Lucerna sierpowata

Lucerna siewna

Udział w strukturze

zasiewów

344 tys. ha – Polska ok. 3,3 %

głównie:

koniczyna czerwona i biała;

lucerna siewna i

mieszańcowa

Plon: siano 5 t/ha;

zielonka ok. 50 t/ha

nasiona 0,1-1,2

t/ha

zależnie od gatunku

Zielonkę

Rośliny motylkowe drobnonasienne

uprawia się z przeznaczeniem na:

Nasiona,

materiał siewny

Skarmianą

bezpośrednio

Stanowiąca surowiec

do przerobu na:

Przyoranie na

nawozy zielone

siano

Susz

i mączkę siewną

Kiszonkę,

dodatek do innych pasz

węglowodanowych

Wartość gospodarcza roślin motylkowych

Wartość gospodarcza roślin motylkowych

drobnonasiennych polega na zdolności

drobnonasiennych polega na zdolności

produkowania dużych ilości

produkowania dużych ilości

wysokobiałkowej zielonej masy.

wysokobiałkowej zielonej masy.

PLON ZIELONEJ MASY

PLON ZIELONEJ MASY w t z ha:

koniczyna perska

60-70

lucerna mieszańcowa

50-70

koniczyna czerwona

40-60

koniczyna

białoróżowa 40-50
koniczyna biała

30-40

esparceta

20-40

nostrzyk

20-

40

seradela

15-

30

koniczyna inkarnatka

15-25

lucerna

chmielowa

10-15

1.Zależy od gatunku oraz pokosu i fazy

rozwojowej podczas zbioru.

2. Do gatunków o największej

zawartości białka ogólnego i
właściwego należy

lucerna

mieszańcowa i siewna,

koniczyna

biała, esparceta siewna, koniczyna
czerwona i perska.

3. Największą wydajnością białka z

jednego ha odznacza się

lucerna i

koniczyna czerwona.

4. Zawartość białka i włókna

uzależniona jest od fazy rozwojowej
roślin.

Skład chemiczny i wartość pokarmowa

Skład chemiczny i wartość pokarmowa

Gatunek

Białko

ogółe

m

Tłuszc

z

surowy

Włókno

surowe

Bezazotowe

wyciągowe

Popiół

surowy

Koniczyna
czerwona

17,

5

3,2 21,

7

44,8

9,4

Koniczyna
perska

21,

0

3,8 19,

6

41,9

13,

7

Koniczyna
inkarnatka

17,

0

3,2 25,

8

43,8

10,

2

Koniczyna
szwedzka

18,

0

3,4 25,

3

43,1

8,5

Koniczyna biała

19,

8

3,6 22,

0

42,8

35,

5

Lucerna

20,

9

2,9 28,

7

37,5

10,

0

Esparceta
siewna

19,

5

3,1

27,

5

41,8

8.2

Komonica
rożkowa

17,

5

3,4 25,

7

42,6

10,

8

Seradela
uprawna

21,

2

3,6 26,

2

36,3

12,

0

Skład chemiczny

(% s.m.)

CZAS UŻYTKOWANIA

CZAS UŻYTKOWANIA

Jednoroczne:

Jednoroczne:

• jare:

seradela, koniczyna perska

• zimujące:

koniczyna inkarnatka, lucerna

chmielowa

Dwuletnie:

Dwuletnie:

koniczyna czerwona, nostrzyk, przelot

Wieloletnie:

Wieloletnie:

lucerna mieszańcowa (3 – 4)
koniczyna biała (3 – 5)
koniczyna bało różowa (3 – 4)
komonica (3 – 5)
esparceta (4 – 6)

Podział roślin motylkowych

Podział roślin motylkowych

drobnonasiennych w zależności od

drobnonasiennych w zależności od

częstotliwości koszenia

częstotliwości koszenia



1-kośne

1-kośne:

koniczyna inkarnatka, lucerna

chmielowa,

seradela



1 – 2 kośne:

