Radioizotopowa diagnostyka
Radioizotopowa diagnostyka
układu wydzielania
układu wydzielania
wewnętrznego
wewnętrznego
Scyntygrafia tarczycy
Scyntygrafia tarczycy
Wskazania:
Wskazania:
wole guzkowe
wole guzkowe
wole zamostkowe
wole zamostkowe
kontrola po zabiegu operacyjnym
kontrola po zabiegu operacyjnym
zaburzenia rozwojowe tarczycy
zaburzenia rozwojowe tarczycy
wole odrostowe
wole odrostowe
Graves Basedow
Guzek
autonomiczny
Toksyczne
wole
guzkowe
Thyroiditis
Znaczniki stosowane w
Znaczniki stosowane w
obrazowaniu
obrazowaniu
I 123 200 - 400μCi (7,4 – 14,8 MBq)
I 131 5 µCi (0,19 MBq)
Tc 99m 5 – 10 mCi (185 – 370 MBq)
Znaczniki onkofilne
MIBI
DMSA(V)
Badania dodatkowe
Badania dodatkowe
USG tarczycy
USG tarczycy
Oznaczenia hormonów tarczycy:
Oznaczenia hormonów tarczycy:
T
T
3
3
, T
, T
4
4
, TSH
, TSH
Jodochwytność tarczycy
Jodochwytność tarczycy
Wskazanie:
Wskazanie:
Ustalenie dawki jodu I 131 do radioterapii
Ustalenie dawki jodu I 131 do radioterapii
nadczynności tarczycy
nadczynności tarczycy
Wynik – procent dawki podanego izotopu
Wynik – procent dawki podanego izotopu
Norma - 15 – 30% po 6 h
Norma - 15 – 30% po 6 h
40 – 55% po 24 h
40 – 55% po 24 h
Scyntygrafia przytarczyc
Scyntygrafia przytarczyc
Scyntygrafia nadnerczy
Scyntygrafia nadnerczy
Scyntygrafia nadnerczy
Scyntygrafia nadnerczy
Radioizotopowa diagnostyka zmian
Radioizotopowa diagnostyka zmian
zapalnych
zapalnych
Radiofarmaceutyki
Radiofarmaceutyki
Granulocyty znakowane in vitro (
99m
Tc HMPAO lub
111
In oxin)
Przeciwciała monoklonalne skierowane przeciw antygenom
powierzchniowym granulocytów (Leukoscan).
Cytrynian
67
Galu
Koloid albuminy ludzkiej
99m
Tc Nanoccol
99m
Tc IGg
99m
Tc (V) DMSA ( kwas dwumerkatobursztynowy)
Wskazania do scyntygrafii
Wskazania do scyntygrafii
Zapalenia kości i szpiku
Zapalenia wokół protez stawowych i naczyniowych
Ropnie w jamie brzusznej
Zapalenia jelit
Gorączki niewiadomego pochodzenia
Ileitis
Ileitis
Gonitis
Gonitis
Tarsitis
Tarsitis
RZS
RZS
Wieloogniskowe zapalenie kości
Wieloogniskowe zapalenie kości
Ropień międzypętlowy
Ropień międzypętlowy
Pozytonowa Tomografia Emisyjna
(PET-CT)
technika wykonywania badań
Rozpad typu
β+
p
n
pozyton
neutrino
prot
on
neutr
on
Rozpad typu
β+
e +
e -
Pozyton + Elektron =
anihilacja
Biograf
511
keV
511
keV
detekto
ry
Detektory PET-CT
Ułożenie
pacjenta
Badanie
PET
Badanie
CT
Fuzja PET-CT
Kontrola wykonanego
badania
obraz CT fuzja
obraz PET
PET
PET
NEUROBLASTOMA
Terapia
Terapia
Leczenie zmian chorobowych
promieniowaniem beta (obecnie również
alfa)
emitowanym przez
radiofarmaceutyki wychwycone przez
komórki patologicznie zmienione lub
odłożone w ich bezpośrednim
sąsiedztwie
Terapia radioizotopowa
Terapia radioizotopowa
choroby tarczycy (łagodne i złośliwe)
choroby tarczycy (łagodne i złośliwe)
