WODÓR

Ar

Al

Rn

Ga

N
e

Na

Be

Kr

Xe

B

In

H
e

Li

Mg

K

Rb

Cs

Fr

Ca

Sr

Ba

Ra

Sc

Y

La-Lu

Ac-Lr

Ti

Zr

Hf

Rf

V

Nb

Ta

Db

Cr

Mo

W

Sg

Mn

Tc

Re

Bh

Fe

Ru

Os

Hs

Co

Rh

Ir

Mt

Ni

Pd

Pt

Cu

Ag

Au

Zn

Cd

Hg Tl

C N O

F

Si P

S Cl

Br

I

At

Ge

Sn

Pb

As

Sb

Bi Po

Se

Te

Lantanowce

Tb

Gd

Eu

Pm

La

Sm

Yb

Pr

Ce

Tm

Er

Ho

Nd

Dy

Lu

Aktynowce

Bk

Cm

Am

Np

Ac

Pu

Pa

Th

Md

Fm

Es

U

Df

No Lr

H

H H H

H H H H H

H H H H H H H H H HH

H

H

H

H

H

H

H

H

H

H

H

H

?

H

?

H

?

Miejsce wodoru w układzie okresowym

?

H

Al

Ga

Na

Be

B

In

Li

Mg

K

Rb

Cs

Ca

Sr

Ba

Sc

Y

La

Ti

Zr

Hf

V

Nb

Ta

Cr

Mo

W

Mn

Tc

Re

Fe

Ru

Os

Co

Rh

Ir

Ni

Pd

Pt

Cu

Ag

Au

Zn

Cd

Hg Tl

C N O

F

Si P

S Cl

Br

I

At

Ge

Sn

Pb

As

Sb

Bi Po

Se

Te

Klasyfikacja wodorków

MHMH

2

RH

4

RH

3

H

2

XHX

solne

obojętne

kwasowe

zasadowe

amfoteryczne

polimery z mostkami wodorowymi

metaliczne

molekularne

Właściwości chemiczne wodoru

H

2

fluorowce

tlenowce

azotowce

HX

H

2

X

H

3

X

litowce,

c. berylowce

tlenki

metali

nienasycone

węglowodory

(kat.)

tym

łatwiej

im

lżejszy

niemetal

wodorki

solne

metale

nasycone

węglowodory

CO, kat., wys. temperatura

CH

3

OH lub CH

4

, C

2

H

6

, benzyna syntetyczna

+ wiele innych substancji organicznych

numer okresu

2

3

4

5

100

200

300

400

K

Ne

CH

4

NH

3

HF

H

2

O

H

2

S

H

2

Se

H

2

Te

HCl

AsH

3

SbH

3

PH

3

HBr

HI

SiH

4

GeH

4

SnH

4

Ar

Kr

Xe

Właściwości wodorków molekularnych

Temperatury

wrzenia

wiązania wodorowe

HELOWCE

Ar

Al

Rn

H

Ga

N
e

Na

Be

Kr

Xe

B

In

H
e

Li

Mg

K

Rb

Cs

Fr

Ca

Sr

Ba

Ra

Sc

Y

La-Lu

Ac-Lr

Ti

Zr

Hf

Rf

V

Nb

Ta

Db

Cr

Mo

W

Sg

Mn

Tc

Re

Bh

Fe

Ru

Os

Hs

Co

Rh

Ir

Mt

Ni

Pd

Pt

Cu

Ag

Au

Zn

Cd

Hg Tl

C N O

F

Si P

S Cl

Br

I

At

Ge

Sn

Pb

As

Sb

Bi Po

Se

Te

[poprzedni helowiec] ns

2

(n-2)f

14

(n-1)d

10

np

6

konfiguracja elektronowa:

Helowce w układzie okresowym

Właściwości fizyczne helowców

T

t

(K)

T

w

(K)

He

Ne

Ar

Kr

Xe

Rn

0,9(25A)

4,2

24

84 116 161 202

27

87 120 166 208

Q

top.

(kJ/mol)

Q

par.

(kJ/mol)

I (eV)

0,01380,3261,1091,5062,05 3,35

0,092 1,846,2769,66513,6817,99

24,6 21,6 15,8 14,0 12,1 10,8

wąski zakres

temperatur dla

istnienia cieczy

wyjątkowo
małe

największe w
okresie

w pełni symetryczny rozkład
elektronów walencyjnych

właściwoś
ci

fizyczne

konfigur
acja

0,9

0,9

0,9

0,9

0,9

0,9

0,9

0,9

0,9

4,2

4,2

4,2

4,2

4,2

4,2

4,2

4,2

gaz

ciecz II

ciecz I

ciało stałe

P

T

linia



Anomalne właściwości fizyczne helu

Związki helowców

stopień

utlenieni

a

wzór

wyglą

d

symet

ria

trwał

ość

bezbarwne

kryształy

bezbarwne

kryształy

bezbarwne

kryształy

ciecz i para żółte

bezbarwne

kryształy

kryształy żółte

ciecz bezbarwna

bezbarwne

kryształy

2

XeF

2

KrF

2

XeF

4

XeF

6

KrF

4

(RnF

4

?)

Cs

2

XeF

7

Cs

2

XeF

8

XeOF

4

XeO

3

4

6

liniow

a

kwadr

at

oktaedr

zniekształ

cony

piramida

kwadr.

piramida

trygon.

tt. 140

0

C

wybuch

owy

tt. 114

0

C

subl.300

0

C

tt.

47,7

0

C

subl.300

0

C

tt. -

28

0

C

trwałe do

400

0

C

wybucho

wy

sp

3

d

Xe

stan

walencyjny

XeF

2

2F

5p

5s

5d

2s

2p



*

t

p



tp

t

1

t

2

t

3

t

1

t

2

t

3

t

4

t

5

sp

3

d

2

stan

walencyjny

XeF

4

4F

Xe

5p

5s

5d



*

tp



tp

2p

2s

t

1

t

2

t

1

t

2

t

3

t

4

t

5

t

6

sp

3

d

3

stan

walencyjny

XeF

6

6F

Xe

5p

5s

5d



*

tp



tp

t

1

2p

2s

t

1

t

2

t

3

t

4

t

5

t

6

t

7

sp

3

d

2

Xe

stan

walencyjny

XeOF

4

4F

2p

2p

2s



tp



*

t

p

t

1

5s

5d

5p

2s

O



pd

*

pd



*

tp



tp

LH = 5 + 1 = 6

WP = ½(8 –2 –4) = 1

t

1

t

2

t

3

t

4

t

5

t

6

5d