Zaburzenia ukł. czerwonokrwinkowego
1. Patologiczne rodzaje hemoglobiny

2. Zaburzenia jakościowe erytrocytów

3. Rodzaje niedokrwistości

4. Czerwienica

5. Ćwiczenie praktyczne: Pomiar stopnia i tempa hemolizy w warunkach

fizjologicznych oraz w warunkach cholestazy

Objętość krwi krążącej

U zwierząt ilość krwi jest wielkością stałą i wynosi ok. 1/10 - 1/14 ich masy ciała.

Utrzymywanie stałej objętości krwi jest możliwe przede wszystkim dzięki wyrównywaniu ilości
płynu z przestrzeni pozanaczyniowych, którego całkowita objętość jest 3x większa niż objętość
płynu we krwi.

Zaburzenia w prawidłowej objętości krwi (normovolaemia) mogą występować w postaci:

- zmniejszenia ogólnej ilości krwi (hypovolaemia, oligaemia)

- zwiększenia ogólnej ilości krwi (hypervolaemia)

Zmniejszenie ogólnej ilości krwi może być spowodowane :

- zmniejszeniem objętości osocza wskutek utraty dużej ilości płynów ustrojowych (po oparzeniach,
biegunkach, wymiotach, zaburzeniach pobierania wody itp.)

-zmniejszenia objętości osocza i elementów morfotycznych w wyniku ostrych krwotoków( 50-60%
utrata krwi powoduje nieodwracalne zaburzenia i śmierć)

Zwiększenie ogólnej ilości krwi może powstać w wyniku:

- zwiększenia liczby erytrocytów w czerwienicy prawdziwej

-prawidłowej ciąży (masa krwinek czerwonych zwiększa się o 20-40%, objętość osocza o 25-55%)

- niektórych zastoinowych wad serca

- leczniczych wlewów i innych stanach znacznego nawodnienia

Wskaźnik hematokrytu (Ht) - stosunek objętościowy masy erytrocytów do objętości
100 ml. krwi pełnej.

Zmniejszona zawartość Ht jest harakterystyczna we wszystkich postaciach
niedokrwistości oraz w stanach znacznego nawodnienia ustroju.

Zwiększona wartość Ht występuje:

1. W chorobach rozrostowych układu krwiotwórczego

2. We wtórnych policytemiach

a. rzeczywistych

- u noworodków (przejściowo)

- we wrodzonych i nabytych wadach serca, chorobach płuc, z powodu hipoksji

górskiej,

- w nowotworach i rozrostach utkania nerek (rak, mięsak, torbielowatość - co

powoduje nasilone wydzielanie erytropoetyny)

- w zespole Cushinga (nadczynność kory nadnerczy)

- u osób palących

b. względnych

w wyniku zmniejszenia objętości osocza, np. w nadciśnieniu, podczas stosowania
leków moczopędnych

Wskaźniki czerwonokrwinkowe

1. MCV ( Mean Corpuscular Volume) - Średnia objętość krwi czerwonej

Hct x 10

------------------

RBC (10

6

/ mikro L)

MCV - prawidłowe- anemia normocytarna

MCV- zmniejszone - anemia niedobarwliwa

MCV- zwiększone - anemia makrocytarna

2. MCHC (Mean Corpuscular Haemoglobin Concentration) - średnie stężenie hemoglobiny w
krwince czerwonej

Hb x 10

-------------------

Hct

MCHC - prawidłowe - anemia normobarwliwa

MCHC - zmniejszone - anemia niedobarwliwa

MCHC - zwiększone - anemia nadbarwliwa

3. MCH (Mean Corpuscular Hemoglobin) - średnia masa Hb w krwince czerwonej

Hb x 10

--------------------

RBC(10

6

/ mikro L)

MORFOLOGICZNA KLASYFIKACJA ERYTROCYTÓW W ANEMII

W oparciu o

MCV

W oparciu o MCHC Interpretacja kliniczna

Normocytarna Normochromatyczna

(normobarwliwa)

Erytrocyty o prawidłowej morfologii; - -anemie depresyjne(hypoproliferacyjne)

-nemie z niedobaru białka

-anemie wywołane chronicznymi chorobami zapalnymi

-związane z niewydolnością nerek, nowotworzeniem, chorobami

pasożytniczymi,(Trichostrongyloza u bydła i owiec), zatrucia estrogenami u psów, niektóre

przypadki zaburzeń mieloproliferacyjnych u kotów.