ból w przebiegu przerzutów
ból w przebiegu przerzutów
nowotworowych do kości
nowotworowych do kości
wysięki stawowe
wysięki stawowe
nowotwory
nowotwory
Typ schorzenia
Typ schorzenia
Radiofarmaceutyk
Radiofarmaceutyk
nerwiak niedojrzały,
nerwiak niedojrzały,
guz chromochłonny,
guz chromochłonny,
rak rdzeniasty tarczycy
rak rdzeniasty tarczycy
leczenie
leczenie
wspomagające w
wspomagające w
czerwienicy prawdziwej
czerwienicy prawdziwej
paliatywne leczenie
paliatywne leczenie
przerzutów
przerzutów
nowotworowych do
nowotworowych do
kości
kości
131-I-MIBG
131-I-MIBG
(metajodobenzyloguanidy
(metajodobenzyloguanidy
na)
na)
32-P-fosforan sodu
32-P-fosforan sodu
32-P-ortofosforan
32-P-ortofosforan
89-Sr-chlorek strontu
89-Sr-chlorek strontu
90-Y-cytrynian itru
90-Y-cytrynian itru
153-Sm-chelat samaru
153-Sm-chelat samaru
(EDTMP)
(EDTMP)
186-Re-fosfonian renu
186-Re-fosfonian renu
(MEDP)
(MEDP)
WSKAZANIA DO ZASTOSOWANIA RTW
WSKAZANIA DO ZASTOSOWANIA RTW
Nieskutecznno
Nieskutecznno
ść
ść
konwencjonalnego leczenia bólu
konwencjonalnego leczenia bólu
kostnego.
kostnego.
Mnogie przerzuty rozpoznane na scyntygramach
Mnogie przerzuty rozpoznane na scyntygramach
kośćca
kośćca
przez
przez
doświadczonego
doświadczonego
specjalist
specjalist
ę
ę
medycyny nuklearnej jako "
medycyny nuklearnej jako "
gorące
gorące
„ ogniska.
„ ogniska.
Profilaktyka
nowych
Profilaktyka
nowych
przerzutow
i
przerzutow
i
zł
zł
ama
ama
ń
ń
patologicznych
patologicznych
Wzgl
Wzgl
ę
ę
dne przeciwwskazania
dne przeciwwskazania
do stosowania RTW
do stosowania RTW
Ucisk na rdze
Ucisk na rdze
ń
ń
kr
kr
ę
ę
gowy
gowy
Leukopenia < 3 000
Leukopenia < 3 000
Trombopenia < 60 000 - 100 000
Trombopenia < 60 000 - 100 000
Niewydolno
Niewydolno
ść
ść
nerek - kreatynina > 1,6
nerek - kreatynina > 1,6
mg/dcm
mg/dcm
3
3
DIC
DIC
- rozsiane wykrzepianie
- rozsiane wykrzepianie
wewn
wewn
ą
ą
trznaczyniowe
trznaczyniowe
Zupełny brak kontroli nad mikcj
Zupełny brak kontroli nad mikcj
ą
ą
Przerzuty do w
Przerzuty do w
ą
ą
troby
troby
Przewidywany okres prze
Przewidywany okres prze
ż
ż
ycia < 3 mies.
ycia < 3 mies.
Zasady doboru RF
Zasady doboru RF
Wyboru dokonuje specjalista medycyny
Wyboru dokonuje specjalista medycyny
nuklearnej po przeanalizowaniu wszystkich
nuklearnej po przeanalizowaniu wszystkich
danych zawartych w skierowaniu i ewentualnej
danych zawartych w skierowaniu i ewentualnej
konsultacji z lekarzem kierujacym.
konsultacji z lekarzem kierujacym.
Istotne znaczenie ma obraz scyntygraficzny
Istotne znaczenie ma obraz scyntygraficzny
koscca, a pomocna jest radiologiczna ocena
koscca, a pomocna jest radiologiczna ocena
charakteru przerzutów (osteoblastyczne /
charakteru przerzutów (osteoblastyczne /
osteolityczne / mieszane).
osteolityczne / mieszane).
