Dzienne racje pokarmowe
Jak wiadomo, składniki pokarmowe
występują w różnych grupach
produktów, w różnych ilościach (Np.
Niektóre produkty są przede wszystkim
źródłem pełnowartościowego białka,
inne witamin). W dziennej racji
pokarmowej należy tak dobrać i zestawić
produkty rożnych grup, aby dostarczyć
ustrojowi dziecka wszystkie niezbędne
składniki odżywcze.
Podział dziennej racji pokarmowej w
zależności od liczby posiłków i odsetka
dziennego pokrycia energii powinien
przedstawiać się następująco:
• Rodzaj produktu spożywczego
wybranego do racji pokarmowej
powinien odpowiadać wiekowi dziecka
i jego zdolności do żucia i połykania.
Żywność, którą można się zachłysnąć,
taka jak orzech, karmelki, marchewka,
czy winogrona nie powinna być
podawana dzieciom 2-3-letnim.
Powinno się ograniczać spełnianie
życzeń dziecka, co do częstego
pojadania i picia, gdyż może prowadzić
to do niewłaściwego spożycia i
nadmiernego przyrostu masy ciała.
Dzienne racje pokarmowe dla
dzieci od 12. do 36. miesiąca
życia.
Zasady układania jadłospisu:
• I śniadanie: Warto podać zupę mleczną, albo ciepły napój mleczny
(kawa zbożowa, kakao, bawarka). Ponadto należy podać pieczywo z
masłem, wędliną, serem lub jajkiem, najlepiej w postaci past z
dodatkiem zieleniny, twarożku. Zalecany jest dodatek warzyw lub
owoców.
• II śniadanie: powinno nieco łagodzić uczucie głodu przed obiadem,
ale nie powinno być zbyt sycące. Dobrze jest podać małą kromkę
chleba z dodatkiem produktów białkowych (serka, wędliny )lub
warzywnych a do picia soki. Można też podać jogurt owocowy (ok. 1
szklanki).
• Obiad: Powinien składać się z zupy, drugiego dania i lekkiego
deseru. Zupy gotujemy na wywarach jarskich (polecane są zupy o
wyraźnym smaku, jak pomidorowa, ogórkowa, barszczyk czerwony).
Zupy można zabielać mlekiem, śmietanką i ewentualnie zagęszczać
mąką. Drugie danie powinno zawierać warzywa, produkt białkowy
(jak mięso, jajko, ser) oraz węglowodanowy (jak ryż, ziemniaki, kluski,
kaszę). Na deser wystarczy kompot lub porcja świeżych owoców.
• Podwieczorek: powinien być małym posiłkiem słodkim. Można
podać porcję ciasta, lub koktajl mleczny, mus owocowy, galaretkę.
Można też podać owoce lub przetwory owocowe.
• Kolacja: powinna być posiłkiem gotowanym. Mogą to być gotowane
warzywa i produkty warzywno-mięsne, ale też pieczywo i napoje z
dodatkiem mleka.
Najczęstsze błędy w żywieniu
dzieci polegają na:
•
- zbyt krótkim karmieniu niemowląt wyłącznie piersią - tylko niewielki
odsetek niemowląt jest karmionych w ten sposób do 6. miesiąca
życia jak zaleca WHO i American Academy of Pediatrics (AAP);
- zbyt wczesnym wprowadzaniu produktów zbożowych, mięsa i
słodzonych napojów do diety niemowlęcia;
- zbyt małym i zmniejszającym się wraz z wiekiem spożyciem
żółtych, pomarańczowych i czerwonych warzyw oraz owoców
(głównym warzywem stają się ziemniaki w postaci frytek);
- zbyt wczesnym wprowadzaniu słodyczy do diety dziecka - w wieku
19-24 miesięcy około 60% dzieci spożywa ciastka, 20% inne
słodycze, a 44% słodzone napoje;
- nieregularnym spożywaniu śniadań, zwiększeniu ilości kalorii
pochodzących z przekąsek, zwiększeniu spożycia produktów o małej
wartości odżywczej, nadmiernym zwiększaniu porcji posiłków,
zwiększeniu spożycia napojów słodzonych, zmniejszeniu spożycia
produktów mlecznych, owoców i warzyw (z wyjątkiem ziemniaków)
przez starsze dzieci;
- nadmiernym spożyciu cukru, szczególnie przez dzieci w wieku
przedszkolnym;
- spożywaniu zbyt małej ilości pierwiastków śladowych, wapnia i
potasu, a zbyt dużej ilości sodu w stosunku do zalecanych ilości.