Normocytarna Hypochromatyczna

(niedobarwliwa)

Wczesna faza niedoboru żelaza

Makrocytarna

Normochromatyczna

(niedobarwliwa)

Złośliwa anemia u ludzi i naczelnych;

Niedobór wit. B

12

i kwasu foliowego;

Niedobór kobaltu u prxeżuwaczy, erytroleukemia u kotów;

Zaburzenia erytropoezy no. Przy makrocytozie u pudli.

Makrocytarna

Hypohromatyczna

(niedobarwliwa)

Stan cofania się anemii zarówno po utracie krwi jak i hemolizie

Mikrocytarna

Normochromatyczn

a (normobarwliwa)

Charakterystyczna dla psów rasy Akita Inu, postępujący niedobór Fe

Mikrocytarna

Hypochromatyczna

(niedobarwliwa

Niedobory Fe i Cu, chroniczna utrata krwi; niedobór pirydoksyny (wit. B

6

).

ZABURZENIA CYKLU PENTOZOFOSFORANOWEGO JAKO PRZYCZYNA
ANEMII HEMOLITYCZNEJ

Zredukowany

glutation

Utleniony

glutation

Zredukowany glutation zapewnia stabilność struktury
erytrocytów i utrzymuje Hb w formie nieutlenowanej

POMIAR STOPNIA I TEMPA HEMOLIZY METODĄ ZANELLA W

WARUNKACH FIZJOLOGICZNYCH ORAZ W WARUNKACH HEMOLIZY -

wykonanie.

1. Krew pobierano od królika na heparynę
2. Do 5 ml PBS ( roztwór buforowanej soli fizjologicznej zawierający 0,15 M NaCl i 0,01

M fosforanów) dodawano 20 l pełnej krwi, delikatnie mieszano i inkubowano przez

30 min. w temp. 37

0

C.

a) 1 ml zawiesiny krwinek +0,15 płynu fizjologicznego
–delikatnie wymieszać i natychmiast rozpocząć pomiar absorbancji przy przy długości fali
625 nm (czas 0) powtarzając pomiar co 5 min w ciągu 20 min
b) 1 ml zawiesiny krwinek +0,15 2 mM roztworu taurocholanu sodu
–delikatnie wymieszać i natychmiast rozpocząć pomiar absorbancji przy przy długości fali
625 nm (czas 0) powtarzając pomiar co 5 min w ciągu 20 min

3. Wykreślić krzywą obrazującą spadek absorbancji w czasie ( spadek wartości

ekstynkcji jest wskaźnikiem tempa hemolizy).

4. Stopień hemolizy obliczyć ze stosunku E

inf

/ E

max

. Wysoki stosunek E

inf

/ E

max

świadczy o niskim stopniu hemolizy.

Badanie procesu hemolizy jest jednym z elementów ułatwiających diagnozowanie
zespołów chorobowych, takich jak:
-talasemia, drepanocytoza, niedokrwistość z niedoboru żelaza, żółtaczki, gdzie
hemoliza jest ograniczona wskutek zwiększonej oporności osmotycznej
erytrocytów
-wrodzona sferocytoza, niedokrwistości hemolityczne nabyte gdzie hemoliza jest
przyspieszona, wskutek zmniejszonej oporności osmotycznej erytrocytów).

W warunkach cholestazy (zapalenie wątroby, marskość) sole kwasów żółciowych
wydzielane są do krwi, gdzie działają jak detergent wypłukując lipidy z błon
komórkowych erytrocytów. Erytrocyty takie zmieniają kształt i są bardziej podatne
na uszkodzenie, ulegają hemolizie i są wychwytywane przez układ siateczkowo-
śródbłonkowy. Symulacją takiego stanu w warunkach pozaustrojowych przez
dodanie do zawiesiny krwinek taurocholanu sodu umożliwia pomiar stopnia i
tempa hemolizy.