1 – 2 kośne:

przelot, nostrzk, esparceta



2 i więcej

2 i więcej:

lucerna mieszańcowa

(3 – 4)

koniczyna perska

(3 – 5)

koniczyna czerwona

(2 – 3)

koniczyna białoróżowa

(2 – 3)

 Rośliny motykowate charakteryzują
się szybkim odrostem po skoszeniu
 W zależności od tempa wzrostu
gatunku i intensywności użytkowania
można zebrać od dwóch do pięciu
pokosów zielonki co zapewnia ciągłość
w dostarczaniu paszy dla zwierząt

 Zielonka roślin motylkowatych
drobnonasiennych dostarcza dużej ilości
białka ok. 18% w s.m.

sucha masa - 16-

20%;

białko surowe 18%;
włókno surowe

27%;

bezazotowe wyciągowe

40%;

popiół surowy,Ca, K, P;

witaminy B, C, D, K,

karoten.

 Białko motylkowatych jest ubogie w
aminokwasy egzogenne;
 Najwięcej białka znajduje się w zielonce
nostrzyka, koniczyny białej i czerwonej oraz
w lucernie;
 Wartość pokarmowa zmienia się zależnie
od fazy wegetacji roślin, (w miarę starzenia
się maleje zawartość większości składników,
a rośnie zawartość włókna).

USZEREGOWANIE ROŚLIN WG

USZEREGOWANIE ROŚLIN WG

SMAKOWITOŚCI:

SMAKOWITOŚCI:

(od największej do

najmniejszej)

koniczyna czerwona

lucerna mieszańcowa

koniczyna biała

esparceta

lucerna chmielowa

zielonka niektórych gatunków jest niechętnie

zielonka niektórych gatunków jest niechętnie

zjadana gdyż

zjadana gdyż:

nostrzyk: zawiera kumarynę;

komonica: pochodne kwasu pruskiego;

przelot i inkarnatka: są omszone.

Z POZAPASZOWEGO ZNACZENIA ROŚLIN

Z POZAPASZOWEGO ZNACZENIA ROŚLIN

MOTYLKOWYCH WYMIENIA SIĘ:

MOTYLKOWYCH WYMIENIA SIĘ:

podnoszenie żyzności gleby poprzez:



wzbogacenie gleby w azot - dzięki

symbiozie roślin motylkowych z bakteriami

brodawkowymi,wiążącymi wolny azot z

powietrza ok. 80 – 200 kg N/ha. Symbioza ta

zapewnia roślinom ten składnik w stopniu

pozwalającym na zaniechanie nawożenia

azotowego.



są czynnikiem strukturotwórczym gleby,

podnoszą jej potencjał bioenergetyczny.



pozostawiają w glebie duże ilości masy

organicznej (najwięcej z roślin uprawnych) 4

– 10 t/ha p.s.m.



dzięki głębokiemu systemowi

korzeniowemu i jego właściwościom rośliny

motylkowe drobnonasienne mogą pobierać

składniki z głębszych warstw gleby

uruchamiając wapń i fosfor ze związków

dostępnych dla innych roślin;

Z POZAPASZOWEGO ZNACZENIA ROŚLIN

Z POZAPASZOWEGO ZNACZENIA ROŚLIN

MOTYLKOWYCH WYMIENIA SIĘ:

MOTYLKOWYCH WYMIENIA SIĘ:



zaleca się uprawę roślin motylkowych w

zintegrowanym i ekologicznym systemie

rolnictwa (do 50% w płodozmianie).



możliwość wykorzystania ich w ochronie

wód i w przeciwdziałaniu stratom azotu;



w zagospodarowywaniu terenów trudnych

(zwarta ruń przeciwdziała erozji) i

rekultywacji gleb;



w przemyśle spożywczym;



cenne rośliny miododajne;



w farmacji i medycynie.

Gleby wyłączone z uprawy, aby uniknąć ich
degradacji można obsiewać wieloletnimi roślinami
motylkowymi, np.

komonicą zwyczajną, rutwicą

wschodnią.