Diagnostyka i leczenie

bólu neuropatycznego

Anna Adamczyk

Ból neuropatyczny

•

ból niereceptorowy

•

źródłem bodźców bólowych jest
uszkodzony obwodowy lub
ośrodkowy układ nerwowy

Przyczyny bólu

neuropatycznego

•

Uszkodzenie uk. nerwowego w przebiegu
choroby pierwotnie nie związanej z uk.
nerwowym : ucisk, naciekanie guza,
reakcje autoimmunologiczne (z.
paranowotworowe), cukrzyca, mocznica

•

uszkodzenie związane z leczeniem :
pooperacyjne, po chemioterapii, po
radioterapii

•

uszkodzenie związane z chorobami uk.
nerwowego : udar OUN, uraz, ch.
degeneracyjne

Diagnostyka bólu

neuropatycznego

• Wywiad
• Badanie przedmiotowe
• Badania dodatkowe

Wywiad

•

Lokalizacja bólu – czy odpowiada obszarowi

zaburzeń czucia powierzchniowego

•

Charakterystyka bólu w czasie

 czy jest to ból spontaniczny, z napadami w

spoczynku

 czy występuje odroczenie odpowiedzi lub

zmiana charakteru bólu w okresie po

uszkodzeniu

 czy są tendencje do zaburzania snu

•

Jakość bólu – palenie,pieczenie,szarpanie,

strzelanie,zdrętwienie

Badanie przedmiotowe

•

Ocena reakcji ruchowych

•

Ocena napięcia mięśni

•

Ocena punktów spustowych

•

Ocena objawów wegetatywnych

Badanie przedmiotowe

•

Badanie neurologiczne – ocena poziomu i

zakresu uszkodzenia układu nerwowego

•

Objawy sugerujące nadwrażliwość układu

nerwowego

 allodynia-ból wywołany bodźcem normalnie

nieszkodliwym (allodynia raczej dynamiczna )

 hiperalgezja-nadmierna reakcja na bodziec

bólowy (obniżony próg bólowy)

 obecność zaburzeń czucia przy braku obrzęku

lub zapalenia

Badania dodatkowe

•

NMR

•

TK

•

EMG

•

Próbne blokady

•

Testy farmakologiczne

Badanie bólu

•

Skale opisowe

•

Skala analogowo-wzrokowa

•

Skale oceniające wpływ bólu na

aktywność i sprawność

•

Ocena pośrednia na podstawie

częstości wizyt u lekarza, ilości

przyjmowanych leków i ich

rozkładu w ciągu doby

Leczenie bólu

neuropatycznego

•

koanalgetyki : leki przeciwdrgawkowe,
przeciwdepresyjne, miejscowo
znieczulające, antagoniści
NMDA,miorelaksanty

•

analgetyki

•

sterydy : miejscowo, systemowo

•

leczenie inwazyjne : blokady,
neurolizy, ZOP

•

leczenie wspomagające : TENS,
akupunktura, akupresura

Sterydy

•

ucisk, obrzęk struktur uk.
nerwowego

•

miejscowo - blokada

•

systemowo - od dawek dużych ,
stopniowo zmniejszanych do
podtrzymujących

•

np. deksametazon od 16-24 mg /
24h po, sc, iv

Leki przeciwdrgawkowe

•

zmnieszanie aktywności neuronalnej

•

karbamazepina : od 200 - 1200 mg/24h,
stopniowo zwiększane; wada- działania
uboczne, interakcje lekowe

•

gabapentyna : od 300- 3600 mg/24h;
mniejsze skutki uboczne

•

lamotrygina

•

walproiniany

•

klonazepam

Leki przeciwdepresyjne

•

pobudzenie endogennej zstępującej
drogi hamowania bólu

•

TCA : amitryptylina , imipramina;
dawkowanie : od (10)25 do 75
mg/24h po

•

SSRI : paroksetyna w bólu
rdzeniowym

•

wenlafaksyna

Miorelaksanty

•

Baklofen

•

dawkowanie: od 10-15mg do 75-
100mg/24h

•

wada : zmniejszenie napięcia
mięśni niebezpieczne u chorych
wyniszczonych

Antagoniści NMDA

•

Ketamina

•

Metadon

Leczenie inwazyjne

•

blokady, neurolizy

•

ból podtrzymywany współczulnie,
pleksopatie

•

konsultacje anestezjologiczne,
Poradnie Leczenia Bólu

Opioidy w leczeniu bólu

neuropatycznego

•

Nie są przeciwwskazane!

•

W bólu nowotworowym włączamy je
wcześniej z powodu innych bólów

•

w bólu nienowotworowym
neuropatycznym są włączane w
ośrodkach leczenia bólu po
wyczerpaniu innych farmakologicznych
i niefarmakologicznych metod leczenia