HORMONY STEROIDOWE

(nie płciowe) KORY

NADNERCZY. BUDOWA,

PRZYKŁADY I FUNKCJE

BIOLOGICZNE.

Co to są hormony?

Hormony zwierząt i człowieka to

duża grupa związków
organicznych o różnorodnej
budowie, dlatego ich
definiowanie opiera się
przeważnie na wywołanych przez
nie efektach fizjologicznych.

Co to są hormony?

Hormony są nieodżywczymi cząsteczkami

sygnałowymi, produkowanymi przez
wyspecjalizowane gruczoły i wydzielanymi
do środowiska wewnętrznego.

Rola hormonów…

…Rolą ich jest przenoszenie

informacji biologicznej wewnątrz
komórek bądź między komórkami,
co umożliwia precyzyjną chemiczną
koordynację funkcji organizmu.

Hormony steroidowe to

pochodne cholesterolu

Rys. Budowa cholesterolu.

Hormony steroidowe kory

nadnerczy

Nadnercza są gruczołami dokrewnymi,

których zewnętrzną część stanowi
kora, a wewnętrzną – rdzeń. Warstwa
korowa wytwarza hormony steroidowe
(sterydowe):

GLIKOKORTYKOIDY
MINERALOKORTYKOIDY
oraz niewielką ilość hormonów płciowych

Glikokortykoid

Funkcje glikokortykoidów

• Regulacja gospodarki

węglowodanowej pobudzanie
glukoneogenezy (powstania
glukozy z innych związków),
sprzyjanie kumulacji glikogenu i
oszczędności w zużywaniu glukozy.

Funkcje glikokortykoidów

•Regulacja gospodarki białkami

hamowanie ich syntezy w
większości narządów poza
wątrobą, nasilenie katabolizmu
białek

Funkcje glikokortykoidów

•Regulacja gospodarki

lipidowej

stymulacja lipolizy (ß –

oksydacja), prowadzącej do
podwyższenia poziomu
wolnych kwasów
tłuszczowych.

Glikokortykoidy.

Przedstawiciele.

Do najważniejszych glikokortykoidów

zalicza się:

• Kortyzol
• Kortyzon
• Kortykosteron

Kortyzol

Funkcje kortyzolu

•Kortyzol jest najbardziej

aktywnym ze wszystkich
glikokortykosteroidów i
podczas stresu odgrywa
decydującą rolę w
regulowaniu procesów
metabolicznych.

Funkcje kortyzolu cd.

•Uwalnianie kortyzolu do

krążenia gwarantuje utrzymanie
odpowiedniego poziomi
adenozynotrifosforanu (ATP -
„energetyczna cząsteczka"
komórek) w organizmie.

Funkcje kortyzolu cd.

•utrzymuje ciśnienie krwi

• reguluje pracę układu

odpornościowego

Kortyzon

Kortykosteron

Mineralokortykoi

Funkcje

mineralokortykoidów

Kora nadnerczy produkuje tez należący

do mineralokortykoidów aldosteron.

Jego wydzielanie jest pobudzane

głównie przez niedobór jonów

sodowych.

• Jego zadaniem jest regulacja wydalania

jonow K+ i Na+ i równowagi wodnej.

• Mineraloortykoidy zapewniaja też

prawidłową pobudliwość wszystkich

mięśni.

Aldosteron

Warto wiedzieć

Typowym schorzeniem przy

Niedoczynności kory nadnerczy jest

u ludzi choroba Addisona.
Objawy charakterystyczne dla tej
Choroby to m. in.
*narastające osłabienie,
*osłabienie siły mięśniowej.

Warto wiedzieć

Usunięcie kory nadnerczy powoduje :
*znaczny wzrost mocznika we krwi
*zaburzenia w gospodarce wodnej i
mineralnej, mianowicie wmożone
wydalanie z moczem wody i jonów

Na+ *, a zatrzymanie jonów K+
*niedowład mięśni i śpiączkę, w końcu –
śmierć

Warto wiedzieć.

Nadczynność kory nadnerczy
powoduje :
*obniżenie odporności,
*chorobę Cushinga, która objawia się :
-szybko narastającą otyłością,
-zaczerwienienie i zaokrąglenie rysów

twarzy,

-gruby kark,