Inicjacja kultur
kalusowych
wybranych
gatunków roślin
Kalus
Tkanka roślinna powstająca w miejscu zranienia rośliny
najczęściej z okolicznych komórek tkanki miękiszowej. Jest to
amorficzna masa komórek mająca zwykle postać białego
nalotu. Komórki tworzone przez te merystemy powodują
stopniowe zabliźnianie się i zarastanie ran. Komórki kalusa są
zwykle większe od komórek tkanki macierzystej.
Kalus stanowi bezkształtną masę niezróżnicowanych i szybko
dzielących się komórek. Może być wyprowadzony z prawie
każdej tkanki roślinnej poprzez traktowanie jej mieszaniną
hormonów roślinnych (auksyn i cytokin w takim samym
stężeniu). Tak wytworzony kalus w zależności od warunków w
jakich się będzie rozwijać (tj. stężenia hormonów) może ulec
ponownemu zróżnicowaniu w kierunku pędów lub korzeni,
włącznie z odtworzeniem całej rośliny. Hodowle in vitro kalusa
znajdują szerokie zastosowanie w badaniach nad fizjologią i
genetyką roślin.
Kalus jest również jedną z faz embriogenezy somatycznej -
odpowiednio pobudzona część rośliny przechodzi wszystkie
stadia rozwoju zarodkowego, tworząc w efekcie nowe organy, a
nawet cały organizm - tak zwana totipotencją Małe kawałki
rośliny ulegają najpierw różnicowaniu tworząc właśnie kalus, a
następnie ponownie się różnicują budując pędy, korzenie itp.
•Pożywka do indukcji kalusa z siewek
pomidora:
Pożywka MS :
-0,3 mg/dm3 KIN
-0,1 mg/dm3 NAA
-sacharoza 30000 mg/dm3
- agar 8000 mg/ dm3
•Pożywka do indukcji kalusa z korzenia
marchwi:
Pożywka MS :
-0,3 mg/dm3 KIN
-0,1 mg/dm3 NAA
-sacharoza 30000 mg/dm3
- agar 8000 mg/ dm3
Wykonanie i przebieg
doświadczenia
•
Materiał roślinny: siewki ogórka (eksplant wtórny), korzeń marchwi
•
Wykonanie:
•
Przygotowanie komory laminarnej
•
Sterylny materiał roślinny wyjąc ze słoików i umieścić na sterylnej szalce w
celu izolacji eksplantatu
•
Siewki pomidora: liścienie dzieli się na 4 części a hypokotyl przekraja
wzdłuż następnie tak pocięte fragmenty umieszcza się na pożywce MS+ 0,8
D + 0,4 BAP
•
Korzeń marchwi:
•
Czynności w warunkach niesterylnych: dokładne wyszorowanie pod bieżącą
woda następnie zalanie całych korzeni w dużej zlewce 20% r-r Ace,
pozostawienie na 30min.
•
Z Ace przenosimy korzeń pod komorę, 3 – krotnie płuczemy wodą sterylną
dest. Odcinamy 2 cm fragmentów na końcach a następnie odcinamy
poprzeczne krążki o grubości ok. 1cm i dzielimy je na 8 części następnie
umieszczamy na pożywce stałej
•
3. Fragmenty siewki pomidora umieszczamy w pokoju hodowlanym w temp
24-26 stopni C na świetle. Fragmenty korzenia marchwi umieszczamy w
ciemności w temp 25 stopni Celsjusza.
Komory laminarne
Obserwacje
•Hodowla fragmentów siewek pomidora
po około tygodniu hodowli została
zakażona drobnoustrojami. Hodowle
przeniesiono do autoklawowania.
•W hodowlach fragmentów korzenia
marchwi po około 2 tygodniach hodowli
zaobserwowano pojawienie się kalusa w
obrębie kambium.
Korzeń marchwi
Siewki pomidora
Wnioski
•Dzięki zdolnościom totipotencjalnym komórek
roślinnych możliwe jest powstanie kalusa a następnie
redyferencja czyli różnicowanie organów roślinnych.
•W kulturze in vitro można zainicjować wytwarzanie
kalusa wykorzystując dowolny organ i tkankę. Do kultury
kalusa nadają się komórki posiadające żywotne jądro
komórkowe, nieuszkodzone błony plazmatyczne i niezbyt
grubą ścianę komórkowa.
•W celu inicjacji kalusa na ekspnatacie do pożywki
niemal zawsze należy dodać regulatory wzrostu. U roślin
jednoliściennych potrzebny jest zwykle tylko dodatek
auksyny, w innych przypadkach tylko cytokininy lub
równocześnie cytokininy i auksyny
•Na fragmentach korzenia marchwi w miejscu
„zranienia” w obrębie kambium (merystemu
pierwotnego) powstał kalus natomiast w hodowli
fragmentów siewek pomidora doszło do zakażenia, ale
oczekiwanym wynikiem było powstanie kalusa ze
„zranionej” tkanki liściowej i tkanki hypokotylu.