Generalnie,
Generalnie,
89
89
Sr
Sr
rak stercza
rak stercza
, a
, a
153
153
Sm
Sm
rak piersi i
rak piersi i
inne raki, np. pluca, nerki oraz szpiczak
inne raki, np. pluca, nerki oraz szpiczak
„
„
Idealny
Idealny
” radiofarmaceutyk
” radiofarmaceutyk
wybiórcze gromadzenie w przerzutach (>> niż
wybiórcze gromadzenie w przerzutach (>> niż
w zdrowej kości)
w zdrowej kości)
szybki klirens z tkanek miękkich i zdrowej kości
szybki klirens z tkanek miękkich i zdrowej kości
emisja β o średniej energii: Emax > 0,8 MeV
emisja β o średniej energii: Emax > 0,8 MeV
<2,0 MeV
<2,0 MeV
T
T
1/2
1/2
średniej długości: 2 - 8 dni
średniej długości: 2 - 8 dni
mała toksyczność hematologiczna
mała toksyczność hematologiczna
brak problemów z ochroną przed
brak problemów z ochroną przed
promieniowaniem
promieniowaniem
przystępna cena
przystępna cena
RADIOFARMACEUTYKI STOSOWANE W RTW
RADIOFARMACEUTYKI STOSOWANE W RTW
PRZERZUTÓW DO KOŚCI
PRZERZUTÓW DO KOŚCI
NAPROMIENIENIE TKANEK W
NAPROMIENIENIE TKANEK W
ZALE
ZALE
Ż
Ż
NO
NO
Ś
Ś
CI OD RF
CI OD RF
Scyntygramy
Scyntygramy
kośćca
kośćca
Scyntygramy
Scyntygramy
kośćca
kośćca
Uboczne efekty RTW
Uboczne efekty RTW
Przy wstrzykiwaniu
Przy wstrzykiwaniu
89
89
Sr
Sr
u ~6% chorych mo
u ~6% chorych mo
że
że
wyst
wyst
ą
ą
pi
pi
ć
ć
zaczerwienienie twarzy i uczucie
zaczerwienienie twarzy i uczucie
oszo
oszo
ł
ł
omienia (jak przy wapniu) - efekty te nie
omienia (jak przy wapniu) - efekty te nie
wyst
wyst
ę
ę
puj
puj
ą
ą
po podaniu
po podaniu
153
153
Sm
Sm
.
.
Nasilenie bólu
Nasilenie bólu
: u
: u
15-20%
15-20%
chorych w 1-2 dobie, u
chorych w 1-2 dobie, u
~30%
~30%
przez
przez
2-3
2-3
tyg. (podawa
tyg. (podawa
ć
ć
ś
ś
rodki p/bólowe)
rodki p/bólowe)
Toksyczno
Toksyczno
ść
ść
hematologiczna
hematologiczna
: u
: u
20-45%
20-45%
chorych
chorych
przej
przej
ś
ś
ciowe obni
ciowe obni
ż
ż
enie liczby p
enie liczby p
ł
ł
ytek krwi o
ytek krwi o
~20-
~20-
30%
30%
(przy leczeniu wielokrotnym o
(przy leczeniu wielokrotnym o
~40%
~40%
)
)
Mechanizm u
Mechanizm u
ś
ś
mierzania bólu
mierzania bólu
kostnego za pomoc
kostnego za pomoc
ą
ą
RTW
RTW
Pozostaje niejasny
Pozostaje niejasny
cora
cora
z
z
wiecej dowodow na
wiecej dowodow na
efekt
efekt
cytoredukcyjn
cytoredukcyjn
y
y
zmniejszenie nasilenia towarzysz
zmniejszenie nasilenia towarzysz
ą
ą
cego
cego
przerzutom stanu zapalnego.
przerzutom stanu zapalnego.
inne mechanizmy np.,
inne mechanizmy np.,
obumieranie
obumieranie
limfocytów
limfocytów
wydzielających cytokininy,
wydzielających cytokininy,
które s
które s
ą
ą
modulatorami bólu.
modulatorami bólu.
Korzysci ze stosowania RTW
Korzysci ze stosowania RTW
Mozna ja stosowac rownolegle z innymi metodami
Mozna ja stosowac rownolegle z innymi metodami
Przy leczeniu skojarzonym dokumentowano
Przy leczeniu skojarzonym dokumentowano
spowolnienie postepu powiklan kostnych
spowolnienie postepu powiklan kostnych
Ok. 30% chorych ma szanse na całkowite
Ok. 30% chorych ma szanse na całkowite
zlikwidowanie bólu kostnego przez okres od kilku do
zlikwidowanie bólu kostnego przez okres od kilku do
kilkunastu mies.
kilkunastu mies.
60-80% chorych odczuwa wyrazne zmniejszenie
60-80% chorych odczuwa wyrazne zmniejszenie
dolegliwosci bólowych
dolegliwosci bólowych
Wiele osób deklaruje wyrazna poprawe jakosci zycia.
Wiele osób deklaruje wyrazna poprawe jakosci zycia.