwi

Krwinki płytkowe:

 

Liczba w x 10

9

150 - 350

(w 1µl)

(150000 - 350000)

Opadanie krwinek (OB)

po 1h

do 12 mm

do 8 mm

Przyczyny podwyższonego

OB

 Ostre stany zapalne
 Kolagenozy
 Marskość wątroby
 Przewlekłe zakażenia
 Zespół nerczycowy
 Ciąża, połóg
 Gammapatie monoklonalne
 Nowotwory
 Niedokrwistości

Przyczyny obniżonego OB

Noworodki
Czerwienica
Nadkrwistości objawowe
Anemia sierpowata
Krioglobulinemia
Niedobory fibrynogenu

Krew – materiał zakaźny

zakażenia wirusowe
wirusy zapalenia wątroby typ B, typ

C

HIV
wirus cytomegalii
inne, niezidentyfikowane

PAMIĘTAJ – ZAWSZE RĘKAWICZKI
PODCZAS KONTAKTU Z KRWIĄ