Diagnostyka i leczenie
bólu neuropatycznego
Anna Adamczyk
Diagnostyka i leczenie
bólu neuropatycznego
Anna Adamczyk
Ból neuropatyczny
•
ból niereceptorowy
•
źródłem bodźców bólowych jest
uszkodzony obwodowy lub
ośrodkowy układ nerwowy
Przyczyny bólu
neuropatycznego
•
Uszkodzenie uk. nerwowego w przebiegu
choroby pierwotnie nie związanej z uk.
nerwowym : ucisk, naciekanie guza,
reakcje autoimmunologiczne (z.
paranowotworowe), cukrzyca, mocznica
•
uszkodzenie związane z leczeniem :
pooperacyjne, po chemioterapii, po
radioterapii
•
uszkodzenie związane z chorobami uk.
nerwowego : udar OUN, uraz, ch.
degeneracyjne
Diagnostyka bólu
neuropatycznego
• Wywiad
• Badanie przedmiotowe
• Badania dodatkowe
Wywiad
•
Lokalizacja bólu – czy odpowiada obszarowi
zaburzeń czucia powierzchniowego
•
Charakterystyka bólu w czasie
czy jest to ból spontaniczny, z napadami w
spoczynku
czy występuje odroczenie odpowiedzi lub
zmiana charakteru bólu w okresie po
uszkodzeniu
czy są tendencje do zaburzania snu
•
Jakość bólu – palenie,pieczenie,szarpanie,
strzelanie,zdrętwienie
Badanie przedmiotowe
•
Ocena reakcji ruchowych
•
Ocena napięcia mięśni
•
Ocena punktów spustowych
•
Ocena objawów wegetatywnych
Badanie przedmiotowe
•
Badanie neurologiczne – ocena poziomu i
zakresu uszkodzenia układu nerwowego
•
Objawy sugerujące nadwrażliwość układu
nerwowego
allodynia-ból wywołany bodźcem normalnie
nieszkodliwym (allodynia raczej dynamiczna )
hiperalgezja-nadmierna reakcja na bodziec
bólowy (obniżony próg bólowy)
obecność zaburzeń czucia przy braku obrzęku
lub zapalenia
Badania dodatkowe
•
NMR
•
TK
•
EMG
•
Próbne blokady
•
Testy farmakologiczne
Badanie bólu
•
Skale opisowe
•
Skala analogowo-wzrokowa
•
Skale oceniające wpływ bólu na
aktywność i sprawność
•
Ocena pośrednia na podstawie
częstości wizyt u lekarza, ilości
przyjmowanych leków i ich
rozkładu w ciągu doby
Leczenie bólu
neuropatycznego
•
koanalgetyki : leki przeciwdrgawkowe,
przeciwdepresyjne, miejscowo
znieczulające, antagoniści
NMDA,miorelaksanty
•
analgetyki
•
sterydy : miejscowo, systemowo
•
leczenie inwazyjne : blokady,
neurolizy, ZOP
•
leczenie wspomagające : TENS,
akupunktura, akupresura
Sterydy
•
ucisk, obrzęk struktur uk.
nerwowego
•
miejscowo - blokada
•
systemowo - od dawek dużych ,
stopniowo zmniejszanych do
podtrzymujących
•
np. deksametazon od 16-24 mg /
24h po, sc, iv
Leki przeciwdrgawkowe
•
zmnieszanie aktywności neuronalnej
•
karbamazepina : od 200 - 1200 mg/24h,
stopniowo zwiększane; wada- działania
uboczne, interakcje lekowe
•
gabapentyna : od 300- 3600 mg/24h;
mniejsze skutki uboczne
•
lamotrygina
•
walproiniany
•
klonazepam
Leki przeciwdepresyjne
•
pobudzenie endogennej zstępującej
drogi hamowania bólu
•
TCA : amitryptylina , imipramina;
dawkowanie : od (10)25 do 75
mg/24h po
•
SSRI : paroksetyna w bólu
rdzeniowym
•
wenlafaksyna
Miorelaksanty
•
Baklofen
•
dawkowanie: od 10-15mg do 75-
100mg/24h
•
wada : zmniejszenie napięcia
mięśni niebezpieczne u chorych
wyniszczonych
Antagoniści NMDA
•
Ketamina
•
Metadon
Leczenie inwazyjne
•
blokady, neurolizy
•
ból podtrzymywany współczulnie,
pleksopatie
•
konsultacje anestezjologiczne,
Poradnie Leczenia Bólu
Opioidy w leczeniu bólu
neuropatycznego
•
Nie są przeciwwskazane!
•
W bólu nowotworowym włączamy je
wcześniej z powodu innych bólów
•
w bólu nienowotworowym
neuropatycznym są włączane w
ośrodkach leczenia bólu po
wyczerpaniu innych farmakologicznych
i niefarmakologicznych metod leczenia