Przykładowy jadłospis dla dziecka 1-3
Produkty
Ilość
(g)
Energi
a
(kcal)
Białk
a (g)
Tłuszcz
e (g)
Węglowodan
y (g)
Pierś z kurczaka
70
69,3
15
9,1
0
Szpinak
50
7,5
1,15
0,2
1,35
jabłka
70
32,2
0,28
0,28
8,47
Oliwa z oliwek
5
44,1
0
4,98
0
Brukselka
200
18
2,25
0,25
4,2
marchew
5
1,35
0,05
0,01
0,43
pietruszka
3
1,15
0,08
0,02
0,3
seler
2
0,42
0,03
0,01
0,2
masło
12
73,5
0,07
8,25
0,07
mąka
12
41,16
1,2
0,15
8,88
Śmietanka 12%
50
66,5
1,35
6
1,95
jajko
30
41,7
3,75
2,91
0,18
RAZEM
396,8
8
25,2
1
32,16
26,03
Inne przykładowe jadłospisy na obiadki
• Pomarańczowa zupa z soczewicy:
-1/3 szklanki czerwonej soczewicy
-marchewka
-cebulka
-łyżka masła
-kolendra
-sól, pieprz
• Wątróbka z jabłkami
-100 g wątróbki kurzej
-mąka
-szklanka mleka
-olej
-kwaśne jabłko
-sól pieprz
• Zupa zielona z cukinii
-1 mała cukinia
-15g dag serka topionego ementaler
-125 ml mleka
-2 łyżki oliwy z oliwek
-koperek
-natka pietruszki
-zioła prowansalskie
-sól czarny pieprz
• Fasolowe kotleciki
-25 dag ugotowanej fasoli,
-10 dag tartej bułki,
-mała posiekana cebula,
-jajko
-oliwa
-sól, pieprz,
-majeranek
• Krupnik z porem
-1 młody por
-1/2 cebuli
-1 łyżka masła,
-garść kaszy jęczmiennej,
-125 -150 ml mocnego dobrze przyprawionego wywaru warzywnego na oliwie
z oliwek,
-1 żółtko,
-2 -3 łyżki śmietany kremówki,
-sól
-biały pieprz,
-gałka muszkatołowa
• Zapiekany kurczak
-pierś z kurczaka
-jabłko
-marchewka
-łyżka oliwy z oliwek
-sól, pieprz
• Zupa krem z groszku
-mała cebulka
-łyżeczka masła
-2 szklanki mrożonego groszku
-koperek
-pietruszka
-½ l wody
-łyżka śmietanki lub mleka
• Rozmarynki aromatyczne kotleciki
-½ kg mieszanego mięsa mielonego
-bułka tarta
-jajko
-½ cebuli,
-2-3 gałązki świeżego rozmarynu,
-sól, pieprz
• Zupa ziemniaczana
-2 ziemniaki
-1 mała cukinia,
-1/2 papryki czerwonej,
-2 pomidory,
-1/2 cebuli,
-łyżka masła
-2 łyżki oliwy z oliwek
-natka pietruszki
-koperek
-zioła prowansalskie,
-sól, pieprz
• Polędwiczki wieprzowe z dynią i ryżem
-200g obranego i wypestkowanego miąższu z dyni
-1 mała polędwiczka wieprzowa
-1 dymka lub cebula cukrowa
-szczypta soli, pieprzu
-½ łyżeczki łagodnego curry
-oliwa z oliwek
-łyżka posiekanej natki pietruszki
-brązowy ryż
• Zupa krem dyniowo jabłkowy
-100 g obranego i wypestkowanego miąższu z dyni,
-1 marchewka
-½ korzenia pietruszki
-½ pora
-¼ selera
-½ małej cebuli
-łyżka oliwy z oliwek
-70 ml soku jabłkowego
-płaska łyżeczka tymianku
-szczypta soli i pieprzu
-70 ml mleka modyfikowanego lub krowiego
• Złociste placuszki
-½ szklanki mąki kukurydzianej 125g
-ok. ½ szklanki mleka (125ml)
-łyżeczka masła
-małe opakowanie cukru waniliowego
-jajo
-jabłko
-cukier puder
-łyżeczka płaska proszku do pieczenia
-olej z pestek winogron